۵-۲-۷-۱۰ نذری تاسوعا و عاشورا
در روزهای تاسوعا و عاشورا با شرکت اهالی شیعه، نذری پخته میشودکه گوشت و برنج پایه ثابت این نذری است. این غذا بعد از مراسم سینهزنی در مسجد خورده می شود و هر کس بخواهد از این غذا به عنوان تبّرک بیرون میبرد. بعضی از اهالی سنی مذهب ده که مایل به خوردن این نذری نیستند، روز عاشورا روزه میگیرند.
۵-۲-۷-۱۱نون بی بی درمونده
این نان که به «نان خیر» معروف است، نوعی نذری است. بدین ترتیب که هر کس نیّت نذری دارد، نانهای نازکی میپزد. سپس نان را تکه تکه می کنند و روغن داغ و شکر روی آن میریزند. در پایاننان را روی اجاق میگذارند تا شکرآن آب شود و نان کمی گرم شود. بعد دیگران را خبر می کنند که بیایند از این نان بخورند یا ببرند.
بر اساس تعریف بزرگترها در قدیم این نان را در اتاق تاریک میخوردند و بعد از خوردن دستها را میشستند و آب آن را داخل گودالی یا تشتی میریختند. بعد دستها را با پارچۀ نو و تمیزی که آویزان بود، خشک میکردند.سپس از آن خانه بیرون میرفتند و روی گودال آب را، خاک میریختند. این کارها به این منظور بود که مردان و پسران متوجه نشوند از این نان خوردهاند ومعتقد بودند که اگر مخفیانه باشد، حاجت حتماً برآورده خواهد شد.
۵-۲-۸ رسوم خاصّ قدیم
۵-۲-۸-۱ درو کردن گندم و جو
این رسم جالب که در قدیم بوده و اکنون تقریباً منسوخ شده است، بدین صورت بوده که وقتی گندم یا جو به مرحلۀ درو کردن میرسید، با داسهای مخصوص درو که به آن «داسِ مَنگال» میگفتند، گندم و جو را میبریدند. زمین صافی و همواری را انتخاب کرده و گندم یا جوهای درو شده را روی زمین ردیف میکردند. بعد هفت یا هشت خر زرنگ و سرحال انتخاب میکردند. وسط خرمن، چوبی نصب میکردند و افسار خرها را به طرز ماهرانهای به چوب میبستند که هنگام دور زدن روی خرمن به هم برخورد نکنند. بعد یک نفر به عنوان هدایت کننده وسط خرمن میایستاده و قسمتی از افسار خرها را به دست میگرفته و این شعر را میخوانده:
-هِی تالَ، خرمن گالَ ، گردی و گالَ،
-خر سیاه هیِ، مرگُش بیا هی،
-خر سفید هی، مرگش رسید هی
-هِی تالَ، خرمن کالَ
و همچنان تکرار میکرد و خرها روی خرمن میگشتند. هرگاه یک نفر خسته میشد، نفر بعدی میآمد و این روش ادامه پیدا میکرد تا خرمن خوب کوبیده شود. بعد از این مرحله، نوبت به باد دادن گندم یا جو بود و این کار حتماً باید در موقع وزش باد انجام میگرفت. این کار با وسیله ای به نام «هوسین» انجام میشد، در موقع باد دادن گندم وجو میخواندند:
باد بیا، باد بیا، نَنَت وَ قَعْلَه مُرده خُوی. بِچِ بِنِه مُرده و تکرار میکردند و بدین ترتیب گندم و جو از کاه جدا میشد، بعد محصول را داخل گونی ریخته و میخواندند:
-خرمن ما هزار اَکُیْ،
- سیصدو صد جُوال اَکُی،
-اُشتر اَتا اَباراَکُی
- هی تالَ، خرمن تالَ
بعد محصول را به خانه جهت مصرف حمل میکردند. این شعرها را جهت افزایش برکت محصول میخواندند.
یکی از اهالی هنگامی که این رسم را تعریف میکرد، گویی خیالش را به گذشته و هنگام درو کردن گندم پرواز داده بود و خود را آنجا تصور میکرد و این نشاندهندۀ رسوم زیبایی بوده که امروزیها قادر به درک آن نیستند، اما قدیمیها حتی از یادآوری آن لذّت میبرند.
۵-۲-۸-۲دوشاب درست کردن
یکی از رسوم قدیمی که بزرگترها با حسرت از آن یاد می کنند، درست کردن دوشاب و پختن نان کُماچ است.
خرما را که از قبل خیس گذاشتهاند، روی آتش گذاشته تا خوب پخته و له شود. بعد با چوب درخت نخل خوب له میکردند و داخل گونی می ریختند. سکویی با آجر به صورت گِرد درست کرده، روی آنرا با سیمان میپوشانند که سطح آن صاف و تمیز باشد. بالای سکو را سوراخ کرده و چوبی در آن قرار میدادند، این سکو ناودان کوچکی دارد. گونی را روی سکو گذاشته و وسیلۀ سنگینی روی آن قرار می دهند. شیرۀ خرمای داخل گونی داخل ظرفی که زیر سکو گذاشته شده میریزند، دوباره شیره را روی آتش میگذارند تا خوب غلیظ شود.بدین ترتیب دوشاب آماده می شود.
تفاله های خرما را نیز که در گویش محلی به آن«مُجی» میگویند به گوسفند می دهند و هستههای خرمای دوشاب شده را آسیاب کرده و با آن نان درست می کنند و متقدند برای کسی که بیماری دیابت دارد، بسیار مفید است.
۵-۲-۸-۳کُماچ پختن
گندم را با آسیاب دستی آرد میکردند. سپس با گیاه دارویی (لَجنَه) راجونه و نمک خمیر میکردند. خمیر را به صورت گِردۀ کوچکی درآورده و روی سنگ نانپزی(خونگ) آنرا کمی صاف کرده و زیر آتش میگذاشتند، بعد وارونه کرده تا هر دو طرف خوب برشته شود و روی آن روغن و مَیه می زدند و میخوردند.
درست کردن دوشاب و پختن کُماچ در یک شب تا صبح و به صورت دسته جمعی انجام میگرفتهکه صفای خاصی داشته است. این کار را زنان در فصل برداشت خرما انجام میدادهاند.
۵-۲-۹ رمضان در هرمود
۵-۲-۹-۱ افطاری در مسجد
از اول تا پایان ماه مبارک هر روز به نمایندگی از آقای فهیمی خیّر منطقه غذایی طبخ شده به مسجد برده می شود تا هم کسانی که در مسجد نماز می خوانند و هم رهگذرانی که موقع افطار به این محل می رسند از این غذا تناول کنند همچنین خانواده ها نیز هر کدام افطاری آماده کرده و به مسجد می فرستند بدین ترتیب در مسجد هر روز سفره مفصّل و رنگین افطاری گسترده می شود.
۵-۲-۹-۲ جام رمضانی
در این ماه هر شب مردان محل مسابقه فوتبال برگزار می کنند و از روستاهای اطراف نیز در این مسابقات شرکت می کنند. در پایان مسابقات که همزمان با پایان ماه مبارک نیز هست، به تیم برنده جام رمضان و جوائزی اهدا میگردد.
۵-۲-۹-۳ ختم قرآن
در طول ماه مبارک رمضان، زنان و دختران باسواد قرآن ختم می کنند. اگر سال اول قرآن خواندنشان باشد، ختم قرآن را به ماما یا پرستار تولّدشان هدیه می کنند، حتی اگر در قید حیات نباشند و بقیه این ختم را به پدر ، مادر، اموات و… هدیه می کنند.
۵-۲-۹-۴ خرید رمضانی
چند روز مانده به آغاز ماه مبارک خانوادهها به شهر رفته و خرید مفصلّی برای ایّام ماه مبارک انجام می دهند. حتی تنقلاتی نیز برای عیدی روز فطر کودکان خریده می شود.
۵-۲-۹-۵ درسهای رمضانی
کلاسهای اذان، تکبیر، صوت قرآن و روخوانی و شعر توسط روحانی برای نوجوانان این روستا برگزار میگردد. همچنین کلاسهای احکام و مشاوره برای همسران در این ماه برگزار می شود. روحانی مسجد، روزهای زوج نوجوانان شرکت کننده در کلاسها را به استخر شنا میبرد.
۵-۲-۹-۶ سرفطر
سرفطر یا همان فطریه، بدین صورت تعیین می شود که بیست و هفتم یا بیست و هشتم ماه مبارک رمضان به تعداد افرادی که در خانواده روزه گرفتهاند، هر نفر سه کیلو برنج و آنهایی که روزه نگرفتهاند، مقداری بیشتر فطریه می دهند (چون غذای غالب اهالی برنج است).
کسی که روزه نگرفته اگر می تواند دو ماه کفاره روزهاش، روزه بگیرد و اگر نمیتواند، از سه کیلو برنج بیشتر بدهد. زنی که حامله است یک کیلو برنج، جهت فطریۀ روزه به او تعلق میگیرد و نیز بچهای که در ماه رمضان متولّد می شود، فطریهاش سه کیلو برنج است.
۵-۲-۹-۷ نقش زنان در رمضان
زنان در درست کردن افطاریهای متنوّع و رنگارنگ بسیار مهارت دارند. درست کردن دسرهای رنگین: طبخ غذاهای لذیذ، برنامه پیادهروی شبانه، خواندن نماز و قرائت قرآن، از کارهایی است که زنان در طول ماه مبارک انجام می دهند.
۵-۲-۹-۸هدیه خیّرین
چند روز مانده به شروع ماه مبارک رمضان، خیرّین منطقه به ویژه «آقای عبدالرحیّم فهیمی» که ساکن امارات بوده و نماینده ایشان انجام امور خیر را به عهده دارد، سبد کالای مفصلّی شامل: گوشت قرمز، مرغ، برنج، روغن و مقداری وجه نقد به حدود صد خانوار و یا بیشتر اهدا می کنند. خیّرین دیگر نیز اقلامی چون: چای، پودر شربت، پودر ژله، کرم کارامل و… جهت خیر بین خانوادهها به ویژه زنان خود سرپرستو اقشار کمدرآمد تقسیم می کنند. بدین ترتیب هیچ خانوادهای در هرمود نگران خرجی ماه مبارک نیست. خیّرین دیگری نیز از کشور امارات برای آنها مبلغ قابل توجّهی وجه نقد هدیه می دهند.
۵-۲-۹-۹ همیاری در رمضان
در طول شبهای ماه رمضان، در بین اهالی شیعه مذهب این روستا رسم بر این است که هر کس کار بنّایی یا ساختمان دارد، گروهی به یاری او میشتابند. در طول این یک ماه بسیاری از این کارها با همیاری و همکاری همدیگر انجام می شود و بسیاری از مشکلات رفع میگردد . این از برکات ماه مبارک رمضان است.
۵-۲-۱۰ نمازهای ماه رمضان
۵-۲-۱۰-۱ نماز تراویح
این نماز مخصوص اهل تسنّن است و کیفیت آن بدین صورت است که در ماه رمضان بعد از نماز خفتن(عشاء)، نماز تراویح برگزار می شود. نماز تراویح بیست رکعت است و به اضافه سه رکعت نماز وتر، جمعاً بیست و سه رکعت می شود. این نماز به صورت دو رکعتی و به جماعت خوانده می شود. کیفیت خواندن نماز تراویح بسیار باشکوه است و جماعت زیادی در مساجد برای ادای این نماز جمع میشوند. بعد از نماز عشاء، افراد جداگانه هر کدام دو رکعت نماز سنّت به جای میآورند. آنگاه موذّن با صدای بلند این گونه نماز تراویح را اعلام می کند: یکصد هزار بار صلوات برسیّد عالم محّمد و جماعت حاضر یک صدا میگویند: صّل الله علیه و سلّم. و رکعت اول خوانده می شود. در آغاز رکعت دوم اینگونه گفته می شود: دویست هزار بار صلوات برسیّد عالم محمّد و جماعت نیز جواب می دهند و… بعد از نماز تراویح، نماز وتر است که سه رکعت میباشد. دو رکعت شفع و یک رکعت وتر.
فرم در حال بارگذاری ...