وبلاگ

بستر جامد همزده شده (ویندرو)
- تهویه طبیعی
- هوادهی تحت فشار
بستر جامدات ثابت
- هوادهی تحت فشار (توده ثابت هوادهی شده)
- تهویه طبیعی (توده بدون هوادهی)
۲- سیستمهای راکتوری (بسته)
الف – جریان عمودی جامدات
بستر جامدات همزده شده
- کوره های متعدد یا چند کوره ای
- کوره های چند طبقه
بسترهای پرشده (سیلوراکتورها)
- با جریانهای متقابل هوا و جامدات
- با جریانهای متقاطع هوا و جامدات
ب – جریان افقی و شیب دار جامدات
بستر لغزان جامدات (استوانه های چرخان)
- جریان پراکنده
- سلولهای سری
- اختلاط کامل
بستر جامدات همزده شده ( محفظه های همزده شده یا کانالهای باز )
- دایره ای شکل
- مستطیلی شکل
بستر جامدات ثابت ( تونلی شکل )
- نوع فشاری
- نوع نقاله ای
ج – بدون جریان ( جعبه های کمپوست )]۲[.
شکل ( ۲-۲)-شمایی از فرایند ویندرو]۱۵و۳۸و۹[.
۲-۱۵- فرایند ویندرو
فرایند ویندرو یا فرایند توده های طویل سطحی در واقع شیوه ای است که در آن مخلوط آماده شده جهت ورود به سیستم در ردیفهای موازی که از قبل برای آنها تهیه شده است قرار گرفته و هرچند وقت یکبار با وسایل مکانیکی مخصوص زیر و رو می گردد. شکل توده کمپوست، ارتفاع و عرض آن کاملاً بستگی به نوع مواد ورودی و نوع دستگاه های مخلوط کننده دارد.

عملیات اکسیژن رسانی به مخلوط عمدتاً از طریق تهویه طبیعی در اثر نیروی شناوری گازهای گرم خروجی از توده صورت می گیرد، در شرایطی که این میزان کم باشد می توان با زیر ورو کردن توده کمپوست نیز آنرا هوادهی نمود. همچنین در برخی موارد برای عملیات اکسیژن رسانی به توده های کمپوست از هواده های تحت فشار مثبت ” دمنده ” و یا تحت فشار منفی ” مکنده ” استفاده می گردد. در هوادهی تحت فشار مثبت، دمنده، هوای محیط را با فشار به داخل توده می راند و در هوادهی تحت فشار منفی، مکنده، گازهای موجود در توده کمپوست را با نیروی مکش از توده خارج می نماید.
درصورتی که مواد خام ورودی به سیستم از ویژگیهایی از قبیل درصد جامدات، میزان رطوبت و نسبت  مناسبی برخوردار باشد غالباً این فرایند بیولوژیکی به صورت خودکار عمل می کند. با این وجود به منظور آگاهی از زمان و تعداد مراحل زیر و رو کردن توده ها بایستی پارامترهای درجه حرارت و درصد رطوبت به طور مستمر مورد پایش قرار گیرند.
مراحل زیر و رو کردن، در فرایند ویندرو از اهمیت خاصی برخوردار است زیرا موجب تنظیم، درجه حرارت، رطوبت، تخلخل، هوادهی و کنترل بو و مگس در توده های کمپوست می گردد.
فرایند ویندرو به طور موفقیت آمیزی در تولید کمپوست از مواد آلی نظیر فضولات باغی، زباله و لجن فاضلاب به کارگرفته شده و یک فرایند متداول در امر کمپوست سازی از فضولات باغی و گیاهی به شمار می آید.
تجربه کاربرد فرایند ویندرو در کمپوست لجنهای هضم شده نشان می دهد که در اغلب موارد ترکیب این لجنها با کمپوست برگشتی شرایط مطلوبی را به دنبال داشته است اما در صورت نیاز می توان از مواد حجیم کننده و اصلاح کننده نیز جهت متناسب سازی بیشتر مخلوط بهره گرفت]۱۵و۲.[
۲-۱۵-۱- تاریخچه کاربرد فرایند ویندرو
قدیمی ترین فرایند تولید کمپوست از لجن فاضلاب فرایند ویندرو می باشد که قدمت بهره گیری آن به سال ۱۹۳۰ در آلمان بر می گردد. در آن زمان لجن آبگیری شده بدون اضافه نمودن عوامل حجیم کننده برای تولید کمپوست به روش ویندرو مورد استفاده قرار گرفت، که با توجه به تخلخل کم لجن و عدم امکان هوادهی مناسب، بوی نامطبوع زیادی در تأسیسات پخش شد و کاربرد فرایند متوقف گردید]۱۶[.
در سال ۱۹۵۰ آلریچ و اسمیت نتایج تجارب خود را از کمپوست مخلوط لجن فاضلاب هضم شده با ذرات چوب در آستینِ تگزاس با زمان بندی حدود ۱۱ هفته گزارش نمودند، اما اولین کاربرد روش ویندرو به منظور کمپوست لجن هضم شده در مقیاس اجرایی در شهر آستین بسیار دیرتر یعنی درسال ۱۹۸۷ انجام پذیرفت]۱۵و۳۸.[
تجربه بعدی از کمپوست لجن به فردی به نام ریوز در سال ۱۹۵۹ برمی گردد. او از لجن هضم شده شهر الپاسوِ تگزاس که به مدت ۴ تا ۶ ماه در معرض هوا قرار گرفته و خشک شده بود مخلوطی با خُرده چوب درست کرد و ۲ تا ۳ ماده آنرا تحت فرایند ویندرو قرار داد و سپس محصول را ۲ تا ۳ ماده جهت عمل آوری در توده های ثابت نگهداری نمود.
اولین واحد بزرگ تولید کمپوست لجن، در سال ۱۹۷۲ در لس آنجلس تأسیس شد و کارخود را با روزانه ۱۰۰ تن کیک لجن هضم و آبگیری شده شروع کرد. در این واحد از کمپوست برگشتی جهت تنظیم رطوبت (تا حد ۶۰ درصد) و پایداری ساختمانی توده ها استفاده گردید. جهت ایجاد تخلخل مناسب در این سیستم از عملیات زیر و رو کردن و اضافه کردن مواد حجیم کننده نظیر خُرده چوب و پوشال برنج بهره گرفته شد و برای بهبود انرژی تولیدی در فرایند مواد اصلاحی با درصد مواد آلی بیشتر مورد استفاده قرار گرفت. این واحد کار خود را با کیفیت مطلوبی تا سال ۱۹۹۱ ادامه داد و در این سال به دلیل ملاحظات محلی و تولید بو، نقل مکان کرد]۱۵و۳۸.[
درسال ۱۹۸۰ یک واحد کمپوست لجن به روش ویندرو در واحد احیاء فاضلاب متروپلیتن دنور تأسیس گردید. این واحد برای ۱۰۰ تن مواد ورودی روزانه در ۱۶ ایکر فضای مُسقف با امکانات هوادهی به ظرفیت ۱۶۵۰۰۰ فوت مکعب استاندارد در دقیقه، به کار گرفته شد، اما پس از مدت کوتاهی از آغاز بهره برداری با مشکل تولید بو مواجه گردید]۳۸.[
در سال ۱۹۹۱، شرکت کمپوست سازی سن جوکین در لس آنجلس بهره برداری از تأسیسات کمپوست به روش ویندرو را در منطقه ای دور دست در دره سن جوکین شروع کرد. این واحد با ورودی روزانه معادل ۱۰۰ تن لجن هضم و آبگیری شده (با ۲۰ درصد مواد جامد) و مواد اصلاح کننده ای نظیر کمپوست برگشتی و یا مواد زائد کشاورزی نظیر پوشال برنج به طور موفقیت آمیز بدون ایجاد بوهای مزاحم به کار گرفته شد]۳۸ [.
بررسیها نشان می دهد که در حال حاضر تعداد زیادی از واحدهای تولید کمپوست به روش ویندرو در کشورهای اروپایی و آمریکایی به طور مطلوبی در حال فعالیت می باشند.
۲-۱۵-۲- راهبری سیستم
شکل توده ویندرو تا حد زیادی به مشخصات مواد ورودی و نوع ماشین آلات مخلوط کُن بستگی دارد اما سطح مقطع ذوزنقه ای متداولترین شکل توده های ویندرو می باشد. شکل(۲-۲) نمونه هایی از این توده ها را با ابعاد و اندازه های معمول نمایش می دهد. طول توده های ویندرو در تأسیسات دنور ۱۰۰ متر و در تأسیسات لس آنجلس به حدود ۱۴۰ متر می رسید. هنگامی که از موادی با تخلخل زیاد استفاده می گردد می توان ارتفاع توده را بیشتر و سطح مقطع آنرا مستطیلی شکل در نظر گرفت]۳۸.[
شکل (۲-۳)- ابعاد و اندازه های متداول توده های کمپوست ویندرو]۳۸ [.
طبق اظهارات “های” به کارگیری مخلوط کنهای بزرگتر امکان ساخت توده های بزرگتر را فراهم خواهد آورد. افزایش سرعت استوانه های چرخان و کاربرد خُردکن ها در مجموعه، شرایط تولید کمپوستی یکنواخت با ذرات ریز و مناسب را ایجاد می نماید. همچنین کاربرد مواد اصلاح کننده نظیر خُرده چوب و پوشال برنج در توده های بزرگ کمپوست، موجب افزایش درجه حرارت و کاهش تولید بوهای متعفن در سیستم می‌گردد.
در واحد لس آنجلس به منظور تأمین شرایط بهینه درجه حرارت در طی فرایند تولید کمپوست، با توجه به ماه های گرم و سرد سال از دو ترکیب متفاوت مواد خام ورودی به سیستم استفاده شده است. در این سیستم در طی ماه های گرم سال از مخلوط کیک لجن، کمپوست برگشتی و خرده چوب با نسبتهای حجمی ۱ به ۸/۰ به ۴/۰ استفاده شده و برای ماه های سرد سال از مخلوط کیک لجن با خرده چوب با نسبتهای حجمی ۱ به ۲/۱ استفاده می گردد]۳۸.[
فرایند ویندرو با کمپوست برگشتی نمی تواند در مواقع سرد و بارانی درجه حرارت را به مدت ۱۵ روز در حد ۵۵ درجه سانتی گراد نگهداری نماید. بر این اساس “های” طی آخرین تحولاتی که در واحد لس آنجلس به وجود آورد این فرایند را به دو مرحله توسعه داد. در مرحله اول با ایجاد ویندروهای کوچک به مدت ۲ تا ۳ هفته شرایط خشک سازی، هوادهی و پاستوریزاسیون اولیه فراهم می شود. در این مرحله، ویندروها ۳ تا ۴ مرتبه در هفته زیر و رو شده که بدین ترتیب درجه حرارت طی ماه های گرم به ۵۵ درجه سانتی گراد افزایش یافته ولی طی ماه های سرد این افزایش ایجاد نمی گردد]۳۸.[
پس از تکمیل مرحله اول هر دو یا سه ویندرو مجاور هم توسط یک لودر مجتمع شده و یک ویندرو بزرگ را تشکیل می دهند. بسته به درجه حرارت موجود در مرحله اول ممکن است در این مرحله از مواد اصلاحی اضافی نیز استفاده گردد.
در مرحله دوم درجه حرارت توده اغلب تا ۶۵ درجه سانتیگراد افزایش می یابد که این امر موجب نابودی پاتوژنها و کاهش بیشتر رطوبت در توده می شود.
ویندروهای بزرگ در مرحله دوم تولید کمپوست به مدت ۳ هفته یا بیشتر نگهداری شده و سه بار در هفته زیر و رو می گردند تا بدین ترتیب شرایط مناسبی از زمان ماند، درجه حرارت و اختلاط به وجود آید]۳۸.[
جهت صرفه جویی در خرید مواد حجیم کننده مورد نیاز نظیر خرده چوب می توان بخشی از آن را به وسیله سَرند کردن کمپوست نهایی جداسازی نمود، اما بهرحال حدود ۲۵ تا ۳۰ درصد از این مواد طی مراحل تولید کمپوست مورد اکسیداسیون بیولوژیکی قرار گرفته و یا به علت عدم جداسازی از مدار خارج می‌گردند]۳۸و۱۵[.
از معایب عمده روش ویندرو در تولید کمپوست لجن فاضلاب شهری می توان زمین مورد نیاز زیاد و عدم امکان بکارگیری لجنهای خام در این فرایند را برشمرد. طبق اظهار نظر “کولاسیکو” زمین مورد نیاز برای فرایند ویندرو حداقل ۲۵ درصد بیشتر از روش توده های هوادهی شده می باشد]۳۸و۱۵[.

این عوامل در اختیار شرکت بوده و جزء عوامل داخلی می باشند. پس در عین حال که بر فعالیت های سازمان تأثیر دارند، سازمان نیز بر آنها تأثیر دارد. هدف از بررسی محیط درونی تهیه فهرستی از نقاط قوت است که سازمان برای بدست آوردن سود بایستی از آنها بهره برداری نمایند و یا نقاط ضعفی که برای جلوگیری از ضرر یا کاهش سود باید از آنها اجتناب نمایند.

این عوامل در ماهیت خود نیز به دو دسته تقسیم می‌شوند که عبارتند از:

1. 1. نقاط قوت: عبارت است از شایستگی ممتازی که بوسیله آن سازمان می‌تواند در زمینه‌هایی مانند نوع منابع مالی، تصویر مثبت ذهنی میان خریداران، روابط مثبت با تأمین‌کنندگان و مواردی از این دست نسبت به رقبا برتر باشد.

نقاط قوت اختراعات ثبت شده شرکت.
نام تجاری و برند شناخته شده.
شهرت در بین مشتریان.
مزیت در قیمت تمام شده.
دسترسی اختصاصی به منابع طبیعی.
دسترسی به شبکه های توزیع مناسب.
نیروی انسانی کارآمد و آموزش دیده
بطور کلی نقاط قوت می تواند در قالب یکی از دسته های زیر دسته بندی شود:
ظرفیت و تواناییها/ مزایای رقابتی/ انحصاری بودن/ منابع، دارایی، کارکنان/ تجربیات، دانش، داده ها/ ذخایر مالی و درآمدهای احتمالی/ منطقه بازار یابی، توزیع و شناخته شدن/جنبه های نوآوری/محل جغرافیایی/ قیمت و کیفیت/ اعتبارات و صلاحیت ها / فرایندها و سیستم ها / فناوری اطلاعات و ارتباطات / فرهنگی، رفتاری، نگرشی / حمایت مدیران

2. 2. نقاط ضعف: نوع محدودیت یا کمبود در منابع، مهارت ها و امکانات و توانایی‌هایی است که بطور محسوس مانع عملکرد اثر بخش سازمان بشود. عملکرد مدیریت نیز در تشدید نقاط ضعف موثر است.

عدم پشتیبانی و حفاظت از اختراعات.
نام تجاری و برند ضعیف.
ناشناخته بودن در بین مشتریان.
ساختار پر هزینه در شرکت.
عدم دسترسی به منایع.
عدم دسترسی به شبکه های توزیع.
نیروی انسانی ناکارآمد.
نکته ی حائز اهمیت در اینجا امکان تبدیل شدن ضعف ها و قوت ها به یکدیگر در شرایط گوناگون است. برای مثال ظرفیت تولید بالا می‌تواند یک مزیت و قوت برای شرکت محسوب شود اما همین ظرفیت بالا در شرایط رکود و تغییرات تکنولوژیکی می تواند باعث کاهش چابکی شرکت گردد و به آن لطمه وارد کند.
نقاط ضعف می‌تواند در قالب یکی از دسته‌ه ای زیر دسته بندی گردد:
کمبود ظرفیت و توانایی‌ها / کمبود قدرت رقابت/ شهرت، حضور در میدان/ مباحث مالی/ آسیب پذیری دانش/ مقیاس و محدودیت زمانی/ جریان نقدینگی و مصرف آن/ دوام و ایستادگی/ تأثیر روی فعالیت های اصلی/ قابلیت اطمینان داده ها/ قابلیت پیش بینی برنامه ها/ روحیه، تعهد و رهبری/ اعتبارات/ فرآیندها و سیستم ها/ عدم حمایت مدیران (علی احمدی ۱۳۸۲).
ب. عوامل بیرونی:
این عوامل خارجی از سازمان بوده است و بر فعالیت های سازمان تاثیر دارند اما در اختیار سازمان نبوده و سازمان هیچ‌گونه تاثیری بر آنها ندارد. هدف از بررسی محیط خارجی تهیه فهرستی محدود از فرصت هایی که می تواند به یک سازمان سود رسانده یا تهدیداتی که باید از آنها اجتباب شود. عوامل بیرونی خود به دو گونه می باشد:

1. 1. فرصت: عبارت است از یک موفقیت مطلوب عمده در محیط خارجی سازمان مانند شناخت بخشی از بازار که پیش از این فراموش شده بود. این مقوله بطور معمول منجر به تغییر در وضعیت رقابت یا قوانین و بهبود در روابط با خریداران و فروشندگان می شود.

نیاز برطرف نشده مشتری.
ظهور تکنولوژی های جدید.
کم شدن محدودیت های قانونی.
حذف موانع تجارت جهانی.
فرصت ها را می تواند در قالب یکی از دسته های زیر دسته بندی گردد:
توسعه بازار/ آسیب پذیری رقبا/ روندهای صنعت با شیوه زندگی/ توسعه تکنولوژی/ اعتبار جهانی/ بازارهای جدید/ صادرات و واردات/ انحصاری شدن جدید/ قراردادهای بزرگ/ توسعه کسب و کار و محصول/ اطلاعات و تحقیق/ شراکت ها و نمایندگی/ تأثیرات فصلی، آب و هوا و غیره/ وضعیت اقتصادی

2. 2. تهدید: یک تهدید موفقیت نامطلوبی در محیط خارجی سازمان است مانند قدرت چانه زنی خریداران یا تامین‌کنندگان کلیدی، تغییرات عمده و ناگهانی تکنولوژی و مواردی از این است که می‌توانند تهدید عمده‌ای در راه موفقیت سازمان باشند. تغییر در سلیقه ی مشتری که باعث فاصله گرفتن او از محصولات ما می شود.

ظهور محصولات جایگزین پر قدرت.
افزایش محدودیت های تجاری.
تهدیدها می‌تواند در قالب یکی از دسته‌ه ای زیر دسته بندی گردد:
اثرات سیاسی / اثرات محیطی/ اثرات قانونی/ توسعه فناوری اطلاعات/ اهداف و مقاصد رقبا / تقاضای بازار/ تکنولوژی محصولات، خدمات و ایده‌های جدید/ قراردادهای حیاتی/ شرکای تجاری/ مواجه با موانع و تهدیدهای برطرف نشده/ اقتصاد داخل و خارج/ تأثیرات فصلی،آب و هوا / مُد
برای توسعه ی این استراتژی ها، یعنی همان استراتژی هایی که باعث هماهنگی قوت های درون سازمانی با فرصت های محیط خارجی است، می توان از ماتریس SWOT بهرهبرد.
ماتریس SWOT می‌تواند ابزاری توانمند در شناسایی و اتخاذ استراتژیهای مناسب در انواع کسب و کارها باشد. این متد (روش) درصورت شناخت دقیق و به کارگیری صحیح برای کسب و کارهای کوچک و متوسط بسیار کارآمد خواهد بود.
قواعد حاکم بر ماتریس تحلیلی SWOT :

• نوع پژوهش:

مطالعه حاضر یک پژوهش مقطعی از نوع توصیفی- تحلیلی است که در آن به تعیین وضعیت پای بیماران مبتلا به دیابت مراجعه کننده به مرکز آموزشی درمانی رازی شهر رشت در سال ۱۳۹۲ پرداخته شده است. مطالعات مقطعی، مطالعاتی هستند که ارتباط میان بیماری ها را با دیگر متغیرهای مورد نظر، در شرایط موجود در جامعه ای معین و زمانی خاص تعیین می کنند(۴۹).

• جامعه پژوهش:

جامعه پژوهش عبارت است از کلیه واحدهایی که دارای خصوصیات مشترکی بوده و مطابق با شرایط موردنظر پژوهشگر می باشند و نتایج حاصل از نمونه های برگرفته از آنان قابل تعمیم به این جامعه می باشد(۵۰). در این مطالعه، جامعه پژوهش کلیه بیماران مبتلا به دیابت مراجعه کننده به مرکز آموزشی درمانی رازی شهر رشت، جامعه پژوهش را تشکیل می دهند.

• نمونه پژوهش، تعیین حجم نمونه و روش نمونه گیری:

نمونه پژوهش، قسمت کوچکی از جامعه می باشد و با توجه به آنکه هدف مطالعه بررسی جامعه است باید نمونه را چنان انتخاب کرد که معرف جامعه باشد. در واقع نمونه معرف، نمونه ای است که کلیه ویژگیهای مهم جامعه ای که در آن انتخاب شده است را داشته باشد(۵۱). نمونه های پژوهش این مطالعه شامل ۳۵۵ بیمار مبتلا به دیابت مراجعه کننده به مرکز آموزشی درمانی رازی شهر رشت بودند که در صورت داشتن معیارهای ورود به مطالعه به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب می شدند. برای تعیین حجم نمونه نیز از فرمول تعیین حجم نمونه زیر استفاده گردید:

بر اساس شیوع ۳۷% و ۱/۳۸% نوروپاتی دیابتی در مطالعه انجام شده در اردن(۱۹)، حجم نمونه بر اساس شیوع ۳۷% و اطمینان ۹۵% بصورت زیر محاسبه شد و تعداد ۳۵۵ بیمار مبتلا به دیابت انتخاب شدند.
Z ^۲P (1-P) (1.95) ^۲ ۰٫۳۷ (۱-۰٫۳۷)
N= —————– = —————————— = 354.5 ~ 355
d² (۰٫۰۵)^۲

• مشخصات واحدهای مورد پژوهش:

معیارهای پذیرش نمونه در این مطالعه، کلیه بیماران مبتلا به دیابت نوع ۱ و ۲ به جز دیابت بارداری بودند، بصورتی که بیماران مبتلا به دیابت نوع ۱ در دهه دوم شروع بیماری باشند. همچنین افرادی به این مطالعه وارد شدند که آمپوتاسیون اندام های تحتانی نداشته و به بیماری هایی نظیر بیماریهای اتوایمیون، اورمی مزمن، استئوآرتریت شدید در مفاصل تحتانی، نوروپاتی مادرزادی، بورگر و نقرس مبتلا نباشند و داروهایی نظیر ضد انعقاد، ضد افسردگی های سه حلقه ای و یا داروهای نوروپاتی را بیش از ۱ ماه مصرف نکرده باشند؛ که این موارد با بهره گرفتن از بررسی پروندههای بیماران و نیز با پرسش از خود آنها بررسی شد.

• محیط پژوهش:

محیط جایی است که مطالعه در آن انجام می شود. سه محیط رایج برای انجام پژوهش پرستاری وجود دارد: طبیعی، نسبتا کنترل شده و کاملا کنترل شده. انجام مطالعه در محیط طبیعی بدین معناست که پژوهشگر برای مطالعه محیط را دستکاری نکرده است(۵۲). محیط پژوهش در این مطالعه، کلیه بخش های مرکز آموزشی درمانی رازی رشت و کلینیک تخصصی وابسته به آن بود. علت انتخاب این محیط، سهولت دسترسی به واحدهای مورد پژوهش جهت تکمیل پرسشنامه بود.

• ابزار گردآوری داده ها:

ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامهای است که در برخی قسمت ها با توجه به مطالعات انجام شده، خودساخته و در برخی قسمتها مانند مقیاس نمرهدهی وگنر^[۶۹] و شاخص بیماری های همراه چارلسون^[۷۰] استاندارد می باشد؛ و شامل: الف)مشخصات فردی، ب)مشخصات بیماری، ج)وضعیت پوست پا، د)ناهنجاری های ساختاری پا، ه) نوروپاتی حسی-حرکتی، و)نبض های پا و ی)پای دیابتی(شامل بررسی زخم پا و درجه آن) می باشد.
الف) مشخصات فردی از جمله سن، جنس، محل زندگی، شغل، سطح تحصیلات، قد، وزن، شاخص توده بدنی، سابقه مصرف سیگار و الکل، بیماریهای همراه و سابقه خانوادگی دیابت در نمونه های مورد پژوهش بررسی شد.
ب) در بخش مشخصات بیماری، نوع دیابت، علت مراجعه به بیمارستان، مدت زمان ابتلا به دیابت، اقدامات درمانی فعلی، مقدار و نام داروی مصرفی، میزان مصرف انسولین، میزان هموگلوبین گلیکوزیله، سابقه بستری قبلی در بیمارستان و علت آن و سابقه بستری قبلی بعلت مشکلات و ضایعات در پاها بررسی شد.
نوع دیابت، به دو دسته دیابت نوع اول و دیابت نوع دوم تقسیم شد. درمان بیماران در ۴ گروه طبقه بندی شدند: افرادی که دیابت خود را تنها با رعایت رژیم غذایی کنترل می کنند، افرادی که تنها با مصرف داروهای خوراکی قند خون خود را کنترل می کنند، افرادی که با تزریق انسولین قند خون خود را کنترل می کنند و گروه چهارم هم افرادی هستند که قند خون خود را هم با تزریق انسولین و هم با مصرف داروهای خوراکی کنترل می کنند. بعد از مشخص شدن نوع درمان میزان مصرف قرص و یا انسولین و نام قرص آنها ثبت گردید.
ج) در قسمت بررسی پوست پا، پوست خشک و بدون تعریق، رنگ پریدگی، فیشر، ادم و اختلال در رشد ناخن های پا (از جمله اونیکولیز^[۷۱]، ناخن های تری، قارچ و عفونت، رشد نامساوی ناخن ها) مشاهده، بررسی و ثبت گردید.
د) ناهنجاری های ساختاری پا از جمله کالوس، تاول، انگشت چکشی، انگشت چنگالی، هالوکس والگوس، مفصل شارکوت و محدودیت در حرکات مفاصل در این بخش مشاهده، بررسی و ثبت گردید. مفصل شارکوت موقعیتی است که در آن استخوان ها، مفاصل و بافت های نرم پا و قوزک پا تحت تاثیر قرار می گیرد و در اولین مرحله خود را با التهاب نشان می دهد. حرکات محدود شده مفاصل بصورت سفتی یا محدودیت در حرکات مفاصل یک یا هر دو پا تعریف می شود.
اطلاعات بدست آمده در قسمت بررسی پوست پا و ناهنجاری های ساختاری پا بصورت پای راست، پای چپ، هر دو پا و هیچکدام طبقه بندی و ثبت گردید. سپس جهت تعیین عوامل مرتبط با وضعیت پای بیماران مبتلا به دیابت، متغیرهای پوست پا و ناهنجاری های ساختاری پا در دو گروه دارد(پای راست، پای چپ و هر دو پا) و ندارد(هیچکدام) تقسیم بندی شدند و وارد مدل رگرسیون لوجستیک شدند.
ه) جهت بررسی نوروپاتی حسی- حرکتی ابتدا از بیمار در مورد وجود حس سوزن سوزن شدن در پاها، درد ساق پا در حین راه رفتن و یا در حین فعالیت زیاد، پرسیده شد. سپس جهت بررسی رفلکس پاشنه پا- زانو از بیمار خواسته شد تا در حالت خوابیده پاشنه هر کدام از پاهای خود را از زانو تا ساق پای مقابل بکشد، سپس بصورت طبیعی، کاهش یافته و عدم وجود رفلکس تقسیم بندی گردید. در مواردی که این رفلکس کاهش پیدا کرده بود و یا وجود نداشت، نوروپاتی در نظر گرفته شد. حس درد سطحی در پاهای بیمار با بهره گرفتن از نوک سنجاق بررسی شد و مانند رفلکس پاشنه پا-زانو در ۳ گروه قرار گرفت و برای تعیین عوامل مرتبط با وضعیت پای بیماران مبتلا به دیابت، این متغیرها در دو گروه طبیعی و غیرطبیعی(کاهش یافته و یا فقدان) تقسیم بندی و سپس وارد مدل رگرسیون لوجستیک شدند. سپس حس ارتعاش با دیاپازون دو شاخه ۱۲۸ هرتزی روی انگشت شست پا بررسی شد. در صورتی که بیمار ارتعاش دیاپازون را درک کرد، طبیعی و در صورت عدم درک حس ارتعاش، برای بیمار تشخیص نوروپاتی گذاشته شد.
و) جهت بررسی نبض های پا، هر ۴ شریان(رانی، پشت زانویی، پشت پا و تیبیای خلفی)، در پای راست و چپ لمس و شمارش و با یکی از شریان های اندام های فوقانی مانند شریان کاروتید یا رادیال مقایسه و در ۳ گروه طبیعی، کاهش یافته و فقدان، نمره دهی شد. سپس برای تعیین عوامل مرتبط با وضعیت پای بیماران مبتلا به دیابت، نبض های هر دو پا در دو گروه طبیعی و غیرطبیعی(کاهش یافته و یا فقدان) تقسیم بندی شدند و بعد وارد مدل رگرسیون لوجستیک شد.
ی) پای بیماران از نظر وجود و یا عدم وجود زخم و جوشگاه بررسی و سمت مبتلا و محل دقیق آنها در شکل علامتگذاری گردید. همچنین بر اساس سیستم طبقه بندی وگنر، زخم ها نمره دهی شدند. بر اساس این سیستم نمره دهی، نمره صفر به پایی اختصاص داده می شود که هیچ گونه زخمی ندارد اما در معرض خطر است (مانند برجستگی استخوانی، کالوس، انگشت چنگالی و دیگر مشکلات)؛ درجه یک، زخم تمام ضخامت لایه سطحی پوست است؛ زخم درجه دو، زخم عمیقی است که احتمال درگیری تاندون ها وجود دارد اما استخوان ها درگیر نیستند؛ زخم درجه سه، زخم عمیق با درگیری استخوانی و استئومیلیت است؛ زخم درجه چهار، گانگرن در محل مشخصی از پا است و زخم درجه پنج، به پایی اختصاص داده می شود که کل آن دچار گانگرن شده باشد. در نهایت بیماران از نظر وجود زخم [دارد (درجه یک تا پنج) و ندارد (درجه صفر)] و جوشگاه [دارد (پای راست،چپ و هر دو پا) و ندارد (هیچکدام)] به دو دسته دارد و ندارد تقسیم شدند. گروهی از بیماران که زخم داشتند بعنوان پای دیابتیک در نظر گرفته شدند و با گروهی که زخم نداشتند از نظر متغیر های مورد بررسی، مقایسه شدند. همچنین

• تعیین اعتبار و اعتماد علمی ابزار گردآوری داده ها:

• اعتبار علمی یا روایی^[۷۲] ابزار:

مفهوم روایی در ارتباط با تحقیق قضاوتی درباره درجه ای است که اجزای تحقیق، نظریه، مفهوم و متغیر مورد مطالعه را منعکس می سازد(۵۲). در این مطالعه، ابزار گرداوری داده ها بر اساس ابزارهای چندین مطالعه گرد آوری و تدوین شده است، بر این اساس جهت کسب اعتبار علمی آن در این پژوهش از اعتبار محتوی استفاده گردید. بدین منظور با توجه به موجود نبودن نسخه فارسی قسمت هایی از ابزار، ابتدا توسط مترجم زبان انگلیسی ترجمه شد و پس از تائید نهایی آن، ابزار در اختیار ۱۰ نفر از اساتید محترم هیئت علمی دانشکده پرستاری و مامایی شهید بهشتی رشت قرار گرفت و پس از جمع آوری پیشنهادات و انجام اصلاحات لازم، ابزار نهایی اصلاح و تنظیم گردید. همچنین جهت اطمینان از روایی، از شاخص روایی محتوایی CVI و CVR (روایی تک تک سوالات) استفاده گردید. در رابطه با CVI تمامی سوالات در سه قسمت سادگی، واضح بودن و مربوط بودن مقدار بیش از ۷/۰ را کسب کردند و CVR کلیه سوالات نیز بالاتر از ۶/۰ بود.

• اعتماد علمی یا پایایی^[۷۳] ابزار:

پایایی شاخصی از یک ابزار است که نشان می دهد ابزار تا چه حد پاسخ های ثابت و یکسان را بوجود میآورد. در مطالعه حاضر، با توجه به عینی بودن متغیرهای مورد بررسی، این پرسشنامه نیاز به پایایی نداشت. در نتیجه اعتماد علمی این ابزار تعیین نشد.

• روش گردآوری اطلاعات:

به منظور انجام مطالعه حاضر، پژوهشگر پس از اخذ معرفی نامه از ریاست محترم دانشکده محل تحصیل خود و صدور اجازه نامه توسط شورای پژوهشی دانشگاه و کمیته اخلاق حوزه معاونت تحقیقات و فناوری و ارائه آن به مرکز آموزشی درمانی رازی رشت، در تاریخ ۱۴/۵/۱۳۹۲ جهت انجام پژوهش، مجوز لازم را از ریاست بیمارستان رازی، مدیر پرستاری و سوپروایزر آموزشی کسب نموده و بیماران دارای مشخصات واحدهای مورد پژوهش(۳۵۵ نفر) را از طریق نمونه گیری در دسترس و با بررسی پرونده پزشکی ثبت شده انتخاب نمود. تعداد بیماران مراجعه کننده به این مرکز در روزهای مختلف، متغیر بود. بیماران مبتلا به دیابت در بخشهای مختلف و یا کلینیک غدد و دیابت وابسته به بیمارستان، با محقق آشنا شده، هدف از انجام پژوهش، نحوه پاسخ دهی به پرسشنامه و نیز محرمانه بودن اطلاعات برای بیمار بیان گردید و در صورت رضایت آنان و کسب رضایت نامه کتبی وارد مطالعه شدند.

جامعه آماری عبارت است از مجموعه ای از افراد یا واحدهایی که دارای حداقل یک صفت مشترک باشند. معمولاً در هر پژوهش، جامعه مورد بررسی یک جامعه‌ی آماری است که پژوهشگر مایل است درباره صفت یا صفتهای متغیر واحدهای آن به مطالعه بپردازد. در واقع جامعه آماری عبارتست از کلیه افراد، گروه‌ها، رویدادها و پدیده های مورد علاقه محقق که وی تصمیم دارد آن‌ ها را بررسی نماید (سکاران،۱۳۹۰).
جامعه آماری پژوهش حاضر دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت می باشد. علت این انتخاب این است که دانشجویان بیش از سایر اقشار جامعه به دلایلی همچون دوری از خانه و خانواده و زندگی مستقل، از فست فودها و رستورانها استفاده می کنند و دسترسی محقق نیز به این جامعه آماری آسانتر می باشد.
۳-۴- روش نمونه گیری و حجم نمونه
نمونه عبارتست از تعدادی از افراد که صفت آن‌ ها با صفات جامعه مشابهت داشته و معرف جامعه بوده‌ و از تجانس و همگنی با افراد جامعه برخوردار باشند. نمونه گیری از مراحل مهم تحقیق علمی می‌باشد که به محقق امکان می‌دهد تا با صرف امکانات کمتر به نتایج مطلوب برسد (خاکی،۱۳۹۰). محقق باید با توجه به مقتضیات روش تحقیق، ماهیت داده‌ها، نوع ابزار گردآوری داده‌ها و ساختار جامعه آماری، نمونه ای که معرف کیفیت و کمیت جامعه باشد، را انتخاب کند (حافظ نیا، ۱۳۸۴).
برخی از متداول‌ترین روش‌ها عبارتند از: نمونه گیری تصادفی ساده، نمونه گیری سیستماتیک، نمونه گیری طبقه ای، نمونه گیری خوشه ای، نمونه گیری چند مرحله ای و غیر احتمالی.
نمونه گیری در پژوهش حاضر به روش نمونه گیری غیراحتمالی در دسترس انجام شد و با بهره گرفتن از فرمول نمونه گیری کوکران که در ادامه ارائه می شود حجم نمونه ۳۸۲ نفر تخمین زده شد. فرمول نمونه گیری کوکران برای تعیین حجم نمونه در جامعه‌ی محدود به صورت زیر می‌باشد:

N= 13000
n = حجم نمونه
Z = مقدار متغیر نرمال واحد استاندارد، که در سطح اطمینان ۹۵ درصد برابر ۹۶/۱ می‌باشد
S_x= انحراف معیار= ۰.۵۰۶۳ واریانس = ۰.۲۵۶۳
e= مقدار اشتباه مجاز (بین ۰۵/. تا ۱/.)
از آنجایی که احتمال می‌رفت برخی از پرسشنامه‌ها بازگشت داده نشود، تعداد ۴۵۰ پرسشنامه در میان نمونه‌ی آماری توزیع شد که از این تعداد نهایتاً ۴۲۰ پرسشنامه قابل استفاده بود.
۳-۴-۱- نتایج آزمون بارتلت جهت دقت نمونه
آزمون بارتلت درصدد برآوردن هدف دوم تحلیل عاملی می‌باشد. این آزمون به ما کمک می‌کند تا پس از فراهم بودن امکان تقلیل داده‌ها به یک سری عامل‌های پنهانی، بتوانیم ساختار جدیدی را بر اساس همبستگی بین متغیرها و عامل‌ها و معنای انضمامی آن‌ ها کشف کنیم. در واقع این آزمون مشخص می‌کند که آیا واریانس متغیرهای تحقیق تحت تأثیر واریانس مشترک برخی عامل‌های پنهانی و اساسی است یا خیر. هر چه مقدار KMO بالاتر باشد (یعنی نزدیک به یک و معمولاً مقادیر بالاتر از ۷۰/۰) نشان می‌دهند که انجام تحلیل عاملی برای داده‌های مورد نظر امکان پذیر بوده و می‌توان داده‌ها را به یک سری عامل‌های پنهانی (مکنون) تقلیل داد. به طور کلی اگر سطح معنی داری (.Sig) آزمون بارتلت کوچک‌تر از ۵% باشد، تحلیل عاملی برای شناسایی ساختار (مدل عاملی) مناسب است. نتایج آزمون بارتلت در جدول قابل مشاهده است:

از آنجایی که شاخص KMO برابر با ۰.۸۸۳ است در نتیجه حجم نمونه از کفایت لازم جهت تبیین برخوردار است. همچنین با توجه به سطح معناداری آزمون بارتلت (۰۰۰/۰= Sig) می‌توان نتیجه گرفت که تحلیل عاملی جهت بررسی و شناسایی ساختار داده‌ها مناسب است.
۳-۵- روش های گردآوری اطلاعات
انتخاب ابزار یا روشی که بتوان اطلاعات مناسبی را برای قبول یا رد یک فرضیه جمع آوری نمود از اهمیت ویژه ای برخوردار است. چرا که هرگونه نتیجه گیری از آن تحقیق مستلزم داشتن اطلاعات دقیق و صحیح می‌باشد. ابزارهای متعددی برای اندازه گیری متغیرها وجود دارد. انتخاب روش گردآوری داده‌ها به امکانات موجود در سازمان، درجه دقت لازم، تشخیص پژوهشگر، طول مدت پژوهشگر و سایر هزینه‌ها و منابع مرتبط و موجود برای گردآوری اطلاعات بستگی دارد (سکاران،۱۳۹۰).
روش اسنادی یا کتابخانه ای: روشی است که به عنوان روش مقدماتی و پیش زمینه ای برای مطالعات میدانی محسوب و برای جمع آوری اطلاعات جهت تدوین اهداف، تعیین جامعه آماری، تبیین روش تحقیق و برای ادبیات موضوع استفاده شده است. منابع مورد استفاده در این زمینه شامل کتب، پایان نامه‌ها، مقالات مجلات علمی معتبر داخلی و خارجی، نشریات، روزنامه‌ها، سایت‌های اینترنتی و … می‌باشد.
روش میدانی: در روش میدانی برای جمع آوری اطلاعات از روش پیمایشی استفاده شد. مهم‌ترین ابزار جمع آوری اطلاعات در روش پیمایشی پرسشنامه می‌باشد (حافظ نیا، ۱۳۸۴).
در تحقیق حاضر از روش‌های پژوهش اسنادی (کتابخانه ای) و میدانی استفاده گردیده است.
۳-۶- پرسشنامه پژوهش
به منظور جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه ای حاوی اطلاعات لازم برای پاسخگویی به سؤالات تحقیق تدوین گردیده است. نمونه پرسشنامه در پیوست آمده است. تهیه ابزار سنجش یکی از مراحل مهم انجام تحقیق است. در اینجا رعایت اصول کلی طراحی پرسشنامه حائز اهمیت است. در پرسشنامه سؤالات هر چند متغیر باید جداگانه در نظر گرفته شوند. سؤالات طیف گونه و مستقیم و نیز سؤالات زمینه ای یا خصیصه ای باید مشخص شوند. در پرسشنامه طراحی شده، از آنجا که سؤالات از مقیاس‌های فاصله­ای بهره‌مند بودند. مبادرت به استفاده از طیف لیکرت شد و به گزینه های خیلی زیاد، زیاد، متوسط، کم و خیلی کم به ترتیب ارزش ۵ تا ۱ داده شد.
در واقع از مقیاس لیکرت برای تعیین اهمیت هر عنوان از متغیرها استفاده شده است.
جدول۳-۲-ارزش‌گذاری طیف لیکرت

H1
H2
شکل ۱-۱- مدل مفهومی تحقیق
منبع : هلم، ۲۰۱۴
۱-۱۰ ساختار تحقیق
مطابق شکل (۱-۲) این تحقیق در پنج فصل تنظیم شده. فصل یکم به کلیات پژوهش اختصاص دارد. در فصل دوم مبانی نظری و پیشینه تحقیقات انجام یافته مرتبط با موضوع پژوهش و اطلاعاتی در خصوص استفاده از شبکه ها، کارآفرینی بین المللی، کاهش عدم اطمینان استراتژی بازاریابی و همچنین عناصر آمیخته بازاریابی ارائه شده است. در فصل سوم به روش شناسی پژوهش پرداخته شده است. در فصل چهارم داده های جمع آوری شده مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. در نهایت در فصل پنجم به ارائه نتایج و پیشنهادهای لازم در زمینه موضوع پژوهش پرداخته شده است.
شکل ۱-۲- ساختار تحقیق
فصل دوم:
مبانی نظری و پیشینه تحقیق
۲-۱ مقدمه
ایران کشوری است که دارای مزیت های فراوانی در تولید کالاها می باشد. در زمینه منابع طبیعی، نفت و گاز و معادن کانی و غیرکانی از کشورهای غنی محسوب می شود. در زمینه نیروی انسانی از جمعیت جوانی برخوردار است؛ که اگر با مدیریت صحیح همراه گردد، می تواند به عنوان یکی از مزیت های کشور در زمینه تولید و صادرات تلقی گردد (طالبی، ۱۳۸۹: ۱۹). همچنین به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص ایران و واقع شدن در مسیر شرق به غرب، و ارتباط با دریا از شمال و جنوب، یکی از بهترین موقعیت های استراتژیک را به خصوص برای صادرات پدید آورده است. در بیشتر کشورهای درحال توسعه، صادرات فاقد تنوع است؛ به همین دلیل با کوچکترین نوسانی در بهای جهانی این کالاها، یک باره تراز پرداخت ها دچار عدم موازنه می شود و حیات اقتصادی آن ها را تهدید می‌کند. بنابراین بی ثباتی درآمدهای ارزی ناشی از صادرات، یکی از عمده ترین معضلات در این گونه کشورهاست. این بی ثباتی نه تنها امکان برنامه ریزی بلندمدت را از برنامه ریزان اقتصادی سلب می کند؛ بلکه باعث شکست برنامه های تدوینی نیز خواهد شد (فقیهی، ۱۳۸۹: ۲۸).

۲-۲ استراتژی های ورود به بازار
عمده ترین هدف شرکت ها از ورود به بازارهای بین المللی، ایجاد فرصت های مناسب برای کسب سود است. همین دلیل، باعث می شود تا تعدادی از شرکت ها پس از دریافت سفارشی غیرقطعی از خارج، به تحقیق در فرصت های موجود در آن بازار خارجی، برانگیخته شوند. وقتی شرکتی به طور قطع تصمیم می گیرد وارد بازار خارجی شود، مجبور است به طور جدی و مؤثر خود را متعهد به ارائه پیوسته کالا و خدمات بداند. در غیر این صورت، مشتریان وی منابع دیگری را جست وجو خواهند کرد. در بازارهای متعدد جهان، شرایط به حدی متفاوت است که نمی توان یک روش ورود به بازار را توجیه کرد. استراتژی ورود را باید با محیط خاص هر بازار تطبیق داد. این استراتژی ها باید بهترین خدمات را ارائه دهد و هدف های شرکت را تأمین کنند. مهمترین سؤال هایی که برای راهیابی به بازارهای بین المللی مطرح می شوند، عبارتند از: (اندرسون^[۹]، ۲۰۰۰: ۲۸).
۱) باید وارد کدام بازار شد؟
۲) چگونه باید وارد بازار شد؟
۳) چگونه باید در آنجا عمل کرد و رشد یافت؟
سنتی ترین راه ورود به بازارهای خارجی، صدور کالاست. شرکت های خصوصی، صادرات را یا به عنوان استراتژی اولین ورود و یا به عنوان مؤثرترین وسیله حضور مداوم در بازار خارجی انتخاب می کنند و در صورت موفقیت، اقدام به ایجاد واحدهای تولیدی می کنند. صادرات می تواند یک بار یا مستمر باشد، اما در هر صورت مشکلاتی وجود دارد. مثلاً، هزینه بالا، امکان رقابت را از بین می برد. افزایش هزینه، ناشی از عوامل متعددی است که عبارتند از: دسترسی رقبا به مواد اولیه، نیروی کار، حمل و نقل ارزان، موانع مصنوعی و غیره. غیر از صادرات، راهبردهای دیگری وجود دارند که فروش و سود بیشتری را عاید شرکت می کنند. نمونه آنها عبارتند از: (هوتچینسون^[۱۰]، ۲۰۰۶:۱۹).
۱) عملیات خارجی که با پیشرفت تکنولوژی و تنگ تر شدن رقابت، لزوم آن بیشتراحساس می­ شود.
۲) اعطای پروانه ساخت که طی آن یک شرکت به شرکتی دیگر اجازه می دهد تا از روش ساخت، نام تجاری، تکنولوژی، تجارب کتبی و دیگر مهارت های متعلق به امتیاز دهنده استفاده کند. روش های دیگر نظیر سرمایه گذاری مشترک و مستقیم، اجاره، قرارداد تولید و مدیریت نیز می توانند مورد توجه مدیران بازاریابی قرار گیرند.
۱) صادرات
صادرات، آسانترین و کم هزینه ترین راه ورود به بازارهای خارجی است. فروش محصولات ساخته شده به بازارهای خارجی، تغییرات زیادی را در خط تولید و دیگر منابع ایجاد نمی کند. صادرات می تواند به صورت مستقیم و یا غیرمستقیم باشد.
الف) صادرات مستقیم
فروشندگانی که دسترسی به خریداران بازارهای خارجی دارند، با فعالیتی بیشتر، اقدام به صدور کالا کرده و بدون اینکه از طریق واسطه عمل کرده و هزینه های خود را در این مورد افزایش دهند، کالا را مستقیماً به بازارهای خارجی می رسانند. این گونه عملیات گرچه مستلزم سرمایه گذاری و ریسک بیشتر است، اما بازگشت سرمایه و سود افزون تری را در پی دارد.
ب) صادرات غیرمستقیم
مؤسساتی که در آغاز راه هستند و فعالیت های خود را بتازگی شروع کرده اند، غالباً از این طریق وارد عمل می شوند، زیرا اولاً نیازمند سرمایه گذاری کمتر بوده و ثانیاً مجبور نیستند فعالیت ها و خدمات فروش خود را افزایش داده و ریسک بیشتری را بپذیرند. این گونه شرکت ها؛ کالای خود را از طریق واسطه­های داخلی و خارجی در بازارهای بین المللی به فروش می‌رسانند. (کارادینز^[۱۱]، ۲۰۰۷ : ۱۶).
۲-۳ اهمیت صادرات
گرایش به اقتصاد جهانی و فشارهای رقابتی در بسیاری از کشورها، تولیدکنندگان را بر آن داشته است تا در زمینه بازارهای خارجی اطلاعاتی دقیق بدست بیاورند و به بازاریابی در حوزه کشورهای خارجی و استفاده از نتایج آن برای بهبود عملکرد صادراتی^[۱۲] خود اهمیت زیادی قائل شوند. از طرفی صادرات کالاها یک راه سریع، معمول و آسان برای رشد اقتصادی کشورها و شرکتهای تولید کننده است. فراتر رفتن از مرزهای جغرافیایی یک کشور برای فروش محصولات، منافع زیادی میتواند داشته باشد (شمس الدها^[۱۳]، ۲۰۰۹: ۱۸). در بعد کلان، صادرات میتواند منجر به افزایش اشتغال داخلی، فراهم شدن یک منبع برای معاملات خارجی، کمک به توسعه تکنولوژیها و همچنین افزایش استانداردهای زندگی شود. در سطح خرد نیز میتواند منجر به بهبود موقعیت مالی شرکتها، کمک به توسعه و بهبود مزیتهای رقابتی و تسهیل رشد شرکتها شود. اما دست یافتن به این مزایا که ناشی از صادرات مناسب کالا میباشد بدون وجود اطلاعات صحیح و متناسب کاری نشدنی است. در سالهای اخیر، صادرات به یکی از عوامل رشد سریع تبدیل شده است همچنین شرکتها به منظور پیشرفت و رقابت در دنیای اقتصادی گرایش بیشتری به سمت فعالیتهای صادراتی نشان می دهند. همچنین افزایش توان رقابتی در کسب و کار به میزان آگاهی از بازار بستگی دارد (ساسترن^[۱۴]، ۲۰۰۳: ۸۵).
۲-۴ تعریف بازاریابی بین الملل
عبارت است از استراتژی های تجاری برای رساندن کالا و خدمات یک کشور به مشتریان در سایر کشورها به منظور کسب سود. بازاریابی بین المللی همچنین شامل عملیات تولید و فروش کالا و خدمات در بیش از یک کشور است، بی آنکه کالایی از مرزهای اصلی یک کشور عبور کند.لازم به توضیح است که مفهوم، مراحل و اصول بازاریابی جنبه استاندارد دارد و در تمام بازارها و کشور ها قابل اجراست. بنابر این وجه تمایز بازاریابی بین المللی و بازاریابی داخلی مربوط به حوزه فعالیت آنهاست. زمانی که رقابت به طور فزاینده ای پویا، متمرکز و حرفه ای شده است به نظر می‌رسد که عملیات بازاریابی همچنان رویکردهای تمرکز بر بازار، تمرکز بر رقبا، تمرکز بر محصولات و تمرکز بر مشتری را تعقیب می‌کند. شرکتی که تنها در بازار داخلی مهارت بازاریابی و فروش داشته باشد در نهایت آن را نیز از دست خواهد داد. رقبای قوی خارجی به طور اجتناب ناپذیری خواهند آمد و شرکت را به چالش خواهند کشید. نگاه مشاوران بازاریابی بین الملل در عصر حاضر این است که کسب و کار بدون مرز است و یکی از بهترین مسیرهای رشد برای یک شرکت آن است که در سطح منطقه و یا در سطح جهان فعالیت نمایند و این موضوع در کشور ما بسیار رایج می باشد که مدیران تولید شرکت های تولیدی از خروج محصول از کشور تردید دارند. آنها موانع و خطرهایی را که ناشی از تعرفه ها، اختلاف در زبان، اختلاف در فرهنگ، کاهش نرخ ارزها و. .. را مدنظر قرار می دهند. راه کارهای موفق را در هر یک از روش های صادراتی در شرکت های تولیدی و خدماتی متفاوت است. برخی از این روش ها عبارتند از: (کالانتون^[۱۵]، ۲۰۰۵: ۳۶).

1. 1. صادرات غیرفعال با سیستم های پیشرفته و بدون وجود دانش صادراتی

1. 1. صادرات فعال با بهره گرفتن از توزیع کنندگان در دیگر کشورها

1. 1. افتتاح دفاتر فروش در خارج از کشور ایران

1. 1. تأسیس کارخانه ها در خارج از کشور ایران

1. 1. تأسیس ستادهای منطقه ای در خارج از کشور ایران

صادرات نیازمند حرفه ای شدن است چون کل صادرات شکارگاهی است که به قدرت فرصتهایی بدست می آید برای شکار، در بازارهای جهانی فرصتها به ندرت بدست می آید و به سرعت از بین می رود. صادرات یعنی بازاریابی فرامرزی یعنی حرکت در آنسوی مرزهای ملی که از نظر فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و اقلیمی با ما فرق دارند و لذا شیوه های برخورد ما هم باید متناسب با آن باشد. صادرات یک سیستم است با اجزاء مختلف و همه اجزاء بایستی با هم فعالیت کنند تا سیستم بخوبی کار کند (آدامنشن^[۱۶]، ۲۰۰۳: ۱۷).
۲-۴-۱ اصول بازاریابی بین الملل
اصول بازاریابی در تمام دنیا یکی است ولی شرایط محیطی و فرهنگی فرق دارد بنابراین در بازاریابی جهانی نکات زیر را باید مورد توجه قرار داد :

1. 1. تلاش برای متمایز ساختن محصول و شرکت

1. 1. تولیدات انعطاف پذیر به جای تولیدات انبوه

۳٫سرعت و نوآوری در ارائه خدمات بهتر و بیشتر
۴٫بازار گرایی و توجه به نیازها و خواسته های روز بازار