هم چنین در این پژوهش ، ابزار اندازه‌گیری، پرسشنامه بسته است و سؤالات پرسشنامه بر اساس طیف پنج درجه‌ای لیکرت ^[۳۱]طرح‌ریزی گردیده است.که درآن پاسخ ها دارای طیف خیلی زیاد،زیاد، متوسط ، کم و خیلی کم هستندو به ترتیب دارای ارزش ۱تا ۵ میباشند. پس از گردآوری این نظرها، بوسیله مصاحبه با مدیر عامل و مشاوران جهت دریافت پیشنهادها و انتقادات در مورد شیوه های ارزیابی عملکرد شرکت اقدام گردید.
۳-۳-پایایی آزمون ^[۳۲]
مفهوم پایایی با این امر سرو‌کار دارد که ابزار اندازه‌گیری در شرایط یکسان، تا‌ چه اندازه نتایج یکسانی به دست می‌دهد. معمولاً دامنه ضریب پایایی از صفر (عدم ارتباط) تا ۱+ (ارتباط کامل) است. روش های مختلفی برای اندازه‌گیری ضریب پایایی ابزار اندازه‌گیری، بکار برده می‌شود.(سرمد و همکاران۱۳۷۴)

روش بکار رفته در این پژوهش برای محاسبه پایایی پرسشنامه، روش آلفای کرونباخ بوده، با بهره گرفتن از فرمول زیر می‌توان ضریب آلفا را محاسبه کرد:

که در آن:
J: تعداد زیر مجموعه سؤالات پرسشنامه های آزمون
: واریانس زیر آزمون i ام
S2: واریانس کل آزمون
پایایی پرسشنامه با بهره گرفتن از نرم افزار SPSS محاسبه گردید که طبق جئول پیوست، پایایی این آزمون برابر ۸۴ درصد است.
با توجه به آنکه معمولاً پایایی فراتر از ۷۰ درصد مطلوب است، لذا می‌توان گفت که این آزمون از پایایی بسیار بالایی برخوردار است.
۴-۳- روایی آزمون ^[۳۳]
مفهوم روایی به این سؤال پاسخ می‌دهد که ابزار اندازه‌گیری تا چه حد، ویژگی مورد نظر را می‌سنجد. بدون آگاهی از روایی ابزار اندازه‌گیری، نمی‌توان به دقت داده‌های حاصل از آن اطمینان داشت. (مولهاترال،۵۲،۱۹۹۹)روشی که برای تعیین روایی پرسشنامه این پژوهش استفاده شده، روش روایی محتوا است. برای اطمینان از روایی محتوا باید در موقع ساختن ابزار چنان عمل کرد که سؤالهای تشکیل دهنده ابزار، معرف قسمتهای محتوای انتخاب شده باشد. بنابراین"روایی محتوا، ویژگی ساختاری ابزار است که‌ هم‌زمان با تدوین‌ آزمون در آن تنیده‌ می‌شود".(سرمد و همکاران،۸۶،۱۳۷۴)
از این رو، در این پژوهش پس از مشورت چند تن از مدیرانی که شرکت را خوب می‌شناسند و با رسالت آن آشنا هستند و همچنین با کمک گرفتن از محققانی که قبلاً در مورد این موضوع، تحقیق کرده بودند و با راهنمایی استادان دانشگاه و خبرگان فن، جهت تائید روایی ابزار گردآوری اطلاعات، اقدام نمودیم. سپس سؤالاتی را که هر کدام از فرضیات تحقیق را تحت پوشش قرار می داد، در پرسشنامه گنجاندیم. پس از آن بصورت تصادفی به چند تن از اعضای جامعه آماری داده، پرسشنامه داده شد و ابهامات و اشکالات آن بر طرف گردید. در نهایت با تائید استاد راهنما و مشاور، پرسشنامه نهایی گردید و بین واحدهای جامعه، به صورت کامل، توزیع شد.
۵-۳- جامعه آماری
یک جامعه آماری عبارت است از مجموعه‌ای از افراد یا واحدها که دارای حداقل یک صفت مشترک باشند. معمولاً در هر پژوهش، جامعه مورد بررسی، یک جامعه آماری است که پژوهشگر مایل است درباره صفت یا صفات متغیر واحدهای آن به مطالعه بپردازد.(زیکموند،۱۰۲،۲۰۰۰)
جامعه آماری این پژوهش نیز شامل تمامی مدیرانی است که در زمان انجام تحقیق، در شرکت
آب و فاضلاب مشغول کار هستند و سمت مدیریت را در شرکت برعهده دارند.
در این تحقیق، به دلیل استفاده از روش همه‌شماری و پرسش سوالات پرسشنامه از تمامی اعضای جامعه آماری، نمونه‌گیری صورت نپذیرفته‌است.
۶-۳- آزمون های آماری
در این پژوهش به دو روش توصیفی و استنباطی به تجزیه و تحلیل داده‌های به دست آمده، پرداخته شده است. در سطح توصیفی با بهره گرفتن از مشخصه‌ های آماری نظیر فراوانی ،درصد، میانگین، انحراف استاندارد و ضریب تغییرات به توصیف ویژگی‌های جامعه پرداخته، و در سطح استنباطی هم به منظور پاسخ به سؤالات پژوهشی و هم به منظور یافتن روابط خاص میان متغیرهای جامعه از آزمونهای زیر استفاده می کنیم:
۱-۶-۳-آزمون دوجملهای^[۳۴]
این آزمون به منظور تعیین برخورداری جامعه آماری مورد نظر از یک ویژگی یا متغیر مشخص بکار برده می شود. به عبارت دیگر برای تعیین وجود یا عدم وجود یک خصوصیت مانند بررسی میزان وفاداری به یک شرکت از این آزمون استفاده میشود .آزمون دو جملهای از نوع آزمونهای ناپارامتریک است، اما هنگامی کهn.p بزرگتر از ۵ باشد از تقریب توزیع نرمال پیروی می کند .در این صورت آماره آزمون به صورت زیر قابل محاسبه می باشد:

که در آنp احتمال موفقیت در جامعه و  احتمال موفقیت در نمونه و n حجم نمونه آماری است. در این تحقیق جهت سنجش نظرات مدیران در خصوص میزان برخورداری هر یک از شاخص های فعلی ارزیابی عملکرد از ویژگیهای جامعیت ، انعطاف پذیری ، مقبولیت سازمانی و قابلیت پسش بینی از آزمون دو جملهای استفاده گردیده است .
۲-۶-۳-آزمون مربع کای‌ پیرسون
هر گاه بخواهیم مشخص کنیم که دو متغیر از هم مستقل هستند، از آزمونهای جداول توافقی استفاده می‌کنیم.

برای این منظور در هر سلول از جدول توافقی، مقدار مورد انتظار را (  ) محاسبه می‌کنیم:

که در آن:

1386

ارائه مدل برنامه­ ریزی آرمانی جهت تخصیص منابع در بخش آموزشی دانشگاهی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی

-

برنامه­ ریزی آرمانی

12

رفیعی و ربانی

2014

چهارچوب تقسیم بندی سیستم­های سفارشی ترکیبی MTS/MTO بر پایه­ تحلیل سلسله مراتبی فازی

برنامه­ ریزی استراتژیک

فرایند تحلیل شبکه­ ای فازی

13

کبریا و بردبار

1388

تاثیر مؤلفه­ های اصلی مدیریت کیفیت فراگیر بر زندگی کاری معلمان

مؤلفه­ های اصلی مدیریت کیفیت فراگیر

-

14

پاسوار و مشبکی

1384

برنامه­ ریزی ملی با رویکرد مدیریت کیفیت فراگیر

استراتژی تأمین رضایت مشتریان

-

در این تحقیق باید از استراتژی­ها و منابعی استفاده شود که از عوامل تاثیرگذار در این شرکت بوده و نیز مقتضی حال این سازمان باشد. نورازری و هیلمی (2013) تنها مشکلات مربوط به مدیریت کیفیت جامع را بررسی کردند اما در رابطه با بهبود و رفع این مشکلات بحثی نکرده ­اند. کبریا بردبار (1388) نیز مؤلفه­ های مدیریت کیفیت جامع را در جامعه ای غیر صنعتی به کار برده است اما در این میان آراویندان (1996) از استراتژی­ های جامعی استفاده کرده که مقتضی حال سازمان مورد مطالعه در این تحقیق است.رادو و دیگران (2013) از بین منابع مربوط به مدیریت کیفیت تنها منابع انسانی را مد نظر قرار دادند در حالی که هدف این پژوهش تخصیص تمام منابع مدیریت کیفیت می­باشد. هو (2014) نیز عوامل کمی و کیفی را اولویت­ بندی کرده و تخصیص منابع انجام داده است که روش اولویت­ بندی آن به صورت شبکه­ ای نمی ­باشد اماروش تخصیص منابع آن نتایج مفیدی را در بر داشت لذا مورد مطالعه و مقایسه قرارگرفت. همچنین در تحقیق هشام و شریف (2012) منابع کامل مدیریت کیفیت مورد بررسی قرار گرفته که تحقیق حاضر با بهره گرفتن از این منابع به شکل جامعتری انجام می­ شود. اما در تحقیق­های فوق اولویت­ بندی­ها به صورت قطعی انجام شده ­اند و عدم اطمینان موجود در نظر کارشناسان در نظر گرفته نشده است. لی و دیگران (2013) سیستم اطلاعاتی تخصیص منابع با منطق فازی را ارائه دادند که منابع سخت را در پژوهش خود لحاظ نکردند. عابدی و دیگران (1385) تخصیص بهینه­ منابع را بدون اولویت­ بندی و با بهره گرفتن از برنامه­ ریزی آرمانی قطعی انجام دادند. با توجه به تحقیقات هشام و شریف (2012) که از منابع جامع مدیریت کیفیت استفاده شده، در این پژوهش نیز سعی شده تخصیص تمام منابع مدیریت کیفیت شامل منابع انسانی، منابع سازمانی و منابع تکنولوژیکی مورد مطالعه قرار گیرد. استراتژی­ های حاصل از تحقیقات آراویندان و دیگران (1996)، مجموعه ­ای کامل از استراتژی­ های کاربردی در مدیریت کیفیت را عنوان می­ کند. بنابراین استراتژی­ های پژوهش حاضر عبارتنداز: استراتژی مدیریت مستمر سیستم کیفیت، استراتژی چک کردن مداوم شکست­ها، استراتژی رویکرد دائمی به سمت هدف، استراتژی رسیدگی دوره­ای کیفیت توليدکننده و مشتری، استراتژی انتقال مداوم بازخوردهای مشتریان، استراتژی استفاده مستمر از دانش افراد، استراتژی مدیریت مستمر اطلاعات کیفی، استراتژی کنترل مستمر هزینه­ های کیفیت. تجزیه تحلیل شبکه­ ای با توجه به تحقیقات انجام شده توسط هشام و شریف (2012)، شفیعی و خاکی (1391) و رفیعی و ربانی (2014)، روش مناسبی برای اولویت بندی در زمینه­ تصمیم ­گیری­های استراتژیک می­باشد، بنابراین در این پژوهش نیز از روش تحلیل شبکه­ ای فازی برای اولویت بندی استراتژی­ها و منابع استفاده شد.مجموعه­های فازی سازگاری بیشتری با توضیحات زبانی و بعضا مبهم انسانی دارند، بنابراین بهتر است با بهره گرفتن از مجموعه­های فازی و به کار­گیری اعداد فازی به پیش بینی بلند مدت و تصمیم ­گیری در دنیای واقعی پرداخت. به منظور تخصیص بهتر و دقیق­تر ترکیبی از دو روش تجزیه تحلیل شبکه­ ای فازی و برنامه­ ریزی آرمانی استفاده شده­است. زیرانتایج بدست آمده در تحقیقات هشام و شریف (2012) و شفیعی و خاکی (1391) ، نیز این را تائید کرده است.

فصل سوم

روش تحقیق
در این فصل پس از بررسی روش تحقیق مورد استفاده، به معرفی تیم تصمیم پرداخته می­ شود و مراحل تحقیق،شیوه ­های گردآوری داده ­ها، روایی و پایایی ابزار مورد استفاده و روش­های تجزیه و تحلیل داده ­ها توضیح داده می­ شود.

روش تحقیق

پژوهش را می­توان با توجه به دو ملاک هدف پژوهش و نحوه گردآوری داده ­ها تقسیم بندی نمود (سرمد، بازرگان و حجازی، 1390). پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی است زیرا با هدف پاسخ دهی به یک نیاز صنعتی انجام می­ شود و هدف از انجام آن اولویت­ بندی استراتژی­ های مدیریت کیفیت در شرکت شهدگستران نوین می­باشد. بر حسب نحوه­ گردآوری داده ­ها در زمره­ی تحقیقات توصیفی از نوع مطالعه موردی قرار می­گیرد، زیرا این پژوهش به دنبال این است که وضع موجود و ارتباط بین متغیرها را بررسی کند.

تیم تصمیم

تعداد تیم تصمیم چهار نفر می باشد. تیم تصمیم باید شامل افرادی باشد که با اصول مدیریت کیفیت جامع کاملا آشنا باشند که تعداد آن­ها در سازمان مذکور تنها به چهار نفر می­رسد. این افراد شامل مدیر کارخانه، مدیر کنترل کیفیت، مدیر تولید و سرپرست تولید شرکت شهدگستران نوین هستند. این افراد مقایسات زوجی برای اجرای روش تجزیه و تحلیل شبکه­ ای فازی را انجام می­ دهند.

مراحل تحقیق

• با توجه به ارتباط موجود بین منابع و تاثیرگذاری آن­ها بر یکدیگر، مقایسات زوجی بین هر کدام از دو منبع بر مبنای منبع سوم به روش ANP، برای تعیین سهم هرکدام از دو منبع در قادر ساختن منبع سوم در حمایت از هشت استراتژی انجام شده است. نتایج این مرحله در گام 3 کاربرد دارد. سوال اول پرسشنامه که در ضمیمه آمده است، نشان دهنده مقایسات زوجی این مرحله است. این مرحله در شکل 3-1 نشان داده شده است.

• با توجه به تاثیر دوسویه منابع بر استراتژی­ها و استراتژی­ها بر منابع، منابع مدیریت کیفیت جامع بر مبنای هر کدام از استراتژی­ها با روش ANP مقایسه زوجی شده و سهم هر کدام از منابع در اجرای موفق هر استراتژی مشخص شد. نتایج این مرحله، ضرایب محدودیت­های آرمانی را در روش برنامه­ ریزی آرمانی تعیین می­ کنند که میزان منابع انسانی، سازمانی و تکنولوژیکی مورد نیاز هستند و همچنین در گام 3 کاربرد دارند. سؤالات دوم تا نهم پرسشنامه که در ضمیمه آمده است، نشان دهنده مقایسات زوجی این مرحله است.این مرحله نیز در شکل 3-1 نشان داده شده است.

• با به توان رسیدن نتایج حاصل از دو گام اول در سوپر ماتریس، سهم کل منابع در دسترس برای افزایش کیفیت بدست می ­آید. نتایج این گام محدودیت­های سیستمی یا منابع در دسترس در مدل برنامه­ ریزی آرمانی رامشخص می­ کند.

• با توجه به تاثیر دوسویه منابع بر استراتژی­ها و استراتژی­ها بر منابع،استراتژی­ها بر مبنای هر کدام از منابع مدیریت کیفیت با روش ANPمقایسه زوجی می­شوند، بنابراین سهم هر کدام از استراتژی ­ها از هر کدام از منابع در شرایط واقعی مشخص می­ شود. نتایج این گام در گام ششم کاربرد دارد.سؤالات دهم، یازدهم و دوازدهم پرسشنامه که در ضمیمه آمده است، نشان دهنده مقایسات زوجی این مرحله است.این مرحله در شکل 3-1 نشان داده شده است.

• استراتژی­ها بر مبنای سهمی که در افزایش کیفیت دارند، مقایسه زوجی می­شوند. با روش ANPدر ماتریس مقایسه زوجی جداگانه، نتیجه­ این گام که استراتژی­ های اولویت­ بندی شده بر مبنای میزان تاثیر آن­ها در افزایش کیفیت است، در گام ششم کاربرد دارد. سوال سیزدهم پرسشنامه که در ضمیمه آمده است، نشان دهنده مقایسات زوجی این مرحله است. این مرحله در شکل 3-1 نشان داده شده است.

• با به توان رسیدن نتایج حاصل از دو مرحله ی قبل در سوپر ماتریس، سهم کل منابع مدیریت کیفیت جامع که می­بایست به هراستراتژی تخصیص داده شود بدست می ­آید. نتایج این گام محدودیت­های آرمانی را که میزان مطلوب منابع برای اجرای موفق هرکدام از استراتژی­ها در مدل برنامه­ ریزی آرمانی هستند، مشخص می­ کند.

• با بهره گرفتن از روش برنامه­ ریزی آرمانی مشخص می­ شود که منابع (با توجه به سهم هر کدام از استراتژی­ها در افزایش کیفیت) چطور به هر استراتژی تخصیص داده شود تا نیاز دقیق آن ها پاسخ داده شده و یا حداقل اضافه یا کمبود منابع کمینه شود.

جدول ۴-۴: نتایج آزمون تحلیل واریانس بین آزمودنیها و درون آزمودنیها برای بررسی دو بار اندازه گیری نمره افسردگی در گروه های مورد مطالعه ۴۸

جدول ۵-۴: آزمون های اثر چند متغیری برای اثرات کلی زمان و زمان*گروه بر نمره های نشخوار فکری ۵۰
جدول ۶-۴: نتایج آزمون تحیل واریانس بین آزمودنی ها و درون آزمودنی ها برای بررسی دوبار اندازه گیری نمره نشخوار فکری در گروه های موزرد مطالعه ۵۱
جدول ۷-۴: آزمون های اثر چند متغیری برای اثرات کلی زمان و زمان*گروه بر نمره های سوگیری توجه منفی ۵۳
جدول ۸-۴: نتایج آزمون تحلیل واریانس بین آزمودنی ها و درون آزمودنی ها برای بررسی دو بار اندازه گیری نمره سوگیری توجه منفی در گروه های مورد مطالعه ۵۴
جدول ۹-۴: آزمون های اثر چند متغیری برای اثرات کلی زمان و زمان*گروه بر نمره های سوگیری توجه مثبت ۵۶
فهرست نمودارها
عنوان صفحه
نمودار ۱-۴: میانگین نمرات افسردگی گروه های مداخله و کنترل در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون ۴۹
نمودار ۲-۴: میانگین نمرات نشخوار فکری در گروه های مداخله و کنترل در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون ۵۲
نمودار ۳-۴: میانگین نمرات زمان واکنش برای پاسخ به محرک منفی در گروه های مداخله و کنترل در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون ۵۵
نمودار ۴-۴: میانگین نمرات زمان واکنش برای پاسخ به محرک مثبت در گروه های مداخله و کنترل در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون ۵۷
فصل اول
طرح پژوهش
۱-۱-مقدمه
یکی از شایع ترین اختلالات روانپزشکی که اکثر جوامع با آن مواجه اند اختلال افسردگی است (انجمن روانپزشکی آمریکا، ۲۰۰۰، ترجمه نیکخو و آوادیس یانس، ۱۳۸۱). در هر مقطع معینی از زمان ۲۰-۱۵ درصد افراد بزرگسال، در سطح قابل توجهی از افسردگی رنج میبرند و حدس زده میشود که حدود ۷۵ درصد موارد بستری در بیمارستان روانی را موارد افسردگی تشکیل میدهند (هاوتون^[۱]، کرک^[۲]، سالکووس کیس^[۳] و کلارک^[۴]، ۱۹۸۹، ترجمه قاسم زاده، ۱۳۸۵). بر این اساس میتوان افسردگی را به عنوان یک مشکل جدی در حوزه بهداشت روان به شمار آورد.
شروع و سیر افسردگی به متغیرهای مختلف زیست شناختی، سابقه بیماری، محیطی و روانی-اجتماعی مربوط میشود (همان). افسردگی را میتوان نتیجه عوامل متقابل گوناگونی در نظر گرفت. بر این اساس تفاسیر زیست شناسی، مبین جنبه های جسمی افسردگی در نظر گرفته میشوند و تفاسیر روان شناختی، مبین آنند که چگونه افسردگی از نظر عاطفی، هیجانی، احساسی و خلقی روی افراد اثر میگذارد (بلاک برن^[۵]، ۱۹۸۷، ترجمه شمس، ۱۳۸۲).
افسردگی نه تنها به دلیل شیوع نسبتا بالا، بلکه به دلیل پیامدهای زیان بار آن، مورد توجه بسیاری از پژوهشگران است. مشخص شده است که افسردگی اعتماد به نفس افراد را کاهش میدهد، روابط خانوادگی و زناشویی را آشفته میسازد، انگیزه کار و پیشرفت را مختل میسازد و رسیدن به زندگی سازگارانه قبلی را مشکل میسازد (آزاد، ۱۳۷۹). نشانه های کلیدی افسردگی دربردارنده خلق افسرده و احساس عدم لذت میباشد. کاهش اشتها، عدم تمرکز، احساس بی ارزشی، بلا تصمیمی، افکار مرتبط با مرگ یا تمایلات خودکشی نیز در بین افراد افسرده شیوع بالایی دارد (طلایی و همکاران، ۱۳۸۴). برای بیش از دو دهه تلاشهای قابل توجهی برای شناسایی عوامل آسیب پذیری در بیماران افسرده انجام شده است (ویلیامز^[۶]، مک لئود^[۷] و متیوس^[۸]،۱۹۹۶). مطالعات نشان داده است که شروع وسیر افسردگی به متغیرهای مختلف مربوط میشود (هاوتون و همکاران، ۱۹۸۹، ترجمه قاسم زاده، ۱۳۸۵). بسیاری از این مطالعات که در چارچوب نظریه شناختی به انجام رسیده است، دلالت بر این دارد که ساختار شناختی ناکارآمد^[۹] و پردازش سوگیرانه^[۱۰] اطلاعات نقش بسزایی در شروع، نگهداری و عود افسردگی ایفا میکند (گاتلیب^[۱۱]، یو^[۱۲] و یورمن^[۱۳]، ۲۰۰۴). در واقع بهتر است بگوییم در بیماران افسرده علاوه بر نشانه های هیجانی و خلقی، نشانه هایی در زمینه شناختی، انگیزشی و جسمی مشاهده میشود. نشانه های شناختی به صورت افکار منفی ظاهر میشود (کاپلان^[۱۴] و سادوک^[۱۵]، ۱۳۸۹؛ ترجمه رضاعی). بر این اساس بسیاری از صا حب نظران بر این باورند که الگوی تفکر افراد و افکار نا خواستهی آنها در شروع و تداوم افسردگی نقش دارند. نشخوار فکری^[۱۶] به عنوان تفکر ناخواسته در اختلالات هیجانی (دیویس ^[۱۷]و نولن- هوکسما^[۱۸]،۲۰۰۰) جزء مولفه های مهم افسردگی در نظر گرفته میشود و از دیگر فرایند و فرآوردههای شناختی از جمله افکار خودآیند منفی^[۱۹]، توجه متمرکز ^[۲۰]بر خود، خودآگاهی شخصی و نگرانی قابل تمییز است (پاپاجئورجیو^[۲۱] و ولز^[۲۲]، ۲۰۰۴). این افکار مقاوم و عود کننده بوده و حول یک موضوع معمول دور میزنند، و به صورت غیر ارادی به حیطه آگاهی وارد میشوند و توجه فرد را از هدف مورد نظر منحرف میسازند (یورمن، ۲۰۰۶). این چنین افکاری تکرار شونده بوده و در ارتباط با علائم افسردگی، علل احتمالی و پیامدهای این علائم میباشند. ارزیابی فرد از علائم افسردگیاش به این طریق بر شدت و سیر افسردگی اثر گذار خواهد بود. علاوه بر این، نشخوار فکری افسردگی را به واسطه افزایش تفکر منفی، حل مسئله ناکارآمد، تداخل رفتار هدفمند و کاهش حمایت اجتماعی تشدید میکند و تداوم میبخشد (نولن هوکسما، ویسکو^[۲۳] و لایوبومیرسکی^[۲۴]، ۲۰۰۸).
در سالهای اخیر به مشکلات بهداشتی، به ویژه بهداشت روان دانشجویان، توجه زیادی شده است. علت این توجه آن است که گزارشهای بدست آمده نشان میدهد که تعداد دانشجویانی که به مشکلات روانی مبتلا هستند و نیز شدت و وخامت مشکلات آنها رو به افزایش است. بررسیها نشان میدهد که تعداد زیادی از دانشجویان به افسردگی مبتلا هستند و افسردگی از جمله شایع ترین مشکلات مربوط به سازگاری با محیط دانشگاهی به شمار میرود (جزایری و قهاری، ۱۳۸۲). مطالعات امینی (۱۳۸۰) در مورد گروه های دانشجویی نشان داد که حدود ۷۸ درصد از دانشجویان از بعضی نشانه های افسردگی رنج میبرند. از این میان شدت علائم ۴۵ درصد از دانشجویان به گونهایست که آنها را نیازمند بعضی کمکهای تخصصی میکند. بر این اساس پرداختن به مسئله درمان افسردگی این قشر از اهمیت ویژهای برخوردار است. ذهن آگاهی از جمله شیوه های درمانی بوده است که در سال های اخیر مورد توجه بسیاری از پژوهشگران قرار گرفته و مطالعات وسیعی در این راستا صورت گرفته است. بررسی ها متعدد حاکی از مفید بودن ذهن آگاهی در موقعیت های بالینی است (اوکانل^[۲۵]، ۲۰۰۹). از جمله در درمان استرس، اضطراب و افسردگی (لی^[۲۶]، باون^[۲۷] و مارلات^[۲۸]، ۲۰۰۵) مفید واقع شده است. بر مبنای مطالعات انجام شده ذهن آگاهی دست کم از دو طریق مقابله با نشخوارهای فکری و کاهش پاسخ دهی خودکار هیجانی (پاول^[۲۹]، استنتون^[۳۰]، گریسون^[۳۱]، اسموسکی^[۳۲] و وانگ^[۳۳]، ۲۰۱۲) بر افسردگی اثر می گذارد.
۲-۱-بیان مسئله
نشانه های شناختی، همچون اشکال در تصمیم گیری، تمرکز ضعیف جزء معیارهای تشخیصی DSM-IV برای اختلال افسردگی است. همچنین اخیرا نیز مشخص شده است که در حافظه کاری^[۳۴]، توجه^[۳۵]، عملکرد اجرایی و سرعت پردازش^[۳۶] بیماران افسرده اختلال وجود دارد (ویدر-فیلند^[۳۷] و همکاران، ۲۰۰۴؛ روزنبرگ^[۳۸] و همکاران، ۲۰۱۰). در واقع بررسی ها مشخص کرده که اختلال در کارکرد شناختی و وجود افکار منفی میتواند جزء علل عود نیز بشمار بیاید (سگال^[۳۹]، ویلیامز^[۴۰] و تیزدل^[۴۱]، ۲۰۰۲).
توجه اصل اساسی در تعامل موفقیت آمیز با محیط است، تا آنجا که به نظام شناختی مربوط میشود توجه به افراد اجازه میدهد که وقایع محیط را غربالگری کنند (مکلئود ومک دونالد^[۴۲]، ۲۰۰۰). طبق دیدگاه صاحبنظران هر گونه فعالیت خودکار از طریق دروازه توجه نقل و انتقال مییابد. این نقل و انتقال اطلاعاتی میتواند به شکل گیری انحراف توجه نسبت به محرک برجسته هیجانی در محیط بیانجامد یعنی منجر به سو گیری توجه^[۴۳] در فرد شود. در سوگیری توجه با وجود تلاش فرد برای نادیده گرفتن محرک، تمام نیروی توجه به سمت آن سوق مییابد (ویلیامز، مک لئود و متیوس، ۱۹۹۶). سوگیری توجه در بسیاری از آسیب شناسی های روانی از جمله افسردگی نقش مهمی را ایفا میکند. بررسی ها نشان داد که افراد افسرده در تمام جنبه های پردازش اطلاعات از جمله در ادراک^[۴۴]، حافظه و توجه از خود سوگیری نشان میدهند (تیزدل، ۱۹۸۸). بسیاری از مطالعات وجود سوگیری حافظه را در بیماران افسرده مورد تایید و پذیرش قرار داده اند، اما در رابطه با ارتباط سوگیری توجه و افسردگی بین صاحب نظران اختلاف نظر وجود دارد. برخی بر این باورند که افراد افسرده سوگیری توجه به محرک منفی از خود نشان میدهند، با این وجود برخی هم چنین میپندارند که افراد افسرده سوگیری توجه مثبت خود را از دست داده اند درحالی که این سوگیری توجه مثبت مشخصه افراد غیر افسرده است (گاتلیب، مک لاکلان^[۴۵] و کاتز^[۴۶]، ۱۹۸۸). این بدین معنی است که افراد غیر افسرده سوگیری مثبت از خود نشان میدهند، در حالی که افراد با خلق غمگین پردازش یکسان و بدون سوگیری دارند. بر این اساس گیلبوا، رابرتس^[۴۷] و گاتلیب (۱۹۹۷) بیان میدارند که خلق غمگین به تنهایی مسئول تحلیل سوگیری مثبت در افراد افسرده نیست.
توجه به عنوان یکی از مولفه های بنیادی ذهن آگاهی بشمار میرود (شاپیرو^[۴۸] و همکاران، ۲۰۰۶) که با بکارگیری هدفمند آن به عنوان کارکرد عالی ذهن، ذهن آگاهی میتواند به طور موثر بر واکنش های هیجانی کنترل اعمال کند (کابات-زین^[۴۹]، ۲۰۰۲).
مطالعات بیانگر این است که سوگیری توجه در شروع، نگهداری و عود اختلال افسردگی نقش اساسی را ایفا میکند (گیلبوآ^[۵۰]، گاتلیب، ۱۹۹۷؛ تیزدل، برنارد^[۵۱]، ۱۹۹۳). بررسی ها نشان داده است که اختلال در عملکرد شناختی^[۵۲] حتی پس از بهبود علائم افسردگی حل نشده باقی میماند (ریپرموند^[۵۳] و همکاران، ۲۰۰۹؛ ویلند-فیدلر و همکاران، ۲۰۰۴). با توجه به آنچه که تاکنون بیان شد ما باید علاوه بر درمان نشانگان افسردگی به صورت مستقیم به درمان کارکرد شناختی مختل شده بالاخص سوگیری توجه و نشخوار فکری که نقش قابل توجهی در شروع، نگهداری و تداوم و عود افسردگی در بیماران دارد، بپردازیم. و همچنین با در نظر گرفتن تاثیرات سوء افسردگی بر تمامی جنبه های زندگی افراد، لازم است که روش درمانی سریع، ایمن وموثری جهت درمان مورد استفاده قرار گیرد. تاکنون روش های درمانی مختلفی جهت درمان افسردگی در کشور ما مورد استفاده قرار گرفته است (کاویانی، جواهری و بحیرانی، ۱۳۸۴). در این میان ذهن آگاهی^[۵۴] از جمله رویکردهای جدیدی است که جهت درمان و جلوگیری از عود افسردگی کاربرد دارد (تیزدل، سگال و ویلیامز، ۲۰۰۰). ذهن آگاهی یک روش درمانی کوتاه مدت و ساختار یافته است. در این روش به افراد افسرده آموزش داده میشود که به افکار و احساس خود بدون قضاوت توجه کنند و آنها را وقایع سادهای ببینند که میآیند و میروند، به جای آن که آنها را به عنوان قسمتی از خودشان یا انعکاسی از واقعیت در نظر بگیرند (همان).
ذهن آگاهی مستلزم راهبرد های رفتاری، شناختی و فراشناختی ویژه برای متمرکز کردن فرایند توجه است که به نوبه خود به جلوگیری از تفکر منفی و گرایش به پاسخ های نگران کننده و گسترش افکار جدید و کاهش هیجان ناخوشایند منجر میشود (سگال، ویلیامز و تیزدل، ۲۰۰۲). علاوه بر این مشخص شده است که ذهن آگاهی با سه بخش عمده کارکرد توجهی که عبارتند از: توجه پایدار، توجه انتخابی و انتقال توجه در ارتباط است (بیشاب^[۵۵] و همکاران،۲۰۰۳). در واقع مهارت های آموخته شده کنترل توجه در ذهن آگاهی عامل مهمی در جلوگیری از عود افسردگی میباشد (تیزدل و همکاران، ۲۰۰۰).به این ترتیب فرض می شود که ذهن آگاهی از طریق مهارت آموخته شده کنترل توجه قادر به اصلاح سوگیری توجه و نشخوار فکری در افراد افسرده خواهد بود.
بنابراین براساس آنچه که بیان شد در این پژوهش محقق به دنبال پاسخ گویی به این سوال است که آیا روش درمانی ذهن آگاهی در بهبود نشانگان افسردگی، سوگیری توجه و نشخوار فکری بیماران افسرده موثر است یا خیر؟
۳-۱-اهداف پژوهش
تعیین اثربخشی آموزش ذهن آگاهی (MBSR) بر کاهش افسردگی.
تعیین اثربخشی آموزش ذهن آگاهی (MBSR) بر کاهش سوگیری توجه منفی در افراد افسرده.
.تعیین اثربخشی آموزش ذهن آگاهی (MBSR) بر کاهش نشخوار فکری افراد افسرده.
تعیین اثر بخشی آموزش ذهن آگاهی (MBSR) بر افزایش سوگیری توجه مثبت در افراد افسرده.
۴-۱-ضرورت انجام پژوهش
آنچنان که شواهد نشان میدهد هر انسانی در هر مقطع سنی ممکن است افسردگی را تجربه کند. در ارتباط با افسردگی افراد به طور اعم و افسردگی در میان دانشجویان به طور اخص مطالعات متعددی به انجام رسیده است. آمار بدست آمده از برخی پژوهش ها در جوامع دانشجویی بیانگر شیوع قابل توجه افسردگی در بین این افراد است. مشخص شده است که میزان خود کشی در بین دانشجویان در هر سال دو برابر افراد غیر دانشجوی همسال آنهاست (آزاد، ۱۳۷۹). با توجه به اینکه اغلب افراد در جریان سال های مولد زندگی به افسردگی مبتلا میشوند و همچنین تغییراتی که این اختلال از لحاظ رفتاری، شناختی، هیجانی و جسمانی به وجود میآورد و آثار منفی ای که بر زمینه های دیگر زندگی (تحصیلی، حرفه ای، اجتماعی) بر جا مینهد، پرداختن به این اختلال بسیار مهم و ضروری به نظر می رسد. هر چند افسردگی از لحاظ زمانی محدود است و دوره های درمان نشده معمولا پس از ۶-۳ ماه از بین میرود، اما احتمال عود بسیار زیاد است و حدود ۲۰-۱۵ درصد بیماران، سیر مزمنی را طی میکنند. بنابراین ضرورت دارد که روش درمانی به گونهای باشد که نه تنها در تسریع در بهبود دوره فعلی، بلکه در ایجاد تداوم در بهبود و در صورت امکان، کاستن از احتمال عود بیماری موثر واقع شود (هاوتون و همکاران ،۱۹۸۹، ترجمه قاسم زاده، ۱۳۸۵ ). بر این اساس از روش درمانی ذهن آگاهی در این پژوهش استفاده شده است. همچنین از آن جهت که سوگیری توجه (گاتلیب، یو و یورمن، ۲۰۰۴) و نشخوار فکری (دیویس و نولن- هوکسما، ۲۰۰۰؛ سگال، ویلیامز و تیزدل، ۲۰۰۲) نقش قابل توجهی در شروع، نگهداری و تداوم و عود افسردگی در بیماران افسرده دارند ضرورت دارد که در فرایند درمان مورد توجه واقع شوند.
۵-۱-فرضیه های پژوهش
برنامه آموزشی ذهن آگاهی (MBSR) بر کاهش افسردگی افراد افسرده اثرگذار است.
برنامه آموزشی ذهن آگاهی (MBSR) بر کاهش نشخوار فکری افراد افسرده اثرگذار است.
برنامه آموزشی ذهن آگاهی (MBSR) بر کاهش زمان واکنش نسبت به محرک های منفی (کاهش سوگیری توجه منفی) افراد افسرده اثرگذار است.
برنامه آموزشی ذهن آگاهی (MBSR) بر افزایش زمان واکنش نسبت به محرک های مثبت (افزایش سوگیری توجه مثبت) افراد افسرده اثرگذار است.
۶-۱-تعریف نظری مفاهیم مطرح شده در فرضیه های پژوهش
۱-۶-۱-اختلال افسردگی
منظور از افسردگی حالتی است که انسان به طور دراز مدت احساس ناراحتی، غمگینی و یا دلمردگی می کند، به گونه ای که منجر به کاهش انرژی و فعالیت های جسمانی و روانی میشود (کاپلان و سادوک، ۱۳۸۹، ترجمه رضاعی)
۲-۶-۱-سوگیری توجه
پدیده ایست که در طی آن با وجود تلاش های فرد برای نادیده گرفتن محرک هیجانی، تمام نیروی توجه به سمت آن محرک سوق مییابد (ویلیامز و همکاران،۱۹۹۶). به این شکل که توجه انتخابی به اطلاعات مرتبط شخصی در کنار اطلاعات خنثی سوق پیدا میکند (اسمیتز^[۵۶]، روفز ^[۵۷]و جنسن^[۵۸]، ۲۰۰۹).
۳-۶-۱-نشخوار فکری
به عنوان تفکر تکرار شونده درباره علائم افسردگی، علل احتمالی آن و پیامدهای این علائم تعریف شده است (نولن هوکسما، ۲۰۰۰).
۷-۱-تعریف عملیاتی
۱-۷-۱-افسردگی
نمره ایست که فرد در آزمون افسردگی بک II کسب میکند. بدین معنی که نمره بین ۱۳-۲۸ در آزمون افسردگی بک بیانگر افسردگی است (گراث^[۵۹] و مارنات^[۶۰]، ۲۰۰۳؛ ترجمه پاشا شریفی و نیکخو، ۱۳۸۷).
۲-۷-۱-سوگیری توجه

تجزیه و تحلیل فرآیندها برای ایجاد ارزش

آشنایی با روش‌های شناسایی و سودمندی فرآیندها و تجزیه و تحلیل فعالیت‌ها به منظور تحقق اهدافی نظیر: شناسایی فعالیت‌های ضایع کننده ارزش، تجزیه و تحلیل استراتژی هزینه، ارزیابی تصمیمات اصلی

۷

بهبود فرایند برای ایجاد ارزش

آشنای با روش‌های شناسایی و سودمند فرآیندها و تجزیه و تحلیل فعالیت‌ها به منظور دستیابی به: بهبود کیفیت مستمر، یکپارچگی بین معیارهای عملکرد فرآیندی و مالی، استفاده از قدرت و اختیار

۸

مدیریت مبتنی بر ارزش و رشد تولید

۱٫ارزیابی اینکه چگونه مدیریت از بالا به پایین جهت دستیابی به موفقیت رقابتی بحران برانگیز است.
۲٫ارتقای سطح آشنایی با روش‌های طراحی، تولید و فرایند برای دستیابی به عملکرد هدف، هزینه و سوددهی

۹ و ۱۰

ارزش آفرینی سهامداران مبتنی بر برنامه ریزی و کنترل استراتژیک

۱٫با محرک‌های کلیدی ارزش سهامداران آشنا شویم
۲٫ارزیابی مدل‌های ارزش آفرینی سهامداران نظیر: ارزیابی استراتژی‌های تجاری، پیشنهاد برنامه استراتژیک، بهبود عملکرد مدیریتی و برنامه ریزی تجاری
۳٫ارزیابی کاربردی دورنمای ارزش آفرینی سهامداران برای رشد و توسعه نظیر: برنامه ریزی اولیه استراتژیک برای واحد تجاری، برنامه بهبود عملیات

منبع: رهنمای رودپشتی، ۱۳۸۸
۲-۱-۳) مبانی ارزش افزوده
ارزش افزوده در ادبیات اقتصاد توسط روگلز تعریف شده است. سوجانن شرکت را به عنوان یک واحد تجاری یا مرکز تصمیم گیری برای سهامداران تعریف می‌کند که همان تئوری واحد تجاری را دنبال می کند. نقش حسابداری در این مورد این است که گزارش‌هایی را تهیه کند تا از این راه قسمت‌های مختلف و علاقه مند بتواند از نتایج اتفاق افتاده یک شرکت در طی یک دوره مالی درک بهتری داشته باشند. سوجانن مفهوم ارزش افزوده در اندازه گیری و ارزیابی درآمد را به عنوان یک ابزار مدیریت برای استفاده در حسابداری به علت وجود گروه‌های مختاق علاقه مند به اطلاعات، پیشنهاد کرد. وی معتقد است که محاسبه ارزش افزوده اطلاعات بیشتری را نسبت به صورت سود و زیان و ترازنامه برای استفاده کنندگان فراهم می‌کند. همین امر باعث شده است که وی به عنوان نخستین نویسنده استفاده کننده از مفهوم ارزش افزوده در حسابداری شناخته شود (طالب نیا و شجاع، ۱۳۹۰).
اقتصاددانان معتقدند برای اینکه شرکتی ایجاد ارزش نماید و ثروت خود را افزایش دهد باید بازده اش از هزینه بدهی و حقوق صاحبان سهام بیشتر باشد. این موضوع در قرن بیستم تحت عناوینی شامل سود غیر عادی، سود مازاد، درآمد مازاد قابل تحقق و سود محض مورد توجه اندیشمندان قرار گرفت. به دلیل توجهات و تاکیدات مکرر، سود باقیمانده به عنوان معیار داخلی ارزیابی عملکرد شرکت و همچنین عنوان معیار خارجی ارزیابی عملکرد برای اهداف گزارشگری مالی معرفی شد. شرکت جنرال موتورز این مفهوم را دهه ۱۹۲۰ به کار گرفت و جنرال الکتریک «سود باقیمانده» را دهه ۱۹۵۰ ابداع کرد و در عمل از آن برای عملکرد بخش‌های غیرمتمرکز استفاده نمود. در اواخر دهه ۱۹۸۰ شرکت استرن استوارت تبلیغات گسترده‌ای را برای معرفی ارزش ارزش اقتصادی به کار گرفت. تا به حال بیش از ۳۰۰ شرکت از جمله شرکت‌های بزرگ بین المللی نظیر کوکاکولا و زیمنس از این سیستم در عمل بهره گرفتند و از این معیار به عنوان معیار ارزیابی داخلی و خارجی، به جای سود یا جریان های نقدی عملیاتی، استفاده به عمل آمده است. موسسه «استرن استوارت» یک شرکت مطالعاتی-مشورتی است که در نیویورک در زمینه «سیستم مدیریت مالی، ارزش اقتصادی» به فعالیت می‌پردازد. استوارت در سال ۱۹۹۴ طی تحقیقاتی نشان داد که ارزش افزوده اقتصادی از میان سایر معیارها هم عصر خودش بهترین معیار برای ثروت است. همچنین براساس تحقیقات انجام شده در آوریل ۱۹۹۵ پیش بینی شده است که ارزش افزوده اقتصادی در آینده جایگزین EPS، برای گزارشگری عملکرد در بازارهای مالی خواهد شد (Niresh and Alfred, 2014).
۲-۱-۴) ارزش افزوده اقتصادی
در دهه ۱۹۷۰ و قبل از آن سود باقی مانده شهرت و استفاده چندانی نداشت. با وجود این، EVA در عمل، مفهومی مشابه با نامی متفاوت است که استفاده از آن در حال گسترش می‌باشد و روز به روز بر تعداد شرکت‌هایی که از آن استفاده می‌کنند نیز افزوده می‌شود. قفط می‌توان حدس زد که چرا سود باقی مانده هرگز چنین شهرتی کسب نکرد. یکی از دلایل ممکن این است که ارزش افزوده با مفهوم ارزش افزوده بازار عرضه می‌شود. این مفهوم به لحاظ تئوریک اتصال منطقی با ارزشیابی‌ها بازار دارد و در زمانی که سرمایه گذران می‌خواهند بر ارزش سهامدار تمرکز کنند، معیار مناسبی محسوب می‌شود. طرفداران مفهوم EVA ادعا می‌کنند که این شاخص، برترین معیار عملکرد محسوب می‌شود، زیرا به عنوان یک معیار ارزیابی، هزینه فرصت صاحبان سهام و ارزش زمانی پول را در نظر گرفته و تحریف ناشی از به کارگیری اصول حسابداری را برطرف می‌سازد. برخلاف معیارهای متداول سودآوری، EVA در درک هزینه سرمایه صاحبان سهام به مدیریت کمک می‌کند و شاخص واقعی موفقیت شرکت در ارزش آفرینی یا زایل شدن ارزش به شمار می‌رود (حجازی و حسینی، ۱۳۸۹).
طرفداران مفهوم EVA ادعا می‌کنند که این شاخص، برترین معیار عملکرد محسوب می‌شود، زیرا به عنوان یک معیار ارزیابی، هزینه فرصت صاحبان سهام و ارزش زمانی پول را در نظر گرفته و تحریف ناشی از به کارگیری اصول حسابداری را برظرف می‌سازد. برخلاف معیارهای متداول سودآوری، EVA در درک هزینه سرمایه‌ی صاحبان سهام به مدیریت کمک می‌کند و شاخص واقعی موفقیت شرکت را در ارزش آفرینی یا زایل شدن ارزش به شمار می‌رود (Xin et al., 2012).
در حقیقت، یکی از مفیدترین معیارهای ارزیابی عملکرد و همچنین پیش بینی ارزش سهام شرکت‌ها معیار ارزش افزوده اقتصادی می‌باشد. مدیریت شرکت قصد دارد براساس ارزش افزوده اقتصادی ثروت سهامداران را حداکثر کند. متاسفانه بسیاری از شرکت‌ها سود نهایی محصولاتشان رت بدون در نظر گرفتن هزینه فرصت سرمایه‌ی خود برآورد می‌کنند. حداکثر کردن نه تنها راه حلّی برای این مشکل ارائه می کند، بلکه همواره انگیزه‌هایی را نیز برای حداکثر کردن ثروت سهامداران در مدیران ایجاد می‌کند. ارزش افزوده‌ی اقتصادی با ارزش فعلی خالص نیز رابطه نزدیکی دارد. ارزش افزوده اقتصادی با این تئوری که ارزش شرکت تنها با انتخاب پروژه‌هایی با خالص ارزش فعلی مثبت افزایش می‌یابد، سازگار است. ارزش افزوده اقتصادی، مدیران ارشد شرکت را نسبت به معیارهایی که بیش تر تحت کنترل آنها است (نظیر نرخ بازده و نرخ هزینه سرمایه) و نه معیارهایی غیر قابل کنترل (نظیر: ارزش بازار سهام) پاسخگو می کند. ارزش افزوده‌ی اقتصادی متاثر از کلیه تصمیمات مربوط به تامین مالی، نرخ هزینه سرمایه‌گذاری سهامداران را به بهترین نحوه میسر می کند. ارزش افزوده‌ی اقتصادی نشان می‌دهد که ارزش شرکت مستقیما به عملکرد مدیریت بستگی دارد. ارزش افزوده اقتصادی با ارزش بازار شرکت در ارتباط است چرا که ارزش سهام تابعی از ارزش افزوده‌ی اقتصادی‌های آتی پیش بینی شده می‌باشد. ارزش افزوده اقتصادی معیاری است که نشان می‌دهد عملکرد واقعی شرکت نسبت به عملکرد پیش بینی شده اش کاهش یا افزوایش داشته است. ارزش افزوده اقتصادی مثبت به این معنا است که ارزش شرکت با در نظر گرفتن هزینه سرمایه به کار گرفته شده افزایش یافته است. ارزش افزوده اقتصادی روش مناسبی برای تعیین اهداف اندازه گیری عملکرد، ارزیابی استراتژی‌ها، تخصیص سرمایه‌ها، طراحی سیستم‌های پاداش، افزایش سرمایه و قیمت گذاری است. ارزش افزوده اقتصادی به عنوان معیار ارزیابی عملکرد اقتصادی، پیش بینی با معیارهای دیگر نظیر: ارزش افزوده نقدی، ارزش افزوده سهامداران و بازار جریان نقدی روی سرمایه‌گذاری‌ها سازگار می‌باشد. از همه مهم تر اینکه ارزش افزوده اقتصادی به عنوان معیار اندازه گیری عملکرد کمتر در معرض تحریف های حسابداری قرار دارد (طالب نیا و شجاع، ۱۳۹۰).
ارزش افزوده اقتصادی یک معیار عملکرد تلقی می‌شود که به کنترل کل ارزش ایجاد شده‌ی شرکت پرداخته و تصویر واقعی از ایجاد ثروت برای سهامداران را ارائه می‌کند. این شاخص توسط استرن استوارت ایجاد شد تا به بیان چالش‌هایی که شرکت‌ها در زمینه‌ی اندازه گیری عملکرد مالی مواجه اند بپردازد. ایجاد بهبود در ارزش افزوده اقتصادس به معنای افزایش ثروت سهامداران است. همان ظور که اشاره شد، ارزش افزوده اقتصادی روش اندازه گیری ارزش اقتصادی یک کسب و کار بعد از درنظر گرفتن کل هزینه سرمایه می‌باشد (هزینه بدهی و هزینه حقوق صاحبان سهام) در صورتی که اغلب روش‌های سنتی فقط بدهی را در حساب های هزینه قلمداد می‌کنند (اولی و همکاران، ۱۳۹۳).
برای محاسبه ارزش افزوده اقتصادی می‌توان از رابطه زیر بهره گرفت:
EVA= (r-c)* Capital
EVA= NOPAT_t-(WACC*Capital _t-1)
در جایی که ® نرخ بازده شرکت، © نرخ هزینه سرمایه شرکت، (NOPAT) سود عملیاتی پس از کسر مالیات، (WACC) هزینه متوسط سرمایه و (Capital) سرمایه شرکت می‌باشد. در محاسبه ارزش افزوده اقتصادی، مفهوم سرمایه مد نظر است. همچنین ضروری است تا برای محاسبه (NOPAT) یعنی سود عملیاتی پس از کسر مالیات، تعدیلاتی در سود حسابداری لحاظ شود تا با مفهوم اقتصادی سود نزدیک تر شود. البته عده‌ای از قیبل زیمرمن اثر این تعدیلات را ناچیز می‌شمارند و عقیده دارند که هزینه انجام این تعدیلات دارای هزینه‌های قانونی هستند به طوری که باعث می‌شوند که برخی ادعا کنند که صورت‌های مالی درست و منصفانه نیستند. همچنین دارای هزینه‌های اجرایی بالایی هستند. از این رو اغلب هزینه‌های ناشی از انجام این تعدیلات از فواید آنها بالاتر است (طالب نیا و شجاع، ۱۳۹۰). تعدادی از تعدیلات مهم حسابداری از دیدگاه استوارت و یانگ را می‌توان به شرح زیر برشمرد:
جدول ۲-۲) معادل حقوق صاحبان سهام از دیدگاه استوارت

انتقال به حساب سرمایه شامل:

انتقال به حساب سود عملیاتی پس از کسر مالیات

ذخیره درآمد معوقه

۱٫ افزایش در ذخیره درآمد معوقه

۲-۳-۹ حساب‌های بانک ۵۱
۲-۳-۱۰ انحلال و تصفیه ۵۲
۲-۳-۱۱ سایر موارد ۵۲
۲-۴ پیشینه پژوهش ۵۳
فصل سوم : روش شناسی تحقیق ۶۵
۳-۱ مقدمه ۶۶
۳-۲ روش تحقیق ۶۶
۳-۳ جامعه آماری ۶۶
۳-۴ نمونه آماری ۶۷
۳-۵ ابزار جمع‌ آوری داده‌ها و اطلاعات ۶۷
۳-۶ روایی و پایایی ۶۸
۳-۶-۱ آلفای کرونباخ ۶۸
۳-۷ روش تجزیه و تحلیل داده‌ها و اطلاعات ۶۹
۳-۸ خلاصه فصل ۶۹
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها ۷۰
۴-۱ مقدمه ۷۱
۴-۲ آمار توصیفی ۷۱
۴-۲-۱- مدرک تحصیلی ۷۱
۴-۲-۲ سن ۷۲
۴-۲-۳ جنسیت ۷۳
۴-۲-۴ وضعیت تأهل…………………………………………. ۷۴
۴-۳ آمار استنباطی …………………………………………….. ۷۵
۴-۳-۱ تکنیک دلفی ………………………………………….. ۷۵
۴-۳-۱-۱ تحلیل پاسخ های پرسشنامه ۷۸
۴-۳-۱-۲ سطح توافق با معیار های شناسایی شده از دیدگاه متخصصان بانکی ۸۱
۴-۳-۱-۳ سطح توافق با معیار های مشخص شده ( دستیابی به اجماع ) ۸۴
۴-۳-۲ الویت بندی معیارهای توسعه کیفی بانک رسالت با بهره گرفتن از تکنیک تاپسیس ۸۷
۴-۳-۲-۱ ایجاد ماتریس تصمیمگیری ۸۶
۴-۳-۲-۲ ایجاد ماتریس مقایسات زوجی .۸۷
۴-۳-۲-۳ بهنجار کردن ماتریس تصمیم‌گیری(نرمالیزه کردن) ۸۹
۴-۳-۲-۴ ایجاد ماتریس موزون…………………………………………………………………………………… ۹۰
۴-۳-۲-۵ تعیین عامل ایده‌آل مثبت و ایده‌آل منفی ۹۱
۴-۳-۲-۶ محاسبه فاصله از ایدهآل مثبت و منفی ۹۲
۴-۳-۲-۷ محاسبه میزان نزدیکی هر کدام از عوامل به عامل ایده‌آل مثبت و ایده‌آل منفی ۹۵
۴-۳-۲-۸ رتبهبندی گزینه ها ۹۵
فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهادات ۹۸
۵-۱ مقدمه ۹۹
۵ – ۲ ارزیابی و تشریح نتایج حاصل از آزمون ۹۹
۵– ۳ نتیجه گیری کلی تحقیق ۹۹
۵ – ۴ پیشنهادات ۱۰۲
۵ – ۴ -۱ پیشنهادات کاربردی ۱۰۲
۵ – ۴ -۲ پیشنهاداتی برای تحقیقات آتی ۱۰۳

۵ – ۵ محدودیت های تحقیق ۱۰۳
پیوست ۱۰۳
منابع ۱۰۷
ترجمه چکیده به لاتین ۱۱۴
فهرست اشکال و نمودارها
شکل ۱-۱ : مدل مفهومی (برگرفته از پژوهش محسن عباس قلیپور، ۱۳۸۹) ۳
شکل۱-۲. مراحل انجام پژوهش ۷
نمودار۲-۱. نمودار سازمانی سنتی و مقایسه آن با نمودار سازمانی نوین یا مشتری مدار(کاتلر،۱۹۸۴) ۲۵
نمودار۲-۲ . مفهوم رضایتمندی(پاؤلین و دیگران، ۲۰۰۶) ۳۰
نمودار۲-۳ تاثیر رضایت مشتریان بر افزایش درآمد بانک ها (دهقان،۱۳۹۰) ۳۲
نمودار۲-۴.نمودار سازمانی بانک قرض الحسنه رسالت ۳۵