کلمات کلیدی: گندم نان، بیماری زنگ قهوهای، تجزیه علیت، تجزیه رگرسیون، تجزیه مرکب
فصل اول
مقدمه
مقدمه
گندم (.L.em.Thell Triticum aestivum) یکی از دیرینهترین و پر ارزشترین گیاهان روی زمین میباشد که روی هم رفته سطحی نزدیک به یک هشتم زمینهای زراعی جهان را اشغال کرده است ( پور صالح، 1373). گندم بیش از سایر گیاهان زراعی در جهان کشت میشود زیرا که زراعت آن ساده بوده و با شرایط مختلف آب و هوایی تطابق دارد (بهنیا، 1373). در جهان تمدنی نمی توان یافت که اساس و پایه کشاورزی آن در کشت و زرع گیاهانی بجزء غلات بنا شده باشد. کشت گندم، جو و چاودار اساس زراعت بابل، مصر، روم و یونان و همچنین اروپای شمالی و جنوبی را از زمان های قدیم تشکیل میداده است. بر اساس اطلاعات بدست آمده گندم حدود 12 تا 17 هزار سال قبل از میلاد در خاورمیانه کشت میشده و حدود 10 تا 15 هزار سال نیز قبل از میلاد در آسیا وجود داشته است (خدابنده، 1369). ارزش تغذیهای گندم بیشتر مربوط به خواص فیزیکی و شیمیایی گلوتن موجود در دانه آن میباشد این محصول از مهمترین غلات برای تغذیه انسان است که میتواند حدود 60 تا 70 درصد انرژی غذایی را تامین کند و به علت دارا بودن نشاسته زیاد برای تغذیه دام و تولید نشاسته صنعتی مورد استفاده قرار میگیرد (متقی، 1385).با توجه به وسعت سطح زیر کشت غلات و قدمت زراعت گندم، این گیاه در طول رشد مورد حمله بسیاری از عوامل بیماریزا از جمله زنگها قرار گرفته است (شفیعی و همکاران، 1389). عامل بیماری زنگ قهوهای قارچی است به نام (Puccinia recondita f.sp tritici) که به بیماری زنگ برگی نیز معروف میباشد. یکی از مخربترین بیماریهای گندم در برخی از نقاط دنیا میباشد (قاسم زاده و همکاران 1389) . زنگ قهوهای اولین بار در ایران توسط اسفندیاری در سال 1326 گزارش گردید (قاسم زاده و همکاران، 1389). در ایران اهمیت و خسارت این بیماری بعد از زنگ زرد در درجه دوم قرار دارد ولی گستردگی آن از زنگ زرد بیشتر است. علاوه بر سالهایی که به صورت همهگیر ظاهر شده و باعث کاهش چشمگیر محصول می شود، این بیماری همه ساله در اواخر فصل رویش گندم در مزارع ظاهر و کاهش نسبی محصول را سبب می شود. دانههای گندم مبتلا به عامل بیماری چروکیده، کوچک و نامرغوب شده و وزن محصول تا 90 درصد کاهش مییابد (افشاری و همکاران، 1384). این بیماری یکی از بیماریهای بسیار مهم گندم است که در تمام مناطق گندم خیز ظاهر می شود (شفیعی و همکاران، 1389). میزان خسارت زنگ قهوهای نسبت به زنگ زرد و سیاه کمتر است اما به دلیل فراوانی بیشتر و انتشار وسیعتر در دنیا در مجموع به نظر میرسد زنگ قهوهای باعث کاهش محصول سالیانه بیشتری در دنیا نسبت به دیگر زنگها می شود (Hureta- Espino, 2011). خسارت این بیماری بسته به رشد گیاه در زمان اپیدمی شدن بیماری و میزان مقاومت ارقام گندم 5 تا 25 درصد برآورد شده است (Kolmer et al., 2001). تکرار اپیدمیهای شدید زنگهای گندم از دهه 1880 میلادی باعث اهمیت یافتن این موضوع و به دنبال آن فشار سیاسی برای ایجاد گروه های کشاورزی ایالتی در نیو ساوت ولز (New South Wels) و ویکتوریا شد (McIntosh et al., 1995). تلاشهای زیادی برای غلبه بر خسارت محصول ناشی از اپیدمیهای زنگ در استرالیا انجام شده است. تخمینهايی که در مورد خسارت محصول زده شده است، از 30 درصد در ارقام حساس به زنگ قهوهای تا 55 درصد در ارقام حساس گندم حساس به هر دو زنگ قهوهای و سیاه متغیر بوده است (Keed and White, 1971). با توجه به اهمیت زنگ قهوهاي در ایران و سایر نقاط دنیا لازم است که با این بیماري مبارزه شود. از میان روشهاي مبارزه با زنگها میتوان به استفاده از ارقام مقاوم اشاره کرد. مقاوم کردن ژنتیکی گیاهان مهمترین و اقتصاديترین روش مبارزه با زنگها میباشد. مقاوم کردن ارقام زراعی مزایاي زیادي نسبت به بکارگیري مواد شیمیایی و سایر روشهاي مبارزه دارد، زیرا هزینه سموم، نیروي کار و زمان کاهش پیدا میکند (شفیعی و همکاران، 1389). تاریخچه تحقیقات گندم در ایران به حدود سالهای 1300 تا 1308 بر میگردد که احمد حسین عدل تودههاى بومى گندم ايران را از نقاط مختلف كشور جمع آورى كرد و سپس به بررسى خواص ژنتيكى و اصلاح آنها پرداخت. پس از وى منصور عطايى بطور گستردهتر به ادامه كار احمد حسين عدل براى مطالعات ژنتيكى و اصلاح گندم پرداخت و با به كار بستن شيوه انتخاب شجرهای نخستين ارقام اصلاح شده گندم در كشور به نام هاى “شاه پسند“ و “عطايى“ را به دست آورد (امیدی و همکاران،1390). پس از آن هم تحقیقات زیادی انجام شده و حاصل آن آزاد شدن حدود 70 واریته و رقم بوده است. اهداف اصلی برنامه های اصلاح نژاد گندم، افزایش پتانسیل عملکرد، ثبات و سازگاری و افزایش مقاومت به تنشهای زنده و غیر زنده مانند آفات و بیماریها میباشد (Asadi, 2007). در این تحقیق بدلیل اینکه تا کنون در استان لرستان بر روی بررسی مقاومت ارقام گندم نان نسبت به جدایههای زنگ قهوهای آزمایشی صورت نگرفته بود لازم بود که مقاومت برخی ارقام گندم (30 رقم تجاری با رقم بولانی به عنوان شاهد) نسبت به یک جدایه (نژاد) زنگ قهوهای مورد بررسی قرار گیرد و تحقیق با اهداف زیر اجرا شد:
اهداف تحقيق:
1- ارزیابی 30 رقم گندم از لحاظ مقاومت به بیماری زنگ قهوهای.
2- ارزيابي تنوع ژنتيكي براي عملكرد در ارقام گندم با بهره گرفتن از روشهای آماری چند متغیره.
3- بررسی عملكرد دانه و اجزاء عملکرد و تعیین رابطه بین عملکرد دانه با اجزاء عملکرد (تعداد پنجه در بوته، تعداد دانه در سنبله، وزن صد دانه، طول سنبله و…) با بهره گرفتن از روشهای آماری چند متغیره.
فرضیات تحقیق:
1- 30 رقم گندم مورد آزمایش، مقاومت یکسانی نسبت به بیماری زنگ قهوهای دارند.
2- تنوع ژنتيكي براي صفات مهمي از قبيل عملكرد و اجزا عملکرد، در ارقام گندم وجود دارد.
3- تنوع ژنتيكي براي صفات عملكرد و اجزا عملکرد تحت شرایط استرس و طبیعی تفاوتی دارد.
1-1 اهمیت محصول:
بیشتر محصول گندم دنیا از گونههای Triticum aestivum و Triticum durum حاصل می شود. گندم معمولی یا گندم نان با نام علمیTriticunm aestivum که در سال 1853 توسط واویلف نامگذاری شد، جز گروه گندمهای هگزاپلوئید است و دارای گسترش و پراکندگی زیادی در جهان بوده و غالبترین گونه به حساب میآید که دارای چندین هزار رقم زراعی است و در مناطق مختلف دنیا و تحت شرایط اقلیمی متفاوت کشت می شوند (Paulsen and James, 2008).
سابقه کشت گندم به 10 تا 15 هزار سال پیش از میلاد میرسد. اجداد وحشی گندم در منطقه خاورمیانه، غرب ایران، شرق ترکیه و شمال عراق پیدا شده و هم اکنون هم در این مناطق وجود دارند. بسیاری از پژوهشگران خاستگاه گندم را منطقه هلال حاصلخیز دانسته اند (امام، 1386). منشاء گندم را جنوب غربی آسیا میدانند، شواهد تاریخی نشان میدهد که گندم در زمانهای بسیار قدیم و قبل از تاریخ، مصرف خوراکی داشته، سیاحان و تجار اولیه، گندم را به اروپا و مهاجران اروپایی در قرن هفدهم گندم را به قاره آمریکا بردهاند. در دنیای امروز گندم نه تنها یک ماده غذای اساسی و مهم است بلکه از لحاظ سیاسی نیز از اهمیتی هم پایه نفت و حتی برتر از آن برخوردار است. باید گفت سلاح گندم از سلاح نظامی قدرتمندتر است. اهمیت گندم به لحاظ استراتژیک بودن در سقوط دولت آلنده شیلی و متلاشی شدن روسیه شوروی ابر قدرت شرق کاملا مشخص است. اهمیت سیاسی و اقتصادی غلات بویژه گندم از آنجا ناشی میشود که صادر کنندگان غلات گروهی متشکل و منسجم میباشند، در حالیکه تزلزل و تکروی در بین کشورهای صادر کننده نفت کرارا مشاهده شده است (بهنیا، 1373).
امروز کشورهای صادر کننده گندم به “قدرت سبز” مشهورند، تحریمهای غذایی نیز حربه این قدرت به شمار میرود، در حالیکه انبارها و سیلوهای کشورهای تولید کننده عمده و شرکتهای چند ملیتی صادرکننده انباشته از ذخایر مازاد گندم است، مردم کشورهای آفریقایی در تب و تاب قحطی میسوزند. از آنجا که استقلال سیاسی بدون استقلال اقتصادی میسر نیست، استکبار جهانی پیوسته کوشیده است از حربه مواد غذایی علیه ملتها استفاده نماید، لذا برای مردم جهان دو راه باقی میماند، نخست کنترل شدید جمعیت و دوم مواد غذايي بیشتري تولید كنند. در مورد کنترل جمعیت در کشور ما، هرچند در سالهای اخیر از روند افزایش بی رویه جمعیت تا حدودی ممانعت بعمل آمده است، با این حال با نرخ فعلی رشد جمعیت، توفیق حاصل از افزایش مواد غذایی خیلی زود خنثی و بی اثر میشود، برای رسیدن به خودکفایی و توسعه پایدار باید جمعیت کشور از نرخ رشد معقول و منطقی برخوردار باشد. تولید بیشتر از راه های زیر حاصل می شود( بهنیا، 1373):
الف) ایجاد انگیزه Stimulus factors
ب)اضافه کردن سطح زیر کشت Extensive agriculture
ج)بالا بردن میزان عملکرد در واحد سطح Intensive agriculture
د) جلوگیری از ضایعات Praventing from the wastes
فرآوردههای گندم با تامین بیش از 40 درصد کالری و 50 درصد پروتئین مورد نیاز هر فرد در جیره غذایی جامعه ایران اهمیت و نقش حیاتی دارد و مصرف متوسط سرانه آن 150 کیلوگرم است (بهنیا، 1373).
اهمیت غذایی گندم بیشر مربوط به خواص فیزیکی و شیمیایی موادی است که دانه آن را تشکیل میدهند، مهمترین موادی که در ترکیبات شیمیایی دانه و کاه وجود دارند عبارتند از: آب ،نشاسته، قند، چربی، سلولز، نمکهای معدنی، پروتئینها، ویتامینها و گلوتن که مهمترین ماده پروتئینی است که از گلیادین (Gliadin) و گلوتنین (Gelotenin) تشکیل شده و حدود 80 درصد پروتئین گندم را تشکیل میدهد. ویتامینهای موجود در گندم عبارتند از: ویتامین B1 (تیامین)، ویتامین B2 (ریبوفلاوین)، ویتامین B6 (پریدوکسین)، نیاسین، ویتامینE و اسیدپانتوتنیک که همه این مواد از نظر تغذیهای دارای اهمیت بسیاری هستند (بهنیا، 1373).
گندم مهمترین گیاه زراعی روی زمین است و معروف است که هر روز در نقطهای از کرهی زمین کاشت و در همان روز در نقطه دیگر برداشت می شود. این امر حاکی از توانایی سازش بسیار زیاد این گیاه با اقلیمهای گوناگون است، به گونهای که گندم را از فنلاند در نیمکرهی شمالی تا آرژانتین در نیمکره جنوبی کشت می کنند (امام، 1386).
ميزان توليد، سطح زير كشت و متوسط عملكرد گندم در جدول 1 آورده شده است.
جدول1-1: سطح زیر کشت ، متوسط عملکرد و میزان تولید گندم در دنيا، کشور و استان لرستان در سال زراعی 90-1389
| منبع | كل توليد (تن) | متوسط تولید (كيلوگرم در هكتار) | سطح زير كشت (هكتار) | مناطق كشت گندم |
| FAO; 2012 | 674884372 | 755/3115 | 216603832 | دنيا |
| آمارنامه جهاد کشاورزی، 1390 | 12339359 | 1935 |
۳-۱- نمونه گیری
پس ازهماهنگی با کشتارگاههای صنعتی استان اصفهان واقع در شهرستانهای تیران و کرون و نجف آباد تعداد ۲۰۰ نمونه خون و۲۰۰ نمونه کبد جمع آوری گردید توضیح اینکه از هر گله تعداد ۱۰نمونه خون و ۱۰ نمونه کبد اخذ گردیده است. سپس نمونهها در کنار یخ به آزمایشگاه زنده یاد دکتر فرشاد زمانی دهکردی واقع در دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد انتقال داده شد. نمونهها تا زمان انجام آزمایش در دمای۲۰- درجه سانتی گراد نگه داری شدند.
۳-۲- استخراج DNA از کبد با بهره گرفتن از کیت
استخراج DNA با بهره گرفتن از کیت ساخت شرکت سینا ژن ایران (DNPTM Kit) طبق دستور العمل کیت به صورت زیر انجام شد.
۱- به ۱۰۰µg از نمونههای کبد گرفته شده، مقدار ۱۰۰µl بافرپرتئاز و ۵µl پرتئاز اضافه شد و به مدت یک ساعت در دمای ۵۵ درجه در Heater قرار داده شد تا آنزیم اثر کند.
۲- مقدار ۲۵۰محلول Lysis اضافه شد و به مدت ۱ دقیقه ورتکس شدید انجام شد.
۳- ۳۰۰µl از Percipitation به آرامی به تیوبها اضافه گردید و ده مرتبه واژگون شد (Inverting).
۴- نمونهها به مدت یک شب در دمای ۲۰- درجه سانتی گراد قرار داده شدند.
۵- نمونهها به مدت ۸ دقیقه در۱۳۰۰۰ دور بر دقیقه سانتریفیوژ و مایع رویی خارج شد.
۶- ۵۰۰µl از بافرشستشو دهنده (Wash Buffer) به تیوبها افزوده و ۵مرتبه واژگون شد.
۷- نمونهها به مدت ۵دقیقه در ۱۳۰۰۰ دور بر دقیقه سانتریقیوژ و مایع رویی خارج شد.
۸- تیوبها را به صورت وارونه روی یک کاغذ تمیز فشار داده تا آبگیری شود.
۹- نمونهها را به مدت ۵ دقیقه در دمای ۶۵ درجه سانتی گراد در داخل Heater به منظور خشک کردن رسوب حاصله به صورت در باز قرار داده شد به طوریکه تیوبها پس از این مدت بو ندهند.
۱۰- پس از خشک شدن رسوب حاصله در ۵۰µl آب مقطرحل شد.
۱۱- به مدت ۵ دقیقه با دور rpm13000 سانتریفیوژ میشود.که محلول رویی حاوی DNA میباشد.
۳-۳- استخراج DNA از خون با بهره گرفتن از کیت
استخراج DNA با بهره گرفتن از کیت ساخت شرکت سینا ژن ایران (DNPTM Kit) طبق دستور العمل کیت به صورت زیر انجام شد.
۱- ۲۰۰µlخون بهمراه ۷۰۰µlLysis و به مدت ۱ دقیقه ورتکس شدید انجام شد.
۲- ۵۰۰µl از Percipitation به آرامی به تیوبها اضافه گردید و ده مرتبه واژگون شد (Inverting).
۳- نمونهها به مدت یک شب در دمای ۲۰- درجه سانتی گراد قرار داده شدند.
۴- نمونهها به مدت ۸ دقیقه در۱۳۰۰۰ دور بر دقیقه سانتریفیوژ و مایع رویی خارج شد.
۵- ۵۰۰µl از بافر شستشو دهنده[۲۴] به تیوبها افزوده و ۵ مرتبه واژگون شد.
۶- نمونهها به مدت ۵دقیقه در ۱۳۰۰۰ دور بر دقیقه سانتریقیوژ و مایع رویی خارج شد.
۷- تیوبها را به صورت وارونه روی یک کاغذ تمیز فشار داده تا آبگیری شود.
۸- نمونهها را به مدت ۵ دقیقه در دمای ۶۵ درجه سانتی گراد در داخل Heater به منظور خشک کردن رسوب حاصله به صورت در باز قرار داده شد به طوریکه تیوبها پس از این مدت بو ندهند.
۹- پس از خشک شدن رسوب حاصله در ۵۰µl آب مقطرحل شد.
۱۰- به مدت ۵ دقیقه با دور rpm13000 سانتریفیوژ میشود.که محلول رویی حاوی DNA میباشد.
۳-۴- آزمایش PCR
جهت تکثیر قطعه ژن کد کننده آنتی ژن انگل هیستوموناس مله اگریدیس، از ۲ زوج پرایمر اختصاصی منتشر شده توسط وی لی و همکاران درسال ۲۰۱۱ (۲۲) که با بهره گرفتن از توالی ژنوم شماره ژن بانک AF293056 (33) توسط شرکت سینا ژن سنتز شده است، مورد استفاده قرار گرفته است :
Hmf 5´-GAAAGCATCTATCAAGTGGAA-3´(forward)
Hmr5´-GATCTTTTCAAATTAGCTTTAAA-3´(reverse)
۳-۴-۱- روش کار
جهت انجام آزمایش PCR و تکثیر ژنهای مورد نظر از دستگاهMastercycler Gradiant Eppendorf ¸ Germany)) با حجم نهایی ۲۵ میکرو لیتر شامل: ۱ میکروگرم نمونه DNA و ۱میکرولیتر از هر پرایمر، ۲ میکرولیتر منیزیوم کلراید و ۲۰۰ میکرولیتر از dNTP و ۵/۲ میکرولیتر از بافر ۱۰x و ۱ میکرولیتر از آنزیم Taq پلیمراز بود (Fermentas, Germany). واکنش PCR در شرایط دمایی زیرانجام شد.
برنامه حرارتی مورد استفاده شامل یک سیکل ۹۵ درجه سانتی گراد به مدت ۱۵ دقیقه و ۳۸ سیکل تکراری شامل واسرشت سازی در دمای ۹۴ درجه سانتی گراد در ۳۰ثانیه همسرشت سازی در دمای ۵۵ درجه سانتی گراد به مدت ۱ دقیقه و گسترش در دمای ۷۲ درجه سانتی گراد برای ۱ دقیقه و گسترش نهایی در دمای ۷۵ درجه سانتی گراد به مدت۱۰ دقیقه انجام شد.
۳-۵- تهیه ژل آگارز
۳-۵-۱- مواد و وسایل لازم
- پودر آگارز (ساخت شرکت Fermentas آلمان )
- بافر۱X TBE
- بافر بار گذاری[۲۵]
-اتیدیوم بروماید
-آب مقطر
-سمپلر در حجم های مختلف
-سر سمپلر زرد و آبی
-دستگاه ماکروویو
-ترازوی دیجیتال
-ظروف شیشه ای آزمایشگاهی
- قالب و شانه مخصوص ژل
-تانک الکتروفورز
- منبع تنظیم ولتاژ برق[۲۶]
-دستگاه تصویر بردار ژل[۲۷]
۳-۵-۲- روش تهیه بافر (۱X) TBEبرای تهیه ژل آگارز
مقادیر ۹۹/۱۰۸ گرم از پودرTris base، ۶۵/۵۵ گرم ازپودر Buric Acid و ۴۴/۱ گرم از پودر EDTA را با یکدیگر مخلوط کرده و با آب مقطر به حجم ml1000 رسانده تا TBE (10X) ساخته شود. سپس (۱۰X)TBE را به نسبت۱به ۱۰ با آب مقطر مخلوط کرده تا TBE با غلظت ۱X تهیه شود.
۰٫۹
۰٫۹
۰٫۹
۰٫۹۹۹
۰٫۹۰۸
۰٫۹
۰٫۹
۰٫۹
۰٫۹۹۸
۰٫۹۹۸
۰٫۹
۰٫۹
۰٫۹۴۷
۰٫۹۹۵
۰٫۹۷۲
۰٫۹
۰٫۹
-۰٫۹۹۵
-۰٫۹۸۶
۰٫۹۰۱
۰٫۹
۰٫۹
۰٫۹۹۹
۰٫۹۹۶
۰٫۹۸۱
از توجه به مقادیر چهار جدول بالا نیز بطور کلی میتوان گفت :
فصل ششم:
نتیجه گیری کلی و بیان پیشنهادات
۶-۱- نتیجهگیری کلی
در این پایان نامه یک چارچوب بهینه سازی چند هدفه برای تجدید آرایش شبکه توزیع با اهدف مختلف در سیستمهای توزیع ارائه گردید. کمینه سازی تلفات و انحراف ولتاژ و همچنین بهبود عدم تعادل، به عنوان توابع هدف بهینه سازی درنظر گرفته شده اند. در این پایان نامه در نظر گرفتن کلیه موارد فوق در شرایط تجدید آرایش در شبکه های توزیع می باشد که نتایج شبیه سازی در شرایط مختلف این موضوع را بررسی کرده و مثبت بودن تجدید ساختار در شبکه توزیع در شرایط بررسی توابع هدف مختلف تحلیل شده است.
همچنین برای حل مسئلهی بهینه سازی از یک روش ترکیبی جدید با بهره گرفتن از مزایای الگوریتم بهینه سازی ازدحام ذرات (PSO) و قورباغه استفاده شد است. همچنین به منظور به دست آوردن نتایج دقیقتر، تمام شبیه سازی ها در نرم افزار متلب با مدلسازی در بخش برنامه نویسی این نرم افزار انجام شده است.
همچنین در این پایان نامه، پس از بدست آوردن نتایج مسئلهی بهینه سازی، ارزیابی و تحلیل در مورد نتایج انجام گرفت.در این پایان نامه از محیط برنامه نویسی و شبیه سازی نرم افزار متلب به منظور مدلسازی وتحلیل شبکه تحت مطالعه استفاده شده است.
که در آن متغیر ها به شرح ذیل می شوند:
ACC: جمع اقلام تعهدی
ΔI: تغییر در موجودی کالا
NI: سود خالص قبل از اقلام غیر متفرقه
ΔPE: تغییر در پیش پرداخت ها
DEP:هزینه استهلاک
Cfo: جریان نقدی عملیاتی
oACC: اقلام تعهدی عملیاتی
ΔAR: تغییر حساب های دریافتی
ΔAP: تغییر در حساب های پرداختی
ΔTP: تغییر در مالیات پرداختی
NoACC: اقلام تعهدی غیر عملیاتی
در حالی که اقلام تعهدی عملیاتی (سرمایه در گردش) از فعالیت های مستمر و معمول شرکت ناشی می شوند، اقلام تعهدی غیر عملیاتی برای مثال شامل افزایش هزینه های که ناشی از تغییر برآوردهاست، سود و زیان فروش داراییها و زیان کاهش ارزش دارایی های ثابت، درآمد های انتقالی به دوره های آتی و سرمایه ای کردن مخارج است (گیولی و هاین، ۲۰۰۰، ۳۲۰-۲۸۷). از آن جا که مقادیر کوچکتر (منفی تر) اقلام تعهدی غیر عملیاتی نشانگر سطوح بالاتر محافظه کاری هستند، در این تحقیق برای همسو کردن جهت مقادیر جبری اقلام تعهدی غیر عملیاتی با میزان محافظه کاری از قرینه این اقلام استفاده شده است، این معیار توسط پائیک و همکاران، گیولی و همکاران و احمد و همکاران نیز استفاده شده است، این معیار توسط پائیک و همکاران، گیولی و همکاران و احمد و همکاران نیز استفاده شده است. حال جهت محاسبه میزان محافظه کاری مشروط در این تحقیق از مدل ژانگ (۲۰۰۸) که به صورت ذیل است استفاده شده است (ژانگ، ۲۰۰۸، ۵۴-۲۷)
CC – ACC = × (۱-)
۲-۲-۴-۲- روش های اندازه گیری محافظه کاری نامشروط
۱٫ روش ارزش بازار نسبت به ارزش دفتری سهام (BTM)
تجربه گراها تمایل دارند که محافظه کاری را به صورت زیر تعریف کنند:
تفاوت بین ارزش سهام[۳۳] و ارزش نقدی گزارش شده، نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری نیز گفته می شود که آن را با MTB نشان می دهند در نتیجه هرچه نسبت MTB بالاتر از یک باشد بیانگر وجود محافظه کاری بیشتر در گزارشگری مالی است.
شاید دلیل استفاده از EV در تعریف محافظه کاری تجربه گراها به واسطه این باور باشد که حسابداران می توانند برآوردهای تایید پذیر و قابل اتکایی از ارزش بازار سهام داشته باشند که بهتر از ارزش بازار مشاهده شده در بازار های نقدی است و یا شاید فقدان یک تئوری برای محافظه کاری باشد که تجربه گراها از EV برای تعریف محافظه کاری استفاده کنند.
BTM تنها در صورتی می تواند معیار درستی از محافظه کاری باشد که نقش حسابداری، گزارشگری ارزش سهام (EV) باشد. اگر هدف حسابداری،گزارش کردن NAV است. پس ارزش دفتری گزارش شده معادل NAB، بخش تایید پذیر NAV خواهد بود و محافظه کاری واقعی برابر خواهد شد با محافظه کاری کل. MTB، EV را اندازه گیری می کند. بنابراین ویژگی MTB به عنوان معیاری از محافظه کاری بستگی به نقش حسابداری دارد. بدون وجود شواهد تجربی از ماهیت نقش حسابداری، قضاوت در مورد سودمندی MTB به عنوان یک معیار محافظه کاری مشکل است این در حالیست که واتز و ریچوداری (۲۰۰۷) در تحقیق خود از این معیار استفاده کرده اند .
۲٫ روش Res:
پنمن و ژانگ (۲۰۰۲) جهت تخمین میزان محافظه کاری نامشروط در گزارشگری مالی از این روش استفاده کردند در این روش جهت تعیین میزان محافظه کاری از فرمول ذیل استفاده می شود:
INV it + RD it + ADV it
At it
UC – Res it =
UC – Res it: شاخص محافظه کاری نامشروط برای شرکت i در زمان t
INV it: میزان موجود کالا
RD: هزینه تحقیق و توسعه
ADV: هزینه تبلیغات
At: کل دارایی های شرکت (پنمن و ژانگ، ۲۰۰۲، ۳۶۴-۲۳۷) [۳۴].
۳٫ روش به کارگیری اقلام تعهدی:
همان طور که قبلا گفته شد انتخاب و اعمال روش های محافظه کارانه از طریق حسابداری تعهدی امکان پذیر است حاصل تحقیق حاضر برای اندازه گیری شاخص محافظه کاری نامشروط از مدل احمد و دوئلمن ،۲۰۰۷ استفاده شده است. شاخص محافظه کاری براساس مدل مزبور به صورت زیر محاسبه می شود.
کل اقلام تعهدی
جمع دارایی ها در اول دوره
UC – ACC = × (۱-)
اقلام تعهدی از تفاوت سود خالص قبل از اقلام غیر مترقبه و جریان نقدی عملیاتی بعلاوه هزینه استهلاک به دست می آید. به عقیده احمد و دوئلمن ،۲۰۰۷ رشد اقلام تعهدی می تواند شاخصی از تغییر در درجه محافظه کاری حسابداری در طول یک دوره باشد. به بیانی دیگر اگر اقلام تعهدی افزایش یابد، در آن صورت محافظه کاری کاهش می یابد و برعکس، از این رو برای تعیین جهت محافظه کاری اقلام تعهدی در منفی یک ضرب می شود. برای کنترل عامل تورم بر اقلام تعهدی و تغییرات محافظه کاری و همچنین برای همگن کردن اطلاعات در سطح کشورها با اندازه های مختلف متغیرهای پژوهش بر جمع داراییها تقسیم شده اند (احمد و دوئلمن، ۲۰۰۷، ۴۳۷-۴۱۱) [۳۵].
۲-۲-۵- مفهوم محافظه کاری
سیل عظیم رسوایی های مالی اخیر در سطح جهان،از انرون و ورلدکام در آمریکا تا پارلامات در اروپا،
سبب شده است که انگشت اتهام به سمت گزارشگری مالی نشانه رود. صورت های مالی هسته اصلی فرایند گزارش گری مالی را تشکیل میدهند.صورت های مالی و در راس آنها صورت سود و زیان (رقم سود خالص) در کانون توجه سرمایه گذاران قرار دارد. در سال های اخیر مبحث کیفیت سود گزارش شده مورد توجه بسیاری از محققان قرار گرفته است. یکی از جنبه های کیفیت سود محافظه کاری است؛ بدان معنا که هر چه محافظه کاری سود بیشتر باشد، کیفیت آن بالاتر است . مفهوم محافظه کاری در حسابداری سابقه ای طولانی دارد و به قول باسو ( ۱۹۹۷) نفوذ محافظه کاری در حسابداری حداقل به ۵۰۰ سال می رسد. حسابداران به طور سنتی محافظه کاری را “قانون پیشی گرفتن زیان ها و عدم سبقت سودها” معرفی کرده اند باسومحافظه کاری را تمایل حسابداران به الزام برای داشتن مستندات قوی (درجه بالایی از قابلیت تأیید شوندگی) برای شناسایی اخبارخوب در مقابل شناسایی اخبار بد معرفی می کند. بنابراین، هر چه تفاوت درجه تأیید شوندگی برای سود بیشتر از زیان باشد، محافظه کاری بیشتر است.
در مفاهیم نظری گزارشگری مالی ایران محافظه کاری در بخش ویژگی های کیفی اطلاعات مالی به عنوان یکی از اجزای قابلیت اتکا و با عنوان “احتیاط” در نظر گرفته شده است. احتیاط کاربرد درجه ای از مراقبت بوده که در اعمال قضاوت برای برآوردهای حسابداری در شرایط ابهام مورد نیاز است؛ به گونه ای که درآمدها و دارایی ها بیشتر از واقع و هزینه ها و بدهی ها کمتر از واقع ارائه نشود.
رضا زاده و آزاد در بررسی رابطه بین عدم تقارن اطلاعاتی و محافظه کاری در گزارشگری مالی شرکت های بورس اوراق بهادار تهران، رابطه مثبت و معنی داری میان عدم تقارن اطلاعاتی بین سرمایه گذاران و سطح محافظه کاری اعمال شده در صورت های مالی یافتند و بدین ترتیب، سودمندی محافظه کاری به عنوان یکی از خصوصیات کیفی تأیید گردید.
کاربرد مفهوم محافظه کاری منافعی را نیز در پی دارد. واتز دلایل کاربرد محافظه کاری را به شرح زیر بر می شمرد:
۱٫ توجیه مالیاتی. شناسایی نامتقارن سودها و زیان ها، مدیر را در کاهش ارزش فعلی مالیات های پرداختنی و در نتیجه افزایش ارزش شرکت یاری می رساند. تعویق شناسایی درآمدها و تسریع شناسایی هزینه ها، مالیات های قابل پرداخت شرکت را به دوره های آتی منتقل می کند.
۲٫ توجیه قراردادی. محافظه کاری از رفتار فرصت طلبانه مدیران (برای مدیریت سود شرکت)جلوگیری می کند و خطر اخلاقی را کاهش می دهد.رویه های حسابداری محافظه کارانه، مدیران را از خوش بینی بیش از حد در ارائه سود باز می دارد و طبعاً از پرداخت های اضافی (پاداش های اضافی) به مدیران جلوگیری می کند این نقش محافظه کاری، همانند نقشی است که در محدود نمودن وجلوگیری از پرداخت اضافی سود سهام به سهامداران ایفا می کند. بنابراین، انگیزه ای را برای مدیران ایجاد می نماید که از پذیرش پروژه هایی با خالص ارزش فعلی منفی بپرهیزند درنتیجه، تضاد منافع و هزینه های نمایندگی بین افراد داخلی و خارجی شرکت کاهش می یابد.
۳٫ توجیه حقوقی . در سال های اخیر دعاوی سهامداران، توجیهی برای محافظه کاری شده است . در مواردی که با بیش از واقع نشان دادن سود و خالص دارایی ها، مدیران پاداش های بیشتری دریافت می دارند، احتمال اقامه دعوای حقوقی زیاد است . محافظه کاری با جلوگیری از بیش از واقع نشان دادن خالص دارایی ها از هزینه های اقامه دعوی توسط سهامداران جلوگیری می کند . اسکینر ۱۹۹۴ نشان داد که مدیران انگیزه هایی برای محافظه کاری در پیش بینی های خود دارند. دلیل این امر آن است که پیش بینی خوشبینانه مدیران ریسک اقامه دعوی را افزایش می دهد.
دانشگاه آزاد اسلامی
واحد علوم و تحقیقات آذربایجان غربی
Science and Research Branch, Islamic Azad University
فرم پیشنهاد تحقیق
پایان نامهی کارشناسی ارشد
عنوان تحقیق به فارسی: اثربخشی رفتار درمانی دیالکتیکی بر اختلال اظطراب بیماری
نام دانشجو: آیسان دانشکده: علوم انسانی
نام خانوادگی دانشجو: پیروزیان گروه تخصصی: روانشناسی
رشته تحصیلی: روانشناسی گرایش:بالینی
نیمسال ورود به مقطع جاری: دوم ۹۲-۹۳ نیمسال شروع به تحصیل : دوم ۹۱-۹۲
نام و نام خانوادگی استاد (اساتید) راهنما: نام و نام خانوادگی استاد (اساتید) مشاور:
۱- جناب آقای دکتر قربانعلی پور ۱-
تاریخ تصویب در شورای گروه تخصصی: تاریخ تصویب در شورای پژوهشی دانشکده :
تائید مدیر پژوهشی دانشکده: تائید رئیس دانشکده:
تاریخ ارسال به حوزه پژوهشی واحد:
تأیید کارشناس پژوهشی تاریخ بررسی وتایید امور پژوهشی واحد:
تأیید مدیرکل پژوهشی تأیید معاون پژوهشی واحد
توجه: لطفاً این فرم با مساعدت و هدایت استاد راهنما تکمیل شود.
اطلاعات مربوط به دانشجو:
نام: آیسان نامخانوادگی: پیروزیان شماره دانشجویی: ۹۱۱۰۳۸۲۴۱
مقطع: کارشناسی ارشد ناپیوسته رشته تحصیلی: روانشناسی گروه تخصصی: روانشناسی
گرایش: بالینی نامدانشکده: علوم انسانی سال ورود به مقطع جاری: دوم ۹۲- ۹۳ نیمسال ورودی: دوم ۹۱-۹۲
آدرس پستی : آذربایجان غربی – خوی – میدان شیخ نوایی – خیابان ۳۲ متری شیخ نوایی بن بست اول پلاک۱
تلفن ثابت محل سکونت:۰۴۴۳۶۳۳۱۵۲۷تلفن همراه: ۰۹۱۴۱۶۳۳۳۱۹پست الکترونیک:piruzian241@gmail.com
اطلاعات مربوط به استاد راهنما:
تذکرات:
دانشجویان دوره کارشناسی میتوانند یک استاد راهنما و حداکثر دو استاد مشاور و دانشجویان دوره دکتری حداکثر تا دو استاد راهنما و دو استاد مشاور میتوانند انتخاب نمایند.
در صورتی که اساتید راهنما و مشاور مدعو می باشند، لازم است سوابق تحصیلی، آموزشی و پژوهشی کامل ایشان (رزومه کامل) شامل فهرست پایاننامههای کارشناسی ارشد و رسالههای دکتری دفاع شده و یا در حال انجام که اساتید مدعو، راهنمایی و یا مشاوره آنرا بر عهده داشتهاند، به همراه مدارک مربوطه و همچنین آخرین حکم کارگزینی (حکم هیأت علمی) ضمیمه گردد.
اساتید راهنما و مشاور موظف هستند قبل از پذیرش پروپوزال، به سقف ظرفیت پذیرش خود توجه نموده و در صورت تکمیل بودن ظرفیت پذیرش، از ارسال آن به دانشکده و حوزه پژوهشی و یا در نوبت قراردادن و ایجاد وقفه در کار دانشجویان جداً پرهیز نمایند.
اطلاعات مربوط به استاد راهنمای اول:
دانشگاهی
نام و نام خانوادگی:مسعود قربانعلی پور آخرین مدرک تحصیلی دکتری :……………………………….
حوزوی
عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی خوی
تخصص اصلی: روانشناسی رتبه دانشگاهی (مرتبه علمی):استاد یار پایه ۶ تلفن همراه: ۰۹۱۴۱۶۳۳۷۸۷
تلفن منزل یا محل کار : ۰۴۴۳۶۲۳۶۶۶۳ نام و نام خانوادگی به زبان انگلیسی: Masoud Ghorbanalipour