- اندازه گیری قد و وزن آزمودنی ها
- محل انجام آزمون های تعادل و حس وضعیت، آزمایشگاه حرکات اصلاحی دانشکده تربیت بدنی دانشگاه شهید باهنر کرمان بود، که پس از هماهنگی های انجام شده با مسئولین مربوطه در مورد زمان حضور افراد و آماده کردن وسایل، در یک روز مشخص از آزمودنی ها دعوت به عمل آمد و پس از توضیح در مورد هدف کلی تحقیق و اهمیت نتایج حاصله، به منظور دست یابی به نتایج دقیق، نحوه انجام صحیح هر یک از آزمون ها به صورت شفاهی توضیح داده شده و سپس به شکل عملی به نمایش گذاشته شد.
- سنجش تعادل توسط دستگاه بایودکس و حس وضعیت گردن توسط کلاه با نشانگر لیزری قبل از اجرای پروتکل تمرینی.
- انجام تمرینات ثبات دهنده و پروتکل تمرینی در طی ۸ هفته.
- سنجش تعادل و حس وضعیت بعد از اجرای پروتکل تمرینی.
۳-۷-۱ نحوه انجام تست تعادل:
برای اندازه گیری تعادل از دستگاه تعادلی بایودکس(درجه اعتبار ۹۵/. =ICC) ساخت کشور آمریکا (Balance SD, System115, VAC) استفاده گردید. صفحه تعادل سنج دارای نواحی چهارگانه است، نواحی چهار گانه به ترتیب محل استقرار پنجه پای راست در ربع اول، پنجه پای چپ در ربع دوم، پاشنه پای چپ در ربع سوم و پاشنه پای راست در ربع چهارم است. برای اندازه گیری تعادل کل و جانبی و قدامی- خلفی از برنامه پایداری بدن استفاده شد که بعد از توضیحات شفاهی در مورد دستگاه و نحوه انجام آزمون هر یک از آزمودنی ها بدون کفش، پاها را به اندازه عرض شانه باز کرده، دستها در دو طرف لگن قرار داشت و نگاه روبرو با سکوت و تمرکز کامل تست را اجرا می کرد(تصویر ۳-۱). هر آزمودنی دو بار بر روی دستگاه قرار می گرفت و تست را اجرا می کرد تا با چگونگی انجام تست آشنا گردد و بعد از آن تست اصلی اجرا شد.
در برنامه پایداری بدن باید یکی ازسطوح لغزندگی از ۱برای بیشترین سطح لغزندگی و تا ۱۲ برای کمترین سطح لغزندگی انتخاب می شد که در این تحقیق از سطح پایداری ۱۲ برای تعادل ایستا و سطح پایداری ۶ برای تعادل پویا استفاده شد. مدت زمان اجرای هر تست ۱۵ ثانیه با دو تکرار و۱۰ ثانیه استراحت بودکه مختصات پای هر آزمودنی با تعیین محل قرار گیری پاشنه پاها روی صفحه و زاویه قرارگیری محور پاها(امتداد انگشت دوم) ثبت می گردید(تصویر۳-۲). معدل انحرافات در این تکرار به عنوان شاخص انحرافات مرکز ثقل در جهات مختلف برای آن تست منظور می گردیدآزمودنی در تمام مدت آزمون باید تلاش می کرد، مرکز گرانش را بر روی صفحه بایودکس منطبق سازد و مارکر متحرک را به نقطه وسط صفحه می رساند.
نتایج اندازه گیری های دستگاه تعادل سنج بایودکس به صورت شاخص های زیر ارائه شد:
شاخص ثبات قدامی- خلفی: توانایی فرد در حفظ تعادل در جهت قدامی-خلفی با واریانس جابجایی صفحه تعادل سنج در جهت قدامی-خلفی نسبت به حالت اولیه(اشمید[۳۵] ۲۰۰۷).
شاخص ثبات داخلی خارجی: توانایی فرد در حفظ تعادل در جهت داخلی-خارجی با واریانس جابجایی صفحه تعادل سنج در جهت طرفی نسبت به حالت اولیه(اشمید ۲۰۰۷).
شاخص ثبات کلی: توانایی فرد در حفظ تعادل در کلیه جهات که از مجموع دو شاخص فوق(با حساسیت بیشتر نسبت به شاخص ثباتی قدامی-خلفی) بدست می آید.(اشمید ۲۰۰۷).
تصویر۳-۱: وضعیت ایستادن بر روی دستگاه تعادل تعادل سنج تصویر۳-۲: مختصات پای آزمودنی ها
۳-۷-۲ نحوه انجام تست حس وضعیت مفصل
آزمودنی در فاصله ۹۰سانتی متری که از یک صفحه دایره ای فاصله داشت، روی یک صندلی با چشمان بسته می نشست، یک کلاه کم وزن که برای هر فرد قابل تنظیم بود روی سر قرار می گرفت. بر روی این کلاه یک قلم لیزری یا نشانگر نور لیزری متصل بود که دارای درجه اعتبار ۵۲/۰تا ۸۱/۰ می باشد. نقطه نورانی به صفحه ای در جلو که مرکز آن به عنوان نقطه مرجع بود، می تاببد.(تصویر ۳-۳) هر آزمودنی یک حرکت فلکشن حداکثر انجام می داد، انقباض را دو ثانیه نگه داشته و مجددا به همان نقطه برمی گشت. حرکت را سه بار تکرار و میانگین آن محاسبه می شد. این مراحل برای چرخش به راست و چرخش به چپ هم تکرار شد. .فاصله بین نقطه مرجع و نقطه انتهایی را به سانتی متر محاسبه و سپس با بهره گرفتن از فرمول به درجه تبدیل نموده و میزان خطای بازسازی سر و گردن محاسبه گردید(چین ۲۰۱۳، آرامی ۱۳۹۰)
Oh=فاصله بین نشانگر لیزر و نقطه مرجع
Op=فاصله بن نقطه مرجع و نقطه انتهایی
O=نقطه مرجع(هدف)
P=نقطه انتهایی
تصویر۳-۳: کلاه با نشانگر لیزری
۳
-۷-۳ نحوه اجرای پروتکل
برنامه تمرینی به مدت هشت هفته، سه بار در هفته به صورت یک روز در میان که هر جلسه حدود۰ ۵ دقیقه طول می کشید، برای گروه تجربی انجام شد. اساس تمرینات استفاده شده در پروتکل، تمرینات ثبات دهنده گردن بود(پیوست ۳). تقسیم بندی زمان ، بر اساس ۱۰ دقیقه گرم کردن که در این قسمت از تمرینات کششی و جنبشی متنوع استفاده شد، ۳۵ - ۳۰ دقیقه تمرینات ثبات دهنده گردن و ۱۰ دقیقه سرد کردن بود. طبق رعایت قوانین تطابق فیزیولوژیکی، برای افزایش حجم تمرینات، بسته به نوع تمرین و درد بیمار از افزایش تعداد، مدت زمان، استفاده از ابزار جدید و تغییر حرکت استفاده شد. در این پروتکل تمرینات از نوع حفظ وضعیت به مدت ۳۰ ثانیه و از نوع انقباضی با ده تکرار ده ثانیه ای انجام گرفت. بین هر تکرار ده ثانیه وبین هر تمرین یک دقیقه استراحت داده شد (صالحی ۱۳۹۱) . در پایان هر جلسه برای افزایش انگیزه و مشارکت بهتر آزمودنی ها در اجرای بهتر تمرینات، به آن ها تشویقی هایی ارائه می شد.
۳-۸ روش های آماری
پس از انجام آزمون ها و اندازه گیری متغیرهای مورد نظر، داده ها جهت انجام عملیات آماری مرتب و منظم گردید. از آمار توصیفی برای توصیف ویژگی های جمعیت شناختی جامعه آماری، و از آزمون t همبسته و وابسته برای تاثیر متغیر مستقل استفاده شد همچنین از آزمون کولموگروف-اسمیرنوف جهت بررسی انطباق داده ها با توزیع عددی نرمال استفاده گردید . سطح معنا داری در آزمون فرضیه های مربوطه۰۵/۰>p در نظر گرفته شد و جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار spss، نسخه ۱۶ استفاده شد.
فصل چهارم
یافته های تحقیق
۴-۱ مقدمه
در این فصل اطلاعات بدست آمده با بهره گرفتن از روش های آماری توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و
تحلیل قرار گرفتند بنابراین ابتدا نتایج اندازه گیری های انجام شده در خصوص آزمودنی ها بیان شده
است و سپس تجزیه و تحلیل داده های تحقیق ارائه شده است.
۴-۲ ویژگی های فردی آزمودنی ها
اطلاعات توصیفی آزمودنی ها شامل سن، قد ، وزن، شدت درد و شاخص توده بدنی [۳۶]در جدول
۴-۱ ارائه گردیده است.
جدول ۴-۱ : ویژگی های فردی آزمودنی ها
متغیر گروه
تعداد
تجربی
تعداد
کنترل
معنی داری
سن(سال)
۱۵
فرم در حال بارگذاری ...