وبلاگ

اظهار نشده

3065

5/1

(مأخذ: سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال :1385)
3-2-8. مونوگرافی آثار مذهبی، فرهنگی، تاریخی و طبیعی در شهر کرمانشاه
شهر کرمانشاه دارای مراکز دیدنی تاریخی، مذهبی، فرهنگی و طبیعی بسیاری است که در ذیل به گزیده ای از آنها اشاره می­گردد که می ­تواند انواع توریسم را در این شهر بوجود آورد:
3-2-8-1. مساجد:
- مسجد فیض آباد
قسمتی از شبستان مسجد فیض آباد واقع در «میدان جلیلی» از نظر وضع ستون و مقرنس کاری محراب به ابنیه دوره زندیه شباهت دارد. در سال 1260 ه- ق شبستان و صحن این مسجد وسیع گردیده و به صورت فعلی درآمده است.
- مسجد جامع:
اين مسجد در بافت قديم شهر كرمانشاه و در خيابان مدرس واقع شده است . از اين مسجد تنها بخشي از شبستان آن باقي مانده است ؛ اين شبستان داراي چهل و پنج طاق چشمه بوده كه هم اكنون بيست و پنج طاق آن باقي مانده است . در سمت جنوبي مسجد ، دو بالاخانه وجود داشته كه مدرسه بوده است . اين مسجد از نظر ساخت شبيه مساجد دوره زنديه است و طبق كتيبه مسجد در سال 1196 ه . ق مصادف با حكومت علي مرادخان زند ساخته شده است . در قسمت جنوبي مسجد ، مسجد ديگري با صحن و شبستان كنوني وجود دارد كه به مسجد اميري معروف است . باني اين مسجد اميرنظام زنگنه از نوادگان شيخ عليخان زنگنه و از امراي دوره محمدشاه قاجار و اوايل سلطنت ناصرالدين شاه قاجار بوده است .در قسمت جنوبی مسجد یک مسجد دیگر با صحن و شبستان امروز وجود دارد که به« مسجد امیری» شهرت یافته زیرا بانی آن از نوادگان «امیرنظام» زنگنه از نوادگان شیخ علی­خان و از رجال سیاسی دوره «محمدشاه» قاجار و اوایل سلطنت ناصرالین شاه بوده است.
- مسجد دولتشاه
اين مسجد در محله فيض آباد و در خيابان كزازي واقع شده است. اين مسجد توسط محمدعلي ميرزا دولتشاه فرزند بزرگ فتعليشاه در كنار ديوانخان كرمانشاه كه در آن زمان شامل 12 عمارت بود، ساخته شده است . ستون هاي سنگي مارپيچ، محراب مقرنس كاري شده و گچ بري هاي زيبايي شبستان زنانه ، به اين مسجد زيبايي خاص داده است .
- مسجد شازده
اين مسجد در اراضي معروف به چهار باغ قرار دارد . اين مسجد داراي شبستاني است كه در داخل آن 15 طاق چشمه قرار گرفته كه اين طاق ها بر روي ستون هاي آجري قطوري استوارند . اين مسجد نيز به دستور محمدعلي ميرزاي دولتشاه احداث شده است .
- مسجد حاج شهبازخان
«حاج شهبازخان» و شش برادر او که مؤسس طایفه معروف به «حاجی زادگان» بودند در سال 1235 ه. ق مسجدی در شهر کرمانشاه بنا کردند که سالیانی محل طلاب دینی و تبلیغات مذهبی بود و هم اکنون به نام مسجد حاج شهباز خان شهرت دارد. اين مسجد نيز در بافت قديم شهر كرمانشاه در خيابان مدرس قرار گرفته است . اين مسجد داراي شبستاني بزرگ است كه دوازده ستون سنگي يكپارچه در آن قرار دارد و طاق هاي شبستان بر آن استوارند . برخي از طاق چشمه ها به شيوه معرق كاري تزئين شده است. اين مسجد كه سال­ها محل طلاب علوم ديني و تبليغات مذهبي بوده است.
- مسجد معتمد
«منوچهر خان معتمدالدوله گرجی» که در روزگار سلطنت محمد شاه قاجار در کرمانشاهان والی بود در بخش یک کرمانشاه مسجدی که امروز به نام مسجد معتمد معروف است بنا کرد.
- مسجد عماالدوله:
اين مسجد يكي ازباشكوهترين مساجد قاجاريه شهر كرمانشاه مي باشد كه در سال 1285 هجري قمري توسط امامقلي ميرزا عمادالدوله والي غرب در بازار زرگرها ساخته شده است . اين مسجد داراي صحن مركزي است كه در پيرامون آن ، حجره هايي براي سكونت طلاب علوم ديني ساخته شده كه طبق وقفنامه با شرايط خاصي بايد در آن ساكن و به تحصيل اشتغال بورزند . بازار و كاروانسراي عمادالدوله كه از صدها مغازه و حجره تشكيل شده وقف بر مصارف اين مسجد است .
پس از بناي اين مسجد ، باني آن يكي از درهاي حرم حضرت علي ( ع ) را به كرمانشاه آورد و در مسجد نصب كرد و به جاي آن دري از نقره وقف آستانه علوي نمود . اين درگاه امروزه در مدخل مسجد و بازار زرگرها قرار گرفته ، به « بقايي شاه نجف » شهرت دارد . اين درگاه چوبي متعلق به دوره صفويه است
دیگر مساجد معروف کرمانشاه عبارتند از: مسجد نواب – مسجد گیوه کشها- مسجد وکیل الدوله – مسجد آقا رحیم – مسجد میبدی و مسجد کوچیکه.
3-2-8-2. حسینیه و تکایا
- حسینیه امام جمعه
اين بنا در محله سبزه ميدان و در كوچه امام جمعه واقع شده است . حسينيه امام جمعه از دو بخش تشكيل شده : بخش اول كه قديمي تر بوده شامل دو اتاق ، شاه نشين ها و گنبد خانه مي­باشد كه در روزگار آقا عبدالله ، فقيه معروف و نواده آقا محمد علي بنا گرديده است . بخش دوم كه جديدتر است عبارت است از صحن سرپوشيده اي كه در سال 1324 ه.ق توسط آقا اسد الله امام جمعه فرزند آقا عبدالله بنا شده است . در اين حسينيه حوض سنگي منقشي وجود دارد .
- حسینیه آیت ا.. جلیلی
این حسینیه در سال 1277 ه. ق توسط مرحوم آقا «عبدالحمن» نواده «ملاعبدالجلیل زنگنه» ساخته شده بود. چون بر اثر گذشت زمان در شرف انهدام بود اخیراً این حسینیه را ویران و از نو تجدید بنا نموده ­اند.
- حسینیه آقا محمد صالح
این حسینیه در کوچه آقا «شمس الدین» قرار دارد و یادگار مرحوم آقا محمد صالح نواده آقا محمد علی سابق الذکر می­باشد.
- حسینیه رئیس العلما
نزدیک حسینیه امام جمعه، حسینیه دیگری به نام حسینیه رئیس العلما قرار گرفته که بانی آن آقا «ابوالقاسم رئیس العلما» است. سبک بنا و گنبد دو حسینیه اخیر شبیه حسینیه امام جمعه می باشد.
-تکیه معاون الملک
تكيه معاون الملك يكي از بناهاي به جاي مانده دوره قاجاريه در كرمانشاه مي باشد كه كاشي­هاي منحصر به فردش آن را از ديگر تكاياي شهر متمايز مي كند . اين بنا در بافت قديم شهر ، در محله آبشوران قديم و در خيابان شهيد حـداد عادل واقع شـده است . كه بـه دستور حسين خان معروف به معين الرعايا ساخته شده است . اين بنا از سه قسمت تشكيل شده است : قسمت اول را حسينيه ، قسمت دوم را زينبيه و قسمت سوم را عباسيه مي‌نامند.
مجموعه بنا در حدود شش متر از سطح خيابان پائين تر است به طوري كه براي ورود به حسينيه بايد از 17 پله بزرگ عبور كرد . در جنب پله هاي ورودي ، سقاخانه كوچكي وجود دارد كه به وسيله كاشي هايي با نقوش حضرت ابوالفضل (ع) تزئين شده است .
حضرت ابوالفضل سوار بر اسب ، شمشير به كمر و پرچم در دست دارد . روي پرچم جمله « نصر من الله و فتحاً قريب » نوشته شده است . جلوي پاي سوار نيز تصوير كودك خردسالي ديده مي شود . مردم محل سوار را به حضرت ابوالفضل و تصوير كودك را به حضرت سكينه نسبت مي­دهند كه از عموي خود عباس طلب آب كرده است . از اين رو اين مكان را محترم شمرده و در آنجا نذر مي كنند ، شمع روشن كرده و طلب حاجت مي كنند .
سراسر نماي مدخل و سردر ورودي بنا نيز با كاشي هاي نفيس تزئين شده است .
حسينيه در حقيقت صحن كوچكي است كه در اطراف آن حجره هاي دو طبقه و طاق نماهاي متعددي قرار گرفته است كه سراسر ديوارهاي آن با كاشيكاري زيبا آراسته شده است . داخل طاق نماهاي اين بخش به وسيله تابلوهاي كاشيكاري شده پوشيده شده است اين تابلوها ، صحنه هايي از عزاداري شامل سينه زني ، قمه زني و هم چنين تصاويري از خلفا و سلاطين ايران ، بارگاه حضرت سليمان را نشان مي دهد . علاوه بر كاشي هاي با نقوش انساني ، كاشي هايي نيز با نقوش هندسي زيبا به كار رفته است .
در ذيل تابلو مجلس روضه خواني مرحوم اشرف‌الواعظين ، واقع در ديوار جنوبي حسينيه ،
اشعاري در توصيف بنا و تاريخ خاتمه كاشيكاري آن به چشم مي خورد كه سروده هاي واله شاعر كرمانشاهي است و دو بيت ماده تاريخ آن چنين است :
« اين عزاخانه چو از حسن عمل گشت تمام
سال تاريخش واله ز لب باني خواست