شناسایی ریسک فرآیندی تکرار شونده است. این عمل در ابتدا توسط بخشی از تیم پروژه یا تیم مدیریت ریسک انجام می شود و در مراحل بعد توسط کل تیم پروژه یا تیم مدیریت ریسک انجام می شود و در مراحل بعد توسط کل تیم پروژه و ذینفعان اصلی صورت میگیرد.
در این فرایند باید ریسکهای داخلی[۵۲] و ریسکهای خارجی[۵۳] توأمان مورد توجه قرارگیرند. ریسکهای خارجی مانند تغییر بازار یا تغییر وضعیت سیاسی و اجتماعی که اغلب خارج از کنترل میباشند، و ریسکهای داخلی مانند تغییر در طراحی، راندمان پایین، مشکلات ساخت و … در پروژه ها، به همان اندازه که شناسایی تهدیدها یا پیامدهای منفی دارای اهمیت است، توجه به فرصتها یا پیامدهای مثبت نیز مهم می باشد. ضمن اجرای این فرایند، از یک طرف با بررسی کامل علتها، معلولها که پیامد تحقق علتها هستند مشخص میشوند و از طرفی با بررسی کامل معلولها، نحوه جلوگیری از بروز پیامدهای ناخوشایند و همچنین نحوه تحقق و بروز پیامدهای خوشایند، شناسایی و تعیین میگردد. (عوضخواه و محبی، ۱۳۸۹)
در یک طبقه بندی، ریسکهای پروژه را میتوان به چهار گروه تقسیم کرد:
ریسکهای فنی[۵۴]، کیفیتی[۵۵] و عملکردی[۵۶]؛ مانند استفاده از تکنولوژی پیچیده، اهداف عملکرد غیرواقعی، تغییرات تکنولوژی و استانداردها.
ریسکهای مدیریت پروژه[۵۷]؛ مانند عدم تخصیص صحیح منابع، زمانبندی غلط، کیفیت نامناسب برنامه پروژه.
ریسکهای سازمانی[۵۸]؛ مانند عدم سازگاری اهداف محدوده، زمان و هزینه داخل سازمان، عدم اولویت بندی پروژه ها، تعلیق و یا عدم کفایت سرمایه گذاری، تضاد منابع پروژه با دیگر پروژه های سازمان.
ریسکهای خارجی؛ مانند تغییرات قانون، تغییر اولویت بندی کارفرما، ریسک کشور، آب و هوا، زلزله، اعتصاب و مسائل سیاسی.
نتایج این مرحله، عبارتند از: شناسایی ریسکها و منابع این ریسکها، شناسایی ریسکهای بالقوه، شناسایی نشانگرها[۵۹] و شناسایی ورودی سایر فرایندها در سایر محدوده های مدیریت پروژه.
ریسکهای بالقوه میتوانند به طریقی طبقه بندی شوند که مرحله بعدی مدیریت ریسک یعنی ارزیابی و تجزیه وتحلیل ریسک، سادهتر انجام شود. طبقه بندی دیگری از ریسکهای پروژه که بر اساس منابع ریسک صورت گرفته، در جدول ۲-۳ ارائه شده است: (عوضخواه و محبی، ۱۳۸۹)
طبقه بندی ریسک های پروژه | |
منابع ریسک | مثال |
کارفرما، دولت، بخشهای قانونگذار | تأخیر بوروکراسی، تغییرات آیین نامه ها و قوانین محلی |
مالی | تغییر بودجه دولتی تغییر ارتباطات میان وام دهندگان و تامینکنندگان مالی |
تعریف پروژه | تغییر محدوده و اندازه پروژه |
سازمان پروژه | اختیارات مدیر پروژه، دخالت افراد خارج پروژه |
طراحی | طراحی واقع بینانه، متناسب با نیاز |
شرایط محیطی | خریداران یا مصرف کنندگان محلی، شرایط آب و هوایی |
فرم در حال بارگذاری ...