وبلاگ

• • بین عدالت سازمانی با خشونت در محیط کار اداره کل ورزش و جوانان استان فارس رابطه وجود دارد.

• • بین عدالت توزیعی با خشونت در محیط کار اداره کل ورزش و جوانان استان فارس رابطه وجود دارد.

• • بین عدالت رویه ای با خشونت در محیط کار اداره کل ورزش و جوانان استان فارس رابطه وجود دارد.

• • بین عدالت ارتباطی با خشونت در محیط کار اداره کل ورزش و جوانان استان فارس رابطه وجود دارد.

۱-۶- پیش فرضهای تحقیق
- آزمودنیها با دقت به سؤالات پاسخ داده اند.
- آزمودنیها با صداقت کامل پرسشنامه را تکمیل نمودهاند.
- سؤالات پرسشنامه ها برای پاسخ دهندگان روشن و بدون ابهام بوده است.

- آزمودنیها درک مشابهی از سؤالات دارند و به خوبی هدف آن را درک نمودهاند.
- آزمودنیها در امتیاز گذاری سؤالات با توجه به وضعیت موجود تصمیم گرفته اند نه وضعیت مطلوب
۱-۷- روش آماری
برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS18 استفاده شد. دادها به صورت توصیفی و استباطی تجزیه و تحلیل شود. در آمار توصیفی به میانگین، انحراف معیار، ویژگیهای جمعیت شناختی و متغیرهای پرادخته میشود. در آمار استباطی به تحلیل فرضیه های تحقیق با کمک ضریب همبستگی و رگرسیون پرداخته میشود.
۱-۷- ۱- متغیرهای (اصطلاحات) پژوهش و تعاریف آنها
در این تحقیق خشونت در محیط کار به عنوان متغیر ملاک و عدالت سازمانی به عنوان متغیر پیشبین در نظر گرفته شده است.
۱-۸- تعریف مفهومی متغیرها
الف) عدالت سازمانی:
عدالت سازمانی متغیری است که برای توصیف عدالت در موقعیتهای شغلی مختلف بکار میرود و خصوصاً اینکه در آن بیان می گردد به چه شیوهای با کارکنان رفتار گردد که آنها احساس کنند به صورت عادلانه ای با آنها رفتار شده است(پورسلطان و همکاران، ۱۳۹۰).
عدالت توزیعی^[۳۲] : به انصاف درک شده از پیامدهای سازمانی بازمی گردد(فورت و سولاو^[۳۳]، ۲۰۰۸).
عدالت رویه ای^[۳۴]: عدالت رویه ای مربوط می‌شود به عدالت دریافت شده از روش های استفاده شده برای تصمیم گیری در مورد اختصاص ها و نتایج (اولسون و همکاران^[۳۵]، ۲۰۰۶).
عدالت ارتباطی^[۳۶]: به کیفیت رفتار میان اشخاص که بوسیله هر فردی احساس می‌شود بر می گردد (افجه، ۱۳۸۵).
در این تحقیق برای سنجش ابعاد عدالت سازمانی از پرسشنامه عدالت سازمانی نیهوف و مورمن(۱۹۹۳)، استفاده گردید. این پرسش نامه شامل ۲۰ سؤال است ( ۵ سؤال برای سنجش عدالت توزیعی، ۶ سؤال برای عدالت رویه ای، و ۹ سؤال برای عدالت مراوده ای).
ب) خشونت:
خشونت: به صورت رفتار فیزیکی، احساسی و جنسی که به افراد از نظر جسمانی و یا روانی آسیب بزند تعریف می شود(کلبیوگ، آکپینار و کوکوگ^[۳۷]، ۲۰۱۰ ).
خشونت در محل کار: خشونت در محل کار بخشی از خطرات شغلی مربوط به محیط کار میباشد. و به صورت زیر تعریف میشود: اعمال خشونت آمیز شامل تهاجم فیزیکی و تهدید به تهاجم به افراد در محل کار. خشونت فیزیکی عبارت است از حمله به طرف افراد با بهره گرفتن از دست و پا و یا آدم ربایی و قتل و استفاده از سلاح های سرد و گرم و تهدید یعنی اظهار تمایل به آسیب رساندن شامل تهدید لفظی و فیزیکی و نوشتاری (آقاجانلو و همکاران، ۱۳۸۹).
سازمان جهانی بهداشت نیز خشونت را این چنین تعریف می کند: استفاده عمدی از نیروی فیزیکی، تهدید کردن بر علیه خود، شخص دیگر یا یک گروه یا جامعه که می‌تواند احتمال بالای آسیب، مرگ، صدمات روانی یا محرومیت داشته باشد (آقاجانلو و همکاران، ۱۳۸۹).
در این تحقیق برای سنجش خشونت در محیط کار از پرسشنامه محقق ساخته، استفاده گردید. این پرسش نامه شامل ۲۸ سؤال است.
فصل دوم
مبانی نظری پژوهش
سازمان سیستمی اجتماعی است که حیات و پایداری آن وابسته به وجود پیوندی قوی میان اجزا و عناصر تشکیل دهنده آن است. ادراک بی عدالتی اثرات مخربی بر روحیه کار جمعی دارد، زیرا اهتمام نیروی انسانی و انگیزش کارکنان را تحت الشعاع قرار می دهد. بی عدالتی و توزیع غیر منصفانه دستاوردهای سازمان، موجب تضعیف روحیه کارکنان و تنزل روحیه تلاش و فعالیت در آن می شود، بنابراین رعایت عدالت سازمانی رمز بقا و پایداری جریان توسعه و پیشرفت سازمان و کارکنان آن است. در سازمانها، رعایت عدالت حائز اهمیت است(توزیع پاداشها، روابط سرپرستی، ارتقا و انتصاب). در فراگرد توسعه رفتار های عادلانه (کاهش خشونت در محیط کار) و مهم تر از آن شکل دادن احساس عدالت در بین کارکنان، شناخت چگونگی تأثیر گذاری رفتار های مبتنی بر عدالت بر نگرش کارکنان اهمیت دارد.
در این فصل به بیان مبانی نظری تحقیق، شامل توصیف متغیرهای تحقیق و پیشینه مختصری از موضوع پرداخته میشود.
۲-۱- مبانی نظری تحقیق
۲-۲- عدالت
۲-۲-۱- مفهوم عدالت
عدالت در لغت به معنای استقامت، انصاف و قسط و در اصطلاح به معنای قرارگرفتن هر موضوع در جای خود و یا رعایت حق هر موضوعی است. در اینکه حق و جای هر موضوع چیست و کجاست، این نظریه وجود دارد: موضوعی ثابت در دل یک مجموعه رو به تکامل ملاحظه می‌شود. بدیهی است، از آنجا که جهان بینیهای مختلف و نظامهای ارزشی گوناگون جایگاه و حق افراد و موضوعات را متفاوت تعریف می‌کنند و هریک، تحلیل ویژهای از حرکت جهان و موضوعات درون آن دارند، بنابراین، تعریف مشروع و مبسوط عدالت و مصادیق آن در هر دستگاهی مخصوص همان دستگاه خواهد بود (میرباقری، ۱۳۸۹). در متون اسلامی از عدل و عدالت تعاریف بیشماری وجود دارد.
افلاطون می گوید: عدالت عبارت است از وضع شیء در مأخوذ علیه،یعنی هر چیزی سر جای خودش باشد(کاتوزیان،۱۳۸۵). در میان اندیشمندان اسلامی، مرحوم شیخ انصاری عدالت را استواری و استقامت می داند و مرحوم علامه طباطبایی می گوید عدالت برپاداشتن مساوات است و برقراری موازنه بین امور، بطوریکه هر چیزی سهم مورد استحقاق خویش را داشته باشد (حق پناه،۱۳۸۰).
شهید مطهری در مجموع چهار معنی برای کلمه عدل بیان می نماید:
الف) موزون بودن: این معنی از عدل به معنای وجود تناسب در مجموعه است و نقطه مقابل آن عدم تناسب است نه ظلم.
ب) عدل به معنای تساوی و نفی هرگونه تبعیض: این تعریف نیاز به توضیح دارد، اگر مقصود این باشد که هیچ استحقاقی رعایت نگردد، این عدالت عین ظلم است. اما اگر مقصود این باشد که عدالت یعنی رعایت تساوی در زمینه استحقاقهای متساوی، معنی درستی است. البته این نکته حائز اهمیت است که در این صورت بازگشت این معنی به معنی سومی است که ذکر خواهد شد.
ج) رعایت حقوق افراد و عطا کردن به هر ذی حقی حق او را: معنی حقیقی عدالت اجتماعی بشری، یعنی عدالتی که در قانون بشری باید رعایت شود، همین معنی است.
د) رعایت استحقاق ها: از نظر حکمای الهی، صفت عدل آن چنان که لایق ذات پروردگار است و به عنوان یک صفت کمال برای ذات احدیت اثبات می‏شود، به این معنی است، و صفت ظلم که نقص است و از او سلب می‏گردد، نیز به همین معنی است که‏ اشاره شد (مطهری، ۱۳۸۵).در اینجا ذکر این نکته حائز اهمیت است که آنچه به طور مستقیم با موضوع این تحقیق مرتبط است، مفهوم عدالت به معنای سومین تعریف از عدالت در کلام شهید مطهری است. بهترین تعریف عدل را می توان در کلام امام علی(ع) جستجو نمود.ایشان در تعریف عدل می فرمایند: «عدالت هر چیزی را در جای خود قرار می‌دهد» (نهج البلاغه، حکمت ۴۳۷).
از این رو هنگامی که نیت انسان صحیح و در صراط مستقیم باشد و مطابقاً اعمال و رفتار و کردار او نیز در جایگاه خود درست قرار گیرند، عدالت اجرا می‌شود (مشرف جوادی، ۱۳۷۸). فرهنگ لغت آکسفورد عدالت را به عنوان حفظ حقوق با اعمال اختیار و قدرت و دفاع از حقوق با تعیین پاداش یا تنبیه توصیف کرده است، اما آنچه در تعاریف این واژه به مقاصد ما نزدیک تر است، مفهوم عدالت به معنای برابری و تساوی، دادگری و انصاف، داوری با راستی و درستی و مفاهیم دیگری از این قبیل است (حسین زاده و ناصری، ۱۳۸۶). از امام علی(ع) سؤال شد: آیا عدالت برتر است، یا جود و بخشش؟ آن حضرت(ع) فرمودند: عدالت امور حیات را در جاهای خود قرار می‌دهد، وجود و بخشش امور را از جهت خود خارج می‌سازد و ابعاد عاطفی مردم را اشباع میکند (نهج البلاغه، حکمت ۴۳۷).
برای اینکه بتوان عدالت را برقرار نمود باید هواهای نفسانی و شیطانی را سرکوب کرد. از قدرت طلبی دوری جست، ایمان و رابطه با خداوند را تقویت نموده، حق و باطل را از هم جدا ساخت، تا کارکردن راحت باشد.عدالت را از خود شروع کرد، استبداد رأی را از خود دور کرد و از آنها خواست که در برابر برخوردهای ناعادلانه مقاومت ورزند (مشرف جوادی، دلوی و عبدالباقی ؛۱۳۸۵). سازمان‌ها شکل مهم مؤسساتی هستند که در جامعه ما وجود دارند. شاید شما هم در بیمارستان متولد شده باشید یا اینکه احتمالاً زندگی خود را در گورستانی به پایان میبرید، هر دوی اینها سازمانند. مدارسی که درآن تحصیل می‌کنیم، فروشگاه‌هایی که غذایمان را از آنجا خرید می‌کنیم، شرکتهایی که اتومبیل هایمان را می‌سازند، همگی نوعی سازمانند.هم چنین افرادی که مالیات بر درآمد را از ما اخذ میکنند، افرادی که زباله‌ها را جمعآوری کرده، یا افرادی که امنیت دفاعی را برایمان فراهم می‌سازند، و یا کسانی که روزنامه‌های روزانه را چاپ می‌کنند، نوعی سازمان را در ذهن آدمی به تصویر می کشند. در دنیای امروزی، سازمان‌ها همه جوانب زندگی را فرا گرفته‌اند (الوانی و دانایی فرد ؛ ۱۳۷۹).
دنهارت (۱۹۹۱)، بنیادهای اخلاقی سازمان را عزت، آبرو، نیکخواهی و عدالت می‌داند. او معتقد است که مدیران باید در اقدامات خود به نحوی عمل کنند که عزت و آبروی هیچ فردی خدشهدار نشود، همواره نیکخواهانه و انسان دوستانه رفتار شود و حتی برای لحظهای رعایت عدالت و انصاف در اعمال افراد فراموش نشود ( امیر خانی و پورعزت ؛۱۳۸۷).
از جمله وظایف اصلی مدیریت، حفظ و توسعه ی رفتارهای عادلانه در مدیران، واحساس عدالت در کارکنان است. رعایت عدالت بویژه در برخی رفتارهای مدیریت با کارکنان (توزیع پاداش ها،روابط سرپرستی، ارتقاها و انتصاب ) برای کارکنان حائز اهمیت است. در فراگرد توسعه رفتارهای عادلانه و مهم تر از آن شکل دادن احساس عدالت کارکنان در کارکنان، شناخت چگونگی تأثیرگذاری رفتارهای مبتنی بر عدالت بر هر یک از ابعاد انگیزش حائز اهمیت است (سید جوادین و همکازان، ۵۶:۱۳۸۷ ).
در بحث مدیریت، رعایت و برقراری عدالت یکی از مهم ترین وظایف هر مدیر و انسان در هر شرایطی است. عدالت از با ارزش‌ترین معیارهای زندگی اجتماعی است. عدالت مبنای همه‌ی حرکت‌های صحیح است. در اثر وجود عدالت همه چیز در جای خود قرار می‌گیرد و هر کس کارش را به درستی انجام می‌دهد. وقتی عدالت برقرار نشود، مردم ناچار می‌شوند که خواسته‌ها و حتی حقشان را با رشوه و حیله بدست آورند (مشرف جوادی و همکاران، ۱۳۵:۱۳۸۵).
۲-۲-۲- عدالت در سازمان
در شرایط متحول و متغیر کنونی، سازمان ها برای دست یابی به کارآیی و اثربخشی بیش تر و در نهایت دست یابی به اهداف تعیین شده شان ناگزیرند که توجه کافی را به منابع انسانی خود مبذول بدارند. شاید بیش از هر چیزی نگرش افراد است که بر کارآیی و عملکرد آنان تأثیر می گذارد(کروپانزانو و امبروز^[۳۸]، ۲۰۰۱). به طور کلی، نگرش عبارت از آمادگی برای واکنش ویژه نسبت به یک فرد، شیء، فکر یا وضعیت است. نگرش ها دارای سه بعد شناختی، عاطفی و رفتاری هستند:

1. بخش شناختی: آن عبارت از باورها، ارزش ها و اطلاعات درباره هدف شناخته شده به وسیله فرد است.