وبلاگ

 

نام خانواده

Polygonaceae
هفت‌بندان

 

 

۱۰)رنگزای حیوانی قرمزدانه
قرمزدانه، نام حشره کوچکی است بیضی شکل به اندازه عدس یا نخود شبیه به حشره «کفش‌دوز» می‌باشد، جنس ماده این حشره پر ندارد اما جنس نر آن بال دار است. رنگش سرخ بوده و به مرور زمان سرخ‌تر می‌گردد. غذای این حشره شیره‌ گیاهانی است که روی آن زندگی می کند اما پس از مکیدن شیره‌ گیاه از خود صمغی ترشح می‌کند که همان باعث مرگ حشره می‌شود. قرمزدانه انواع گوناگون دارد که از آن جمله است قرمزدانه مکزیکی، قرمزدانه مدیترانه‌ای (کرم ورمیلو)، قرمزدانه آرارات، قرمزدانه هندی (لاک) و قرمزدانه لهستانی.
۱)قرمزدانه مکزیکی: این نوع قرمزدانه را ابتدا اسپانیایی‌ها کشف کردند. هنگامی که مکزیک یکی از مستعمرات اسپانیا بود، تجارت قرمزدانه یکی از منابع عظیم درآمد آن کشور به شمار می‌رفت و قانون وضع شده بود که هر کسی ماده‌ این حشره را از اسپانیا خارج کند محکوم به مرگ می‌شود. این حشره روی درختی به نام توپال زندگی می‌کند و هم به طور اهلی کشت می‌شود و هم به‌صورت وحشی در جنگل های مکزیک پیدا می‌شود.
۲)قرمزدانه مدیترانه ای(کرم ورمیلو): این حشره در روی نوعی درخت بلوط زندگی می‌کند که در جنوب اسپانیا و جزایر یونان می‌روید. حشره در روی شاخه‌های این درخت به صورت یکپارچه درمی‌آید و کرم آن بیضی شکل و قرمز رنگ و رشد آن سریع است حشره از شیره ‌گیاه استفاده می‌کند و در اوایل فروردین به اندازه‌ هسته‌ غوره و در اردیبهشت به اندازه ‌نخود  می‌شود و اوایل خرداد ماه شروع به تخم گذاری می‌کند و مقدار زیادی تخم بیرون می‌ریزد. ماده پس از دو هفته از تخم بیرون می‌آید. با پیدا کردن جای مناسب به گیاه می‌چسبند و بدن آنها گرم و متورم می‌شود و به شکل یکپارچه به صورت جزیی از گیاه درمی‌آید. همین حالت تا قرن‌ها میان اروپاییان این تصور را ایجاد کرده بود که قرمزدانه رنگی گیاهی است. از این حشره در شروع تخم گذاری محصول‌برداری می‌کنند.
۳)قرمزدانه هندی(لاک): این نوع حشره روی شاخه های درختی به نام انجیر هندی و عناب زندگی می‌کند و رشد و نمو و مرگش بر همین شاخه‌هاست  به همراه همین گیاهان خشک و در داخل کوره پخته می شود و به همین سبب به خاطر وجود صمغ سلولزی، رنگ آن کدر است  و از سایر انواع پست تر.
۴)قرمزدانه لهستانی: نوع دیگری از این حشره معروف به  قرمزدانه‌ لهستانی است. این نوع بیشتر ریشه ‌گیاهی به نام سلرانتوس را، که در زمین‌های شنی اروپای شرقی یافت می‌شود محل زندگی خود قرار می‌دهد. اندازه ‌آن به مقدار قابل ملاحظه‌ای از قرمزدانه ورمیلو کوچکتر است و تمام مراحل زندگی و تخم ریزی خود را در ریشه‌ گیاه می‌گذراند. جمع‌ آوری این نوع در ماه اردیبهشت و خرداد انجام می‌گیرد؛ به این ترتیب که بوته را با بیلچه‌ای از خاک خارج می‌کنند و حشرات از ریشه گرفته می‌شوند و بوته دوباره به جای خود بازگردانده می‌شود. همچنین به وسیله‌ حمام آب و بخار سرکه این حشره را جمع‌ آوری می‌کنند. کشور لیتوانی یکی از مراکز پرورش این حشره است. (جدول ۳-۱۰)
جدول۳-۱۰- اطلاعات علمی رنگزای حیوانی قرمزدانه

 

قرمزدانه

 

نام علمی

Dactylopius coccus

زیستگاه

حشره قرمزدانه بر اساس نوع و منطقه(مکزیکی، مدیترانه ای،هندی و لهستانی) بر روی درخت توپال، درخت بلوط، انجیر هندی و عناب، کاکتوس و ریشه ‌گیاهی به نام سلرانتوس زیست، تغزیه و رشد می کند.

 

نام معمول

Cochineal

 

نام انگلیسی

Cochineal

تکثیر و ازدیاد

-

 

نام فرانسوی

-

 

نام آلمانی

-

پراکندگی جهانی

جنگل های مکزیک ، هند، لهستان، لیتوانی، جنوب اسپانیا و جزایر یونان.

 

نام عربی

-