- ج)همدردی با دیدگاه اشخاص دیگر
۲-هوشیاری[۳۴]: دانستن راه درست وصحیح وعمل درهمان راه، که شامل:
-
- الف)ایجادزمینه ای برای رشد اخلاقی؛
- ب)ترویج معنویت برای تقویت هوشیاری وهدایت رفتار؛
- ج)پرورش انضباط اخلاقی برای کمک به افرادبه منظوریادگیری درست ازخلاف.
۳-خودکنترلی[۳۵]: کنترل وتنظیم تفکرات واعمال خود بطوریکه برهرفشارازدرون وبیرون ایستادگی کنیم ودرهمان راهی عمل کنیم که احساس می کنیم درست است. که شامل:
- الف)الگوسازی واولویت بندی خودکنترلی افراد؛
- ب)تشویق افراد به خود انگیزشی؛
- ج)آموزش راه هایی به افراد برای رویارویی باوسوسه ها وتفکرقبل ازعمل.
۴-توجه واحترام[۳۶]: ارزش قائل شدن برای دیگران بارفتارمؤدبانه وبا ملاحظه، که شامل:
- الف)انتقال معانی توجه به افراد ازطریق آموزش دادن؛
- ب)افزایش توجه به اقتدار وبی توجهی به بی ادبی وبی احترامی؛
- ج)تأکیدبررفتارهای خوب، ادب وتواضع که به عنوان تعارف درنظرگرفته می شود.
۵-مهربانی[۳۷]: توجه به نیازها واحساس های دیگران، که شامل:
- الف)تدریس معنی وارزش مهربانی؛
- ب)ایجادآستانه تحمل صفربرای زشتی وبدی؛
- ج)تشویق مهربانی وخاطرنشان کردن اثرهای مثبت آن.
۶-صبروبردباری[۳۸]: توجه به شأن وحقوق تمام افراد حتی آنان که عقاید ورفتارشان با ما مخالف است، که شامل:
- الف)پرورش صبروتحمل ازسنین پایین؛
- ب)القای درک تنوع وگوناگونی؛
- ج)مخالفت با کلیشه سازی وعدم تحمل تعصبات بی جهت.
۷-انصاف[۳۹]: انتخاب های عقلانی وعمل به شیوه منصفانه، که شامل:
- الف)رفتاربادیگران بطورمنصفانه؛
- ب)کمک به دیگران برای داشتن رفتارمنصفانه؛
- ج)تدریس روش هایی به افراد برای مقاومت دربرابر بی انصافی وبی عدالتی(مختاری پور و سیادت،۱۳۸۸ : ۱۰۰-۱۰۱).
ابعادهوش اخلاقی ازدیدگاه لنیک و کیل[۴۰]
لنیک وکیل(۲۰۰۵) بیان می کنند که هوش اخلاقی دارای ۴اصل به شرح زیر می باشد:
- اصل درستکاری:به معنای ایجادهماهنگی بین اعتقادات واعمال افراد است. درحقیقت انجام چیزی که می دانیم درست است وگفتن حرف درست درتمام زمان هاست.
- اصل مسئولیت پذیری: به معنای پذیرش اعمال وپیامدهای آن وهمچنین، اشتباهات وشکست هاست.
- اصل دلسوزی: به معنای توجه به دیگران بوده ودارای تأثیرات متقابل است.
- اصل بخشش:شامل آگاهی ازعیوب واشتباهات وهمچنین، بخشیدن خود ودیگران است(لنیک وکیل،۲۰۰۵).
مؤلفه های هوش اخلاقی لنیک وکیل ازدیدگاه قرآن کریم وائمه معصومین(ع)
۱-درستکاری
درستکاری یا عمل صالح، میوه درخت ایمان است. هرجادرقرآن به ایمان اشاره شده به دنبال آن عمل صالح آورده شده واین نشانگر این است که ایمان بدون عمل صالح ممکن نیست. عمل صالح آثارزیادی به دنبال دارد که درچند آیه به آن اشاره شده است:
فرم در حال بارگذاری ...