معمولا گزینه های مختلف، راهکارهای گوناگونی را برای تغییر وضعیت اولیه به وضعیت ایدهآل ارائه می دهند. خواه این گزینه ها در دنیای واقعی وجود داشته و یا زاییده ذهن انسان باشد، باید به نیازمندیهای موجود توجه کند. اگر تعداد این گزینه ها اندک باشد، باید آنها را به صورت تکتک بررسی کرد که آیا نیازمندیهای موجود را در نظر گرفته و یا خیر. در این مسیر سختترین و غیرقابل اجراترین گزینه باید حذف شده و سپس لیست واضحی از سایر گزینه ها تهیه شود. اگر تعداد گزینه های ممکن نامحدود باشد، مجموعه ای از گزینه ها را به عنوان راه حلهای موجود درنظر میگیریم.
-
-
- تعیین معیارها:
-
معیارهای تصمیم گیری موجود برای گزینه ها باید بر اساس اهداف پایهریزی شود. لازم است که تعیین معیارها به صورت یک اندازه گیری عینی( حقیقی) از اهداف بوده و تعیین کند که چگونه هر گزینه می تواند به اهداف تعیین شده دست یابد. از آنجایی که اهداف سبب تولید معیارها میشوند، هر هدف باید حداقل یک معیار تولید کند. گاهی ممکن است اهداف پیشرفته به واسطه چند معیار گوناگون ایجاد شده باشند. این امر می تواند در گروهبندی معیارها و تشکیل دستهای از مجموعههای مرتبط با هدف که دارای اجزای جدا و غیرقابل تشخیص هستند کمک کند. در این موارد، به خصوص اگر ساختار تصمیم در حال شکل گیری، معیارهای نسبتا زیادی را شامل شود کمک شایانی به شمار میرود. همچنین گروهبندی معیارها سبب راحتتر شدن عمل بررسی معیارها می شود. این گروهبندی نشان میدهد که آیا مجموعه معیارهای انتخاب شده برای مشکل موردنظر مناسباند یا خیر. این روش، روشی رایج برای سازماندهی معیارها، زیرمعیارها و نیز زیر زیرمعیارهای موجود در درخت تصمیم گیری میباشد( برانس و مارشال، ۱۹۹۴).
معیارها باید:
- سبب ایجاد تمایز میان گزینه ها شده و از مقایسه میان گزینه های برتر پشتیبانی کند.
- به حدی کامل بوده که همه اهداف را دربرگیرد.
- اجرایی و معنادار باشد.
- زائد نباشد.
- تعدادش کم باشد( کینی و ریفا، ۱۹۷۶).
توجه به این نکته ضروری است که برخی از محققان در نوشته های خود به جای واژه معیار از واژه صفت( ویژگی) استفاده می کنند. البته در برخی از منابع واژه صفت برای معیارهای قابل اندازه گیری توصیه می شود.
- انتخاب یک ابزار تصمیم گیری:
برای حل مسائل چندین ابزار گوناگون وجود دارد. در ادامه برخی از مهمترین این ابزار به اختصار توضیح داده خواهد شد. در واقع انتخاب یک ابزار مناسب کار سادهای نبوده و بستگی به نوع مشکل مورد بررسی و نیز هدف تصمیمگیرنده دارد. در بیشتر موارد هرچه روش انتخاب شده سادهتر باشد نتایج بهتری را ارائه میدهد، البته گاهی در مشکلات پیچیده نیاز به روشی با راهحل پیچیده نیز هست.
فرم در حال بارگذاری ...