وبلاگ

و رفت بیرون و انگشتری که در دست داشت؛ نگینش فیروزه و نامِ او را به خطِ طغرا بر آن حک کرده بودند بیرون آورده گفت:
کاکای محترم به جای اینکه زحمتی کشیدهاید، باید من دستِ شما را میبوسیدم اما چون به صورت ظاهر از این کار معذورم، خواهش دارم که این انگشتری را که اسم من بر آن نقش است در انگشتِ خود نمایید که باز طغرا دستِ شما را بوسیده باشد» ( همان: ۶۶).
این تشکرکردن و سپاسگزاربودن فقط مخصوص مردان نیست، گاهی نیز زنان از زنان تشکر میکنند؛ «ماری را گریه گرفت و دست او را ببوسید و گفت:
- ای خاتون به خدا قسم من بندگی و قربِ حضور شما را به پادشاهیِ عالم ترجیح میدادم» ( همان: ۵۴۶).
۲ – ۷) رعایت حجاب
«یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ قُلْ لِأَزْوَاجِکَ وَ بَنَاتِکَ وَ نِسَاءِ الْمُؤْمِنِینَ یُدْنِینَ عَلَیْهِنَّ مِنْ جَلَابِیبِهِنَّ ذَلِکَ أَدْنَى أَنْ یُعْرَفْنَ فَلَا یُؤْذَیْنَ وَکَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَحِیمًا» (احزاب: ۵۹). اى پیامبر! به همسرانت و دخترانت و همسران کسانى که مؤمن هستند بگو: چادرهایشان را بر خود فرو پوشند [تا بدن و آرایش و زیورهایشان در برابر دید نامحرمان قرار نگیرد .] این [پوشش] به اینکه [به عفت و پاکدامنى] شناخته شوند نزدیک‏تر است، و در نتیجه [از سوى مردم بى‏تقوا] مورد آزار قرار نخواهند گرفت؛ و خدا همواره بسیار آمرزنده و مهربان است.
حفظ حجاب و متانت لازمۀ یک زن مسلمان برای حضور در صحنههای مختلف اجتماعی است. در شرح حال خسروی میخوانیم که وی یک مسلمانِ متعصب است و طبیعی است که زنانِ دلخواه وی در رمانش نیز میباید اسلامی رفتار کنند. در ادامه به مواردی که در آن بر لزوم حفظ حجاب زن تأکید شده است، میپردازیم.

اگر دختر در مقابلِ مردِ غریبه و نامحرم بدون حجاب باشد، بدنامی به دنبال خواهد داشت؛ « یکمرتبه آن دخترِ آفتابمثال ملتفت شد که چادر و معجری بر سر ندارد و مدتی است با جوانی نامحرم و ناشناس بیحجاب در یک حجره نشسته، مشغول صحبت است. یکهای خورده گفت:
- اگر بیبی فردوس وارد شود و مرا چنین رویباز با این جوان در یکجا بنگرد آیا به من چه خواهد گفت؟» (خسروی، ۱۳۸۵: ۵۲).
یک زنِ مسلمان مؤظف به رعایتِ حجاب خود است؛ « ای وای! منِ بیچاره بیچادر و معجری مدتی است در پیشِ شما نشسته و از خود بیخبرم. اگرچه مغولها چندان مقید به حجاب نیستند اما برای من که تازه به دین اسلام درآمده… حال اگر از در درآید و مرا چنین بیحجاب با شما ببیند، چه خواهد گفت؟ و چه تصور خواهد کرد؟» ( همان: ۵۴).
گاهی حجاب، خود باعث جمالِ زن است؛ « و آن عبا را گرفته به سر افکند و بر جلوۀ جمالش بسی افزوده گشت » ( همان: ۵۵).
در رعایتِ حجاب نیز فرقی بین زن بالغِ شوهرکرده و دخترِ جوان نیست؛ همه موظف به حفظ حجاب از نامحرم هستند؛ « در این بین فیروز آمد و او [ شمس ] را نزدِ خواتین برد. طغای چادری به سر کرده، نشسته بود. طغرا نیز در گوشهای دورتر خود را سخت پیچیده بود به چادر و پشت به مجلس نشسته بود» ( همان: ۲۶۳).
مرد حتی اگر هم حقِ حیات به گردنِ دختر و زن داشته باشد، باز هم باید از وی حجاب کند؛ « آه، آه! خداوند دیگر مثل آن شب را ننماید اما فرزند این بار سیّم است که شما ما را از هلاکت نجات میدهید. دیگر حق حیات به گردنِ ما دارید و به ما محرم هستید. طغرا غلط میکند دیگر از شما حجاب کند.
-نه خاتون بنده راضی به این امر نیستم. دختر باید با حجاب و نهایت عفت زندگی کند هرگز همچو تکلیفی به او نفرمایید که بنده میرنجم» ( همان: ۳۲۰).
زنان نیز وظیفه دارند از دیده شدنِ دختران توسط نامحرمان جلوگیری کنند؛ « حمیده گفت:
-فرزند عزیزم طغرل کو؟ چرا نمیآید او را ببینم؟
-ماری خندید و گفت: او حالا دیگر در شمار مردها و نامحرم است. نباید در همچو مواقع به اندرون بیاید» ( همان: ۷۴۸).
دختر فقط بعد از عقدِ شرعی میتواند از مرد حجاب نکند؛ « برادر معنی زن و شوهری رضایت طرفین و امضایِ پدر و مادر آنهاست. شما که هر دو به هم عشق دارید مادرش که دامادی شما را از خدا میخواهد، پدرم هم با این همه همراهی و مردانگیهای شما در حق خود و اولادش یقین دارم به دامادی شما افتخار میکند، من هم به آواز بلند میگویم که خواهر من حق شماست، دیگر چه باقی مانده جز اجرای صیغهای؟ آن هم موقوف است به موقعی که خودتان بخواهید. دیگر از این ساعت حجاب کردن او از شما بیمعنی است. مگر بخواهید رعایت شرع را بکنید» ( همان: ۸۲۵).
۲ – ۸ ) داشتن سواد
زنی را که جهل است و ناراستی بلا بر سرِ خود نه زن خواستی
تقریباً تمامی شخصیتهای زنِ رمان خسروی باسواد هستند. این علاقه به خلقِ قهرمانِ زنِ باسواد از عشق و علاقۀ خالق رمان، محمد باقر خسروی سرچشمه میگیرد. زیرا خسروی به تصریحی که در شرح زندگیش آمده، بسیار باسواد و اهلِ کتاب و مطالعه بوده و مونسش در غالب اوقات سکنۀ بیآزار کتابخانه بوده است. و اینک مصادیق باسواد بودنِ شخصیتهای زنِ رمان.
پدر و مادرِ طغرا برای وی دایهای باسواد و دیندار میگیرند تا وی را آموزش دهد؛ « پدرم بیبی فردوس را بر من گماشته تا مرا به آداب و قانونِ مسلمانی آموخته کند؛ این زنِ پارسایِ دانشمند تمامِ وقتِ خود را مصروفِ تربیت من دارد» ( همان: ۵۴).
درسی که دختران فرا میگرفتهاند شامل آداب و رسوم مسلمانی، درس قرآن، علوم مقدمات، مسائل دینی، تاریخ و قصص و حکایات بوده؛ « تنها یک بیبی فردوس است که مرا به تعلیم آداب و رسوم مسلمانی و درس قرآن و علوم مقدمات و مسائل دینیه و تاریخ و قصص و حکایات و نوشتن خط و پاره ای صنایع که زنان را به کار آید، مشغول می سازد» ( همان: ۵۳ ) .
در مورد مادرِ ماری میگوید که: « او زنی بود دانشمند و باسواد و هنر» ( همان: ۴۵۴). ماری نیز توسط مادرش باسواد میشود؛ « چون آن دختر پنج ساله شد، ژولی مریه خودش درس میداد و شب و روز اوقاتِ خود را صرف تربیتِ او مینمود» ( همان ). برای ماری معلم میآورند؛ « قرآن آموختند و مسائل دین یاد دادند» ( همان: ۴۵۷).
ماری اما نوشتنِ خطِ فارسی را نمیداند و مشتاق است تا آن را فرا گیرد برای روز نیاز؛ « این تأخیر یک روزۀ شما مرا مشوش کرده بود و به این فکر بودم که این گلها را برای خاتونم طغرا فرستاده، از حال شما نیز جویا شوم. خط فارسی که ندارم به شما کاغذ بنویسم. خوب است فکری بفرمایید که در نوشتنِ خط ایرانی استاد شوم، برای همچه اوقات» ( همان: ۶۲۴).
برای فردوس نیز معلم آوردهاند؛ « سلامت است معلم برایش آوردهاند، درس میخواند و مادرم به او خیاطی و گلدوزی و نقاشی یاد میدهد» ( همان: ۷۳۶). هما هم نزد شیخ ابومحمد باسواد میشود، اما به نظر میرسد که دختران را فقط علوم انسانی یاد میدادهاند! زیرا با اینکه هما و محمد هر دو نزد یک معلم درس میخوانند اما نوع دروسی که به محمد تعلیم میداده، با هما فرق میکند؛ « [ طغرل ] از محمد پرسید: در خدمت شیخ تا به حال چه تحصیل کردهاید؟
-علوم ادبیه از نحو و صرف و معانی بیان و اشعار عرب و بعض ریاضیات.
-خواهرم هما چه خواندهاند؟ او نیز قدری صرف و نحو و عروض و صنایع شعری و تجوید قرآن و بعض تواریخ و حکایات آموخته، مشق خط هم کرده، شعر هم خوب میگوید» ( همان: ۷۳۹).
مادرِ هما نیز به باسواد بودن دخترش افتخار میکند و حاضر نیست او را به شوهرِ بیسواد بدهد؛ « سزاوار ندیدم که همچو دختری مقبول و معقول و باسواد و عفیفه، زنِ همچو شخص بد هیولای زشتکاری شود که در این شهر به بد عملی مشهور است» ( همان: ۷۵۳).
۲ – ۹) حسن گفتار و ادب
زنِ خوشمنش دلنشانتر که خوب که آمیزگاری بپوشد عیوب
در رمانِ خسروی مصادیق بسیاری از آداب عمومی به نمایش درآمده است؛ مواردی مانند: ادب برخورد با پدر و مادر، ادب شاگرد در برابر استاد، ادب ورود به خانۀ دیگران، ادب سلام کردن، ادب ضیافت و میهمانی، ادب نشستن در مهمانیهای عمومی، ادب برخورد با نادانان و ادب برخورد با بزرگان قوم. زنان رمان خسروی همگی مؤدب و فهمیده هستند و در حفظ زبان و نیکرفتاریِ خود نهایت تلاش را به کار میبرند.
شمس در برابر حسنِ گفتار طغرا یکباره مغلوب میشود؛ « از آهنگِ کلام و آوازِ لرزان و طرزِ ادایِ آن کلمات پیدا بود که آن سخنان از چگونه دلی برمیخیزد و گذشته از شکرگزاری چه مفهوم دارد.
شمس از مطالعۀ آن جمال و شیرینیِ آن مقال و ملاحتِ دیدار و ظرافتِ آن گفتار که اندکی با لهجۀ ترکی آمیخته بود، یکباره مغلوب شده هیچ نمیدانست در مقابلِ آن تشکرات چه گوید و چگونه ادای جواب کند که سّرِ ضمیرش آشکار نگردد» (همان: ۴۷).
همسر سلطان مصر نیز محو ادب و سخن گفتنِ نیکِ طغرا میشود؛ « و این کلمات را به ترکی جغتایی چنان فصیح و ملیح ادا کرد که خاتون که خود ترکزاده بود با سایرین که از ممالیکِ ترک بودند، لذت بردند. و محو آن جمال و وقار و ملاحت و طراوت رخسار و شیرینی گفتار بودند» ( همان: ۳۹۳). و شب هنگام، نزد شوهرش این چنین از طغرا تعریف میکند؛ « پیغامها را به این دختر مهمان رسانیدم. به یک ادب و شیرینی و ملاحتی جواب گفت و تشکری با خواهش آمیخته به جا آورد که من از ادای آن عاجزم . و هنوز در حظ آن کلمات و آن لهجهام. گمان ندارم در عرب و عجم و ترک و دیلم، دیگر دختری به این حسن و ملاحت و اندام و ادب و وقار پیدا شود» ( همان).
یکبار نیز که عبارتی خلافِ ادب بر دهانش جاری میشود، بلافاصله عذر خواسته و دست شمس را میبوسد؛ « [ طغرا ] بفرمایید آخر چه حماقتی به کار زدید؟
شمس سرخ شد و گفت:
-شما از این عبارتها با من نداشتید.
-به خدا حوصله را بر من تنگ کردید. هیچ نمیفهمم چه میگویم غلط کردم. امیدِ عفو دارم.
و دستِ او را گرفته بوسید» ( همان: ۶۱۹ ).
ماری نیز در مهمانی عمومی اتابک از سخن گفتن پرهیز میکند تا مبادا در ضمنِ عرایضش سوءِ ادبی ظاهر شود و خجل گردد؛ « علیاحضرتا اگر جواب عرض نمیکنم استدعای عفو دارم زیرا هنوز به بعض اصطلاحات که در خورِ حضورِ ملکه باشد، آموخته نشدهام. میترسم در ضمن عرایضم سوءِ ادبی ظاهر شود و مورد خندۀ این خواتین گردم» ( همان: ۶۵۳). و حال آنکه در ضمن همین عبارات کمال ادب ظاهر است.
هما نیز در نزدِ شیخ ابومحمد معلم، از ادب فردوس میگوید و افسوس میخورد که چرا او عروسشان نشده؛ « اما نمیدانید چه دختر نازنین محبوب بیمثل و نظیری دارد. با اینکه سنش سیزده سال و تا به حال شهر را ندیده، به قدری مؤدب و معقول و درستگو و بافهم است که شخص حیران میشود. آری من چقدر افسوس خوردم که این را [ ربابه ] برای برادرم گرفتهایم. اگرنه این دختر پریپیکر را برایش میگرفتیم که در عمر خود در عیش و مسرت باشد» ( همان : ۷۵۸).
۲ – ۱۰) با اصل و نسب بودن
یکی دیگر از مهمترین شرایطی که یک دختر باید دارا باشد، با اصل و نسب بودن است. و تمامی خانوادههایی که در این رمان از دختری خواستگاری میکنند ابتدا در موردِ اصل و نسب وی تحقیق میکنند.
پدر شمس حاضر است تمام دارایی خود را بدهد برای وصلتِ شمس و طغرا؛ «زیرا که کفو کریم است. التاجو هم مردی است نیک فطرت» (همان: ۱۳۱).
همسر سلطان مصر قبل از خواستگاری از طغرا، تحقیق جامعی در رابطۀ اصل و نسب وی انجام میدهد؛ « از روزی که این دختر به خانۀ ما آمده و آن محسناتِ جسمانی و روحانی را در او دیدهام، متصل در این خیال بودهام که او را از دست ندهم و نگذارم نصیب دیگری شود. و برای محمدش بگیرم. اما از بابت اصل و نسب او دغدغه داشتم که مبادا شما قبول ننمایید» ( همان: ۳۹۹).
ماری نیز پشیمان شدنِ آبشخاتون از گناه و خطا را نشانِ اصلِ پاک وی میداند؛ « این است که میگویند اصل پاک و فطرت نجیب هر وقت باشد اثر خود را ظاهر میکند» ( همان: ۶۳۶). و در ضمن صحبت با طغرا نیز بر اصلِ نجیبِ آبش تأکید میکند؛ « دختری بی پدر و مادر و مربی با آن جمال و مال و قدرت ناچار از پیِ هوایِ نفس خود میرود اما چون اصل او نجیب است یک وقت که ملتفت رفتار دیگران و قبح کار خود میشود، این قسم نادم و از کار خود پشیمان میشود» ( همان: ۶۳۹).
شیخ محمدِ معلم نیز وصلت طغرل با دخترِ شخصی بیابانی را ناشی از زایل شدن عقل میداند؛ « چه میگویی برای طغرل نامزد کردهاند آن هم دختر شخصی بیابانی؟ مگر عقلشان زایل شده؟ من چگونه خواهم گذاشت که پسری به این آراستگی، گرفتار جفتی بیتربیت و وحشیصفت شود؟» ( همان: ۷۵۸).
۲ – ۱۱) هنرمند بودن
اگرچه خسروی بیشتر بر روی ظاهر و زیباییِ زنانِ رمان خود تأکید کرده است، اما گاهی نیز در حین روایت به بعضی دقایقِ خانهداری و هنرمندیِ زنان اشاره کرده؛ دقایقی از جمله هنرِ آشپزی، خیاطی، اسبسواری، شکار کردن، گلکاری و ساز زدن.
طغرا در پختنِ نانهای لطیف و شیرینیهای مرغوب ماهر و استاد است؛ « فردا که آفتاب بلند شد التاجو بیرون آمد. از اندرون هم طبقی پر از نانهای لطیف و شیرینیهای مرغوب که اغلب کار طغرا بود بیرون فرستادند» ( همان: ۱۷۶).
طغرا در اسب سواری و شکار نیز ماهر است و این دو هنر در موقع نیاز به کمک او میآیند؛ « فردا را سوارانِ مأمور خدمت خود برداشته رفت به صحرا و تا عصر مشغول اسبتازی بود» ( همان: ۳۷۳).
ماری نیز نزد همسر سلطان مصر، خیاطی و شیرینیسازی و نواختنِ چند ساز موسیقی یاد میگیرد؛ « مادرش پس از چند ماه مرده و این دختر به سن ده سال از او به جا مانده، جمیلهبانو او را مانندِ فرزندِ خود تربیت کرده، خواندن و نوشتن و خیاطی و شیرینیسازی و نواختن چند ساز موسیقی و مسائل دینی به او آموخته بود» ( همان: ۴۴۴).
ماری در خیاطی بسیار کارآمد است و لباس عروسی طغرا را او میدوزد؛ « آبش… فوراً برخاست. طغرا نیز برخاست آن لباسِ فرنگی را که در برِ او دید، بیشتر جلبِ نظر او را نمود و دست برده، دامان جامه را گرفته بدقت نظر کرد و از طغرا پرسید؟
-خاتون این پارچه کار کجاست؟ و این لباس را که دوخته؟
-این پارچه کارِ روم و دختری ماری نام از اهل ونیس که ملکۀ مصر به بنده مرحمت فرمود، این لباسها را دوخته است.

نیاز به مراکز تجاری سازی و بازاریابی
ارزش افزودۀ بالا و حجم کم (روحانی ، ۱۳۹۱)
شکی نیست که فناوری نانو تمامی جنبه های زندگی آیندۀ بشریت را تحت تأثیر قرار خواهد داد و ازجملۀمهم‌ترین شاخص‌هایقابلیت اقتصادی درآینده، توانایی خروج موفقیت آمیز از بحران انرژی است و از نانوتکنولوژی بهمنزله سلاحی جدیدبرای مقابله بااین بحران یاد می‌شود، لذا کشورهایی که نتواننددراین فن آوری موقعیت مناسبی بدست آورند، درآینده در بسیاری زمینه‌ها ازگردونه رقابت اقتصادی خارج خواهند شد(وشاحی و شعبانی، ۱۳۹۱).

در رابطه با مسیر آیندۀ نانوتکنولوژی نیز باید گفت ناشناخته های بسیاری برای پیش بینی آیندۀ یک تکنولوژی جدید وجود دارند، به گونه ای که تمامی صنایع به مرور تغییر خواهند یافت و تحت تأثیر قرار خواهند گرفت. استورمر برندۀ جایزۀ نوبل می گوید فناوری نانو به ما ابزاری برای بازی با طبیعت اتم ها و مولکول ها داده است. همه چیز از اینها ساخته شده و احتمال ساخت چیزهای جدید به نظر بی حد و حصر است (منصورحسینی،۹۰). برای مثال در رابطه با آیندۀ کامپیوترها ، آقای توماس واتسون مدیرعامل شرکت IBM می گفت: « تصور می کنم شاید بازار جهانی برای پنج کامپیوتر وجود داشته باشد» و یا به عنوان مثالی دیگر اولسن رئیس شرکت تجهیزات رایانه ای در سال ۱۹۷۷ می گفت «هیچ دلیلی ندارد که هر فردی در جهان نیازمند یک کامپیوتر در منزل خود باشد! » ؛ لکن آنچه در رابطه با نانوتکنولوژی مشهود می نماید، آنست که پتانسیل های این تکنولوژی حقیقی و انقلابی خواهند بود (Oriakhi, 2004)؛ لذا می توان گفت گرچه از عمر فناوری نانو در جهان حدود نیم قرن می گذرد، این فناوری اکنون به یک فناوری تأثیرگذار در تمامی حوزه های صنعت تبدیل شده است. در ایران نیز حدود یک دهه است که فناوری نانو با نرخ رشد سریعی در حال تبدیل شدن به یک مزیت رقابتی برای کشور است، به گونه ای که ایران اکنون در تولید دانش نانو بر اساس شاخص تعداد مقالات معتبر ISI در جایگاه قابل توجه هشتم در جهان قرار دارد.
۱-۵-۲ تاریخچه و اهمیت
واژۀ «نانوتکنولوژی» در سال ۱۹۷۴ توسط نوریو تانیگوچی از دانشگاه توکیو برای توصیف ساخت دقیق موادی با تولرانس نانومتری به کار رفت، لکن سرچشمۀ آن برمی گردد به سخنرانی «ریچارد فاینمن» با عنوان «آن پایین فضای بسیاری هست» ، که طی آن وی در خصوص دستکاری مستقیم تک تک اتم‌ها به عنوان شکلی قدرتمندتر از شیمی ترکیبی صحبت می‌کند (OECD Report,2010).
اغلب فناوری‌های نسبتاً اخیری که به عنوان فناوری‌های انقلابی تغییر دهندۀ جهان (همچون ماشین بخار، راه آهن، بیوتکنولوژی) می‌شناسیم، از جوامع «پیشرفته» و عموماً از امریکای شمالی و اروپای غربی سرچشمه گرفته‌اند؛ اینکه چرا اینگونه است به هوش نسبی افراد در کشورهای پیشرفته نسبت به کشورهای کمتر توسعه یافته بستگی ندارد، بلکه به این دلیل است که در کشورهای پیشرفته بخش قابل توجهی از جمعیت، زمان خود را برای کسب غذا، سرپناه و دیگر امور مربوط به بقا صرف نکرده و بجای آن زمان خود را صرف یافتن ظرفیت‌های بهتر برای یافتن راه‌های بهتر انجام امور می‌کنند؛ به عبارت دیگر جامعه دارای بنیانی اقتصادی است که اجازۀ خلاقیت را داده و از آن مهم‌تر، سرمایۀ مورد نیاز برای بهره برداری از آن را داراست. این کشورها به این دلیل در نانو سرمایه گذاری کرده اند که دریافته‌اند نانوتکنولوژی ظرفیت آن را داراست که هر صنعتی در هر نقطه از جهان را تغییر دهد و نمی‌خواهند عقب بیفتند، لذا نوآوری و تجاری سازی را برای کمک به رشد اقتصادهایشان تشویق می‌کنند.
رخدادهای عمده در شکل گیری صنعت نانو در جدول ذیل آورده شده اند (وب سایت تبیان،۱۳۹۱):
جدول ۲-۲) عمده رخدادها در صنعت نانو از زمان پیدایش

۱-۵-۱- هدف اصلی
سنجش تاثیر کیفیت خدمات بر وفاداری مشتریان هتلهای شرق استان گیلان
۱-۵-۲- اهداف فرعی
۱- سنجش تاثیر مولفه فیزیکی(موارد محسوس) کیفیت خدمات بر وفاداری مشتری هتلهای شرق استان گیلان
۲-سنجش تاثیر مولفه قابلیت اطمینان کیفیت خدمات بر وفاداری مشتری هتلهای شرق استان گیلان
۳- سنجش تاثیر مولفه تضمین کیفیت خدمات بر وفاداری مشتری هتلهای شرق استان گیلان
۴- سنجش تاثیر مولفه پاسخگویی کیفیت خدمات بر وفاداری مشتری هتلهای شرق استان گیلان
۵- سنجش تاثیر مولفه همدلی کیفیت خدمات بر وفاداری مشتری هتلهای شرق استان گیلان
۱-۶- فرضیه‌های تحقیق
۱-۶-۱- فرضیه اصلی
کیفیت خدمات بر وفاداری مشتریان هتلهای شرق استان گیلان تاثیرمعناداری دارد.
۱-۶-۲- فرضیه های فرعی
۱- مولفه فیزیکی(موارد محسوس) کیفیت خدمات بر وفاداری مشتری هتلهای شرق استان گیلان تاثیر معناداری دارد.
۲- مولفه قابلیت اطمینان کیفیت خدمات بر وفاداری مشتری هتلهای شرق استان گیلان تاثیر معناداری دارد.
۳- مولفه تضمین کیفیت خدمات بر وفاداری مشتری هتلهای شرق استان گیلان تاثیر معناداری دارد.
۴- مولفه پاسخگویی کیفیت خدمات بر وفاداری مشتری هتلهای شرق استان گیلان تاثیر معناداری دارد.
۵- مولفه همدلی کیفیت خدمات بر وفاداری مشتری هتلهای شرق استان گیلان تاثیر معناداری دارد.
۱-۷- تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای تحقیق
تعریف مفهومی کیفیت خدمات: میزان اختلاف موجود میان انتظارات مشتریان از خدمات دریافتی و ادراک آنها از خدمات دریافت شده(حاج کریمی و دیگران، ۱۳۸۸، ص۳۲-۳۱).
تعریف عملیاتی کیفیت خدمات: منظور از تعریف عملیاتی کیفیت خدمات، نمره ای است که یک فرد بعد از پاسخ دادن به پرسشنامه ۲۲سوالی کیفیت خدمات کسب می نماید.
تعریف مفهومی مواردمحسوس(فیزیکی): جنبه های محسوس خدمات که شامل تسهیلات فیزیکی ساختار ارائه دهنده ، تجهیزات و پرسنل می باشد(رنجبریان و همکاران، ۱۳۸۱، ص۱۳۲).
تعریف عملیاتی مواردمحسوس(فیزیکی): نمرهای است که فرد پاسخ دهنده با پاسخ دادن به سوالات ۱تا۴ پرسشنامه کیفیت خدمات بدست می آورد.
تعریف مفهومی قابلیت اطمینان: به معنی توانایی انجام خدمات به شکلی مطمئن و قابل اطمینان است به طوری که انتظارات مشتری تامین شود. در واقع قابلیت اطمینان؛ عمل به تعهدات است؛ یعنی اگر سازمان خدماتی در زمینه زمان ارائه، شیوه و هزینه خدمات، وعده هایی می دهد، باید به آن عمل کند(قلاوندی و دیگران، ۱۳۹۱، ص۵۴).
تعریف عملیاتی قابلیت اطمینان: نمرهای است که فرد پاسخ دهنده با پاسخ دادن به سوالات ۵تا۹پرسشنامه کیفیت خدمات بدست می آورد.
تعریف مفهومی تضمین: ضمانت و تضمین بیانگر شایستگی و توانایی کارکنان در القا حس اعتماد و اطمینان به مشتری ، نسبت به سازمان است(قلاوندی و دیگران، ۱۳۹۱، ص۵۴).
تعریف عملیاتی تضمین: نمرهای است که فرد پاسخ دهنده با پاسخ دادن به سوالات ۱۰تا۱۳ پرسشنامه کیفیت خدمات بدست می آورد.
تعریف مفهومی پاسخگویی: شامل رغبت کمک به مشتری و فراهم کردن فوری خدمات است(عنایتی نوین فر، ۱۳۹۰، ص۱۳۸).
تعریف عملیاتی پاسخگویی: نمرهای است که فرد پاسخ دهنده با پاسخ دادن به سوالات ۱۴تا۱۷ پرسشنامه کیفیت خدمات بدست می آورد.
تعریف مفهومی همدلی: مهم شمردن و طرز رفتار فردی با مشتریان اشاره به همدلی کارکنان دارد(رنگریز و همکاران، ۱۳۹۱، ص۴۳).
تعریف عملیاتی همدلی: نمرهای است که فرد پاسخ دهنده با پاسخ دادن به سوالات ۱۹تا۲۲ پرسشنامه کیفیت خدمات بدست می آورد.
تعریف مفهومی وفاداری مشتری: وفاداری مشتری، نوعی تعهد عمیق و درونی است که منجر به خرید مجدد یا استفاده مجدد از یک محصول یا خدمت خاص می شود(تاج زاده نمین و دیگران، ۱۳۸۹، ص۵).
تعریف عملیاتی وفاداری مشتری: منظور از تعریف عملیاتی وفاداری مشتری، نمره ای است که یک فرد بعد از پاسخ دادن به پرسشنامه ۱۲سوالی وفاداری مشتری کسب می نماید.
۱-۸- قلمرو تحقیق
۱-۸-۱- قلمرو مکانی تحقیق: قلمرو مکانی این تحقیق، هتل های شرق استان گیلان می باشد.
۱-۸-۲- قلمرو زمانی تحقیق: قلمرو زمانی این تحقیق، از اسفند۱۳۹۲تا خرداد۱۳۹۳ می باشد.
۱-۸-۳- قلمرو موضوعی تحقیق: قلمرو موضوعی تحقیق، شامل کیفیت خدمات و وفاداری مشتری است.
فصل دوم
ادبیات و پیشینه تحقیق
۲-۱- مقدمه
امروزه کیفیت خدمات می تواند به یک سازمان جهت متمایز کردن خود از دیگر سازمانها و دستیابی به مزیت رقابتی پایدار کمک کند. شرکتها با ارائه خدمات با کیفیت می توانند مزایای رقابتی از نظر جایگاه کسب کنند. شرکتهایی که عمیقًا کیفیت گرا می شوند در هر دو جنبه فرهنگ درونی و شهرت بیرونی، توسعه می یابند به گونهای که تقلید آن توسط رقبا مشکل میباشد. بازاررقابتی امروز ایجاب می کند هرشرکت تولیدی یا خدماتی به منظور بقای خویش و همچنین سودآوری، تلاش کند تا جایگاه خود را در بین سایر رقبا ارتقا دهد. موفقیت شرکت ها و موسسه ها تا حدود زیادی در گروه شناخت هرچه بیشتر از مشتریان و رقبا و سایر عوامل تاثیرگذار بر بازار است. به علاوه در سال های اخیر رقابت در بازار خدمات افزایش یافته است. شرکت هایی که شناخت صحیحی از نیازها و انتظارات مشتریان کسب کنند و بتوانند به تغییرات ایجاد شده در بازار پاسخ مناسبی بدهند می توانند موفقیت خود را نسبت به سایر رقبا تضمین کنند. در سازمان های خدماتی، مشتری به عنوان هسته مرکزی در کانون توجه قرار می گیرد. افزایش سطح آگاهی ها و دانش مشتریان و به تبع آن، افزایش سطح انتظارات و خواسته های آنان از سازمان های خدماتی، این سازمان ها را با چالش جدی روبرو ساخته است(اصلانلو و دیگران، ۱۳۹۰، ص۸).
۲-۲-کیفیت خدمت
به نظر می دهد در بازارهای کنونی کیفیت را می توان یک هدف پویا در نظر گرفت. هیچ خدمتی را نمی توان واقعاً عالی دانست، مگر اینکه محصولات آن با معیارهای کیفیت عالی مطابقت کند.«باند»، کیفیت مبتنی بر مشتری را چنین تعریف می کند:«فقط مشتری می تواند قضاوت کند که کیفیت چیست. در حقیقت، مشتری همیشه بر حق است و حرف آخر با اوست». از نظر «رایت» نیز، مفهوم کیفیت خدمات عبارت است از مناسب سازی ارائه خدمات برای رسیدن به هدفهای سازمان، ارائه خدمات مناسب در مکان و زمان مناسب؛ و یا ارائه خدمات مناسب در اولین درخواست. «زیت هامل»، «پاراسودامان» و«بری»، در سال ۱۹۹۰، کیفیت خدمات را «تقاضای بین انتظارهای مشتریان و ادراکهای آنها از خدمات دریافتی» ارائه کردند(احمدی،۱۳۸۸، ص۵۶-۵۵).

تعاریف متعددی از کیفیت خدمت ارائه شده که برخی از آنها عبارتند از:
الف) کیفیت خدمت سه بعد فیزیکی، موقعیتی و رفتاری را دربرمی گیرد. به عبارت دیگر کیفیت خدمت عبارت است از تمرکز بر چیزی که به مشتریان تحویل داده می شود، چگونگی موقعیتی که خدمات در آت ارائه می شود.
ب) توجه مستمر سازمان به برآورده ساختن نیازها و خواسته های مشتریان.
ج) میزان اختلاف موجود میان انتظارات مشتریان از خدمات دریافتی و ادراک آنها از خدمات دریافت شده.
آنچه از مرور ادبیات کیفیت خدمت قابل نتیجه گیری است این است که تعریف سوم که مبتنی بر رویکرد عدم تایید انتظارات مشتری قرار دارد، طی سالیان متمادی تعریف غالب بوده است. هرچند اخیراً زیرمجموعه های ادراکی این رویکرد بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد(حاج کریمی و دیگران، ۱۳۸۸، ص۳۲-۳۱).

یکی از مهمترین بخش های هر تحقیق هدف نهایی آن می‌باشد. هدف نهایی هر تحقیق باید قابل حصول، صریح، روشن و قابل اندازه گیری باشد.در واقع هدف نهایی هر تحقیق ارائه پاسخی مناسب به پرسشهای آن و ارزش هر تحقیق به یافته هایی است که آن پژوهش ارائه می‌کند. و هدف تحقیق حاضر بررسی تاثیر نسبت های انتقادی حسابداری و بازده سهام در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می‌باشد. به این منظور بر اساس آمارها و اطلاعات بدست آمده آزمون هایی صورت گرفت که نتایج آن در فصل چهار عنوان گردید. در این فصل قصد داریم علاوه بر جمع بندی مطالب به تفسیر یافته ها بپردازیم و پس از آن بر اساس یافته های تحقیق پیشنهادهایی را جهت بهبود وضعیت موجود ارائه نماییم.
در فصول قبل، کلیات موضوع پژوهش، زیر ساخت نظری، روش پژوهش و یافته­های حاصل از آن به تفصیل شرح داده شد. در این فصل موضوع پژوهش یک بار دیگر بیان شده و سپس نتایج حاصل از پژوهش به اختصار توضیح داده می­ شود. سپس بر مبنای خلاصه­ای از آزمون فرضیه پژوهش و یافته­های حاصل از آن، نتیجه‏گیری انجام شده و در نهایت به بیان پیشنهاد­ها و محدودیت­های پژوهش پرداخته می­ شود.
۵-۲- مرور فصل های پنجگانه پژوهش
در فصل اول تحت عنوان کلیات پژوهش، پس از بیان مساله به تشریح اهمیت و ضرورت پژوهش پرداخته شد؛ سپس سوالات، فرضیات و اهداف پژوهش شکل گرفتند و در نهایت ضمن تعریف مفهومی و عملیاتی متغیرها، قلمرو پژوهش معرفی شد.در فصل دوم نیز ابتدا پیشینه نظری پژوهش شامل تعاریف و واژه شناسی متغیرها، مفهوم سازی اولیه، سابقه مطالعاتی، ابعاد، مدلها و نظریه های مرتبط با متغیرها مورد بررسی قرار گرفت، سپس به پژوهشهای خارجی وداخلی مرتبط با این مطالعه اشاره شده و جمع بندی گردید. در بخش پایانی این فصل نیز رویکرد کلی پژوهش در قالب چارچوب نظری و مدل مفهومی ترسیم گردید.
در فصل سوم به روش شناسی یافته های پژوهش پرداخته شد، به این منظور روش های پژوهشی استفاده شده، تبیین و توصیف جامعه و نمونه آماری، روش ها و ابزار گردآوری اطلاعات از نمونه آماری، سنجش و تایید. روش تجزیه و تحلیل داده ها و فنون آماری مورد استفاده، ارائه شدند.فصل چهارم نیز شامل تجزیه و تحلیل داده های پژوهش در بخش های آمار توصیفی و استنباطی می‌باشد. دربخش آمار توصیفی به بررسی وضعیت موجود متغیرها، ترسیم جداول و شاخص های مربوط به آن، ارائه میانگین و انحراف معیار مربوط به آنها، در بخش آمار استنباطی نیز آزمون ،ضریب همبستگی، رگرسیون ارائه شدند.در این فصل نیز به جمع بندی مطالب فصول پنجگانه پرداخته می‌شود و در ادامه نتایج ویافته های مطالعه درارتباط با فرضیه های پژوهش، محدودیت های انجام پژوهش و پیشنهادهای کاربردی در ارتباط با آن بیان می شود.
۵-۳- یافته­های پژوهش
در راستای تجزیه و تحلیل داده ­ها، دو فرضیه فرعی تدوین شد تاثیر متغیرهای مستقل بر متغیر وابسته در قالب رگرسیون های تک متغیره مورد بررسی قرار گرفت که نتایج حاصل از آنها به شرح زیر می­باشد:
۵-۳-۱- تفسیر یافته های فرضیه اول
ریسک اقتصادی بر نسبت بدهی شرکت رابطه مستقیم وجود دارد. با توجه به مقدار احتمالF، در دوره مورد بررسی مقدار احتمال رگرسیون کمتر از ۵% می­باشد که بیانگر این است که فرض H₀ با اطمینان ۹۵ درصد رد شده و فرض مخالف آن با اطمینان ۹۵ درصد پذیرفته می­ شود. همچنین ضریب تعیین () برابر با ۰۴۲/۰ می­باشد که دلالت بر این دارد که ۴ درصد از تغییرات متغیر وابسته توسط متغیر مستقل توضیح داده می­ شود. در این دوره زمانی ریسک اقتصادی با اطمینان ۹۵ درصد معنادار بوده و دارای تاثیر معکوس بر نسبت بدهی می‌باشد.
مقدار آماره دوربین واتسون نیز برابر با ۵۵۶/۱می باشد که بیانگر عدم وجود خود همبستگی می‌باشد.
با توجه به نتایج به دست آمده می‏توان نتیجه‏گرفت که ریسک اقتصادی بر نسبت بدهی شرکت تاثیر معکوس دارد، لذا معادله رگرسیون بدست آمده برای فرضیه فوق به صورت زیر است:

DEBTRAT= - 205/0ECONBETA
نتیجه رگرسیون بدست آمده بیانگر این موضوع می‌باشد که هرچقدر ریسک اقتصادی شرکتها بیشتر باشد شرکتها برای تأمین نیازهای مالی خود از بدهی کمتری می‌توانند استفاده نمایند، چرا که ریسک شرکت سبب می‌شود نرخ بهره ای که وام دهندگان طلب می‌کنند افزایش یابد در نتیجه توانایی شرکت برای وام گیری کاهش خواهد یافت.
در مقایسه با پژوهش چاسوس و السن و پژوهش مندلکر، نتایج پژوهش حاضر مطابق با نتیجه پژوهش آنها می‏باشد، در مقایسه با پژوهش های داخلی نیز پژوهشی یافت نشد که به بررسی تاثیر ریسک محیط بر نسبت بدهی بپردازد. جهانخانی و کریم زاده در پژوهشی به بررسی رابطه میان ریسک سیستماتیک و هزینه سرمایه شرکتها پرداخته اند که نتایج این پژوهش نشان داد که رابطه معنی داری میان ریسک سیستماتیک و هزینه سرمایه شرکتها وجود ندارد.
۵-۳-۲- تفسیر یافته های فرضیه دوم
ریسک بازار بر نسبت بدهی شرکت تاثیر دارد. با توجه به مقدار احتمالF، در دوره مورد بررسی مقدار احتمال رگرسیون کمتر از ۵% می­باشد که بیانگر این است که فرض H₀ با اطمینان ۹۵ درصد رد شده و فرض مخالف آن با اطمینان ۹۵ درصد پذیرفته می­ شود.
لذا می‏توان چنین نتیجه‏گیری کرد که، ریسک بازار بر نسبت بدهی شرکت تاثیر معنی داری دارد در این دوره زمانی ریسک بازار در سطح اطمینان ۹۵ درصد معنادار بوده و دارای تاثیر مثبت و مستقیم با نسبت بدهی می‌باشد:
DEBTRAT= 173/0MBETA
مقدار آماره دوربین واتسون نیز برابر با ۵۱۷/۱ می‌باشد که بیانگر عدم وجود خود همبستگی می‌باشد. ضریب تعیین () برابر با ۰۳۰/۰ می­باشد که دلالت بر این دارد که ۳ درصد از تغییرات متغیر وابسته توسط متغیر مستقل توضیح داده می­ شود.
نتیجه رگرسیون بدست آمده بیانگر این موضوع می‌باشد که هرچقدر ریسک بازار شرکت افزایش یابد، میزان تأمین مالی از طریق بدهی نیز افزایش می‌یابد. به تبع افزایش بدهی شرکت، ریسک شرکت نیز افزایش می‌یابد،لذا می‌توان گفت که ریسک بازار بر نسبت بدهی تاثیر دارد.
در مقایسه با پژوهش چاسوس و السن و پژوهش فرناندز، نتایج پژوهش حاضر مطابق با نتیجه پژوهش آنها می‏باشد.
۵-۴- پیشنهادها
پیشنهادهای این پژوهش به دو گروه پیشنهادهای کاربردی ناشی از نتایج پژوهش و پیشنهاد برای پژوهش­های آتی تقسیم می­ شود:
۵-۴-۱- پیشنهادها و توصیه های کاربردی

1. 1. با توجه به وجود تاثیر عوامل ریسک محیط(ریسک اقتصادی و ریسک بازار) نسبت بدهی شرکت ها، به دولت و سازمان بورس و اوراق بهادار پیشنهاد می‏شود تا شرایط و محیط مناسب را جهت انجام سرمایه‏گذاری های بانکها، وام دهندگان و شرکتهای سرمایه‏گذاری با ریسک کمتر فراهم آورند. یکی از اقداماتی که می‏توان در این زمینه انجام داد به روز کردن قانون تجارت و حذف موانع موجود بر سر راه سرمایه‏گذاران می‏باشد.

1. 1. به مدیران شرکتها پیشنهاد می‌گردد پیش از تأمین مالی منابع، ابتدا فرصت های سرمایه- گذاری مناسب را در راستای حداکثر نمودن ارزش شرکت و توانایی بازپرداخت تسهیلات و به تبع آن کاهش ریسک شرکت، شناسایی و سپس مناسبترین گزینه را انتخاب نمایند.

1. 1. تهیه صورتهای مالی بر اساس ارزش های تاریخی و دفتری در شرایط تورمی به نظر می‏رسد در تصمیم گیری ها مؤثر و مفید واقع نگردد زیرا اطلاعات مذکور به خاطر تاریخی و ارزش دفتری بودن با وضعیت جاری منطبق نیست و در این حالت صورت های مالی، وضعیت مالی و عملکرد شرکت ها را به صورت مطلوب ارائه نمی‏دهند. لذا به سازمان حسابرسی توصیه می‏شود اقداماتی را اتخاذ نماید تا شرکت ها مؤظف شوند در کنار تهیه صورت های مالی بر اساس اطلاعات تاریخی، صورت های مالی بر مبنای ارزش جاری و تجدید ارزیابی شده نیز تهیه نمایند.

۵-۴-۲- پیشنهاد برای پژوهش­های آتی
با انجام هر کار علمی راه به سوی مسیر جدید باز می‌شود و ادامه راه مستلزم انجام تحقیقات دیگری است. بدین لحاظ تحقیقاتی که در ادامه نتایج این تحقیق ضروری به نظر می‌رسد به شرح زیر است:

1. 1. بررسی تأثیر نحوه تأمین مالی شرکت ها بر ریسک محیط.

1. 1. بررسی تأثیر ریسک محیط بر تسهیلات دریافتی ارزی شرکت ها در شرایط تحریم فعلی.

1. 1. بررسی تاثیر دیگر ریسک های ناشی از محیط اقتصادی بر نسبت بدهی شرکتها

1. 1. طراحی و تعیین الگوی ساختار سرمایه بهینه در صنایع مختلف فعال در بورس اوراق بهادار تهران

۵-۵- محدودیت های پژوهش
به لحاظ در نظر گرفتن دوره زمانی خاص­، نتایج پژوهش از قطعیت لازم برای همه دوره ها برخوردار نیست.
پژوهش حاضر با بهره گرفتن از داده های ۶۷ شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران انجام شده است و در برگیرنده همه شرکتهای موجود در بورس اوراق بهادار تهران نمی باشد.بنابراین به هنگام تعمیم نتایج حاصل از این پژوهش به سایر شرکتها باید این مسأله را مد نظر قرار داد.
اطلاعات مالی و صورت های مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران براساس ریسکهای ناشی ار محیط اقتصادی بر نسبت بدهی مورد آزمون قرار گرفته است، لذا در هنگام تعمیم نتایج حاصل از این پژوهش به سایر شرکت ها، اثرات سایر ریسک ها نیز مد نظر قرار بگیرد.
در استفاده از اطلاعات مالی شرکت های بورس، ارزش دفتری منعکس شده در صورت های مالی مورد استفاده قرار گرفته است، لذا در تفسیر نتایج تحقیق آثار تورم لحاظ نشده است.
منابع و مآخذ
منابع فارسی
-بری گام،اوجین اف،گاپنسکی و دی وز(۱۳۸۲)."مدیریت مالی میانه". ترجمه علی پارسائیان،تهران:انتشارات ترمه.
-پریسایی، مهرداد(۱۳۸۱). “بررسی تأثیر ساختار سرمایه شرکت های بورس اوراق بهادار تهران بر بازده و ریسک".پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی، مؤسسه عالی آموزشی و پژوهشی مدیریت برنامه ریزی.
-پورحیدری،امید(۱۳۷۴).” بررسی عوامل تعیین کننده ساختار مالی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران". پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت، دانشگاه تهران.
-پی. نوو، ریموند (۱۳۸۰)، «مدیریت مالی»، جلد اول، ترجمه دکتر علی جهانخانی و دکتر علی پارسائیان، انتشارات سمت

پنج مرحله پیش آزمون (خط پایه)

O6 O7 O8 O9 O10

X

O1 O2 O3 O4 O5

در موقعیت O1- O5 (خط پایه اول) تا (خط پایه پنجم) ارزیابی متغیرهای وابسته (لکنت و اضطراب) پیش از اعمال متغیر مستقل انجام شده است. ارزیابی (خط پایه اول) سه هفته قبل از آغاز درمان و (خط پایه پنجم ) قبل از آغاز اولین جلسه درمان انجام پذیرفت.X نشان دهنده اجرای مرحله درمان است که شامل ۱۶ جلسه درمان میباشد (که در هر جلسه ۲ ساعت، به تمرین گروهی و انفرادی آواز ملودیک پرداخته شده است).O6 -O10 نیز نشان دهنده ارزیابی متغیرهای وابسته در پس آزمون است؛ به عبارتی پس از اتمام ۱۶ جلسه تمرین به مدت سه هفته و هر سه روز یک بار بر اساس «مقیاس تجدید نظر شده اضطراب آشکار کودکان^[۱۲۲](RCMAS)» و «مقیاس شدت لکنت کودکانSSI-3 » از آزمودنیها گرفته شد.
۳-۲ جامعهپژوهشی
جامعه آماری در این پژوهش کلیهی دانشآموزان پسر مقطع ابتدایی شهرستان الشتر، که به تشخیص اولیای مدرسه و والدین و تایید با آزمون شدت لکنت در کودکان توسط پژوهشگر، تشکیل میدهد.
۳-۳ نمونه و شیوه نمونهگیری
نمونهگیری در این پژوهش، با توجه به ماهیت خاص تحقیق، هدفمند بود. و میان کلیه مدارس پسرانه ابتدایی موجود در سطح شهرستان الشتر، دانش آموزانی که دارای لکنت بودند توسط اولیای مدرسه به پژهشگر معرفی شدند.
در قدم اول از این تعداد دانشآموزان آزمون شدت لکنت (SSI-3 ) گرفته شد، پس از آنکه لکنت داشتن این افراد بر پژوهشگر محرز گردید، تعداد ۹ نفر از آنها ـ که به طور قطع دارای لکنت بودند ـانتخاب شدند. آموزش به اولیا و مادران دانش آموزان به منظور پیشبرد بهتر اهداف بیش از هر چیز لازم مینمود؛ از این رو در گام بعد دو جلسه حضوری جهت توجیه و آموزش مادران تدارک دیده شد و در این جلسات تلاش شد تا نحوه استفاده از ابزار موسیقی مورد استفاده در تحقیق و تکالیف در خانه به والدین آموزش داده شود و در انتها فرمهای رضایتنامه، که پیش از تشکیل جلسه تهیه شده بود، در بین والدین توزیع گردید تا رسماً و کتباً موافقت خود را اعلام نمایند و اینجا در واقع نقطه شروع کار بود. که به شرح زیر شروع شد.

• آموزش والدین به خصوص مادران (آموزش نوع ترانه، تمرین سازدهنی و فلوت و نفسگیری درمنزل)

• گرفتن پیشینه از کودکان

• • مشخص کردن روزهای آموزش و زمان برای آنها به قرار دو ساعت در هر جلسه و به شکل گروهی

• تهیه متنی جهت روخوانی برای تشخیص و میزان تغییر مقدار لکنت کودکان در طول درمان( اینها از کتابهای درسی یا بر اساس متن کتابهای درسی هر پایه برای هر کودک انتخاب شد. تعداد هجاهای انتخابی رو خوانی برای هر پایه به شرح زیر است:

• پایه سوم ۴۶۴، پایه چهارم ۴۱۷، پایه پنجم ۴۰۰، پایه ششم ۵۶۸) ۵ - فیلم بردار و ضبط صدا حین کار

قبل از اجرای مداخله به مدت سه هفته هر سه روز یکبار، از آزمودنیها پنج خط پایه (آزمون شدت لکنت کودکان۳ و آزمون اضطراب)گرفته شد. پس از سه جلسه خـط پایه دو نفر از آزمودنـیها به علت عدم همکاری والدین و بینظمی، از جامعه آماری حذف شدند. همچنین در طی جلسات سوم و چهارم دو نفر از آزمودنیها به علت مشکلات شخصی از ادامه همکاری انصراف دادند. سپس جلسات درمان به مدت ۱۶ جلسه و هر دو روز یکبار انجام پذیرفت. بعد از اتمام جلسات درمانی، به مدت سه هفته هر سه روز یک بار از آزمودنیها پس آزمون گرفته شد بیوگرافی هر یک از آزمودنیها به شرح زیر میباشد.

نام

سن

تحصیلات پدر

تحصیلات مادر

شغل پدر

شغل مادر

خواهر و برادر

سابقه بیماری

سابقه بیماری درخانواده

علی رضا

۱۲

کارشناسی

دیپلم

مهندسی عمران

خانه دار

۱خواهر
۱برادر

لوزه داشتن خفیف

—–