وبلاگ

۱/۲۴

 

۹۰۴۴

 

۶/۶۵

 

 

 

مأخذ : نتایج تفضیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن شهرستان نورآباد ممسنی طی سال­های ۱۳۸۵- ۱۳۴۵
۳-۱۴) اقتصاد شهر
در زمان­های گذشته عمدۀ فعالیت شهر نورآباد کشاورزی بوده است ولی امروزه از نقش کشاورزی شهر کاسته شده است و بر نقش خدماتی شهر افزوده گردیده است به طوری که با توجه به میزان اشتغال در هر یک از بخش­های اقتصادی نقش اقتصادی شهر نورآباد خدماتی بوده است و این در حالی است که بر تعداد شاغلین بخش صنعت نیز افزوده گردیده است و مشاغل سوم یعنی همان مشاغل اجتماعی همواره سهم بیشتری از کل اشتغال را به خود اختصاص داده­اند و اندکی از سهم بخش کشاورزی کاسته شده است(مهندسین مشاور امکو ایران،۱۳۷۹: ۱۶۵).
نموار ۳- ۳: بررسی نقش اقتصادی شهر بر مبنای روش بوژوگارنیه
ماخذ: جغرافیا و شهرشناسی­٬ فرید
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل و نتیجه ­گیری
۴-۱) مقدمه
توسعه فیزیکی و رشد شهرهای ایران تا چند دهه­ پیش، هماهنگ و متناسب با نیازهای جامعه شهری بود. با بروز تحولات جدید، شهرها به سرعت تغییرات و دگرگونی­هایی را پذیرا شدند. این دگرگونی­ها به شکل رشد سریع جمعیت و گسترش فیزیکی شتاب آمیز شهرها، و به صورت نامتعادل و ناهماهنگ بوده و در حقیقت بین کاربری­های شهری و اختصاص زمین و سرانه­های شهری تناسب معقولی برقرار نمی ­باشد( مشهدیزاده دهاقانی، ۴۱۸:۱۳۸۳). مهمترین مساله­ای که در برابر توسعه شهری قرار می­گیرد، مکان استقرار آنهاست. ارزیابی زمین یکی از مراحل بسیار مهم در برنامه ریزی­ها می باشد. بررسی توسعه فیزیکی شهری را می توان در ابعاد اکولوژیکی مختلف مانند زمین شناسی، ارتفاع، شیب، جهت دامنه خاک، فاصله از گسل، فاصله از حریم رودخانه، پوشش گیاهی و… انجام داد. در این فصل ارزیابی در چارچوب نقش عوامل اکولوژیکی و توسعه شهری صورت پذیرفته است که برای این منظور لایه­ های برداری هر یک از عوامل به صورت زمین مرجع در محیط GIS تهیه شده و سپس برای اجرای مدل به فرمت شبکه ای تبدیل شدند و در نهایت با بهره گرفتن از منطق بولین در محیط Arc GIS تمامی لایه ­ها همپوشانی شده ­اند. این فصل شامل سه قسمت است: در قسمت اول، اقدام به مکان­ یابی توسعه شهری( در سطح بخش مرکزی شهرستان)، در قسمت دوم مکان­گزینی شهر نورآباد(در رابطه با مدل اکولوژیکی برای توسعه شهری) و در نهایت مکان­ یابی توسعه آتی شهر در محدوده ۵۰۰۰ متر شده است.

۴-۲) بررسی وضعیت تناسب عوامل اکولوژیکی منطقه برای توسعه شهری
استفاده از اراضی بایستی بر اساس امکانات بالقوه و بالفعل آن­ها در چارچوب مطالعات تناسب اراضی انجام گیرد. در مطالعات تناسب اراضی، شرایط فیزیکی منطقه مورد بررسی قرار گرفته و یک ارتباط منطقی با مکان­ یابی توسعه شهری برقرار می­ شود. در این قسمت، وضعیت عوامل اکولوژیکی موثر در توسعه شهری منطقه برای تعیین مناطق بهینه­، به شرح زیر مورد بررسی قرار گرفته است.
۴-۲-۱) وضعیت تناسب ارتفاع از سطح دریا
در برنامه­ ریزی شهری، شناخت شکل ناهمواری از مهمترین مسائل در رابطه با توسعه فیزیکی شهر می­باشد. زیرا ناهمواری منطقه به شکل ویژه­ای به توسعه فیزیکی شهر امکان می­دهد. برای مثال در مناطق کوهستانی به علت محدود بودن زمین­های هموار، توسعه اقماری شهر بصورت خطی امکان پذیر است، همچنین، شهرهای جلگه­ای، پایکوهی بسته به نوع ناهمواری امکان توسعه می­یابند( عزیزپور، ۱۳۷۵: ۷۰). اراضی پست از چند دیدگاه قابل تعمق و تامل است. اول، از نظر بروز سیل و سیلاب و خطرات ناشی از آن، که در این مورد فاصله­ی اراضی پست همجوار رودخانه­ها در صورت طغیان آب، خطراتی را در پی دارد، دوم برای نقاطی که سطح آب زیر زمینی بالاست، احداث ساختمان در آن ممکن است از نظر رطوبت زمین و یا مشکلات مربوط به احداث زیر زمین هزینه هایی را به دنبال داشته باشد ( شیعه،۲۰۳:۱۳۷۹ ). ارتفاع مناسب و در نظر گرفته شده برای توسعه شهری نورآباد، ۱۲۰۰ تا ۴۰۰ متر است. با توجه به جدول زیر۴-۱، که ۹۶/۶۲ درصد از سطح منطقه در ارتفاع نامناسب و ۰۴/۳۷ درصد در ارتفاع مناسب (۱۲۰۰-۴۰۰) متر قرار گرفته است.
جدول ۴-۱: وضعیت تناسب ارتفاع از سطح دریا

 

 

مساحت(درصد)

 

مساحت(هکتار)

 

ارتفاع از سطح دریا

 

 

 

۱۰۰%

 

۴۱/۲۰۱۳۱۲

 

کل

 

 

 

۹۶/۶۲

 

۱۲۶۷۵۲

 

نامناسب

 

 

 

۰۴/۳۷

 

۷۴۵۶۰

 

مناسب

 

 

 

یافته­های تحقیق
نقشه ۴-۱: بررسی وضعیت تناسب ارتفاع از سطح دریا در منطقه برای مکان­ یابی توسعه شهری
یافته­های تحقیق
۴-۲-۲) وضعیت تناسب شیب منطقه
از مهمترین مشخصات مکانی به منظور توسعه زمین، شیب می­­­باشد. قابلیت زمین، پی­کنی ساختمان­ها، دفع پساب­ها در مناطق توسعه رابطه مستقیمی با شیب دارد. شیب زمین هر چقدر بالاتر باشد هزینه­ های توسعه نیز بیشتر خواهد شد. اگر زمین شیب تندی داشته باشد ناپایدرای دامنه ممکن است یکی از عوامل محدود کننده باشد شیب از عوامل مهم در ایجاد تغییر و تحول ناهمواری­های زمین محسوب می­گردد و بطور مسقیم و غیر مستقیم بر روی کلیه فعالیتهای انسانی اعم از اقتصادی- مکان گرینی سکونتگاهی و صنعتی-ساخت و سازهای شهری و روستایی شکل معابر و ترابری و … تاثیر می­گذارد(اصفری مقدم،۹۱:۱۳۷۸). در توسعه فیزیکی شهرها و احداث بنا شیب بسیار مهم است. حداکثر شیب متعادل به منظور توسعه شهری ۱۰تا ۱۵ درصد است(شیعه،۲۰۲:۱۳۷۹). با توجه به مبانی نطری تحقق مناسب ترین شیب، برای فعالیتهای شهری ۶ درجه است. با بررسی اطلاعات ۴-۲ منطقه مشاهده می شود که ۶۰/۸۰ درصد از سطح منطقه در اراضی با شیب نامناسب و ۴۰/۱۹ درصد در اراضی باشیب مناسب ۶ درجه قرار گرفته اند.