وبلاگ

در مورد علت وجود چنین حقی برای مجمع عمومی فوق‌العاده باید گفت: همان طوری که شرکت سهامی با قصد و اراده سهامداران تشکیل می‌شود، با قصد و اراده اکثریت آنان نیز منحل می‌شود. دلایل زیادی میتوانند باعث انحلال شرکت بموجب تصمیم مجمع عمومی فوق‌العاده صاحبان سهام شوند اما از دلایلی که اغلب باعث انحلال شرکت به موجب تصمیم مجمع عمومی فوق‌العاده می‌شوند میتوان موارد زیر را نام برد:

۱-مواردی که ادامه فعالیت شرکت به صلاح و به نفع سهامداران نباشد، به عنوان مثال یک شرکت تولیدی که به علت قدیمی بودن تکنولوژی دستگاه های خود قادر به رقابت مناسب با شرکت‌های مجهز به دستگاه های پیشرفته نیست و همین طور توان تکنولوژی روز را ندارد با توجه به عدم بازدهی مناسب بهتر است منحل شود زیرا ادامه فعالیت شرکت به صرفه وصلاح سهامداران نیست.
۲-در صورتی که انجام موضوع شرکت مشکل شود، بعنوان مثال شرکت کاغذ سازی بعلت نبود مواد اولیه در نتیجه تحریم در ادامه فعالیت خود با مشکل اساسی که همان تهیه مواد اولیه است روبرو می‌شود به همین خاطر بهتر می‌بیند انحلال خود را اعلام نماید.
۳-عدم هماهنگی مناسب بین سهامداران، بعنوان مثال دو دستگی شدن سهامداران ودر نتیجه عدم هماهنگی بین آنها باعث می‌شود که شرکت نتواند تصمیمات واقدامات لازم راجهت انجام مطلوب فعالیتهای شرکت اتخاذ نماید طوریکه منافع شرکت در معرض خطرات زیادی قرار میگیرد در اینجا نیز بهتر آن است که شرکت را منحل نمود.
۴-درمواردیکه منافع شرکت با خطر روبرو می‌شود، بعنوان مثال یک شرکت ساختمان سازی که بعلت روبرو شدن با زلزله‌های متعدد وحوادث قهری دیگر از قبیل سیل وطوفان، منافع خودرا در خطر میبیند بهتر است به حیات شرکت خاتمه دهد.
۵-کم بودن سرمایه شرکت که باعث میشودکه شرکت نتواند موضوع فعالیت خودرا انجام دهد بعنوان مثال سرمایه گذاری در امر ساختمان سازی نیاز به سرمایه فراوانی دارد.حال اگر شرکتی برای این منظور تشکیل شود ولی سرمایه آن کافی برای انجام عملیات شرکت نباشد ونیز نتواند سرمایه خود را افزایش دهد چاره‌ای ندارد جز اینکه شرکت را منحل اعلام کند.
علاوه بر دلایل ذکر شده، دلایل زیاد دیگری نیز وجود دارد که موجب انحلال شرکت توسط مجمع عمومی فوق‌العاده می‌شوند. البته ذکر این نکته ضروری است که در مواقعی که مشکل ازناحیه موضوع شرکت باشد مجمع عمومی فوق‌العاده می‌تواند موضوع شرکت را تغییر دهد که لازمه آن تغییر در اساسنامه شرکت است.
مورد دیگری که ممکن است مجمع عمومی فوق‌العاده به استناد آن شرکت را منحل نماید مربوط به ماده ۵ ل. ا. ق. ت است در صورتیکه سرمایه شرکت بعد از تاسیس به هر علت از حداقل مذکور در این ماده کمتر شود و مجمع عمومی فوق‌العاده نتواند و یا نخواهد سرمایه شرکت را تا میزان حداقل مقرر افزایش دهد از طرفی تمایل به تبدیل شرکت هم نزد سهامداران وجود نداشته باشد می‌تواند شرکت را منحل نماید.
مبحث چهارم: تبدیل شرکت
بحث تبدیل شرکت در چندین مواد قانون تجارت از جمله ماده ۵. ل.ا.ق.ت (تغییر شکل شرکت سهامی به یکی از شرکت‌های مذکور در قانون تجارت) ماده ۱۳۵ قانون تجارت (در مورد تبدیل شرکت تضامنی به شرکت سهامی) ماده ۱۸۹ قانون تجارت (تبدیل شرکت نسبی به شرکت سهامی) و ماده ۲۷۸. ل.ا.ق.ت (تبدیل شرکت سهامی خاص به عام) پیش‌بینی شده است که از موارد بالا تبدیل شرکت سهامی خاص به شرکت سهامی عام موضوع مواد ۵ و ۲۷۸ ل.ا.ق.ت موضوع بحث است که مورد بر رسی قرار می‌گیرد.
مهمترین مسئله‌ای که در رابطه با تبدیل شرکت مطرح می‌شود ، در رابطه با تعدات صاحبان سهام است. به این معنی که تبدیل شرکت نباید موجب ازدیاد تعهدات صاحبان سهام شود ولی اگر تبدیل شرکت موجب افزایش تعهدات صاحبان سهام شود، تبدیل امکان پذیر نخواهد بود مگر آنکه کلیه صاحبان سهامی که تعهدات آنها افزایش یافته به تبدیل شرکت رضایت دهند. در مورد عدم افزایش تعهدات سهام بدون رضایت کلیه شرکا یا سهامداران دو دلیل می‌توان مطرح کرد:
دلیل اول - مطابق ماده ۹۴. ل.ا.ق.ت «هیچ اکثریتی نمی‌تواند بر تعهدات صاحبان سهام بیفزاید. »
دلیل دوم - «آنکه اگر به مواد قانونی که در آنها تبدیل بعضی از شرکت‌های تجاری پیش‌بینی شده‌اند دقت کنیم خواهیم دید که در همه موارد تبدیل ، تعهدات شرکت یا تغییر نمی‌کند (تبدیل سهامی خاص به سهامی عام) یا کمتر می‌شود. (تبدیل شرکت تضامنی به شرکت سهامی )» ۱
گفتار اول: تبدیل شرکت‌های سهامی خاص به عام موضوع ماده ۲۷۸ ل.ا.ق.ت
مطابق ماده ۲۷۸. ل.ا.ق.ت شرکت سهامی خاص با شرایط ذیل می‌تواند به شرکت سهامی عام تبدیل شود:
۱- اولین و مهمترین شرط برای تبدیل شرکت‌های سهامی خاص به سهامی عام این است که این تبدیل باید به تصویب مجمع عمومی فوق‌العاده شرکت‌های سهامی خاص برسد.
۲- سرمایه آن حداقل به میزانی باشد که برای شرکت‌های سهامی عام مقرر شده است مطابق ماده ۵. ل.ا.ق.ت حداقل سرمایه شرکت‌های سهامی عام در موقع تاسیس پنج میلیون ریال است. اگر سرمایه ثبت شده شرکت سهامی خاص از حداقل مقرر در ماده ۵ کمتر باشد ، باید با رعایت مقررات مربوط به پذیره نویسی عمومی از طریق عرضه و فروش سهام جدید اقدام به افزایش سرمایه به میزان حداقل سرمایه شرکت سهامی عام یا بیشتر از آن نماید. در این مورد مرجع ثبت شرکت‌ها پس از وصول تقاضا و سایر مدارک مربوط به تبدیل شرکت سهامی خاص به شرکت سهامی عام و تطبیق آنها با مقررات قانون، در صورتیکه شرکت بتواند با افزایش سرمایه از طریق پذیره نویسی به شرکت سهامی عام تبدیل شود اجازه انتشار اعلامیه پذیره نویسی سهام را صادر خواهد کرد. (ماده ۲۸۲. ل.ا.ق.ت ).
۳- تادیه تمامی مبلغ سهام جدید، در صورتیکه شرکت سهامی خاص از طریق پذیره نویسی عمومی اقدام به افزایش سرمایه نماید. در غیر اینصورت شرکت نمی‌تواند به شرکت سهامی عام تبدیل شود. (ماده ۲۸۳. ل.ا.ق.ت)
۴- دو سال تمام از تاریخ تاسیس و ثبت شرکت گذشته باشد. (ماده ۲۷۸.ل.ا.ق.ت)
۵- دو ترازنامه شرکت سهامی خاص به تصویب مجمع عمومی عادی صاحبان سهام رسیده باشد. ^[۳۴]
۶-اساسنامه آن با رعایت مقررات این قانون در مورد شرکت‌های سهامی عام تنظیم یا اصلاح شده باشد. ^[۳۵]
گفتار دوم: تبدیل شرکت موضوع ماده ۵ ل.ا.ق.ت
قانونگذار در شرکت‌های سهامی بر خلاف شرکت‌های دیگر ، حداقل سرمایه را که شرکت در هنگام تاسیس باید داشته باشد تعیین کرده است. مطابق ماده ۵. ل. ا. ق. ت «در موقع تاسیس سرمایه شرکت‌های سهام عام از ۵ میلیون ریال و سرمایه شرکت‌های خاص از یک میلیون ریال نباید کمتر باشد » حال اگر بعد از تاسیس شرکت ، سرمایه شرکت بهر دلیل از حداقل مذکور در ماده ۵ کمتر شود شرکت باید در طی یکسال مبادرت به افزایش سرمایه تا حداقل مقرر شده نماید. اما اگر نتواند ظرف یکسال مشکل کمبود سرمایه را برطرف سازدجهت ادامه فعالیت شرکت یک راه بیشتر ندارد و آن این است که شرکت را به نوع دیگری از انواع شرکت‌های مذکور در قانون تجارت تبدیل نماید. به این دلیل که قانونگذار برای سایر شرکت‌ها حداقل سرمایه را مشخص نکرده ، شرکت می‌تواند با هر سرمایه‌ای که در اختیار دارد به شرکت دیگری تغییر شکل یابد.
در اینجا به بررسی تبدیلی هایی که می‌تواند مطابق ماده پنج صورت گیرد ، می‌پردازیم.
۱- تبدیل سهامی خاص به سهامی عام :
چنین تبدیلی در ماده ۲۷۸. ل. ا. ق. ت پیش‌بینی شده است اما در این قسمت یعنی تبدیل موضوع ماده ۵ نمی‌توان شرکت سهامی خاص را به شرکت سهامی عام تبدیل کرد. مطابق ماده ۵ حداقل سرمایه شرکت سهامی عام بیشتر از حداقل سرمایه شرکت سهامی خاص است. و شرکت سهامی خاص که سرمایه آن به کمتر از حداقل مقرر در هنگام تاسیس رسیده ، نمی‌تواند به شرکت سهامی عام که حداقل سرمایه آن در هنگام تاسیس بیشتر است تبدیل شود.
۲- تبدیل شرکت سهامی عام به شرکت سهامی خاص
این تبدیل با توجه به آنکه حداقل سرمایه شرکت سهامی خاص از شرکت سهامی عام کمتر است قابل انجام است.
۳- تبدیل شرکت سهامی به شرکت تضامنی
تبدیل شرکت سهامی به شرکت تضامنی به دلیل افزایش تعهدات صاحبان سهام امکان‌پذیر نیست، مگر آنکه مجمع عمومی فوق‌العاده صاحبان سهام بتواند رضایت همه سهامداران را جلب نماید. مطابق ماده ۱۱۶ قانون تجارت مصوب ۱۳۱۱ مسئولیت شرکا در شرکت تضامنی نامحدود و نسبت به تمام دیون شرکت است حال آنکه مسئولیت صاحبان سهام به میزان مبلغ اسمی سهام آنهاست و غیر از آن مسئولیتی ندارند. دکتر ستوده تهرانی نیز همین نظر را پذیرفته و عقیده دارد که اگر تمام شرکاء موافقت نمایند، تبدیل شرکت سهامی به تضامنی مجاز خواهد بود^[۳۶].
۴- تبدیل شرکت سهامی به شرکت نسبی
در مورد تبدیل شرکت سهامی به شرکت نسبی با توجه به اینکه مطابق ماده ۱۸۶ قانون تجارت هر یک از شرکا شرکت نسبی به نسبت سرما یه‌ای که در شرکت دارند مسئول تادیه قروض شرکت هستند می‌توان گفت: که تبدیل شرکت باعث افزایش تعهدات صاحبان سهام می‌شود که مسئولیت انها محدود به سرمایه‌ای است که به شرکت آورده‌اند. به همین دلیل مجاز نخواهد بود مگر آنکه کلیه سهامداران با تبدیل شرکت موافق باشند. رویه قضایی ^[۳۷] همانند دکتر ستوده تهرانی ^[۳۸] این نظر را پذیرفته است .
۵- تبدیل شرکت سهامی به شرکت با مسئولیت محدود
این تبدیل با رضایت دو سوم از سهامداران حاضر در جلسه رسمی مجمع عمومی فوق‌العاده شرکت‌های سهامی امکان پذیراست. به این معنی که مسئولیت شریک شرکت با مسئولیت محدود همانند شریک شرکت سهامی ، محدود به سرمایه‌ای است که پرداخت کرده یا تعهد پرداخت آنرا نموده است. و چون در تبدیل شرکت سهامی به شرکت با مسئولیت محدود ، تعهدات صاحبان سهام افزایش نمی‌یابد نیازی به موافقت کلیه سهامداران نمی‌باشند .
۶- تبدیل شرکت سهامی به شرکت مختلط سهامی یا مختلط غیر سهامی.
در مورد این تبدیل باید گفت: در صورتیکه دو یا چند سهامدار شرکت سهامی قبول نمایند که به عنوان شرکاء ضامن مسئولیت نامحدودی داشته باشند می‌توان شرکت سهامی را به شرکت مختلط سهامی یا مختلط غیر سهامی تبدیل نمود ، بدون آنکه نیازی به موافقت همگی سهامداران باشد. به این خاطر که این تبدیل فقط باعث افزایش تعهدات سهامدارانی می‌شود که بعنوان شرکاء ضامن وارد شرکت می‌شوند که این اشخاص نیز رضایت خود را اعلام کرد‌اند. اما در مورد سایر سهامداران باید گفت که: تبدیل شرکت موجب افزایش تعهدات آنها نخواهد شد به این دلیل که آنها بعد از تبدیل شرکت بعنوان شرکاء سهامدار در شرکت مختلط سهامی و شرکاء با مسئولیت محدود در شرکت مختلط غیر سهامی شناخته می‌شوند که مطابق مواد ۱۴۱ و ۱۶۲ قانون تجارت مسئولیت انها تا میزان همان سرمایه‌ای است که به شرکت آورده یا خواهند آورد نتیجه اینکه در صورت وجود دو یا چند شریک ضامن، مجمع عمومی فوق‌العاده می‌تواند با رضایت دو سوم سایر سهامداران حاضر در جلسه رسمی تبدیل را عملی سازد.
مبحث پنجم: صدور سهام ممتاز
از مهمترین اقداماتی که اکثریت به استناد اختیارات خود در شرکت‌های سهامی اعمال می‌کند و به موجب آن اقلیت را تحت فشار می‌گذارد، ترتیب دادن سهام ممتاز است. به استناد تبصره ۲ ماده ۲۴ ل. ا. ق. ت سهام ممتاز، سهامی است که برای آن مزایایی در نظر گرفته‌اند اما اینکه این مزایا چه می‌تواند باشد و اینکه حد و مرز آن چگونه است و در چه موضوعاتی صادر می‌شود توسط قانونگذار مشخص نشده است. این مساله شاید ما را به یکی از پیچیده‌ترین مباحث قانون تجارت که ممکن است اصول و فلسفه وجودی شرکت تجاری را به مخاطره بیندازد روبرو سازد.
هر چند در تبصره ۲ ماده ۲۴ آمده، قائل شدن مزایا برای سهام شرکت باید در چارچوب مقررات قانون تجارت باشد ولی با توجه به اینکه در مواد بعدی قانون تجارت محدودیت خاص و یا مشخصی برای در نظر گرفتن نوع مزایا برای سهامداران پیش‌بینی نشده است، سهامداران اکثریت می‌توانند از اختیارات خود استفاده نمایند و هر گونه مزایایی بخواهند برای سهامداران مد نظر خود فراهم نمایند.
البته ماده ۹۴ ل. ا. ق. ت که به موجب آن هیچ اکثریتی نمی‌تواند بر تعهدات صاحبان سهام بیفزاید می‌تواند در مواردی برای سهامداران اکثریت در صدور سهام ممتاز ایجاد محدودیت نماید.
برابر بند ۶ ماده ۸ ل. ا. ق. ت موسسین می‌توانند در هنگام تهیه طرح اساسنامه شرکت وجود سهام ممتاز را پیش‌بینی نمایند که در صورت وجود چنین قصدی، موسسین می‌بایستی موارد ذیل را در طرح اساسنامه بگنجانند. ۱- تعداد سهام ممتاز ۲- خصوصیات و امتیازات این گونه سهام
قید موارد فوق در طرح اساسنامه شرکت سهامی عام از مهمترین نکاتی است که قانونگذار هنگام ارائه طرح اساسنامه شرکت پیش‌بینی کرده است از این لحاظ که در نزد علاقمندان به پذیره نویسی و خرید سهام شرکت وجود یا عدم وجود سهام ممتاز و امتیازات در نظر گرفته شده برای اینگونه سهام و نحوه استفاده از آن می‌تواند بیانگر خیلی از مسائل آینده شرکت و خصوصیات اکثریت سهامداران شرکت باشد. چه بسا اشخاص زیادی پس از پیش‌بینی وجود چنین سهامی حاضر به عضویت در چنین شرکتی نگردند به همین دلیل قانونگذار مقرر داشته که طرح اساسنامه شرکت می‌بایستی جهت علاقمندان به پذیره نویسی سهام شرکت به مرجع ثبت شرکت‌ها تسلیم شود تا اشخاص با مراجعه به آن و بررسی شرایط اساسنامه در رابطه با عضویت خود در شرکت تصمیم گیری نمایند.
به لحاظ با اهمیت بودن سهام ممتاز و اینکه وجود یا عدم وجود آن یکی از عوامل تاثیرگذار در ورود اشخاص به شرکت می‌باشد، قانونگذار در ماده ۱۷۴ ل. ا. ق. ت پیش‌بینی کرده، که، یکی از نکاتی که می‌بایستی در هنگام افزایش سرمایه در طرح اعلامیه پذیره نویسی قید شده باشد عبارتست از «اگر سهام ممتاز منتشر شده باشد تعداد و امتیازات آن»
شاید گفته شود صرف پیش‌بینی سهام ممتاز در طرح اساسنامه شرکت سهامی عام به معنای نهایی شدن وجودسهام ممتاز نیست و مجمع عمومی می‌بایستی وجود سهام ممتاز را از طریق تصویب اساسنامه تایید و نهایی نماید. در جواب میتوان گفت با توجه به آنکه، غالباً موسسین از بیشترین سهام برخوردارند و قدرت اکثریت به نحوی در دست آنهاست می‌توانند موضوع را در مجمع عمومی موسس تصویب نمایند که در این حالت راه برگشتی برای پذیره نویس وجود نداردوالزاما می‌بایستی وجود سهام ممتاز را بپذیرد. به استناد ماده ۷۹ و ۸۱ ل. ا. ق. ت تنها اشخاصی که ممکن است از شرکت خارج شوند صاحبان آورده غیر نقد و مطالبه کنندگان مزایایی هستند که آورده غیرنقد و یا مزایای مطالبه شده آنان به تصویب مجمع عمومی موسس نرسیده است.
مسائل و مشکلات فوق الذکر در هنگام تاسیس شرکت سهامی خاص مصداق ندارد. به این دلیل که کلیه سهامداران باید اساسنامه شرکت راامضا نمایند و بدیهی است امضا اساسنامه به منزله قبول تمامی مندرجات آن است و با توجه به اینکه در شرکت‌های سهامی خاص غالبا اعضا با یکدیگر آشنایی و قرابت دارند و در واقع اقلیت و اکثریت به آن معنایی که در شرکت‌های سهامی عام نمود پیدا می‌کند مطرح نمی‌شود حتی اگر بعد از تاسیس، شرکت بخواهد اقدام به صدور سمام ممتاز نماید عملاً با مشکل چندانی روبروی نمی‌شود. در مورد اشخاصی که بعد از تاسیس شرکت قصد خرید سهام شرکت‌های سهامی خاصی را دارند نیز این مشکل منتفی است شخص خریدار با بررسی وضعیت موجود شرکت و تمامی جوانب آن اگر وجود سهام ممتاز و مزایای مربوط به آن را منصفانه تشخیص بدهد وارد شرکت می‌شود در غیر این صورت از خرید سهام صرفنظر می کند.
البته، این مشکل در حالتی که شرکت سهامی خاص بعد از تاسیس شرکت موفق به جذب تعدادی سهامدار می‌گردد می‌تواند بروز نماید و بعد از آنکه شرکت تا حد نیاز خود سرمایه و سهامدار جدید جذب نمودسهامداران اکثریت می‌توانند با صدور سهام ممتاز حقوق سهامداران اقلیتی را که بعداً وارد شرکت شده‌اند تضییع نماید.
علیرغم امکان سوء استفاده اکثریت در جهت پیش‌بینی سهام ممتاز در جلسه مجمع عمومی موسس، مشکل دیگری که می‌تواند وضعیت سهامداران اقلیت را با چالش جدی مواجه کند مربوط است به وضع ماده ۴۲ ل. ا. ق. ت.
بعد از شروع فعالیت شرکت و زمانی که شرکت در نتیجه پیشرفت وضعیت مطلوبی بدست می‌آوردمجمع عمومی فوق‌العاده می‌تواند با سوء استفاده از قدرت اکثریت اقدام به ترتیب دادن سهام ممتاز به نفع اشخاص مد نظر خود نماید اینجاست که اکثریت سهامداران می‌توانند قدرت واقعی خود را در جهت صدور سهام ممتاز به سهامداران اقلیت نشان دهند.
هر چند خیلی‌ها معتقدند سهام ممتاز سهام استثنایی است و در مواردی که شرکت احتیاج به تشریک مشاعی افراد بصیر و متخصص و یا ازدیاد سرمایه دارد و از طریق عادی امکان جلب چنین افراد یا چنین سرمایه‌ای در بین نیست سهام ممتاز با تصویب با تصویب مجمع عمومی فوق‌العاده ترتیب داده می‌شود. ^[۳۹]
در بررسی نظر فوق می‌توان گفت اگر سهام ممتاز در آن گونه شرایط پیش‌بینی شود نه تنها اکثریت از اختیارات خود سوءاستفاده ننموده بلکه با حسابگری و دقت نظر خود شرکت را از انحلال یا ورشکستگی نجات داده و یا باعث پیشرفت و موفقیت بیشتر شرکت شده‌اند که این امر هم به نفع کلیه سهامداران است.
مشکل اینجاست که برابر ماده ۲۴ و ۴۲ ل. ا. ق. ت و سایر مواد قانون منعی در ترتیب دادن سهام ممتاز به نفع سهامداران حاضر شرکت وجود ندارد و اکثریت سهامداران می‌توانند با تبانی یکدیگر اقدام به صدور سهام ممتاز بنفع بعضی از سهامداران حاضر شرکت که مد نظر آنان هست، نمایند.

- تبلیغات جهت معرفی جاذبه های گردشگری منطقه
- حفظ و نگهداری و ایجاد مناطق گردشگری
- استفاده از کارشناسان و مردم بومی جهت برنامه ریزی برای جاذبه های گردشگری

- بازنگری به نحوه توزیع امکانات، خدمات و تسهیلات گردشگری و اولویت دهی و تخصیص مجدد این نوع امکانات به مناطق گردشگری با قابلیت بالا و متوسط
- ضمن بازنگری به نوع و نحوه برنامه ریزی و حمایت دولتی از نواحی گردشگری، بهره گیری منطقی از نهادها، قوانین و مقررات حمایتی در جهت توسعه و تجهیز زیرساختها، تسهیلات و تجهیزات مختلف گردشگری در منطقه مورد مطالعه صورت گیرد
- بازنگری و توسعه نهادها و سازمانهای مرتبط در منطقه برای آموزش مردم و گردشگران جهت استفاده مطلوب و بهینه از جاذبه ها

استراتژی
فرصت ها
(WO)

- حفظ و حراست از بناهای تاریخی و مذهبی باستانی
- بهسازی و زیباسازی محیط پیرامون بناهای تاریخی و مذهبی
- بهسازی جاده ها و نصب علایم راهنمایی و رانندگی
- بالا بردن امنیت منطقه با تشکیل پلیس توریسم
- استفاده از پتانسیل منطقه جهت فقر زدائی و رفع بیکاری در منطقه
- ایجاد بستر مناسب جهت سرمایه گذاری بخش خصوصی در منطقه
- افزایش انگیزه مسافرت در بین طبقات شهرنشین
- شناسایی و بهره گیری از جاذبه ها، فراورده ها و دیگر مزیتهای نسبی گردشگری این منطقه
- استفاده از نیروهای متخصص و با تجربه به منظور ایجاد تشکل های تعاونی مردمی و همچنین ترویج و آموزش گردشگری از طریق نشستها و جلسات مختلف با مردم منطقه
- ایجاد هماهنگی مابین نهادها و بخشهای مختلف مرتبط با گردشگری

استراتژی نقاط قوت
(SO)

- نگاه دولت به گردشگری شهرستان به لحاظ توانایی گردشگری در ایجاد درآمد
- آموزش و برطرف کردن نیازهای مرد منطقه در جهت کاهش استفاده از جنگلها و مراتع
- جلوگیری از آلودگی منابع آب و خاک منطقه
- پوشش مراکز بهداشتی در سطح شهرستان
- متنوع کردن جاذبه های منطقه جهت جذب گردشگران بیشتر
- آموزش ساکنین جهت برخورد مناسب با گردشگران
- زمینه سازی و تشویق مردم به مشارکت در جهت توسعه زیرساختها، تجهیزات و تسهیلات مختلف گردشگری و کسب درآمد از این طریق و همچنین استفاده از مشارکت بخش خصوصی در زمینه هایی که مردم نمی توانند مشارکت و یا سرمایه گذاری نمایند
- برگزاری سمینارها و نشستهای مختلف توسط دستگاه های ذیربط در جهت توسعه گردشگری در منطقه
- تدوین قوانین و مقررات ویژه جهت استفاده بهینه از جاذبه ها و فراورده های گردشگری و جلوگیری از تخریب و آلودگی این منابع

استراتژی
پرهیز ازتهدید
(WT)

- ایجاد مراکز اقامتی در سطح شهرستان
- ایجاد و توزیع مناسب رستورانها و اغذیه فروشی ها در سطح شهرستان و توجه به کیفیت آنها
- تشویق و ارائه تسهیلات به بخش خصوصی جهت سرمایه گذاری در بخش گردشگری
- توجه و سرمایه گذاری دولت در بخش گردشگری
- ایجاد تأسیسات و تجهیزات تفریحی و ورزشی در پیرامون جاذبه های تاریخی و مذهبی
- فرهنگ سازی توسط سازمانهای مربوطه جهت حفظ بناهای تاریخی
- توجه به جاده ها و تعمیر و نصب علایم راهنمایی و رانندگی
- بهره برداری از توان تشکیلاتی، قوانین و مقررات در جهت کاهش مخاطرات و فرسودگی بناهای تاریخی و مذهبی
- تأمین امنیت مناطق گردشگری در جهت جلوگیری از بروز تخلفات اجتماعی و سایر تخلفات
- تنوع بخشی به امکانات، فعالیتها و خدمات توریستی به منظور جلب رضایت گردشگران و بالطبع افزایش تعداد گردشگران

استراتژی به حداقل رساندن نقاط ضعف
(ST)

جدول۵- ۴۵- نظام تحلیل راهبردها و استراتژی گردشگری فرهنگی و هنری بر پایه مدل((swot

بررسی برنامه نود: (گفتگو با دکتر محمد دادکان رئیس اسبق فدراسیون فوتبال) ^[۳۲۹]
در این قسمت از برنامه نود مطالبی که ذیل عناوین فقهی خبر قرار گرفته اند از این قرار می باشند:
متن مصاحبه
دعوا و مسابقه سر ریاست بود. من گفتم که می روم. ایشان می خواست رئیس شود بعدا دیدید که کاندید شد که رئیس شود. اگر طمعی برای ریاست فدراسیون فوتبال نداشت ثبت نام نمی کرد.

بررسی مصاحبه
پخش این مطلب از سیمای جمهوری اسلامی ایران مورد اشکال است. غیبت کننده به کشف چیزی می پردازد که خداوند آن را پوشانده است. و به عیب و نقص غیبت شونده پرداخته که موجب ناراحتی او می گردد. این مطلب ذیل عنوان فقهی غیبت قرار می گیرد.
متن مصاحبه
آیا افشین قطبی را برای توانایی هایش آوردیم؟ نه افشین قطبی را آوردیم تا محبوبیتش تمام شود و برگردد. واقعیت را بگوییم. الان افشین قطبی محبوبیتی ندارد.
بررسی مصاحبه
پخش این مطلب از سیمای جمهوری اسلامی ایران مورد اشکال است. ادعای این که افشین قطبی را آوردند که محبوبیتش تمام شود. نسبت دادن غیر واقع به دیگری است که باید اثبات گردد. این ادعا ذیل عنوان فقهی بهتان قرار می گیرد.
متن مصاحبه
علی دایی و فرکی دادکانیسم هستند برای همین از این ها خوب استفاده نکردند در سه سال و نیم که من نبودم هیچ کدام اینها جایگاهی نداشتند.
بررسی مصاحبه
پخش این مطلب از سیمای جمهوری اسلامی ایران مورد اشکال است. ادعایی که درباره جایگاه نداشتن علی دایی مطرح شده است، خلاف صدق و غیر واقع می باشد، به این دلیل که آقای دایی سرمربی تیم ملی شده بود و این جایگاه خوبی در عرصه ورزش حرفه ای فوتبال و مربیگری به حساب می آید. این ادعا ذیل عنوان فقهی نشر اکاذیب قرار می گیرد.
متن مصاحبه
به علی دایی گفتم تو طعمه ای، برای آن که اگر ببازی هیچ کس از تو دفاع نمی کند. اگر اتفاقی بیفتد خود را پشت تو قایم می کنند. به قلعه نویی گفتم هیچ کس تو را نمی خواهد. فقط برای این که استقلالی ها را طرفدار تیم ملی کنند تو را آوردند.
بررسی مصاحبه
پخش این مطلب از سیمای جمهوری اسلامی ایران مورد اشکال است. و ادعای این که هیچ کس از تو دفاع نمی کند و هیچ کس تو را نمی خواهد نسبت دادن غیر واقع به دیگری است. و این ادعا ذیل عنوان فقهی بهتان قرار می گیرد.
معرفی برنامه هفت
پیشنهاد ساخت برنامه ای انتقادی که به مسائل روز سینمای ایران بپردازد. سال ۱۳۸۶ در جلسه ای که اولین دیدار فریدون جیرانی و علی اصغر پورمحمدی مدیریت شبکه سوم سیما بود، از سوی جیرانی مطرح شد.این پیشنهاد تازه ای برای مسئولان شبکه سه و البته تلویزیون نبود. افراد زیادی پیش از این پیشنهاد تولید چنین برنامه ای را داده بودند، اما اعتمادی که مسئولان شبکه سه به توانایی‌های جیرانی در اداره چنین برنامه ای داشتند باعث شد به پیشنهاد او جواب مثبت دهند، البته حساسیتی که ساخت چنین برنامه ای داشت باعث شد، جلسات مختلفی برای تولید این برنامه بین آقایان پورمحمدی ، جیرانی و مدیر تامین برنامه شبکه سوم سیما برگزار شود.جلساتی که تا اواسط سال ۸۷ به طول انجامید. و طی آن جیرانی طرح‌های مختلفی با نام‌های «۸۷» ، «مجله سینمایی» و… را مطرح کرد.اما اوخر سال ۸۷ به دلیل برخی مسائل و تغییرات اداری در شبکه سه، وظیفه ساخت این برنامه به گروه اجتماعی شبکه با مدیریت فضل الله شریعت پناهی سپرده شد.پس از آن جلسات با حضور پور محمدی ، جیرانی ، شریعت پناهی ادامه پیدا کرد، البته در جلسات جدید آقای هاشم رضایت، قائم مقام شبکه سوم سیما که با سینمای ایران آشنایی کامل دارد هم گروه را همراهی می کرد.این جلسات ادامه داشت تا در نهایت ابتدای سال ۸۸ شبکه سه و جیرانی برای اجرایی شدن طرحی به نام هفت به قطعیت رسیدند.اما این تازه اول ماجرا بود چون با جمع بندی نهایی طرح در شبکه سوم سیما حالا باید با توجه به حساسیت‌های موجود دستور روی آنتن رفتن این طرح از طرف شخص اول سازمان صدا و سیما داده می شد.دستوری که طی این سالها با وجود درخواست‌های افراد مختلف هیچگاه داده نشده بود و همین باعث شد تا رئیس سازمان از شبکه سوم بخواهد همچنان دست نگه دارند.البته مسئولان شبکه سه و جیرانی که برای عملی شدن این برنامه مصمم بودند، کارهای اداری این پروژه را انجام دادند و از آبان ماه هم گروه تولید هفت کار خود را برای پخش آغاز کردند، اما همزمان با آغاز کار گروه هفت مطبوعات به شکل عجیبی به تبلیغات برنامه ای به عنوان نود سینمایی مانور دادند.
اتفاقاتی که باعث شد حساسیت بر روی راه افتادن این برنامه چندین برابر شود و دستور داده شود همچنان این برنامه روی آنتن نرود. به این ترتیب دی ماه هم گذشت و خبری از هفت نشد ، در حالی که قرار بود در ایام جشنواره فیلم فجر هم این برنامه مانور خاصی روی این رویداد دهد اما باز هم از هفت خبری نشد تا سال ۸۸ به پایان رسید.سال ۸۹ هیچکس دیگر فکر نمی کرد برنامه ای به عنوان « هفت » بتواند جان بگیرد، اما سرانجام علی اصغر پورمحمدی مدیر شبکه سوم سیما اردیبهشت ۸۹ آقای عزت الله ضرغامی را راضی کرد و با مسئولیت شخصی هفت را روی آنتن فرستاد تا طلسم یک برنامه زنده سینمایی پس از سالها برای اهالی سینما بشکند^[۳۳۰].
بررسی برنامه هفت: (گفتگو با خانم فریماه فرجامی بازیگر سینما)^[۳۳۱]
متن مصاحبه: اکبر عبدی گفت: اینقدر دلم برایت تنگ شده، برای این که من رفیق قدیمی و آدم‌های قدیمی خود را هیچ وقت فراموش نمی کنم فریماه جون. اکبر کجا بودی؟
بررسی مصاحبه
پخش آن از سیمای جمهوری اسلامی ایران مورد اشکال است. یکی از مصادیق نزدیک شدن به زنا ارتباط صمیمانه با نامحرم می باشد که ذیل عنوان فقهی اشاعه فحشاء قرار می گیرد.
متن مصاحبه
از پور عرب خبر داری؟
چقدر حرص خوردم گفتم: بازیگر باش این قدر به فکر خودت نباش. اینقدر به فکر ژستت نباش.
بررسی مصاحبه
پخش آن از سیمای جمهوری اسلامی ایران مورد اشکال است. به کشف چیزی می پردازد که خداوند آن را پوشانده است. عیب و نقص غیبت شونده را بیان می کند که موجب ناراحتی او می گردد. این مطلب ذیل عنوان فقهی غیبت قرار می گیرد.
متن مصاحبه
از امین تارخ چه خبر؟ خیلی از امین تارخ حرص خوردم خیلی چیز بود. آدم را فراموش می کرد در بازی. اینقدر به فکر خودش بود جلوی دوربین باشد به فکر ژست و تیپش و فورم و ریختش باشد آدم را حرص می داد. حالا کلاس‌های بازیگریش خیلی جا افتاده.
بررسی مصاحبه
پخش آن از سیمای جمهوری اسلامی ایران مورد اشکال است. بیان کردن این مطالب عرفا اهانت شمرده می شود و این مطلب ذیل عنوان فقهی سب و اهانت قرار می گیرد.
متن مصاحبه
اصلا آدم بی معرفی است کیمیایی، دعوت نمی کند.
بررسی مصاحبه
پخش آن از سیمای جمهوری اسلامی ایران مورد اشکال است. بیان کردن این جمله عرفا اهانت شمرده می شود و این مطلب ذیل عنوان فقهی سب و اهانت قرار می گیرد.
متن مصاحبه
از معتمد آریا خوشم نمی آید. تلخ است. خیلی از خودش متشکر است. بازیگر زمانی بازیگر است که خاکی باشد. خودش باشد وگرنه فایده ندارد با یک کار از بین می رود. یک دوره است فقط یک دوره است.
بررسی مصاحبه
پخش آن از سیمای جمهوری اسلامی ایران مورد اشکال است. بیان کردن این مطالب عرفا اهانت شمرده می شود و این مطالب ذیل عنوان فقهی سب و اهانت قرار می گیرد.
متن مصاحبه
فریبرز عرب نیا عالی است. با آتنه فقیه نصیری ازدواج کرده بود قبلا دیگه.
بررسی مصاحبه
این جمله افشای اسرار شخصی است. و ذیل عناوین فقهی غیبت و افشای اسرار قرار می گیرد.
۵ منابع و مآخذ
منابع و مآخذ
۵٫۱ کتب و مقالات
قرآن کریم.
ابن اثیر،علی بن محمد،النهایه فی غریب الحدیث و الاثیر،قم،اسماعیلیان،۱۳۶۴ق.
ابن بابویه ،محمد بن علی ، الخصال، قم،موسسه النشر الاسلامی، ۱۴۰۳ق.
ابن بابویه ،محمد بن علی(شیخ صدوق) ، من لا یحضره الفقیه،تهران،دار الکتب الاسلامیه،۱۳۹۵ق.

ریفرمینگ، در برخورد با فشار رید و تاثیر آن بر عدد اکتان تقریبا بی تاثیر می باشد. در این روش، افزایش عدد اکتان وابستگی مستقیمی با مقادیر آروماتیک ها و بنزن دارد. هرچه مقدار اکتان بنزین افزایش یابد، درصد آروماتیک ها و بنزن نیز اضافه می گردد که نامطلوب می باشد. با این حال وجود پذیرش دامنه وسیع مواد در خوراک، جذب سولفور و کاهش مقادیر الفین ها، از مزایای مهم در این روش می باشد.
با توجه به نکات ذکر گردیده، ریفرمینگ را جهت بهینه سازی بنزین مورد استفاده قرار خواهیم داد.

شکل ۳-۴ مقایسه پارامترها در روش های مختلف بهینه ساز بنزین [۱۰]
۳-۶-۴- ریفرمینگ کاتالیستی
این واحد یک فرایند شیمیایی می باشد که جهت تبدیل بنزین با اکتان پایین به بنزینی با اکتان بالا به کار می رود. این فرایند در سال ۱۹۴۰ توسط شرکت UOP ارائه گردید. اساس کار در این فرایند تغییر چیدمان و یا تغییر ساختار در مولکول های هیدروکربن و همچنین شکستن بعضی از مولکول ها به مولکول های کوچکتر می باشد. تاثیر کلی آن محصولی با اشکال پیچیده مولکولی و دارا بودن ارزش اکتان بالا می باشد. در طی این فرایند، اتم های هیدروژن از مولکول های هیدروکربن جداسازی می گردد و مقادیر قابل توجی از هیدروژن نیز بعنوان محصول جانبی تولید می گردد.[۲۸]
شکل۳-۵ شمایی از واحد ریفرمینگ کاتالیستی
واکنش های شیمیایی بسیاری در ریفرمینگ به وقوع می پیوندند که همه آن ها در حضور کاتالیزور و تحت فشار جزئی هیدروژن می باشند. معمولا از فلزاتی مانند پلاتین^[۷۲] ویا رنیوم^[۷۳] بعنوان کاتالیزور استفاده می گردد.[۳۰] کاتالیزورهای مورد استفاده در این پروسه شدیداً به وجود گوگرد و نیتروژن حساس می باشند. لذا خوراک باید تا حد ممکن عاری از این ترکیبات می باشد.
چهار واکنش عمده در ریفرمینگ های کاتالیستی رخ می دهد که در دودسته مطلوب و نامطلوب تقسیم می شوند:
۱- واکنش مطلوب هیدروژن زدایی از نفتان ها و تبدیل نمودن آن ها به آروماتیک

شکل۳-۶ هیدروژن زدایی از متیل سیکلوهگزان
این واکنش بسیار گرماگیر بوده و با شدت زیادی انجام می گیرد. شرایط مطلوب برای هیدروژن زدایی، دمای بالا، فشار پایین، و میزان فراریت کم می باشد. [۱۲]

۲- واکنش مطلوب هیدروژن زدایی از پارافین ها و تبدیل به آروماتیک نمودن

شکل ۳-۷ هیدروژن زدایی از نرمال هپتان
۳- واکنش مطلوب ایزومراسیون

شکل ۳-۸ ایزومراسیون نرمال اکتان
ایزومرهای شاخه دار سبب افزایش عدد اکتان می گردند. این واکنش نسبتا سریع می باشد و اثرات گرمایی کمی دارد. شرایط مطلوب برای ایزومراسیون، دمای بالا، فشار پایین، و میزان فراریت کم می باشد.
۴- واکنش نامطلوب هیدروکراکینگ پارافین ها و ایجاد هیدروکربن های سبک

شکل ۳-۹هیدروکراکینگ نرمال هپتان
این واکنش گرماده بوده و به آرامی انجام می گیرد. هیدروژن را مصرف نموده و سبب تولید گازهای سبک می گردد، ایجاد کک نموده و غلظت پارافین را افزایش می دهد. شرایط مطلوب این واکنش دمای پایین، فشار بالا، فراریت کم می باشد. [۱۲]
۳-۶-۵- شبیه سازی واحد ریفرمینگ
بنزین بی کیفیت خروجی از برج تقطیر برای ورود به راکتور ریفرمینگ، پس از عبور از هیتر^[۷۴] به شرایط دمایی ۵۰۴ درجه سانتی گراد و فشار ۲۰۰۰ کیلو پاسکال رسید. معمولا ریفرمینگ کاتالیستی از سه راکتور تشکیل یافته که هر کدام آن ها از یک بستر ثابت کاتالیستی را دارا می باشند. کاتالیست استفاده شده، پلاتین بر پایه آلومینا^[۷۵] می باشد. که مناسبترین کاتالیزور در فشارهای بالا می باشد. در فشارهای پایین ، کاتالیزور رنیوم کارایی بهتری دارد.
پلاتین بستر مناسبی برای هیدروژن زدایی محیا می نماید. آلومینای کلردارشده^[۷۶] محیط اسیدی مناسبی جهت ایزومراسیون و سیکلوزاسیون^[۷۷] فراهم می آورد. با کاهش ویا مصرف کلر و همچنین ایجاد لایه کک بر روی کاتالیست، از فعالیت کاتالیست کاسته می گردد. لذا کاتالیست ها معمولا هر ۶ تا ۲۴ ماه بسته به نوع خوراک نیاز به احیا دارند. دمای پایین سبب مصرف زودتر کاتالیست می گردد. یک کاتالیزور را نهایتا ۳ یا ۴ دفعه میتوان احیا نمود.[۳۱]
محصول نهایی واحد ریفرمینگ گاز هیدروژن با خلوص ۸۲ % و بنزین بهینه شده می باشد. در جدول زیر مشخصات بنزین گنجانده گردیده است:
جدول۳- ۶ نتایج حاصله از واحد ریفرمینگ

۱-۷- خواب بذر
بذر در حال خواب به بذری اشاره دارد که علیرغم زنده بودن و وجود شرایط مناسب محیطی، قادر به جوانه زنی نیست. در بسیاری از گونه های گیاهی، با بررسی شرایط محیطی طبیعی رشد گیاه، می توان به راه هایی برای شکستن خواب بذر آنها پی برد. در طبیعت، وجود مکانیسم های خواب باعث می شود تا بذر در شرایط و زمان مناسب جوانه بزند. در زراعت، گیاهان بسیاری همچون غلات، اصلاح شده اند تا دوره خواب آن ها کوتاه شود و عوامل موثر برخواب در طول دوره نگهداری بذر در انبار از بین بروند و وقتی که بذر در زمین کاشته می شود سریعاً جوانه بزند (ژنو، ۱۹۹۸).

سکون (Quiescence): دوره ای است که در آن بذر در صورتی که آب جذب کند، می تواند جوانه بزند. در این دوره هیچ مانع داخلی برای جوانه زنی بذر وجود ندارد.
پس رسی (After ripening): مراحل فیزیولوژیکی است که پس از برداشت بذر در آن اتفاق می افتد و امکان جوانه زنی بذر را به وجود می آورد (ژنو، ۱۹۹۸).
۱-۷-۱- خواب اولیه^[۷۵]
این خواب زمانی ایجاد می شود که بذر بر روی گیاه قرار دارد و در زمان برداشت بذر، در آن وجود دارد و به دو گروه تقسیم میشود.
۱-۷-۱-۱- خواب خارجی: این نوع خواب مربوط به عوملی خارج از جنین است و ۳ حالت دارد:
۱-۷- ۱-۱-۱- فیزیکی
در این نوع خواب، پوسته بذر به نفوذ آب مقاوم است و بنابراین رطوبت بذر بسیار کم خواهد بود. در این مورد، حبوبات، مثال مناسبی هستند. در این حالت، جنین در حالت سکون است. دلیل خواب فیزیکی، ساختار ردیف سلولهای خارجی است که به آب نفوذ ناپذیراست. سلول های بزرگ پارانشیمی، سلول های خارجی لعابی و یا اندوکارپ سخت شده، سه عاملی هستند که پوسته بذر را به آب نفوذ ناپذیر میکنند. این گونه پوسته بذر در مراحل آخر رشد بذر، ایجاد می شود.
در مطالعه ای بر روی گیاه خاراگل یا همان شبدرک (Coronilla varia) مشخص شد که با افزایش عمق سوراخ ایجاد شده در پوسته بذر، مقدار نفوذ آب به آن افزایش پیدا می کند.
۱-۷-۱-۱-۲- مکانیکی
در این خواب، پوسته بذر به قدری سخت است که به جنین اجازه بزرگ شدن در حین جوانه زنی را نمی دهد. این نوع خواب که به عنوان مثال در زیتون اتفاق میافتد،از ساختار پوسته بذر ناشی میشود.
در طبیعت پوسته سخت بذور به تدریج توسط عواملی همچون اسید ها، میکروارگانیسم ها، رطوبت، گرما و آتش سوزی جنگل از بین میرود و نازک می شود. برای غلبه بر این پوسته به طور مصنوعی نیز می توان آنرا با سنباده سایید یا از آب داغ، اسید، محیط گرم و مرطوب و آتش (که در طبیعت باعث ذوب شدن رزین میوه های کاج می شود) استفاده نمود. وقتی پوسته سخت بذر خراش بر دارد، آب می تواند وارد بذر شود. البته در این زمان، بذر نسبت به هجوم میکروارگانیسم ها حساس تر است.
۱-۷-۱-۱-۳- شیمیایی
وجود مواد شیمیایی بازدارنده در پوسته خارجی بسیار از میوه ها و بذرها باعث بروز خواب شیمیایی در آنها می شود. این مواد در میوه های آبدار و نیز در غلاف یا کپسول میوه های خشک وجود دارند. سیب، مرکبات، انگور و گیاهان بیابانی مثال هایی در این رابطه هستند. به ندرت می توان این نوع خواب را با نگهداری بذر در محیط خشک از بین برد. این نوع خواب ممکن است در دیگر بافت های اطراف جنین مانند اندوسپرم نیز وجود داشته باشد. به علاوه تبادل اکسیژن نیز ممکن است توسط یک لایهی لعابی محدود شود. این حالت نیز در اسفناج و برخی از گیاهان تیره آستراسه (مرکبان= کاسنی) دیده شود.
در طبیعت این مواد توسط باران های شدید از پوسته بذر آبشویی شده و گاهی اوقات نیز جذب ذرات خاک می شوند. به طور مصنوعی نیز می توان این مواد را از پوسته بذر با آب جاری شست و یا اگر آب ساکن است آن را چند روز به طور روزانه عوض نمود، از تیمار سرما دهی استفاده کرد یا با بهره گرفتن از هورمونهایی مانند GA3 پوسته بذر را از بین برد.
۱-۷-۱-۲- خواب داخلی یا ذاتی: مربوط به عواملی درون جنین است و ۵ حالت دارد:
۱-۷-۱-۲-۱- مورفولوژیکی
در این نوع خواب در هنگام رسیدن بذر، جنین رشد کامل نکرده است و پس از جدا شدن از گیاه نیز جنین به دوره ای نیاز دارد تا رشد کند. در این وضعیت، فضایی که جنین درون بذر اشغال می کند، حائز اهمیت است. این حالت که در برخی گونه های علفی مانند جنس آلاله و خشخاش، برخی گونه های چوبی مثل درخت راج و گیاهان گرمسیری از جمله نخل خرما وجود دارد و اغلب همراه با خواب های دیگر مثل سخت بودن پوسته بذر است (اتواتر^[۷۶]، ۱۹۸۰). این نوع خواب، سه حالت دارد:
الف- جنین رشد نکرده: در مرحله تشکیل جنین ایجاد می شود و ممکن است به خاطر وجود مواد شیمیایی باز دارنده باشد. مانند تیره های آلاله، خشخاش و عشقه.
ب- جنین بسیار کوچک و باریک: در مرحله رشد جنین رخ میدهد و باعث می شود تا جنین تنها به اندازه نصف فضای مربوط به خود رشد کند. عوامل بازدارنده شیمیایی نیز ممکن است وجود داشته باشند. مانند تیره های جعفری (چتریان)، ورسک و پامچال.
ج- جنین تمایز نیافته: مانند خانواده ثعلب.
برای از بین بردن این نوع خواب ها به طور مصنوعی، می توان از دماهای متناوب سرد و گرم، هورمون GA3 و یا تیمار سرما دهی استفاده نمود ( دمای ۵۹ درجه فارنهایت). برخی از گونه های گرمسیری نیز به یک دوره با دمای بالا نیاز دارند تا رشد جنین آن ها کامل شود. در مورد درخت خرما حدود چند سال طول می کشد تا در شرایط طبیعی بذر بتواند جوانه بزند که این دوره را می توان با تیمار دمایی (در ۱۰۰ درجه فارنهایت)، کوتاه نمود.
۱-۷-۱-۲-۲- فیزیولوژیکی: به ۳ صورت سطحی، متوسط و عمیق وجود دارد.
۱-۷-۱-۲-۲-۱- خواب فیزیولوژیکی سطحی: معمولا کوتاه مدت است و در مدت نگهداری در انبار از بین می رود (باسکین و باسکین^[۷۷]، ۱۹۹۸). حدود ۱ تا ۶ ماه طول میکشد و اصلی ترین مشکلی که ایجاد می کند در آزمایشگاه های تست بذر است. یکی از انواع این خواب، خواب نوری است.
خواب نوری: به نظر می رسد که عوامل کنترل کننده آن در غشای درونی بذور تازه برداشت شده، قرار داشته باشد (بیولی و بلاک^[۷۸]، ۱۹۹۴: تایلورسلن و هندریکس^[۷۹]، ۱۹۹۷). این خواب می تواند تحت تاثیر بازدارنده های شیمیایی و یا کمبود تبادل اکسیژن باشد و معمولاً در بذوری که به نور نیاز دارند تا جوانه بزنند دیده می شود. این نوع خواب نیز از یک تا شش ماه طول کشیده و با نگهداری در انبار از بین می رود. در بذر گیاهانی مانند کاهو، بین نیاز دمایی و نوری واکنش هایی وجود دارد. به عنوان مثال، بذر کاهو زمانی که تازه است به نور نیاز دارد تا جوانه بزند. اما این نیاز نوری می تواند توسط دمای کم جایگزین شود به نحوی که بذر کاهو می تواند در تاریکی و با دمای زیر ۷۳ درجه فارنهایت جوانه بزند (اواناری^[۸۰]، ۱۹۸۴).
هورمونها نیز می توانند بر جوانه زنی بذور حساس به نور موثر باشند. ABA در نور و تاریکی از جوانه زنی بذر جلوگیری می کند. کینتین (یک سیتوکنین) تنها در نور می تواند بر اثر ABA غلبه کند. تیمار ABA همراه با GA3، در تاریکی به هیچ گونه جوانه زنی منجر نمی شود ولی اگر کنیتین نیز به آنها اضافه شود بذور جوانه خواهند زد (ژنو، ۱۹۹۸).
عوامل کنترل کننده خواب نوری در فیتوکروم ها وجود دارند. نور آفتاب (نسبت نور قرمز به نور قرمز دور = ۲ به ۱) فیتوکروم را به حالت فعال تبدیل می کند. اما زمانی که شاخ و برگ گیاهان روی زمین سایه انداخته باشد (نسبت نور قرمز به قرمز دور = ۱۲/۰ به ۱ تا ۷۰/۰ به ۱)، نور قرمز دور غلبه خواهد داشت و فیتوکروم به شکل غیر فعال تبدیل می شود.
برای غلبه بر این نوع خواب به طور مصنوعی، استفاده از تیمار هایی مثل نگهداری در محیط خشک، سرمادهی به مدت چند روز، نور دهی در تناوب با دما، نیترات پتاسیم (KNO3) و هورمون هایی مثل GA3 مفید خواهد بود (AOSA، ۱۹۹۳).
۱-۷-۱-۲-۲-۲- خواب فیزیولوژیکی عمق متوسط
در این حالت عوامل کنترل کننده خواب در پوسته بذر، بافت های احاطه کننده جنین و نیز خود جنین قرار دارند. این خواب مشخصه سوزنی برگان است (کراکر^[۸۱]، ۱۹۸۴). البته جنین، خواب نبوده و در حالت سکون است و اگر شرایط مناسب باشد جوانه خواهد زد ولی مکانیسم دقیق آن مشخص نیست. سرما زمان لازم برای جوانه زدن را کاهش می دهد اما به طور قطعی مورد نیاز نیست. میزان تیمار تناوب دمایی لازم نیز به مقدار قابل توجهی کمتر از خواب فیزیولوژیکی عمیق است. سرمادهی، افزایش نیروی ایجاد شده توسط ریشه چه را سبب میشود. با آزاد شدن خواب، این نیرو نیز زیاد شده و اگر مدت آن کافی باشد، ممکن است ریشه چه از پوسته بذر خارج شود. به این عامل، پتانسیل رشد گفته می شود که روشی غیر مستقیم برای اندازه گیری نیرویی است که توسط ریشه چه به کار میرود تا پوسته را سوراخ کند (وارتیدینینگ سی و ژنو^[۸۲]، ۱۹۹۴).
برخی بذرها که به طور کلی از خواب های خارجی برخوردار هستند ( مانند زیتون و گردو)، توسط فردی به نام ژنو در بخش خواب فیزیولوژیکی عمق متوسط، طبقه بندی شده اند زیرا علاوه بر خواب مکانیکی که توسط اندوکارپ ایجاد می شود به یک دوره تیمار سرما دهی نیز نیاز دارند.
به منظور غلبه کردن بر این نوع خواب، به طور مصنوعی می توان از تیمار دماهای متناوب به مدت یک تا چند ماه استفاده نمود. علاوه بر این، GA3 نیز در این رابطه مؤثر خواهد بود.
۱-۷-۱-۲-۲-۳- خواب فیزیولوژیکی عمیق
این نوع خواب، مشخصه درختان مناطق معتدله است و عوامل کنترل کننده خواب، درون جنین قرار دارند. در این بذور، جنین از نظر فیزیولوژیکی رشد کامل نکرده و ساختار روزت مانند دارد. مریستم، محلی است که میتواند سرمادهی ناقص به بذر را تشخیص دهد. اگر نوک ساقه از بین برود، جوانه های جانبی رشد خواهند کرد. میزان تیمار تناوب دمایی که برای غلبه بر این خواب لازم است، معمولا بیش از ۸ هفته است (کراکر، ۱۹۸۴).
در طبیعت، رسیدگی بذر در پاییز انجام میگیرد ولی بذر، دارای خواب بوده و مرطوب است. در زمستان سرما بر بذر اثر میگذارد و با گرم شدن هوا در بهار، بذرهایی که سرمای کافی دیده اند جوانه خواهند زد. در نواحی سردتر، بذر به سرمای بیشتر و طولانی تری نیاز دارد و این باعث می شود که بذر از سرمای بهاره در امان بماند. بنابراین در طبیعت این خواب با تناوب دمایی و سرما دیدن از بین می رود. برای غلبه بر این خواب، به طور مصنوعی نیز می توان از تیمارهای تناوب دمایی و سرمادهی همراه با رطوبت استفاده کرد (ژنو، ۱۹۹۸).
۱-۷-۱-۲-۳- مورفوفیزیولوژیکی
۱-۷-۱-۲-۴- فیزیکی
۱-۷-۱-۲-۵- ترکیبی
۱-۷-۱-۲-۵-۱- خواب مربوط به محور بالای لپه
در این نوع خواب تفاوت هایی بین دوره پس رسی قسمت هایی مثل محور بالای لپه، ریشه چه و محور زیر لپه وجود دارد. در ابتدا بذر در دوره گرم جوانه میزند و ریشه و محور زیر لپه آن رشد میکند. در این زمان به یک دوره سرمادهی ۱ تا ۳ ماهه نیاز است تا محور بالای لپه نیز از خواب رها شده و رشد کند. مانند لیلیوم، بداغ (نیکولیوا^[۸۳]، ۱۹۷۷).
۱-۷-۱-۲-۵-۲- محور بالای لپه و ریشهچه (خواب دوگانه)
برای غلبه بر این خواب ابتدا به یک دوره سرد نیاز است تا جنین رشد کند. پس از آن یک دوره گرم برای رشد ریشه و به دنبال آن یک دوره سرد دیگر برای رشد اندام هوایی لازم می باشد. Trilliumو برخی دیگر از چند سالهها دارای این نوع خواب هستند (بارتون و چندلر^[۸۴]، ۱۹۵۷).
۱-۷-۲- خواب ثانویه^[۸۵]
خواب ثانویه، برای جلوگیری از جوانه زنی بوده و زمانی ایجاد می شود که بذر پس از رسیدگی، در شرایط نامطلوب محیطی قرار گیرد. در واقع بذر در ابتدا دارای خواب نیست و شرایط نامساعد آن را به خواب می برد (باسکین و باسکین^[۸۶]، ۱۹۹۸). به عنوان مثال بذر گونه هایی که در بهار می رسند، پس از جدا شدن از گیاه و قرارگیری در خاک به سرعت و بدون وقفه جوانه می زند زیرا خاک مرطوب و دما مطلوب است و فصل رشد به اندازه کافی وجود دارد. اما اگر شرایط محیط نامساعد باشد، مثلاً محیط خشک باشد، بذر جوانه نمیزند و به یک دوره سرما در زمستان نیاز خواهد داشت تا بتواند در بهار بعد که شرایط مناسب است و فصل رشد نیز باقی است، جوانه بزند. توجه به این نکته لازم است که وقتی بذرها میرسند ممکن است دارای خواب باشند یا نباشند. اگر دارای خواب باشند، بدان معنی است که دارای خواب اولیه هستند. گروهی از بذرها نیز که خواب نیستند، در دوره سکون به سر میبرند. این بذور اگر شرایط محیطی مانند رطوبت و حرارت مناسب باشد به سرعت جوانه خواهند زد. البته همین بذور بدون خواب اولیه نیز اگر خشک شوند، وارد دوره خواب خواهند شد (خان^[۸۷]، ۱۹۸۰).
۱-۷-۲-۱- خواب دمایی
یکی از زیر گروه های خواب ثانویه است و بیان می کند که اگر در زمان جوانه زنی بذر، هوا بسیار گرم باشد، خواب ثانویه حاصل خواهد شد. پس از آن اگر دما به حالت معمولی برگردد نیز بذر جوانه نخواهد زد. در مورد بذوری مانند کاهو و کرفس که در این گروه قرار دارند، سعی می شود از ایجاد خواب ثانویه جلوگیری شود تا نیازی به از بین بردن آن نباشد (کنتلیف^[۸۸]، ۱۹۹۱: کارپنتر و بوچر^[۸۹]، ۱۹۹۱).
۱-۷-۲-۲- خواب شرایط محیطی
این نوع خواب از ابتدا در بذر وجود ندارد اما وجود شرایط نامساعد محیطی باعث بروز مکانیسم جدید از خواب می شود. این نوع خواب سبب می شود تا پس از شکستن خواب اولیه اگر بذر در شرایط مناسب قرار نداشته باشد، جوانه نزند. یک مثال در این رابطه درخت افرا است که در بهار بذر آن جوانه می زند. اما اگر رطوبت کم باشد و یا دمای محیط بسیار بالا باشد، خواب ثانویه ایجاد میشود و بذر جوانه نمی زند تا یک دوره سرما ببیند. خواب ثانویه در واقع منعکس کننده شرایط طبیعی محیط بذر است. به عنوان مثال اگر بذر تازه کاهو به مدت ۲ روز در تاریکی باشد جوانه خواهد زد که در این حالت، تنها خواب اولیه وجود دارد. اما اگر مدت نگهداری این بذر در تاریکی به ۸ روز افزایش یابد، بذر به خاطر ایجاد خواب ثانویه جوانه نخواهد زد. برای غلبه بر این خواب ثانویه به سرمادهی، نور یا GA3 نیاز خواهد بود (ژنو، ۱۹۹۸).