وبلاگ

خاکستر (بر حسب ماده خشک) ممکن است به علت کاهش مواد غیر نیتروژن دار و یا سایر مواد، ازدیاد پیدا کند. میزان کلسیم در مواد سیلو شده که به آنها اسیدهای معدنی افزوده شده باشد، تا اندازهای کاهش مییابد. مقدار فسفر در مواد سیلو شده مشابه آن در علوفه تازه است (ولی زاده و همکاران، ۱۳۸۲).
۲-۶-۵- تغییرات ویتامینها
مقدار ویتامینها در یک توده گیاهی که به خوبی سیلو شده باشد خیلی بیشتر است بطوریکه سیلاژ‌ها از خوراک‌های سرشار از کاروتن^[۱۷] و ویتامینهای گروه B هستند. البته با افزایش درصد ماده خشک گیاه و یا پژمرده کردن، مقدار کاروتن گیاه و سیلاژ آن کاهش مییابد. حدود ۳۰ تا ۶۰ درصد کاروتن گیاه ممکن است در موقع جمع آوری از بین برود. اتلاف کاروتن به وسیله تخمیر در خلال ۳ هفته اول سیلو شدن صورت میگیرد که مقدار آن در روش تخمیر سرد حدود ۱۰ درصد و در روش های گرم و داغ بیشترخواهد بود. مقدار ویتامینD در مواد سیلو شده با مقدار آن در مواد غیر سیلوی تفاوتی ندارد (قنبری گردونک، ۱۳۷۹). تحقیقات نشان داده است که فرایند تخمیر درسیلاژ منجر به کاهش اندک درصد پروتئین خام علوفه می‌شود. البته محتوای نیتراتی در طول دوره سیلو کردن کاهش نمییابد و احیاء آن در سیلوهای خوب در حداقل است. بنابراین، هر کوششی جهت افزایش کیفیت سیلو، منجر به باقی ماندن نیترات بیشتر در آن می‌شود(ولی زاده و همکاران، ۱۳۸۲). محققین گزارش کردند که یکی از دلایل کاهش پروتئین و یا ترکیبات نیتروژنه در طی سیلو احیاء نیترات است که ساعاتی پس از سیلو کردن رخ میدهد و محصول نهایی این عمل آمونیاک، گاز اکسید نیتریک (NO) یا اکسید نیترو (NO₂) است (Ataku et al., 1983). بعضی از ترکیبات نیتروژنه اثر بافری دارند که ممکن است از تغییر pH ممانعت کنند و مانع اسیدی شدن سیلاژ شوند که البته پژمرده کردن علوفه قبل از سیلو میتواند تا حد زیادی این مشکل را برطرف کند. بالا بودن مقدار کربوهیدراتهای محلول در آب، در علوفه باعث افزایش سرعت تخمیر و در نتیجه سرعت تجمع لاکتات و کاهش سریع pH که ممکن است مانع فعالیت گونهای لاکتوباسیلی شود و این امر مانع مصرف و حل شدن سلولز و همی سلولز وکاهش درصد این مواد میشود(Ben-Gheda lia et al ., 1995). همچنین، گزارش شده است که فعالیت آنزیمهای تنفسی گیاه تا زمانی که شرایط داخل سیلو هوازی بوده و pHسیلو تغییر نکند ادامه مییابد. باکتریهای هوازی کربوهیدراتهای محلول سیلو را تا زمان اتمام اکسیژن محبوس در سیلو مصرف میکنند و بعد از اتمام اکسیژن مرحله غیر هوازی سیلو و فعالیت باکتریهای تولید کننده اسیدلاکتیک برای تولید اسیدلاکتیک و اسیدهای چرب چرخه کوتاه آغاز میشود و با تولید اسید، pH سیلو پایین و به ۲/۴ میرسد و بعد از آن در همین pH باقی میماند (Ohki, 1985).

۲-۷- تعیین میزان تجزیه پذیری و قابلیت هضم نمونه‌های خوراکی
۲-۷-۱- روش کیسه‌های نایلونی
سالهاست که روش استفاده از کیسههای نایلونی برای برآورد میزان تجزیه خوراک در شکمبه مورد استفاده قرار میگیرد (Kibon and Ørskov , 1993). از آنجایی که روش کیسههای نایلونی با قرار دادن مواد خوراکی در داخل شکمبه دام، امکان مجاورت نزدیک خوراکهای مورد آزمایش را با محیط تخمیر میسر میسازد، شاید بتوان گفت که روشی بهتر از آن برای تقلید از محیط شکمبه (از نظر درجه حرارت، بافر، pH و آنزیم‌ها) وجود ندارد. با این حال این روش نیز دارای معایبی از قبیل اندازه قطر منافذ کیسه ها (Rodneyk et al. , 1991)، تفاوت ترکیب جمعیت میکروبی داخل و خارج کیسه، نسبت وزن نمونه به مساحت کیسه (میلیگرم در هر سانتیمترمربع) انداره ذرات نمونه خوراک (Lapin, ۱۹۹۰) و آلوده شدن مواد باقی مانده درون کیسه با اجساد میکروارگانیسمهای شکمبه میباشد که می‌تواند تفسیر نتایج این روش را تحت تاثیر قرار دهد (Ørskov et al., 1980). روش کیسههای نایلونی یا کیسههای پلیاستر^[۱۸] و داکرونی^[۱۹] به طور وسیعی برای تخمین تجزیهپذیری مواد مغذی در شکمبه استفاده شده است. این روش شامل معلق گذاشتن کیسههای حاوی مقدار مواد غذایی متفاوت در شکمبه و اندازه گیری ناپدید شدن مواد مغذی در فاصله های زمانی متفاوت است. بنابراین، این روش در مقایسه با روش های آزمایشگاهی دارای یک مزیت است و آن این که، این روش فرآیندهای هضمی که در شکمبه یک حیوان زنده اتفاق میافتد را در بر میگیرد‌. این روش توسط اورسکوف و مکدونالد در سال ۱۹۷۹ بیان شد و اولین بار برای بررسی روند تجزیهپذیری پروتئین استفاده شد. عوامل متعددی بر تخمین هضم مواد مغذی اثر می گذارند و باید در این تکنیک کنترل شوند تا شرایط استاندارد حفظ شود. این عوامل شامل قطر منافذ کیسه ها، نسبت وزن نمونه به مساحت کیسه، اندازه ذرات نمونه، روش گذاشتن کیسه در شکمبه، جیره حیوان، دفعات تغذیه حیوان و میزان باکتریهایی که به غذای باقیمانده در کیسه چسبیدهاند و غیره میباشند (ARC, 1984). قابلیت هضم خوراک در نشخوارکنندگان را می‌توان از طریق کیسههای کوچک نایلونی تعیین کرد. نمونهی خوراک (۳- ۵گرم ماده خشک) در کیسههای کوچک ساخته شده از پارچه نفوذ پذیر از جنس نایلون خاص با اندازه منافذ استاندارد (۴۰ تا ۶۰ میکرون) قرار داده شده و کیسه ها از طریق کانولا^[۲۰] وارد شکمبه میشوند و در آنجا در مدت زمان‌های مختلف انکوباسیون میگردند. هر کیسه پس از خارج شدن از شکمبه، شسته شده و جهت تعیین میزان بقایای ماده خشک که معیاری از مواد هضم نشده است، خشک میگردد(Ørskov et al., 1980).
۲-۷-۲- آماده کردن نمونه
آمادهسازی نمونه ها به منظور قرار دادن در شکمبه، باید به گونهای باشد که، حضور این مواد در شکمبه درست مانند حالتی باشد که، خود حیوان این مواد را مصرف می‌کند. نمونه ایده آل از مواد جویده شده توسط حیوان از کانولای مری جمعآوری می‌شود، که در سطح وسیع استفاده از آن امکان پذیر نیست (Ørskov, 1992). پیشنهاد می‌شود که از نمونه خشک و آسیاب شده برای فیستولهگذاری استفاده شود. نمونه خشک از به کمک الکهای ۲/۵-۳ میلیمتری آسیاب می‌شوند. پیشنهاد می‌شود، که کیسه ها با محتویات درون آن‌ ها قبل از انکوباسیون در آب خیسانده شوند، هر چند اطلاعات موجود در مورد مزیت این روش محدود است ( Ørskov, 1992; Mehrez and Ørskov , ۱۹۷۷).
۲-۷-۳- تعداد اندازه‌گیری
داشتن تکرار در اندازه گیری برای رسیدن به دقت مطلوب، جهت شرح منبع تغییرات لازم است. حداقل تعداد دام در تحقیقات مختلف ۳ دام ذکر شده، تا حداقل تغییرات بین دام که یک منبع ارزیابی مهم تغییرات در تجزیهپذیری میباشد، لحاظ شود و در این حالت بهتر است تکرار در مورد نمونه خوراکی نیز در یک دام مورد ارزیابی قرار گیرد، تا تغییرات بین روزها نیز ارزیابی شود. دیگر منبع تغییرات، تغییرات بین کیسه ها میباشد که حداقل تغییرات است (Ørskov, 1980). براساس تحقیقات انجام شده مشاهده شده که بزرگترین منبع تغییرات در تکنیک کیسههای نایلونی حیوان میزبان می‌باشد (Ørskov, 1992; Mehrez and Ørskov, 1977). آن‌ ها پیشنهاد کردند که، برای به دست آوردن تخمین دقیق، باید نمونه‌ها حداقل در دو دوره و در سه حیوان انکوبیت شوند (Mehrez and Ørskov, 1977).
۲-۷-۴- انکوباسیون و بیرون آوردن کیسه‌ها از شکمبه
کیسه ها بایستی آزادانه در بین مواد هضمی هم در فاز مایع و هم در فاز جامد شکمبه حرکت کنند (Ørskov, 1992). مدت زمانی که هر کیسه در شکمبه قرار میگیرد، به ویژگیهای نمونه بستگی دارد (Redimo and Pedraza Olivera, 1998). در مورد خوراکهای کنسانترهای مدت زمان انکوباسیون صفر تا ۴۸ ساعت و در مورد خوراکهای علوفهای صفر تا ۹۶ ساعت است ( نیکخواه و محرری، ۱۳۷۵).
۲-۷-۵- شستن کیسه ها
به منظور حذف مواد خوراکی دیگر و میکروارگانیسمها از کیسه ها، بایستی کیسه ها با دست و یا دستگاه شسته شوند (Michalet-Doreau and Band, 1992). برای تعیین مقدار هضم شده نمونه خوراک در طول انکوباسیون کیسه ها پس از شستشو، در آون خشک میشوند.روش های زیادی وجود دارد که با بهره گرفتن از آن ها میتوان ارزش غذایی خوراک را پیش بینی نمود. روش کیسههای نایلونی، با قرار دادن مواد خوراکی در شکمبه دام، امکان مجاورت نزدیک خوراک مورد آزمایش را با محیط طبیعی تخمیر میسر میسازد. و شاید بتوان گفت که روشی بهتر از آن برای تقلید از محیط شکمبه (از نظر درجه حرارت، pH، بافر و آنزیمها) وجود ندارد (Mansuri et al., 2003).
جدول ۲-۱- عوامل موثر بر دقت تکنیکهای تجزیهپذیری شکمبهای در شرایط In situ
(Wilman and Adesogan, 2000)