وبلاگ

• معرفی نشاسته و سیب زمینی

2-6-1- معرفی نشاسته
نشاسته یک جزء غذایی عمده است و یک کربوهیدرات تجزیه­پذیر که از هزاران واحد گلوکز^[51] ساخته شده است. نشاسته دربرگیرنده زنجیره­های خطی و شاخه­دار مولکول­های گلوکز است که آمیلوز و آمیلوپکتین نامیده می­شوند. آمیلوز که یک حالت خطی نشاسته است مسئول شکل گیری فیلم­های قوی است. پیوندهای فیزیکی در شبکه ماکرو مولکولی نشاسته بیشتر براساس آمیلوز هستند و بر خصوصیات مکانیکی فیلم­ها تاثیر می­گذارند از سوی دیگر، ساختار شاخه­دار آمیلوپکتین عموماً باعث ایجاد فیلم­هایی می­ شود که شکننده هستند( فزیلاه و همکاران^[52]، 2011).
نشاسته ترکیبی از دو پلیمر است: آمیلوز، یک اتصال خطی (4 1) از glucan–D– و آمیلوپکتین، یک مولکول پرشاخه که از شاخه های کوچک (4 1) glucan–D– و پیوند (6 1) در اتصالات تشکیل شده است. طول زنجیره آمیلوز حدود 6000 واحدD - گلوکو پیرانوز، با وزن مولکولی بین 600000 – 150000 دالتون است. آمیلوپکتین، برعکس بسیار پرشاخه است. به طور میانگین 26-17 شاخه، باواحدهایD - گلوکوزیل جداشده از پیوندهای (6 1) است. اندازه مولکولی آمیلوپکتین بزرگتر از آن است که به طور دقیق مشخص شود ولی مطالعات پراکنش نور حدود 106D – گلوکوزیل در هر مولکول را نشان داد که آمیلوپکتین را یکی از بزرگترین ماکرومولکول­های موجود در طبیعت می­ کنند. همه­ نشاسته­ها از این دو ترکیب ساخته شده ­اند. نسبت آن­ها در نمونه­های نشاسته معمولاً 20 به 80 آمیلوز به آمیلوپکتین است (یقبانی و محمدزاده، 1384 ؛ قنبرزاده و همکاران، 1388).
نشاسته که به وفور در طبیعت یافت می­ شود، به دلیل قیمت پائین، قابلیت تجدید شوندگی و بازیافت زیستی، یکی از مواد خام جذاب و مورد علاقه برای استفاده در بسته­بندی ­های خوراکی محسوب می­گردد. علاوه بر این حساسیت­زا نبوده و به دلیل دارا بودن ویژگی­های مکانیکی و مقاومت در برابر نفوذ گاز­ها، امکان به کارگیری و استفاده از آن در صنایع غذایی وجود دارد (الماسی و همکاران، 1388؛ جوانمرد و همکاران، 1385).

نشاسته به دلیل ماهیت پلیمری قابلیت فیلم سازی دارد به علاوه، به دلیل قیمت مناسب و در دسترس بودن توجه زیادی به آن می­ شود یکی از معایب فیلم­های نشاسته، مقاومت پایین آن­ها به رطوبت است برای حل این مشکل می­توان از چربی­ها یا پلیمر­های زیست تخریب پذیر مقاوم به رطوبت استفاده کرد، برای بهبود ویژگی­های فیلم­های نشاسته به ویژه خصوصیات کششی آن­ها می­توان از هیدروکلوئید­ها در ترکیب ­آن­ها استفاده کرد (فاضل و همکاران، 1390).
2-6-2- معرفی سیب زمینی
سيب­زمينی از جنس سولانوم^[53] و خانواده سولاناسه^[54]، تنها عضوی است كه اهميت برجسته­ای از نظر كشاورزی دارد به طوری كه بعد از غلات منبع اصلی كربوهيدرات را تشكيل می­دهد. نشاسته تركيب اصلی و مهم سيب زمينی می­باشد كه 17 تا 21 درصد از وزن تازه سيب زمينی و حدود 80 درصد ماده خشک آن را تشكيل می­دهد. نشاسته به عنوان اندوخته غذايی بسياری از گياهان محسوب مي­شود و گرانول­های نشاسته در اصل بسته­های فشرده­ای از پليمرهای گلوكز محسوب مي­شود. اگر چه هزینه تولید نشاسته در سیب زمینی بالاتر از سایر منابع است لیکن خواص عملکردی آن ممکن است مصرف آن را در محصولات خاصی توجیه سازد. نشاسته سیب زمینی به طور ذاتی چندین خصوصیت مطلوب دارد که به منظور بهبود و افزایش پایداری و سفتی ژل­ها در بعضی مواد غذایی، به عنوان یک جزء مهم و اساسی بر نشاسته ذرت، گندم و سایر نشاسته­ها ترجیح داده می­ شود. علاوه بر این در مقایسه با سایر نشاسته ها قدرت تورم و قدرت باند شدن بالایی از خود نشان می­دهد در حالی که دمای ژلاتینه شدن پایینی دارد (یقبانی و محمدزاده، 1385).
نشاسته تجاری عمدتاً از ذرت تهيه می­ شود ولی سيب زمينی و گندم نيز از منابع تهيه نشاسته می­باشند. توليد نشاسته از سيب زمينی براي اولين بار در قرن 18 انجام شد. در دانمارک از سال 1900 توليد نشاسته به صورت صنعتی آغاز گرديد. به طوری كه 75 درصد توليد سيب زمينی اين كشور برای تولید نشاسته مصرف می­ شود و اين كشور بالاترين ميزان توليد سرانه نشاسته در جهان را داراست. در ایالات متحده نیز نشاسته عمدتاً از ذرت و سیب زمینی بدست می ­آید (پشین و همکاران، 2001).
اگر چه هزينه توليد نشاسته سيب زمينی بالاتراز ساير منابع آن می باشد ليكن خواص عملكردی آن ممكن است مصرف آن را در تحولات خاصی توجيه سازد. به عنوان مثال افزودن نشاسته سيب زميني به نودل ها باعث بهبود قوام و احساس در دهان آن­ها می­ شود (روگر و همکاران^[55]، 1998).
نشاسته ايزوله شده از منابع مختلف گياهی خواص عملكردی متفاوتی دارند كه اين تفاوت ها به ميزان آميلوز و حضور مشتقات فسفات ارتباط داده می شود. نشاسته سيب زمينی از اين نظر نسبت به ساير نشاسته­ها اهميت دارد كه ميزان بالايی فسفر داشته و به همين دليل ژل های حاصل از آن ویسكوزيته بالايي دارند. فسفر در نشاسته سیب زمينی به صورت مونو استرهای فسفات وجود دارد در حالی كه در گندم و برنج به صورت فسفوليپيد وجود دارد. شكل فسفوليپيدی آن باعث تيرگی خمير نشاسته شده و ويسكوزيته را كاهش مي­دهد. در حالی كه منو استردی فسفات با پيوندهای كوالانس به آميلو پكتين متصل شده و باعث افزايش شفافيت و ويسكوزيته خمير نشاسته می شود (موریزون و همکاران^[56]، 2000).
ميزان آميلوز به عنوان يكی از عوامل موثر بر رتروگراداسيون نشاسته می­باشد و نشاسته سيب زمينی در مقايسه با نشاسته گندم تمايل كمتری به سوی رتروگراداسيون از خود نشان مي­دهد. به خاطر ميزان فسفر موجود در آميلوپكتين، نشاسته سيب زمينی بار منفي دارد و دافعه اندكی كه بدين خاطر وجود دارد ممكن است در تورم سريع گرانول­های نشاسته سيب زمينی در آب گرم و ايجاد ويسكوزيته بالا، شفافيت مطلوب و سرعت پايين رتروگراداسيون خميرهای نشاسته سيب زمينی دخيل باشد (روگر و همکاران، 1998).
در تحقيقی که بر روی ویژگی های سیب زمینی به منظور کاربرد آن در فرمولاسیون غذایی صورت گرفت درصد آميلوز نشاسته­هاي سيب زميني بين 1/27- 3/24 درصد بود، ميزان فسفر نشاسته در ارقام مختلف سيب زميني427 – 640 پی پی ام، درصد پروتئین بدست آمده 08/0- 05/0 درصد، ویسکوزیته بدست آمده 520-335 سانتی پویز و متوسط اندازه گرانول بدست آمده 1/42- 2/34 میکرو بوده است (یقبانی و محمدزاده، 1385).
2-6-3- طریقه استخراج نشاسته
نمونه­هاي سيب زميني را به وسيله دستگاه خردكن كاملاً خردكرده، سپس به ميزان 3 برابر وزن پالپ با آب مخلوط شده،20 میلی لیتر محلول متا­بی­سولفیت 1/0 درصد اضافه نموده و به وسيله پارچه توري صاف گرديد. پس از دو فاز شدن محلول، توسط كاغذ صافي و قيف بوخنر نشاسته جدا گرديد. نشاسته بهدست آمده چندين بار با آب شسته و نهایتاً در 30 درجه سانتی گراد خشک شد (یقبانی و محمدزاده، 1385).

• معرفی مرزه

جنس مرزه^[57] در ايران 14 گونه گياه علفي يك ساله و چند ساله دارد كه در مناطق مختلف كشور مانند استانهاي لرستان، خوزستان، ايلام، كرمانشاه، اصفهان، نواحي شمال شرقي، گيلان، يزد و بعضي نقاط ديگر مي­رويند. گونه هاي انحصاري آن در ايران عبارتند از : S. edmondi،S. bachtiarica ،S. kallarica ،S. sahandica،S. khuzestanica ،S. isophylla ،S. intermedia،S. rechingeri وS. atropatana و گونه­هاي S. mutica،S. boissieri ، S. spiciger وS. macrantera علاوه بر ايران درتالش، تركمنستان، آناتولي، قفقاز ،ماوراي قفقاز و و عراق نیز می رویند. گونه S. bachtiarica دارای پراکندگی نسبتاً وسیعی در ایران است و از استانهای غربی ، مرکزی و جنوب غربی ایران جمع آوری شده است. این گونه بوته هایی منشعب به ارتفاع 30 – 20 سانتی متر با قاعده چوبی ، میان گره­ها ، کوتاه، ساقه­ها خاکستری شونده، کرک­دار با کرک­های بسیار کوتاه و نرم، غده ای منقوط، انشعابات گلدار افراشته، نازک، استوانه­ای، غیرمنشعب یا کم و بیش منشعب، قهوه ای کم رنگ و گل­ها در خوشه­های دارای چندین گل هستند. برگ­های پایینی 10 -5 × 3/5 – 5/1 میلی­متر، مستطیلی – خطی، ضخیم، دارای رگبرگ­های کم و بیش مشخص، به طور طولی چین خورده، به پشت خمیده، نوک کند، خاکستری شونده، در هر دو ردیف دارای غدد فرورفته و سوی سفید تا حدی زبر هستند. گل آذین چرخه ای کاذب، چرخه های گل دارای گل­های متعدد با اندازه کوچک (حدود 5/1 میلیمتر) ، گل­ها بدون دمگل، گلهای پایینی دور از یکدیگر و گل­های بالایی شاخه نزدیک به هم می­باشند . کاسه گل تقریباً 5/1 میلی­متر، استکانی، دنده­ای کاسه گل نامساوی، مثلثی تا خطی، جام گل سفید، کمی کرک­دار، پرچم­ها و خامه از جام گل بیرون زده و گیاه دیر گل دهنده است (احمدی و همکاران، 1388).
گونه های مختلف جنس Satureja از نظر میزان اسانس و نوع ترکیب­های تشکیل دهنده تنوع زیادی دارند. در اسانس برخی از گونه­ ها ، ترکیب­های عمده پولگن و منتول هستند. در حالی که در اسانس بعضی دیگر از گونه­ ها ترکیب­هایی مانند کارواکرول ، گاما – ترپینن و پارا – سیمن ترکیب عمده اسانس را تشکیل می­دهد . بدیهی است که بر حسب نوع و درصد اجزای تشکیل دهنده، کاربرد اسانس نیز متفاوت می شود. خلاصه نتایج حاصل از بررسی اسانس برخی گونه های Satureja در زیر آورده شده است (احمدی و همکاران، 1388).
ترکیب­های گونه S. brownie در ونزوئلا که به روش تقطیر با آب اسانس گیری شده است نشان می دهد که پولگن (6/54٪) و منتول (3/32٪) اجزای اصلی بوده ودر اسانس این­ گونه کارواکرول مشاهده نشده است. طبق تحقیقات انجام شده با بهره گرفتن از GC/MS در مورد اسانس دو گونه S. montana وS. Cuneifolia، کارواکرول (7/45 ٪) مهمترین ترکیب شناسایی شده می­باشد . از دیگر ترکیب­های شناسایی شده در اسانس S. montana، پارا– سیمن (6/12٪) و گاما– ترپینن (1/8٪) و در اسانس S.cuneifolia، بتا– سابینن (8/7 ٪) ، لیمونن (8/3 ٪‌) و آلفا– پینن (6/9 ٪) و بعضی ترکیبهای دیگر می­باشد . همچنین تحقیقات نشان داده است که در اسانس S. hortensis حاصل از سیال فوق بحرانی میزان لیمونن (5/3٪ - 0/2٪) و کارواکرول (18/2٪ -05/4٪) است . از طرفی ، تحقیقات نشان داد که کارواکرول دارای خاصیت ضد اکسیدان ، ضد میکروب و ضد قارچ می باشد . طبق تحقیق دیگری که روی اسانس گونه گونه های مختلف مرزه با بهره گرفتن از روش سیال فوق بحرانی انجام شده است، تیمول از گونه های ،S. panicera ،S. athymus و S. origanum بدست آمده است. اسانس S. thymbra که در کشورهای شرقی مدیترانه می­روید نیز دارای کارواکرول و تیمول بالایی می­باشد (احمدی و همکاران، 1388).
در مطالعه ترکیب­های اسانس هشت جمعیت از S. sahandica، ترکیبهای اصلی اسانس این گونه تیمول (7/41٪ - 6/19٪)، پارا– سیمن (9/54٪ -5/32٪) و گاما– ترپینن (8/12٪ - 1٪) گزارش شده است . بررسی ترکیب­های موجود در اسانس سه گونه مرزه به نام های S. intermedia، S. macrantha و S. mutica نشان داده که اسانس S. mutica به طور عمده دارای کارواکرول (9/30٪) و تیمول (5/26٪) و اسانس S. macrantha دارای پارا– سیمن (8/25 ٪) و لیمونن (3/16٪) و اسانس S. intermedia دارای تیمول (3/32٪) و گاما –تربینن (3/29٪) است. در تحقیقی دیگر، اسانس گونه S. spicigera حاوی تیمول (1/35٪)، پارا- سیمن (1/22٪) ، گاما– ترپینن (7/13٪) و کارواکرول (0/4٪) بوده است (احمدی و همکاران، 1388).
در تحقیق دیگری که در مورد اسانس 20 نمونه وحشی و کشت شده S. hortensis انجام شده است، کارواکرول با 63٪ - 42٪ و تیمول با 43٪ - 29٪ اجزای اصلی اسانس می باشند . از طرفی، اسانس حاصل از روش تقطیر با آب بذرهای S. hortensis کاشته شده در کاشان نشان می دهد که کارواکرول (7/59٪) ترکیب عمده می باشد . ترکیب­های موجود در اسانس S. macrantha را بررسی کردند که ترکیب­های عمده آن اسپاتولنول (19/0٪) و بتا- اویدسمول (6/6٪) و ترپینن (6/5٪) بودند (احمدی و همکاران، 1388).
مرزه از نظر پزشکی در طب سنتی طبیعت نسبتاً گرم و خشک دارد . ضد نفخ و اشتهاآور و برای تقویت نیروی جنسی موثر می باشد . برای تسکین درد دندان از آن استفاده می شود و اگر با آب انجیر خورده شود برای سرفه و تنگی نفس و درخشانی رنگ رخسار اثر مفید دارد . مرزه برای معالجه اسهال بسیار مفید است. ضماد آن با روغن زیتون برای انواع دردهای پیچش شکم مناسب است . از مرزه می توان مانند انواع دارویی آویشن، در رفع ضعف و حالت چنگ زدگی معده استفاده کرد. همچنین می توان آن را در سوء هاضمه­ها ، تخمیرات روده و نفخ بکار برد. گل­های فراوان مرزه که نوش فراوانی تولید می کنند، مورد استفاده زنبور عسل قرار می گیرد. منظور از مرزه در مطالب فوق به احتمال قوی Satureja hortensis بوده است (احمدی و همکاران، 1388).
اسانس S. hortensis به شدت مانع از رشد استافیلوکوکوس اروئوس و نیز اشریشیاکلی و سودوموناس آئروژينوزا مي­شود . به نظر مي­رسد اثر ممانعت كننده اسانس مرزه عليه استافيلوكوكوس اروئوس و اشريشياكلي بستگي به مقدار تركيب گاما­ترپينن در اسانس دارد، درحالي كه مقدار كارواكرول در ممانعت از رشد سودوموناس آئروژينوزا اهميت بيشتري دارد (احمدی و همکاران، 1388).
ترکیبات شیمیایی اسانس مرزه که با دستگاه کروماتوگرافی گازی^[58] اندازه گیری شد طبق جدول (2-1) می باشد (شهنازی و همکاران، 1386).
جدول2-1: ترکیبات شیمیایی اسانس مرزه
2-7-1- طریقه اسانس گیری
ابتدا اندام های هوایی گیاهان خشک شده، توسط آسیاب خرد شده و سپس برای استخراج اسانس از روش تقطیر با آب و دستگاه کلونجر استفاده شد. 100 گرم از پودر گیاه خشک را وزن کرده و در یک بالون ته­گرد یک لیتری ریخته سپس مقداری آب (حدود دو سوم بالون) به آن اضافه نموده و بالون را به دستگاه کلونجر متصل کرده تا عمل تقطیر به مدت 4 ساعت انجام شود. پس از استخراج اسانس، توسط سولفات سدیم بی­آب عمل آب گیری انجام شد و ظرف در­بسته تیره رنگ دور از نور و در یخچال نگه داری گردید. بازده اسانس 6/1% (6/1 میلی لیتر اسانس از 100 گرم گیاه خشک) بود (شهنازی و همکاران، 1386).

• خواص کاربردی فیلم­های نشاسته­ای

2-8-1- بازدارندگی نسبت به بخار آب
بازدارندگی ضعیف نسبت به بخار آب از عیب­های اساسی فیلم­های نشاسته­ای به حساب می ­آید به علت ماهیت آبدوست نشاسته، فیلم­های حاصل از آن نفوذ پذیری بالایی نسبت به بخار آب دارد. این حساسیت نسبت به رطوبت باعث ایجاد تغییر در خواص کاربردی فیلم نشاسته در شرایط محیطی مختلف شده و در نتیجه کاربرد فیلم­های نشاسته­ای در شرایط مختلف (به ویژه در رطوبت­های نسبی بالاتر) را محدود می­سازد. ترکیب شیمیایی نشاسته، فرمولاسیون (به ویژه میزان نرم کننده)، شرایط تولید فیلم و شرایط محیطی (به ویژه رطوبت نسبی) از جمله عواملی هستند که ^[59]WVPفیلم نشاسته را تحت تاثیر قرار می­ دهند. نوع نشاسته مورد استفاده در تهیه فیلم تاثیر به سزایی بر رویWVP فیلم نهایی دارد. با افزایش میزان آمیلوپکتین، WVPبیشتر می­ شود. همانطور که قبلاً اشاره شد برای کاهش شکنندگی فیلم­های نشاسته­ای حتماً بایستی از نرم­کننده استفاده شود اما نرم­کننده علاوه بر افزایش انعطاف پذیری، نفوذپذیری نسبت به بخار آب را نیز افزایش می­­دهد. نرم کننده ­ای مانند گلیسرول از یک طرف به علت داشتن ماهیت آبدوست و از طرف دیگر به دلیل افزایش فضای آزاد بین زنجیره­های نشاسته باعث افزایشWVP می­ شود یک روش برای کاهشWVP فیلم نشاسته، اختلاط آن با سایر بیوپلیمرهاست. بهترین روش برای بهبود خواص بازدارندگی فیلم نشاسته، ایجاد تغییر در نشاسته و یا اصلاح آن است (قنبرزاده و همکاران، 1388).

• کنترل : به علت نمونه گیری و طراحی

• توانایی ارائه روابط علی : به سبب استفاده از آزمونهای کنترل شده

• تکنیک های آماری که توان تحلیل های پیچیده را به محقق می دهد.

• تکرارپذیر (برگرفته از ۲۰۰۶Hughes )

نقاط ضعف :

• به علت پیچیدگی تجربیات انسانی مشکل است بتوان متغیرها را کنترل یا محدود کرد.

• به دلیل پویایی انسان، مردم نمی توانند به همان شیوه مواد ثابت در علوم طبیعی عکس العمل نشان دهند.

• روش مکانیستی آن مانع ظهور تفکر خلاق و آزاد، انتخاب و اخلاق مسئولیت می شود.

• کمیت سازی ممکن است تبدیل به غایت شود. (برگرفته از۲۰۰۶Hughes )

محاسن و معایب روش تحقیق کیفی :
پژوهشگران کیفی درباره نیاز به محرز ساختن اصالت یافته هایشان توافق نظر ندارند. برخی استدلال می کنند که پژوهشگران تعابیر منحصر به فرد خود را تولید می کنند و تأیید و تکرار غیرممکن است. آنها مدعی اند که اگر به صورت حرفه ای عمل شده باشد و تبیین شده باشد که چگونه پژوهش انجام یافته است، باید به تعابیر آنها اعتماد کرد. سایر پژوهشگران کیفی استدلال کرده اند که کنشگران اجتماعی مورد نظر باید همه تعابیری را که پژوهشگر از زندگی اجتماعی آنها ارائه می دهد، تأیید کنند. به عبارت دیگر، تعبیر پژوهشگر باید تناظر نزدیک با تعابیر کنشگران اجتماعی داشته باشد. شوتز ( b1963 Schultz ) از اصل کفایت سخن می گفت که مستلزم این است که پژوهشگران اجتماعی باید بتوانند خود را در تعابیر جامعه شناسان بازشناسند. به همین ترتیب داگلاس (۱۹۷۱ Douglas ) اصرار داشت پژوهشگران یکپارچگی پدیده را حفظ کنند، و متدولوژیست ها از اعتبار بخشی اعضا سخن گفته اند. این نوع اعتبار، مثل همه صور اعتباربخشی، مشکلات خاص خود را دارد. با این حال تلاشی است برای نزدیک ساختن برساخته های جامعه شناختی به برساخته های اجتماعی از واقعیت (بلیکی ۳۲۰:۱۳۸۴).

اگرچه استفاده و بکارگیری روش های کیفی در مقابل روش های کمی به سبب اعتبار و منطقی بودن آن است اما مسئله تعمیم دهی موضوعی است که برخی پژوهشگران را نسبت به آن دلسرد کرده است. مسئله تعمیم در پژوهش کیفی دو جنبه دارد. نخست : نمونه گیری احتمالی در این پژوهش ها جایی ندارد و معمول نیست. دوم داده هخای کیفی پذیرای آن قسم تعمیم که در پژوهش کمی رواج دارد، مثل فنون آماری مبتنی بر نظریه احتمالات،نیستند (بلیکی ۳۲۸:۱۳۸۴). با این حال پژوهش های کیفی نیز نقاط قوت و ضعفی دارند که ذاتی آنهاست و تلاش روانشناسان در برطرف کردن ضعف ها تاکنون بی نتیجه بوده است. در زیر به اختصار برخی محدودیت ها و توانایی های روش های کیفی را ارائه می کنیم :
نقاط قوت :

• به علت تداخل و حضور مستقیم محقق، وی به نگرش یک فرد خودی در مورد مسئله دست می یابد و این به محقق این امکان را می دهد که مسائل گمشده را راحت تر بیابد.

• توصیفات کیفی می توانند نقش مهمی را در امکان پیش بینی روابط، علت ها، تأثیرات و فرایندهای پویا ایفا کنند.

• محقق کیفی گوشت و خونش را درگیر تحلیل اجتماعی می کند .

(۲۰۰۶ Hughes)
نقاط ضعف :

• میدان، جایگاه ها، رخدادها، شرایط و تعاملات نمی توانند همواره تکرار شوند و نه می توانند با همان اطمینان یک پژوهش در سطح گسترده تر عمومیت یابند.

• گردآوری، تحلیل و تفسیر داده ها بیش از اندازه زمان بر است.

• مسئله گمنامی و جلب اعتماد هنگام گزینش یافته ها مسائلی را بوجود می آورد.

• حضور محقق تأثیر عمیقی بر موضوعات مورد مطالعه می گذارد (برگرفته از ۲۰۰۶ Hughes)

روش مصاحبه
نگاه به پیشینه مصاحبه در ایران ، بنابر ثبت و انتشار گفت و گو ، به حدود هزار سال پیش بازمیگردد که زیگرید هونکه گزارشگر ، متن گفت و گو ده ها دانشمند ایرانی را در کتاب “فرهنگ اسلام در اروپا،خورشید ا… بر فراز مغرب زمین” تنظیم و ثبت کرد. در توسعه خردگرایی قرن چهارم ه.ق اگر وقایعی همچون حمله و سلطه مغولان روی نی داد تجربیات ثبت اینگفت و گوها بسیار زودتر از غربی ها به عرصه ی رسانه های ما وارد میشدند (محسنیان راد،۱۳۸۹: ۳۰-۲۹)
مصاحبه روشى است که در آن اطلاعات مورد نیاز تحقیق از طریق ارتباط مستقیم بین پرسشگر یا محقق با پاسخگو گردآورى مى‌شود. در واقع، مصاحبه یک مکالمه دو طرفه است که با طرح سؤال مصاحبه‌گر به منظور کسب اطلاعات مربوط به تحقیق آغاز مى‌شود. این امر مى‌تواند بصورت رو در رو یا برقرارى ارتباط تلفنى انجام پذیرد.
برقرارى ارتباط صمیمانه بین مصاحبه‌کننده و مصاحبه‌شونده نقش مهمى در ثمربخشى این روش دارد؛ زیرا مصاحبه براى پى بردن به واقعیت‌ها، احساسات، گرایش‌ها، باورها و علائق پاسخگو یا مصاحبه‌شونده طراحى و برنامه‌ریزى مى‌شود و تحقیق این امر با برقرارى ارتباط صمیمانه و جلب اعتماد مصاحبه‌شونده مقدور است. در این روش، مصاحبه‌گر درصدد نفوذ در مصاحبه‌شونده نیست و نمى‌خواهد طورى عمل کند که باعث بروز تغییر در وى شود. همچنین، مصاحبه‌گر باید بداند که صبر و خویشتن‌دارى و تحمل بروز شرایط ناگوار امرى ضرورى است؛ چرا که اگر بخواهد در مقابل ناملایمات واکنش نشان دهد، کار مصاحبه پیش نخواهد رفت؛ یعنى اینکه واکنش مثبت یا منفى که به بروز تغییر در نحوه اظهارات مصاحبه‌شونده منجر گردد یا او را وادار کند که در بیان مطلبى یا موضوعى بیش از اندازه اغراق نماید یا آن را کتمان کند باعث مى‌شود که محقق یا مصاحبه‌گر نتواند واقعیت درونى مصاحبه‌شونده را درک نماید.
محاسن روش مصاحبه
۱. روش مصاحبه براى مطالعات عمیق، ژرفانگر و موردى روش مناسبى است؛ زیرا تعداد افراد مورد مطالعه محدودند؛ بنابراین، وسعت جامعه کم، ولى عمق مطالعه بسیار زیاد است و محقق بخوبى مى‌تواند اعماق و زوایاى موضوع مورد مطالعه را بکاود. مطالعه در مورد کودکان و افراد ناسازگار، یا یک ناهنجارى اقتصادى و اجتماعى و محیطی، یا بیماران روانى را مى‌توان با روش مصاحبه بخوبى به انجام رساند.
۲. روش مصاحبه براى مطالعه افراد جامعه‌‌‌اى که سواد لازم را ندارند، بسیار مفید است؛ زیرا نمى‌توانند پرسشنامه را مطالعه و تکمیل کنند.
۳. مصاحبه باعث مى‌شود که مصاحبه‌شونده یا پاسخگو بخوبى نسبت به اهداف و اغراض و مقاصد پرسش‌ها و نیز تحقیق آگاه شود. بنابراین، امکان درک، کشف و دریافت پاسخ‌هاى مناسب که به محقق براى دستیابى به حقیقت و واقعیت و کشف مجهول کمک نماید، فراهم مى‌شود.
۴. محیط مناسب و فضاى صمیمانه‌اى بین مصاحبه‌گر و مصاحبه‌شونده فراهم مى‌شود که باعث مى‌گردد پاسخگو یا مصاحبه‌شونده همکارى لازم را با محقق داشته باشد و او را در رسیدن به اهداف تحقیق کمک کند.
۵. اگر مصاحبه‌، بخصوص نوع آزاد آن با هدایت هوشیارانه مصاحبه‌گر همراه باشد باعث مى‌شود که پاسخگو یا مصاحبه‌شونده اندیشه‌اش را با آزادى و علاقه زیادترى بیان کند.
معایب روش مصاحبه
۱. این روش وقت‌گیر و پرخرج است و زمان زیادى را طلب نموده، جامعه محدودى را مورد شناسایى و مطالعه قرار مى‌دهد.
۲. اطلاعات بدست آمده از طریق روش مصاحبه را نمى‌توان همانند روش پرسشنامه به جامعه بزرگترى تعمیم داد؛ زیرا این اطلاعات بر پایه تعداد محدود و موردى جمع‌آورى مى‌شود و تنها مى‌توان نتایج را به افراد مشابه تعمیم داد.
۳. قابلیت تعبیر و تفسیر اطلاعات بویژه در مصاحبه آزاد پایین است و محقق باید دقت، حوصله و وقت زیادترى را صرف این کار کند. حتى قبل از شروع مصاحبه، محقق باید روش تحلیل و تفسیر اطلاعات را پیش‌بینى و طرح‌ریزى نماید.
۴. به مصاحبه‌گران مجرب و کارآزموده نیاز است؛ زیرا مصاحبه امرى است فنى و تخصصى و از عهده هرکس برنمى‌آید.
۵. تماس‌هاى شخصى که بین مصاحبه‌کننده و مصاحبه‌شونده برقرار مى‌شود، باعث توسعه روابط عاطفى مى‌گردد؛ بنابراین، ممکن است اطلاعات با اظهارنظرهاى شخصى آمیخته و مصاحبه‌شونده پاسخ‌هایى را بدهد که به نظر مصاحبه‌گر خوشایند باشد ولو واقعیت نداشته باشد؛ یا مصاحبه‌گر قبل از اینکه به دنبال کشف واقعیت باشد، مواردى را تعقیب و جستجو کند که حدس‌هاى او را تقویت نماید.
۶. چون مصاحبه روشى انعطاف‌پذیر است، احتمال دارد باعث شود که مصاحبه‌گر فکر کند هرطور که دلش مى‌خواهد مى‌تواند سؤال کند یا مصاحبه‌شونده تصور کند که هرچه‌ دلش مى‌خواهد مى‌تواند بگوید. طبعاً، این تصورات در صحت اطلاعاتى که گردآورى مى‌شود، اخلال ایجاد مى‌کند.
۲-۳- جامعه ی تحقیق
جامعه تحقیق در این پژوهش “صاحبنظران و ارتباط گران حوزه رسانه ای و ارتباطات آشنا با تبلیغات و برنامه های آموزشی و بهداشتی می باشد
۳-۳- حجم نمونه
در این پژوهش برای انتخاب ارتباطگران و فعالان حوزه های مختلف رسانه ای مرتبط با تبلیغ از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شده است.بدین ترتیب حجم نمونه تحقیق حاضر از میان ۲۵ کارشناس هدف گذاری شده ابتدایی ، ۸ کارشناس حوزه رسانه که همگی اساتید دانشگاه که در حوزه نظری ، صاحب نظر هستند ، تشکیل می دهد.
۴-۳- شیوه جمع آوری داده ها

۱۳۱۰ تا ۱۳۱۹

۴

۱۳۲۰ تا ۱۳۲۹

۱

۱۳۳۰ تا ۱۳۳۹

۱۰

۱۳۴۰ تا ۱۳۴۹

۲۵

۱۳۵۰ تا ۱۳۵۹

۲۸

۱۳۶۰ تا ۱۳۶۹

۲۸

۱۳۷۰ تا ۱۳۷۹

۳۷۰

فصل سوّم
زندگی‌نامه، خلاصه داستان، تحلیل، جدول و نمودار
فصل سوم: زندگی‌نامه، خلاصه داستان، تحلیل، جدول و نمودار
نگارنده در این فصل ابتدا به معرفی نویسندگان منتخب از طریق ارائه زندگی‌نامه و آثارشان پرداخته و سپس به بیان خلاصه یکایک داستان‌ها و تعیین موضوع آن‌ ها روی آورده است. البته ملاک اصلی در تعیین موضوع محوری این داستان‌ها، شواهد متنی موجود در خود داستان و نیز تم اصلی آن‌ ها بوده که نگارنده پس از مطالعه‌ی دقیق و مکرّر داستان‌ها موفّق به تعیین آن شده‌است.
تمام آثار مورد بررسی به چهار موضوع اصلی تقسیم شده‌اند: مسائل زنان، مسائل اجتماعی و فرهنگی، مسائل عاطفی و مسائل سیاسی. که البته هر کدام از این موضوعات اصلی شامل موضوعات و مضامین فرعی متعدّدی می‌شود. به عنوان مثال: مسائل عاطفی شامل موضوعات و مضامینی مانند: ترس، مرگ، تنهایی و … می‌باشد.
در ادامه نگارنده به منظور آشکارتر شدن نتیجه یافته‌ها به ارائه جدول و نمودار پرداخته‌ و در انتها تحلیل و نقد مختصری از هر مجموعه داستان‌ به‌صورت مجزا گنجانده شده‌است.

خاطره حجازی
خاطره حجازی در سال ۱۳۴۰ در اصفهان متولّد شد. دوران کودکی و نوجوانی‌اش را در بروجرد گذراند و از سال ۱۳۵۹ ساکن تهران شد. او فارغ‌التّحصیل رشته‌ فلسفه است، کار ادبی‌اش را با شعر آغاز کرده و پس از چاپ چند دفتر شعر، رمان در شب ایلاتی عشق (۱۳۷۱) را در حال و هوایی رئالیستی جادوئی درباره‌ی اسکان عشایر لر در زمان رضا شاه نوشته است. دیگر آثارش عبارتند از مجموعه داستان چراغ‌های رابطه (۱۳۷۹)، اثر پروانه (۱۳۷۷) و رمان زندگی‌نامه‌ای زووو (۱۳۸۰) و جمع‌ آوری چند مجموعه از داستان‌های نویسندگان دیگر. خانم آب (۱۳۸۱) مجموعه‌ای از شعر‌ها و داستان‌های اوست. (میر عابدینی، ۳۷:۱۳۸۶)
خلاصه داستان‌ها
جانی و هنرمند
راوی داستان دانای کل است. در زندان شهر «نریا» دو جنایتکار به نام‌های هکل و جکل وجود دارند که قرار است در میدان شهر به دار آویخته شوند. پس از پیروزی شورشی‌ها که برای به دست آوردن آزادی قیام کرده و حاکم دیکتاتورشان را از کشورشان بیرون کرده بودند، محاکمه‌های بسیاری در این شهر انجام شد. هکل مردی لاابالی و مردم‌آزار بود او قاتل ۲۲ پسر جوان بود. هکل عاشق شلغم بود و بعد از قتل در دهان مقتولین شلغم می‌گذاشت و بالاخره توسط شورشی‌ها دستگیر و به زندان انداخته شد. امّا جکل هنرمند چیره‌دستی بود. مجسّمه‌هایی که او می‌ساخت در اقصی نقاط جهان مشتری داشت. جکل جرمش این بود که فقط برای پول‌دارها مجسّمه می‌ساخت و به عنوان هنرمند خود‌فروخته به حکومت سابق معروف بود. قاضی که حکم اعدام هر دو را صادر کرده بود به خاطر این‌که آن روز در نریا روز مقدّسی بود دستور داد فقط هکل را دار بزنند و جکل مجسّمه‌ساز را عفو کنند ولی پیرزنی چراغ به دست در حالی که فتیله چراغش را بالا می‌کشید با قاضی مخالفت کرد. او گفت: هکل ۲۲ را کشته ولی جکل انسان‌های بی‌شماری را به کشتن داده است. او می‌گفت وقتی امپراتور کشور همسایه قصد کرد که به نریا حمله کند فقط جکل توانست او را منصرف کند و در عوض برای آن امپراتور باغی پر از مجسّمه‌های گران‌قیمت ساخت و پادشاه نریا را مجبور کرد به عنوان پاداش کلّیه‌ی آکادمی‌های هنر و نشریّات سراسر نریا را به او بدهدکه پادشاه هم پذیرفت. جکل با پخش ذهنیّت سیاه و مسموم خود در اذهان زنان و مردان، باعث انتحار دسته جمعی هنرجویان آکادمی «نارهت» شد.

پس جرم او بیش‌تر از هکل است. زن پس از اتمام صحبت از میان جمعیّت ساکن و متفکّر گذشت. مردم تصمیم گرفتند هر دو را دار بزنند و این تصمیم پیرزن را خوشحال کرد. او چراغش را خاموش کرد و رفت.
مسائل زنان¨ مسائل عاطفی ¨
مسائل اجتماعی x مسائل سیاسی ¨
چراغ‌های رابطه
فصل اول
داستان از منظر دانای کل روایت می‌شود و در زمان جنگ ایران و عراق اتّفاق می‌افتد. مکان داستان هم خرّم‌آباد است. داستان در مورد پیرزنی تنها به نام زیور است او سال‌ها پیش همسرش را از دست داده و در خانه‌ای که سه دونگش مال خانم ظفری است زندگی می‌کند. خانم ظفری و عروسش در اتاق‌های ته حیاط زندگی می‌کردند ولی پس از بمباران‌های مکرّر خرم‌آباد از آن‌جا به شهر دیگری رفتند و تنهایی زیور دو چندان شد. او همیشه پنج‌شنبه‌ها بر سر خاک همسرش می‌رود ولی آخرین بار وقتی در مسیر قبرستان بود یک هواپیمای جنگی عراقی از بالای سرش گذشت و مغازه‌های اطراف را با خاک یکسان کرد. زیور خیلی ترسید و تحمّل آن وضعیّت برایش دشوار شد. همه‌ی دوستان و هم محلّی‌ها رفته بودند. شهر خالی و ویران بود. بالاخره او نیز قصد رفتن می‌کند. دختر او که در بروجرد زندگی می‌کرد پسرش را برای بردن او می‌فرستد. زیور همه‌ی وسایل خانه را جمع می‌کند تا با خود به آن‌جا ببرد ولی حمید خواهرزاده‌اش که پسر شوخ طبعی است در عین ناباوری زیور، فقط چمدان‌ها را با خود به درون ماشین می‌آورد.
فصل دوم

در حالت خاص از معادله(‏۲‑۱۴)بالا که  است و به صورت بسط مکلورین از تابع  بسط داده می شود:

(‏۲‑۱۵)

همانطور که توسط فرانکو بیان شده تبدیل دیفرانسیل تابع  اینگونه تعریف می شود:

(‏۲‑۱۶)

که در آن  تابع اصلی و  تابع تبدیل دیفرانسیل می باشد.
طیف دیفرانسیلی  در فاصله زمانی  درحالی که  ثابت است می باشد.
تابع معکوس تبدیل دیفرانسیل نیز بصورت زیر تعریف می شود:

(‏۲‑۱۷)

کارهای انجام شده:
به تازگی ژو^[۳۳] ییشنهاد یک تکنیک، یعنی، روش تبدیل دیفرانسیل یک بعدی^[۳۴] برای حل مسائل مقادیر مرزی در معادلات دیفرانسیل معمولی را داده است.

روش تبدیل دیفرانسیل یک بعدی برای حل تعدادی از مدل های ناشی از انتقال حرارت حالت ثابت در فین به تصویب رسید
چن^[۳۵] و هو ^[۳۶]روش تبدیل دیفرانسیل دو بعدی ^[۳۷]برای حل معادلات دیفرانسیل با مشتقات جزئی بود ارائه کرده اند.
مویتشکی^[۳۸] و همکاران[۲۸] به بررسی چگونگی انتفال حرارت در فین های مستطیلی و محدب با بهره گرفتن از روش تبدیل دیفرانسیل پرداختند و به بررسی پارامترهای موثر انتقال حرارت از جمله ضریب هدایت رسانندگی پرداختند.
رشیدی و همکاران مسئله از ترکیب انتقال حرارت جابه جایی را در یک سطح شیب دار که در یک محیط متخلخل جاسازی شده با روش تبدیل دیفرانسیل حل کردند و آنها از تقریب پد ^[۳۹]برای همگرایی بیشتر استفاده کردند.
عباسو^[۴۰] و همکاران[۲۹] روش تبدیل دیفرانسیل را برای به دست آوردن راه حل های تقریبی معادلات غیر خطی مربوط به مسائل مهندسی به کار بردند و آنها نشان داد که راه حل های تحلیلی مطابقت خوبی با نتایج عددی دارد.
مرادی [۳۰]از روش تبدیل دیفرانسیل برای ویژگی حرارتی فین مستطیل شکل مستقیم برای تمام انواع انتقال حرارت )انتقال گرما و تابش) به کار برده است و نتایج آن را با روش های عددی مرتبه چهارم روش رانگ - کوتا با بهره گرفتن از روش عکسبرداری مقایسه کرده است.
کاندو^[۴۱] و همکاران[۳۱] برای پیش بینی عملکرد فین مثلثی و به طور کامل مرطوب از روش تبدیل دیفرانسیل استفاده کرده اند و آنها متوجه شده اند که عملکرد فین مرطوب تقریبا وابسته به رطوبت نسبی است.
روش تجزیه آدومیان^[۴۲]:
تعریف:
روش تجزیه آدومیان (ADM) یک روش نیمه تحلیلی برای حل معادلات دیفرانسیل غیر خطی معمولی و جزئی است. این روش از سال ۱۹۷۰ به ۱۹۹۰ توسط جورج آدومیان، استاد مرکز ریاضیات کاربردی در دانشگاه جورجیا توسعه داده شد. همچنین توسعه به سیستم تصادفی و با بهره گرفتن از انتگرال ایتو جدایی ناپذیر است هدف از این روش یک نظریه واحد و یکپارچه برای حل معادلات دیفرانسیل با مشتقات جزئی است.
ما یک معادله عمومی غیر خطی به صورت زیر در نظر می گیریم:

(‏۲‑۱۸)

فصل سوم:
روش‌شناسی تحقیق (متدولوژی) پژوهش
روش شناسی (متدولوژی) پژوهش
مقدمه
برای نگارش هر پژوهش علمی،نیاز به جمع‌ آوری اطلاعات، ونظرات و دیدگاه های دیگران می‌باشد برای جمع‌ آوری این اطلاعات هر پژوهشگری لازم است به بررسی کتاب ها، مقالات و پایان نامه‌هایی که با موضوع پژوهش اومرتبط است بپردازد تا موضوع مورد پژوهش خود را بر اساس یکی از روش های علمی تحقیق مورد بررسی وتحلیل قرار دهد.

روش تحقیق بر مبنای هدف، همبستگی می‌باشد، در واقع به کشف ارتباط بین جامه و اثر ادبی مورد بحث می پردازد. و همچنین بر مبنای پیشینه پژوهش، توسعه‌ای – ترویجی می باشد که ادامه پژوهش‌های بنیادی جامعه‌شناسی ادبیات است.
۳-۱ روش تحقیق:
روش تحقیق به شیوه اسنادی، کتابخانه ای است در واقع به کشف ارتباط بین جامه و اثر ادبی مورد بحث می‌پردازد. و همچنین بر مبنای پیشینه پژوهش، توسعه‌ای – ترویجی می‌باشد که ادامه‌پژوهش‌های بنیادی جامعه‌شناسی ا دبیات است
۳-۲ جامعه آماری
در این پژوهش کتاب کشف المحجوب (صفحه ۱۱۵۴) که در سال ۱۳۹۰ با سعی و تلاش دکتر محمود عابدی منتشر گردیده و کتاب جامعه‌شناسی آنتونی گیدنز، ترجمه حسن چاوشیان، که در سال ۱۳۸۹ با کوشش ایشان و همچنین، ترجمه آنتونی گیدنز که در سال ۱۳۷۳ با کوشش منوچهر صبوری از روی نسخه آنتونی گیدنز منتشر شده مور د بررسی قرار گرفته است.
۳-۳ حجم نمونه و روش اندازه‌گیری
در کشف المحجوب از ابتدای کتاب بهترین سرآغاز تا پایان کتاب ۱۱۵۴ صفحه می باشد. در مجموع از چند نفر صوفی که هجویری از آنها پیروی کرده و چند نفر که بر او تأثیر داشته و کسانی که از کار او تأثیر پذیرفته‌اند و غیره ۱۰ سخن به میان آمده است.
در کتاب جامعه‌شناسی آنتونی گیدنز که ۸۸۶ صفحه می باشد، به نظریه‌ها و کنش‌های جامعه‌شناسی و فرهنگ‌ها، آداب و رسوم عرف جامعه مطالبی آورده شده به ۱۵ نفر اشاره شده است درباره هر یک از جامعه شناسان به طور میانگین ۳ صفحه زندگی‌نامه، نقد و تحلیل سخنان و مسائل ذکر شده در مورد جامعه آورده است. که حدود اً ۵۰ صفحه از این پژوهش را در بر می‌گیرد
۳-۴ ابزار جمع آوری اطلاعات
فیش‌برداری
۳-۵ روش تجزیه و تحلیل داده‌ها
۱- مطالعه کتاب‌های مرتبط با موضوع پژوهش:
۲- تهیه فیش
۳- فیش برداری از مطالب مرتبط با موضوع با ذکر ارجاع دقیق
۴- دسته‌بندی فیش‌های هم موضوع
۵- شماره‌بندی فیش ها
۶- یک دست نمودن فیش‌ها و ایجاد تسلسل و ارتباط معنایی میان آن ها
۷- آوردن فیش‌ها در متن اصلی
۸- جمع‌ آوری سخنان و نظریه‌های جامعه‌شناسان
۹- بیان زندگی نامه‌ی مختصری درباره هر یک از جامعه‌شناسان
۱۰- بیان زندگی‌نامه هجویری به طور مختصر
۱۱- بررسی و تحلیل کنش اجتماعی در سخنان هجویری
۱۲- تحلیل و بررسی سخنان جامعه شناسان از نظر کنش اجتماعی
۱۳- رسم جدول برای بررسی پیامد و آمار جامعه‌شناسی بر طبق متغییرهای پژوهشی:
فصل چهارم:
تجزیه وتحلیل داده‌ها
شخصیت هجویری
تصوف
ساختار اجتماع
فرهنگ
تحلیل و بررسی دیدگاه‌های جامعه‌شناس در کشف المجحوب (از دیدگاه کنش اجتماعی)
تصوف
عقاید
سِرت
صورت
هنجار
ارزش
باور
رسوم
اجتماعی
کنترل
احتماعی
رسوم