فرضیه سوم: اثر منفی کیفیت گزارشگری بر آثار سیاست های تقسیم سود، در شرکتهای در حال رشد نسبت به دیگر شرکت ها قوی تر است.
۱-۷ متغیرهای پژوهش
همانطور که پیشتر اشاره شد درپی یافتن رابطه معنادار بین سه گروه اطلاعات در یک جامعه هستیم این متغیرها به شرح زیر میباشند:
۱-۷-۱ متغیرهای مستقل
آن متغیری است که محقق تاثیر آن را بر سایر متغیرها مورد سنجش قرار می دهد که متغیر مستقل در این پژوهش به شرح زیر است :
۱-۷-۱-۱ کیفیت گزارشگری(
Quality Reporting)
توان صورتهای مالی درانتقال اطلاعات عملیات شرکت و به طور خاص پیش بینی جریانهای نقدیمورد انتظار آن به سرمایه گذاران. بر مبنای این نظر که اقلام تعهدی، ارزش اطلاعاتی سود را با کاهش اثر نوسانات ناپایدار در جریانهای نقدی بهبود میبخشد (دیچاو و دیچِِِِِِِِو[۸]، ۲۰۰۲؛ امسی نیکلز[۹]، ۲۰۰۲)، در این پژوهش کیفیت اقلام تعهدی سرمایه در گردش به عنوان جانشین کیفیت گزارشگری مالی درنظرگرفته می شود.
۱-۷-۲ متغیر وابسته
متغیر وابسته، متغیری است که متغیر مستقل بر روی آن اثر می کنند که در این پژوهش متغیر سرمایه گذاری به عنوان متغیر وابسته شناخته می شود که خود به سه دسته به شرح زیر میباشد .
۱-۷-۲-۱ سرمایه گذاری کل(Total Investment)
در این پژوهش مجموع سرمایه گذاری تحقیق و توسعه و سرمایه گذاری سرمایهای میباشد.
۱-۷-۲-۲ سرمایه گذاری تحقیق و توسعه(R&D Investment)
تحقیق وتوسعه هرگونه فعالیت منسجم و خلاق در جهت افزایش سطح دانش مربوط به انسان، فرهنگ، جامعه و استفاده از این دانش برای کاربردهای جدید است (علی احمدی۱۳۷۷). به بیانی دیگر، تحقیق و توسعه، فرایند تبدیل اندیشهها به تولیدات جدید و با کیفیت تر شدن تولیدات موجود است.(جفری[۱۰] ،۱۹۸۹) تحقیق و توسعه سهمی از مخارج بنگاههای اقتصادی و دولت هستند که صرف انجام کارهای پژوهشی و تولید فنآوریهای جدید یا کالاهای جدید میشو د.(جباری،۱۳۸۶)
۱-۷-۲-۳ سرمایه گذاری سرمایهای (Capital Investment)
سرمایه گذاری عبارت است از تبدیل وجوه مالی به یک یا چند نوع دارایی، که برای مدتی در زمان آتی نگهداری خواهد شد. واژه سرمایه گذاری می تواند دامنه وسیعی از فعالیتها را شامل شود. این واژه می تواند شامل سرمایه گذاری در گواهی سپرده ، اوراق قرضه، سهام عادی یا صندوق های مشترک سرمایه گذاری باشد، اگرچه کسانی که به صورت حرفه ای به سرمایه گذاری میپردازند از دارایی هایی دیگری از قبیل گواهی خرید، برگ خرید وفروش سهام ، اوراق قابل تبدیل و دارایی هایی مشهود مانند طلا واشیای قیمتی ، برای انجام سرمایه گذاری استفاده می کنند. سرمایه گذاری می تواند دارای درجات مختلف ریسک پذیری باشد و هر فردی می تواند با توجه به شرایط خود از تصمیمات سرمایه گذاری استفاده کند(تهرانی ونوربخش،۱۳۸۲)
۱-۷-۳ متغیر کنترل
در یک پژوهش، اثر تمام متغیرها را بر یکدیگر نمی توان به طور همزمان مورد مطالعه قرار داد. بنابراین پژوهشگر اثر برخی از متغیرها را کنترل نموده، آن ها را خنثی می کند. متغیرهای زیر در این پژوهش متغیر کنترلی هستند.
۱-۷-۳-۱ تقسیم سود ( Dividend)
به مقدار سودی که شرکت تقسیم می کند و به طور نقدی به دست سهامدار میرسد. اینکه چه میزان از سود تحقق یافته هر سهم به صورت نقدی توزیع شود و چه میزان در شرکت باقی بماند تصمیمی است که در مجمع عادی سالیانه توسط هیات مدیره به مجمع پیشنهاد داده می شود و سپس به تصویب سهامداران میرسد.
۱-۷-۳-۲ کیو توبین(Tobinq)
شاخص کیو توبین یکی از شاخص های سنجش ارزش است و یکی از معتبرترین شاخص های عملکرد شرکتهاست. الگوی کیوی توبین در سال ۱۹۶۹ توسط جیمز توبین با عنوان نسبت ارزش بازار به هزینه جایگزینی سرمایه توبین ارائه شد. جیمز توبین نظریه کیو توبین به عنوان شاخصی برای پیش بینی اینکه آیا وجوه سرمایه گذاری شده افزایش و کاهش خواهند یافت معرفی کرد.(عزیزی،درویشی ،۱۳۹۰)
۱-۷-۳-۳ اندازه شرکت( Size)
برای سنجش اندازه شرکت از لگاریتم داراییهای ابتدای دوره استفاده میکنیم.
۱-۷-۳-۴ دارایی های ثابت مشهود( Tangibility )
این متغیر نشان دهنده اموال، ماشین آلات وتجهیزات و کلیه دارایی های ثابت شرکت می باشد .
۱-۷-۳-۵ اهرم مالی (Leverage)
پژوهشهای مالی اهرم را به عنوان میزان بدهی که به منظور منابع مالی مورد نیاز برای کسب دارایی بدست می آید، تعریف کرده اند.
۱-۷-۳-۶ جریان نقد عملیاتی (Cash Flow Opration)
جریان نقد حاصل از فعالیتهای عملیاتی درصورت جریان نقد را جریان نقد عملیات مینامیم.
۱-۷-۳-۷ سن شرکت(Age)
این متغیر نشان دهنده تعداد سالهای سپری شده از بدو تاسیس شرکت میباشد.
۱-۷-۳-۸ چرخه عملیاتی ( Cycle of Opration)
این چرخه میانگین دوره گردش عملیات و میانگین دوره دریافت وجوه برای فروش میباشد
۱-۷-۳-۹ وجوه نقد (Cash)
این متغیر نشان میدهد که چند درصد از دارایی های شرکت به صورت نقد نگه داری می شوند.
۱-۷-۳-۱۰ نرخ بازده دارایی(ROA)
برخی از تحلیلگران این نسبت را شاخص نهایی برای تشخیص کفایت و کارایی مدیریت در اداره امور واحد تجاری میدانند.نسبت مزبور بازدهی است که شرکت برای کلیه سرمایه گذاران و اعتباردهندگان تحصیل کرده است .
۱-۸ روش پژوهش
این پژوهش ازنظر ماهیت و محتوا از نوع همبستگی است، که با بهره گرفتن از داده ها ثانویه مستخرج از صورتهای مالی شرکتهای پذیرفته شده در سازمان بورس اوراق بهادار به تحلیل رابطه همبستگی می پردازد. انجام این پژوهش در چارچوب استدلال قیاسی- استقرایی صورت خواهد گرفت. علت استفاده از روش همبستگی کشف رابطه بین متغیرهاست. پژوهش همبستگی یکی از انواع پژوهشهای توصیفی است. از سوی دیگر پژوهش حاضر از نوع پس رویدادی است، یعنی بر مبنای تجزی و تحلیل اصلاحات گذشته (صورتهای مالی شرکتها) انجام میگیرد. در پژوهش حاضر ابتدا همبستگی بین متغیرهای پژوهش را مورد آزمون قرار داده و درصورت همبستگی بین متغیرهای پژوهش اقدام به برآورد مدل رگرسیونی خواهیم نمود.
ازنظر هدف این پژوهش جز پژوهشهای کاربردی محسوب می شود. پژوهشهای کاربردی ، پژوهشهایی هستند که با بهره گرفتن از نتایج بنیادی به منظور بهبود و به کمال رساندن رفتارها، روشها، ابزارها،وسایل تولیدات، ساختار والگوهای مورد استفاده جوامع انسانی انجام می شود. همچنین پژوهشهایی هستند که نظریه ها، قانون مندیها ،اصول وفنونی که در پژوهشهای پایه تدوین میشوند را برای حل مسائل اجرائی به کار میگیرد.
۱-۹ داده ها ونحوه جمع آوری آن ها
جهت گرد آوری منابع نظری به ادبیات موضوع مباحث تئوریک پژوهش از منابع کتابخانه ای ( کتابها، مقالهها و مجلههای موجود در زمینه پژوهش مورد نظر) پایان نامه ها، نشریههای معتبر بین المللی که به صورت آنلاین در پایگاه های اینترنتی موجود بود و سایر پایگاههای معتبر استفاده شده است. اطلاعات و داده های خام مورد نیاز شرکت ها به منظور بررسی متغیرهای اصلی و کنترلی فرضیات پژوهش به طریق نرمافزارهای رهآورد نوین و در مواقع لزوم مراجعه مستقیم به صورت های مالی شرکت در وبسایت www.rdis.ir متعلق به سازمان بورس واوراق بهادار( مدیریت پژوهش توسعه مطالعات اسلامی) در دسترس است، جمع آوری شده است . هم چنین برخی اطلاعات نیز از صورت ها ی مالی شرکتها و اطلاعیه های مربوط به تصمیمات مجمع عمومی شرکتها و سایر اطلاعات دریافتی از سازمان بورس اوراق بهادار بدست آمده است.
۱-۱۰ قلمرو پژوهش
هر پژوهشی باید دارای قلمرو و دامنه مشخصی باشد تا پژوهشگر در همه مراحل پژوهش، بر موضوع تسلط کافی داشته باشد و بتواند نتایج حاصل از نمونه انتخابی را به جامعه تعمیم دهد. این پژوهش نیز مانند سایر پژوهشها دارای دامنههای زیر میباشد:
۱-۱۰-۱ قلمرو موضوعی
از نظر تئوری این پژوهش مربوط به حوزه پژوهش های مالی می باشد که درصدد تعیین نقش کیفیت گزارشگری در کاهش اثر محدودیت سیاست تقسیم سود روی تصمیمات سرمایه گذاران است.
چو مردم ندارد نهاد پلنگ نگردد زمانه بر او تار و تنگ
ج۲ب۵۷۵
بدین گونه با او همی چاره جست نهانیش بد بود و رایش درست
ج۲ب۱۸۸۱
جلوه های دانش
« هیچ عزّی بزرگوار تر از دانش نیست . پس آموختن را وقتی پیدا مکن ، چه در هر وقت و در حال که باشی چنان باش که یک ساعت از تو در نگذرد تا دانشی نیاموزی و اگر در آن وقت دانایی حاضر نباشد از نادانی بیاموز که دانش از نادان نیز بباید آموخت از آن که هر هنگام که به چشم دل در نادان نگری و بصارت عقل بروی گماری آن چه تو را از وی پسندیده باید دانی که نباید کرد . » ( عنصرالمعالی،۱۳۶۴: ۳۴ )
زردشت در زمانی می زیسته که دانش گسترش چندانی نداشته است و بنابراین انسان در برابر رازهای طبیعت بناچار ناتوان و نادان بوده است و در این شرایط برداشت و واکنش انسان در برابر رویدادهای طبیعت باید بر پایه ی نادانی استوار بوده باشد . در چنین اوضاع و احوالی است که زردشت ظهور کرد و برای نخستین بار با بینشی شگفت انگیز و خردی روشن از آزادی گزینش بر پایه ی اندیشه سخن می دارد . » ( وحیدی،۱۳۵۵: ۱۱۴ )
« در دین یشت از چیستا یعنی علم و معرفت سخن رفته است . در هفتن یشت (کوچک) فقرات یک وشش از خرثو که به معنی خرد و دانش است سخن می رود و از دانش فطری و اکتسابی یاد می کند . علم اساس سعادت دنیوی و اخروی است در مزدیسنا فراموش نشده است . » ( پورداوود،۱۳۷۸: ۲۶ )
« کدام یک از این دو بزرگتر است . کسی که پیرو راستی است و یا کسی که به دروغ گرویده است . دانا باید دانای دیگر را از آن آگاه سازد بیش از این نشاید که نادان سرگشته بماند . تو خود ای اهورا در پاک منشی آموزگار ما باش . » ( پورداوود،۱۳۷۷: ۳۱ )
اهتمام و توجه به علّو دانش در آیات قرآن ، احادیث و سخن بزرگان به چشم می خورد. حدیث معروف پیامبر بیانگر اهمیّت این موضوع از نظر دین اسلام است : « اطلبوا العلم و لو بالصین فان طلب العلم فریضه علی کل مسلم ، ان الملائکه تضع اجنحتها لطالب العلم رضاً بما یطلب . » ( پاینده،۱۳۶۳: ۶۴-۶۳ ) ( دانش را بجویید اگر چه در چین باشد . زیرا طلب دانش بر هر مسلمانی واجب است و فرشتگان بال خویش را برای طلب علم پهن می کنند زیرا از آن چه وی در طلب آن است خشنود هستند . )
در شاهنامه عقل و خرد بر همه چیز برتری داده می شود .
توانا بود هر که دانا بود ز دانش دل پیر برنا بود
ج۱ب۱۴
شعار مقدس ایرانیان و مفهوم آن مد نظر همه ی جهانیان است . این بیت نظر واقعی فردوسی را درباره ی علم آشکار می کند .
ارزش دانش از دیدگاه او تا آن جاست که در آغاز کتاب در قالب ابیاتی زیبا این مسأله را طرح می نماید بعد از ستایش یزدان بی همتا و خرد روشن گر به بررسی مسأله ی دانش و ارزش آن می پردازد .
به دانش ز دانندگان راه جوی به گیتی بپوی و به هرکس بگوی
ز هر دانشی چون سخن بشنوی از آموختن یک زمان نغنوی
چو دیدار یابی به شاخ سخن بدانی که دانش نیاید به بن
ج۱ب۳۳-۳۱
در بیتی دیگر رنج بردن در راه دانش را می ستاید :
به رنج اندر آری تنت را رواست که خود رنج بردن به دانش سزاست
شیخ کلینی در اصول کافی از زبان امام زین العابدین می فرمایند : لو یعلم الناس ما فی طلب العلم لطلبوه ولوبسفک المهج وخوض اللجج (اگر مردم بدانند در طلب علم چه فایده ای است، آن را می طلبند ، اگر چه با ریختن خون دل و فرورفتن در گردابها باشد .)
فردوسی آموختن دانش را پناهگاهی مستحکم در برابر ناملایمان می داند و برای حافظت و دوام انسان و رستگاری او ، جایگاهی امن به شمار می رود .
تو را دانش و دین رهاند درست ره رستگاری ببایدت جست
ج۱ب۶۹
فراگیری علم باعث آشنایی انسان با فضایل و رذایل و بر حذر بودن او از صفات ناپسندیده می شود و انسان در زیر لوای علم ، خود را به زیور صفات نیک می آراید و همین عامل رستگاری او در جهان می گردد .
سخن و سخنوری
« کسانی که با زبان خود در میان دوستانشان خشم و سم منتشر کنند و به ضد تربیت ستوران باشند ، در نزد آنان نه کردار نیک بلکه اعمال زشت غالب است و برای ایمان دروغینشان به سرای دیو درآیند . » ( پورداوود،۱۳۷۸: ۱۱ )
« سخنی گویید که از اندیشه ی پاک سرچشمه گرفته است و کاری کنید که با کوشش و پارسایی از دست و بازو برآمده باشد . » ( ارباب کیخسرو،۱۳۸۰: ۴۱ )
« سخن اثر بخش بزرگترین و کارسازترین و به دوست داشتن سزاوارترین و برای آشکارا ورزیدن لایق ترین و در تـحصیل حقـیقت دیـن به مزدیسنا بــزرگ ترین است ، آن را می ستاییم.» (همان، ۶۰)
در حدیثی از پیامبر آمده است:رحم الله عبداً قال خیراً فغنم أوسکت عن سوءٍفسلم.(پاینده،۱۳۶۳ : ۳۴۷)(خدا رحمت کند بنده ای راکه سخن نیک گویدوغنیمت برد یاازبدگویی سکوت کند و سالم ماند.)
آیین سخنوری و آداب سخن گفتن در میان ایرانیان بسیار مهم و به آن اهتمام ورزیده اند. اصل بسیار مهمی است که فرد در جلوی شاه یا یک بزرگ چگونه سخن بگوید . برای رسالت به نزد بزرگان معمولاً افراد سخنور و آگاه و صاحب درک و فهم بسیار برگزیده می شدند و گاه پیش می آمد که شاه ، خود به عنوان فرستاده ، نامه را به دربار شاه دیگری می برد. چنانکه اسکندر چند بار این کار را انجام داد . افرادی هم که به سمت دبیری یا وزارت دربار برگزیده می شدند نیز دارای همین خصوصیات بودند .
سعدی می گوید :
زبان در دهان ای خرمند چیست ؟ کلید در گنج صاحب هنر
چو در بسته باشد چه داند کسی که جوهر فروشست یا پیله ور ؟
(سعدی،۱۳۷۵ :۱۰۷)
عنصر المعالی می گوید : سخن که به مردم نمایی بر روی نیکوترین نمای تا قبول بود و مردمان درجه ی تو بشناسند که بزرگان و خردمندان را به سخن دانند نه سخن را به مردم که نهان است زیـر سـخـن خـویـش . چنانکــه بــه تازی گـویـند : المـرء مخـبوءُ تحـت لسانه.( عنصرالمعالی،۱۳۶۴ : ۴۴)
سعدی می فرماید : هر که سخن نسجد از جوابش برنجد . (سعدی،۱۳۷۵ :۶۶۳۰)
همان طور که سخن نیک از روی عقل و منطق و سنجیده بیان شده باشد مایه ی آرامش خاطر است ، همان طور نیز سخنی که نسنجیده بر زبان جاری شود مایه ی بلا و مصیبت برای فرد است . در سراسر شاهنامه بر اعتدال و میانه روی در امور اهتمام ورزیده می شود و افراط و تفریط را هر چند از جانب پهلوانان و شاهان نامدار نیز باشد نمی پسندد .
کسی کز گزافه سخن راندا درخت بلا را بجنباندا
ج۵ب۲۳۷
سخنان فردوسی درباره ی سخن :
همان گنج و دینار و کاخ بلند نخواهد بدن مر تو را سودمند
سخن ماند از تو همی یادگار سخن را چنین خوار مایه مدار
ج۱ب۵۷-۵۶
شد آن نامور پر هنر شهریار به گیتی سخن ماند از او یادگار
ج۱ب۳۷۶۰
کسی کز گزافه سخن راندا درخت بلا را بجنباندا
ج۵ب۲۳۷
همی خواهم از دادگر یک خدای که چندان بمانم به گیتی به پای
که این نامه ی شهریاران پیش بپیوندم از خوب گفتار خویش
از آن پس تن جانور خاک راست سخنگوی جان معدن پاک راست
ج۶ب۹۰۲-۹۰۰
چنین است رسم سرای کهن سکندر شد و ماند ایدر سخن
سخن به که ویران نگردد سخن چو از برف و باران سرای کهن
ج۷ب۱۸۸۵ – ۱۸۸۹
همه خاک دارند بالین و خشت خنک آن که جز تخم نیکی نکشت
عملیات نمونهبرداری از خاک مزرعه جهت تعیین خصوصیات مهم فیزیکی و شیمیایی خاک از عمق صفر تا ۳۰ سانتیمتری انجام شد که نتایج آن در جدول ۳-۱ آمده است.
جدول ۳-۱ – خصوصیات خاک مزرعه محل آزمایش از عمق صفر تا ۳۰ سانتیمتری
بافت خاک لومی | پتاس قابل جذب mg/kg | فسفر قابل جذب mg/kg | درصد ازت کل | PH | هدایت الکتریکی EC×۱۰-۳ |
||
شن | لای | رس | |||||
۵۴% | ۲۶% | ۲۰% | ۲۶۰ | ۳/۱۱ | ۵۰ | ۸/۷ | ۶۱/۰ |
۳-۳- تیمار و طرح آزمایشی
برای تعیین روابط رگرسیونی بین صفات مختلف سیبزمینی با عملکرد و همبستگی بین صفات، ۲۸ کلون مختلف سیبزمینی با زمان رسیدگی متفاوت بههمراه ارقام آگریا، مارفونا، ساتینا، ساوالان، کایزر و بورن، در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مؤسسه تحقیقات اصلاح وتهیه نهال و بذر کرج مورد بررسی قرار گرفتند. هر کرت شامل ۲ خط به طول ۶ متر بوده و فاصله بوتهها بین ردیف و روی ردیف به ترتیب ۷۵ و ۲۵ سانتیمتر در نظر گرفته شد.
۳-۴- کاشت
۳-۴-۱- عملیات تهیه و آمادهسازی زمین
عملیات آمادهسازی و تهیه زمین بر اساس توصیه کارشناسان انجام شد. عملیات شخم شامل دو مرحله شخم پائیزه و شخم بهاره بود. شخم پاییزه به عمق ۳۵-۳۰ سانتیمتر انجام شد. در بهار با انجام شخم سطحی بهاره کلوخهها خرد شدند. عملیات تسطیح زمین با ماله صورت گرفت. در زمان آمادهسازی مقدار ۱۵۰ کیلوگرم در هکتار اوره، ۲۰ کیلوگرم در هکتار سولفات مس، ۴۰۰ کیلوگرم در هکتار سولفات پتاسیم، ۲۰۰ کیلوگرم در هکتار فسفات دی آمونیوم، ۵۰ کیلوگرم در هکتار سولفات منگنز، ۴۰ کیلوگرم اسید بوریک و ۲۰۰ کیلوگرم در هکتار اوره نیز بعنوان کود سرک به خاک افزوده شد. پس از پخش کودهای خاک مصرف، احداث فاروها انجام شد.
۳-۴-۲- تهیه غده
غده ارقام مورد آزمایش از موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر تهیه و در تاریخ ۱۵/۴/۱۳۹۱ در عمق ۱۰ سانتیمتری بر اساس الگوی طرح پیشبینی شده کشت گردیدند.
۳-۵- داشت
۳-۵-۱- آبیاری
اولین آبیاری در زمان کاشت و بلافاصله پس از کاشت غدهها صورت پذیرفت. میزان آبیاری به گونهای بود که خاک نمناک باشد تا از سله بستن جلوگیری شده و سبز شدن به نحو مطلوب انجام گردد. پس از آن هر هفت روز یکبار به مدت ۴ تا ۵/۴ ساعت آبیاری بهصورت قطرهای انجام گرفت و این عمل تا ۱۵ روز قبل از برداشت ادامه داشت.
۳-۵-۲- مبارزه با علفهای هرز
بهمنظور کنترل علفهای هرز قبل از انجام کاشت غدهها و همزمان با مرحله آمادهسازی زمین، با علفکش سنکور (متریبوزین) بهمیزان یک لیتر در هکتار و بههمراه ۵۰۰ لیتر آب سمپاشی انجام شد، جهت مبارزه با علفهای هرز خرفه و پیچک، سمپاشی مجدد با سنکور و در مرحله چهاربرگی سیبزمینی انجام شد. میزان مصرف سنکور در این مرحله ۷۵۰ گرم ماده فعال در هکتار بود که همراه با ۵۰۰ لیتر آب در سمپاش مخلوط و مورد استفاده قرار گرفت.
۳-۵-۳- خاکدهی پای بوته
بهمنظور استقرار بهتر ساقهها در خاک، خاکدهی پای بوتهها در مرحلهای که ارتفاع بوتهها به ۱۰ تا ۱۵ سانتیمتر رسید، صورت پذیرفت.
۳-۵-۴- مبارزه با آفات و بیماریها
بهدلیل عدم مشاهده، بیماری یا آفتی که دارای خسارت اقتصادی قابلملاحظهای بر روی محصول باشد، سمپاشی برعلیه آفات و بیماریها در مزرعه انجام نگردید.
۳-۶- برداشت
جهت کاملتر شدن پوست غدهها و تسهیل در امر برداشت، همچنین کاهش احتمال انتقال عوامل آلودگی از طریق اندامهای هوایی، ۱۵ روز قبل از برداشت، که مصادف با نیمه دوم آبان بود، آبیاری در سطح مزرعه متوقف شد. یک هفته پس از شروع به زرد شدن برگها و ریزش برگهای پایین که همزمان با شروع به سفت شدن پوست غدهها میباشد، عمل قطع اندامهای هوایی (سرزنی) انجام شد. ده روز پس از انجام عملیات سرزنی برداشت غدهها بهصورت دستی و برای هر تیمار بهصورت جداگانه انجام شد. توضیح اینکه ابتدا پنج بوته از هر ردیف جهت اندازه گیری عملکرد تکبوته و تعداد غده در هر بوته بهصورت جداگانه برداشت و سپس برداشت کلی انجام گرفت. غدههای برداشت شده جهت بررسی و اندازه گیری صفات پیشبینی شده به انبار منتقل و مورد استفاده قرار گرفتند.
۳-۷- مراحل نمونه برداری و اندازهگیریها
افرادی که بدنهایی چاق دارند و اصطلاحاً بدن آنها استعداد چربی گیری (چرب شدن) را دارد و از نظر میزان چربی در شرایط مطلوبی قرار ندارند (چربی زیادی دارند)، میل اشتیاق زیادی به خوردن غذا نشان می دهند و اصولاً در طول روز گرسنه هستند.
هیکل بدنی چاق فربه (خپل) دارند، ساختار بدنیشان بهطور مشخص در اطراف دستگاه گوارش توسعه مییابد و شکممحور است. این افراد معمولا دارای دور کمر پهن و شانههای کمعرض هستند، چربی فراوان سرتاسر بدنشان را فرا میگیرد و امعا و احشای رشد یافتهای دارند. دستها و پاهای کوتاه دارند و عریض بودن از دید از پهلو و متابولیسم پایین از سایر مشخصات فیزیکی آنهاست.
بدنهای لخت، دارای عضلات شل، عضلات کم رشد، استخوانبندی پهن، وجود مقدار زیادی چربی در سراسر بدن ازجمله بازو ورانها. فرم بدنی گرد، معمولا گرد و قلمبه بوده و چاقاند. لگن پهن و شانههای باریک که باعث می شود بدن مانند گلابی بشود.
دارای سیستم گوارش بیش از حد پرورش داده شده هستند. متابولیسم کم سرعت، در کم کردن وزن خود معمولا با مشکل مواجه میشوند. وزن معمولا به سرعت و به آسانی افزایش پیدا می کند.
پس از شلدون افرادی چون پارنل، هیث و کارتر طبقه بندیهای دیگری را برای تیپ بدن آوردند. از روش شلدون به علاوه کار هیث مربوط به سال ۱۹۶۴ یک روش استخراج شد که توسط هیث و کارتر در سال ۱۶۹۷ ساخته شد. این روش به نوعی متاثر از ایده پارنل بود.
۳.۱.۳.۲. سوماتوتایپ هیث- کارتر
سوماتوتایپ یک روش توصیف کمی از ارائه تطبیق ریخت شناسی انسان است که این شامل نمره دهی سه ارزشی است.
در سوماتوتایپ آنتروپومتریک نمره دهی به همراه مشاهده دیداری آزمودنی یا عکس آن. ترجیحا یکی از روبرو، یکی از پشت، با کمترین لباس. نمره دهی سوماتوتایپ، فتوسکوپیک نامیده می شود. اگر محقق نتواند یک اندازه گیری فتوسکوپیک داشته باشد، می تواند از یک اندازه گیری آنتروپومتریک ترکیبی بهره جوید. بهترین حالت این است که از ترکیبی از دو روش سوماتوتایپ آنتروپومتریک و فتوسکوپیک استفاده شود. هر مولفه به دست آمده یک توصیف گر تجربی از ویژگی ساختمان بدن است. نمره دهی به صورت تئوریک از صفر شروع می شود و محدودیت بالایی ندارد. در آزمایشها نمره بیشتر از هفت بی نهایت زیاد است.
آندرومورفی: جزیی که آندرومورفی نامیده می شود توصیف کننده شواهد مرتبط با چاقی بدن است. صرف نظر از کجایی و چگونگی توزیع آن. آندرومورفی همچنین جنبه های فیزیکی مشابهت را توصیف می کند مثل دور بدن، حجم مرتبط با حفره شکمی و غیره.
مزومورفی: دومین جزء که مزومورفی نامیده می شود رشد عضلانی اسکلتی بدن را توصیف
می کند. مزومورفی همچنین متغیرهای فیزیکی مثل تنومندی اشکال بدن از لحاظ عضله یا استخوان، حجم مرتبط با حفره سینهای و توده عضلانی را توصیف می کند.
اکتومورفی: سومین جزء که اکتومورفی نامیده می شود، لاغری بدن را توصیف می کند. اکتومورفی همچنین توصیفگر متغیرهای فیزیکی مثل باریک بودن بدن یا ظرافت اندامها در غیاب هر تودهای از نوع عضله، چربی یا دیگر بافتهاست.
۱.۳.۱.۳.۲. روش اندازه گیری هیث- کارتر
یک اندازه گیری واقعی و عینی و ترکیبی از هر دو شیوه نمایش عکس و تن سنجی برای تخمین گونه پیکری میباشد که به ویژه در تحقیقات پزشکی مورد استفاده قرار میگیرد. در این روش عدد یک نمایندهی کمترین و عدد ۱۲ در مورد جزء اندومورفی و عدد ۹ برای اجزاء مزو مورفی و اکتومورفی بیانگر بیشترین ویژگی مربوطه میباشد، بنابر این این روش دارای یک نمرهی سه رقمی است که اولین رقم از سمت چپ نمایندهی چاقی، دومین رقم نمایندهی عضلانی بودن و رقم سوم نشان دهنده لاغری است. برای مثال فردی با نمرهی ۳۷۱ (عضلانی غالب) و یا فردی با نمرهی ۹۴۱ (چاقی غالب) است.
۲.۳.۲. پارامترهای آنتروپومتریکی
آنتروپومتری کلمه یونانی است که از دو واژه Anthropo به معنی انسان (گونه انسان) و metry به معنی سنجش، تشکیل شده است. به طور کلی اندازه گیری ابعاد بدن در دو وضعیت صورت میگیرد:
۱- وضعیت ساکن[۷] (ثابت)
۲- وضعیت متحرک[۸]
در وضعیت ثابت اندازه گیری بدن در حالتی صورت میگیرد که بدن هیچ گونه حرکتی نداشته باشد. و این اندازه گیری را اصطلاحا آنتروپومتری استاتیک میگویند. در وضعیت متحرک، اندازه گیری ابعاد بدن در حالت حرکت میباشد، صورت خواهد گرفت. به این اندازه گیری آنتروپومتری دینامیک گفته می شود. به طور کلی آنتروپومتری شامل اندازه گیری اندازه های مختلفی از طول بدن، وزن و حجم اندامها، فضای حرکتی و زوایای حرکتی هریک از این اندازهها بوده و در نهایت تهیه آمار و اطلاعات منتج از آن در تعیین شکل و اندازه ابزار و وسایلی است که در محیط کار مورد استفاده این افراد قرار میگیرد (روبرتو، ۲۰۰۸).
به طور کلی آنتروپومتری در دو زمینه کاربرد دارد:
۱- برای تطبیق و تناسب ماشین با انسان در جهت راحتی و افزایش راندمان کاربر؛
۲- جهت استاندارد سازی وسایل و تجهیزات مورد استفاده برای یک فرد یا کل جامعه.
در این زمینه علاوه بر ابعاد بدن، نوع وسایل مورد استفاده، جنس، نژاد، ساختار بدنی
(ورزشکار، چاق، لاغر)، نوع شغل، رژیم غذایی، وضعیت سلامتی، وضعیت بدن یا پوسچر، زمان (ابتدای روز، پایان روز)، تغییرات ارادی (مثل منقبض کردن عضله)، لباس و تجهیزات فردی مورد توجه قرار میگیرد، که البته مهمترین آنها سن، جنس و تفاوتهای نژادی میباشد. طراحی از دیدگاه آنتروپومتری شامل انطباق و هماهنگی و ابعاد و اندازه های بدن با ابعاد و اندازه های محل کار یا ابزار وسیله مورد استفاده است. آنتروپومتری در واقع بخشی از دانش ارگونومی و شاخهای از فیزیکال آنتروپومتری است که موضوع آن سنجش و اندازه گیری ابعاد و اندازه های ظاهری قسمت های مختلف بدن انسان است. چون دانستن ابعاد و اندازه های اعضای مختلف بدن برای طراحی ارگونومیکی بسیاری از وسایل زندگی ضروری است. دانش آنتروپومتری نیز با اندازه گیری و ارائه اندازه های مختلف بدن (مانند طول دست، عرض شانه، کتفها و. . . ) و تعیین میدان حرکتی با محدوده حرکت آنها به طراح کمک می کند تا به میزان زیادی بر ایمنی، سلامت و کارایی بازده طرح خود بیافزاید و از هر جهت یک طرح مناسب ارائه دهد (روبرتو، ۲۰۰۸).
اندازه های آنتروپومتریکی در علوم ورزشی بر دو محور عمده متمرکز می شود، اول تعیین ساختار بدن که در آن اموری چون قد، وزن، عرض، ضخامت، طول اندامها و تعیین نسبت اندامها و اموری از این قبیل مبادرت می شود. دوم تعیین ترکیب بدنی که در آن به تعیین درصد چربی ذخیرهی بدن و وزن بدون چربی آن اقدام می شود. نوع پیکری نوع دیگری از به کارگیری آنتروپومتری در علوم ورزشی است که تلفیقی از دو محور قبلی است.
در تربیت بدنی و ورزش مهمترین هدف شناخت ساختار بدنی به وسیله اندازه گیری ابعاد بدنی، یافتن ارتباط خصایص جسمانی و ویژگیهای بدنی با عملکردهای موفقیت آمیز ورزشی است. در هر صورت تمامی تلاشها در اغلب تحقیقات در صدد این هدف میباشد که با شناسایی خصوصیات آنتروپومتریکی، ویژگیهای مطلوب هر یک از رشته های را معرفی نمایند.
۳.۳.۲. کاربرد آنتروپومتری در ورزش
جنبش، حرکت، کار، ورزش پارهای اززندگی روزمره انسان است که آدمی ازانجام آن ناگزیر میباشد. علم درهمه جنبه های خود پیشرفتهای شگفت آوری کرده است وامروزه ورزش نیز علمی وسیع و پیشرفته تلقی می شود. آن دسته از ملتها که از راههای علمی به ورزش نزدیک شده اند، به بالاترین حد از درجات موفقیت رسیده اند (بخشایش، ۱۳۸۸). آنچه که انسان را مشتاق به شناسایی تفاوتهای زیستی و جسمی در بین نوع خود کرده است، کشف رابطه های بین اختصاصات فیزیکی و میزان عملکرد و تواناییهایش بوده است. زیرا شناسایی ویژگیها و خصایص جسمانیاش پی به محدودیتها و مزایایی میبرد که می تواند در عملکردش ایجاد نماید. بدین ترتیب انسان به تدریج به روشها و وسایلی نیازمند می شود که خصایص جسمانی او را دقیقتر و معتبرتر کرده است. این نیاز کم کم به تکوین علمی تحت عنوان آنتروپومتری (انسان سنجی یا بدن سنجی) میانجامد (صادقی، ۱۳۸۸).
بررسی پیشرفت و بهبود رکوردها، مهارت ها، تکنیکها و تاکتیکهای ورزش در یک صد سال گذشته، نشانگر گسترش و بسط زیربنای علمی و دانش محققان، مربیان ورزش و معلمین تربیت بدنی است که به نحوی تنظیم و اجرای برنامه های تمرینی قهرمانان ورزشی را به عهده داشته اند (شفیعی، ۱۳۸۷).
برای رسیدن به نقطه اوج مهارت در صحنههای بین المللی، عوامل گوناگونی اثرگذار میباشند. امروزه یکی از زمینههایی که متخصصین ورزش را مشغول به تحقیقات روزافزون کرده است یافتن ارتباط بین ویژگیهای آنتروپومتریکی و آمادگی عمومی بدن و موفقیت ورزشی میباشد که می تواند پاسخگوی این سوالات باشد: آیا همه افراد میتوانند در تمامی رشتهها به فعالیت بپردازند و موفق گردند؟ آیا هر رشته ورزشی ویژگیهای آنتروپومتریکی خاصی را میطلبد؟ (غلامیان، ۱۳۹۰)
در سالهای اخیر تحقیقات زیادی روی اندازهها و ترکیبات بدن رشته های مختلف ورزشی و عملکردهای حرکتی انجام شده است. برای نمونه تحقیقات نشان میدهد که در اجرای برخی
مهارت های ورزشی افراد بلند و سنگین نسبت به افراد کوتاه و سبک موفقتر هستند و
همچنین در برخی موارد افراد کوتاه و سبک نسبت به افراد بلند یا سنگین موفقتر هستند
(دیونیس و هبیش، ۱۹۹۶).
بنابراین آشنایی با ویژگیهای آنتروپومتریکی به مربیان کمک می کند تا با انتخاب افراد واجد شرایط و با رعایت اصول صحیح تمرینات و انتخاب الگوهای توسعه یافته حرکتی تا حدودی موفقیت ورزشکاران خود را در صحنه رقابتهای فشرده تضمین کرده، از طرف دیگر از بروز صدمات وعوارض ناشی از شرکت در مناسبتهای شدید جلوگیری نمایند (غلامیان، ۱۳۹۰).
۴.۲. بیومکانیک
بیومکانیک از دو واژه “بیو” و “مکانیک” تشکیل شده است. واژه مکانیک بیانگر فیزیک مکانیک است، و واژه بیو نمایانگر علوم زیستی و پزشکی است. بیومکانیک یکی از شاخه های علوم بشری است که انسان را در درک و شناخت قوانین فیزیکی حاکم بر عملکرد جسمانی (حرکت) موجودات زنده یاری می کند. به بیان دیگر، بیومکانیک دانشی است که برای برقراری ارتباط بین «حیات» و «اصول و قوانین حاکم بر اجسام»، وضع پویا[۹]یا ایستای[۱۰] موجودات زنده (مانند انسان) را بررسی می کند، مباحث حوزه مطالعات دینامیکی خود به دو بخش تقسیم می شود که عبارت است از: مطالعه چگونگی و یا اثر حرکت جسم (کینماتیک) و مطالعه علت حرکت جسم (کینتیک).
۱.۴.۲. تاریخچه بیومکانیک
بیومکانیک یکی از علوم چند منظوره است که با پرداختن به اصول فیزیکی و زیست شناختی، آدمی را در درک چگونگی حرکت موجودات زنده یاری میرساند، از این رو به موازات استفاده از علم بیومکانیک برای درک چگونگی عملکرد جسمانی موجودات زنده، تلاش بی وقفهای در عرضه وبهبود کیفیت وسایل آزمایشگاهی و نرم افزارها برای ارتقای کیفی شیوه های تجزیه وتحلیل اطلاعات بیومکانیکی صورت گرفته است. در واقع، یکی از عوامل توسعه فعالیتهای تحقیقاتی معتبر، رشد و توسعه فناوری و به تبع آن توسعه روز افزون دانش بشر در زمینه تکمیل دستگاههای آزمایشگاهی بوده که محققان را به کسب سریع اطلاعات از تعداد زیاد افراد شرکت کننده در تحقیقات وپردازش به موقع آن قادر ساخته است. به بیان دیگر، بیومکانیک دانشی است که برای برقراری ارتباط بین حیات و اصول و قوانین فیزیکی حاکم بر اجسام، وضع پویا یا ایستای موجودات زنده (مانند انسان) را بررسی می کند (صادقی، ۱۳۸۸).
بیومکانیک علمی نو و در عین حال قدیمی است. نو بودن آن را میتوان در موج گسترده تحقیقات بیومکانیکی و مقاله نویسی درباره این دانش که از دهه ۱۹۶۰ آغاز شده است مشاهده کرد. مروری بر تحقیقات سالهای قبل از ۱۹۵۰ بیانگر آن است که هرچند اطلاعات ارزشمندی با بهره گرفتن از وسایل آزمایشگاهی به دست آمده، به دلیل تعداد نمونه آماری پایین قابلیت تعمیم نداشتهاند. ارسطو بدون استفاده از دستگاهها و وسایل آزمایشگاهی درباره موقعیت بدن، مرکز ثقل دوندگان، و پرتاب کنندگان نظرات ارزشمندی ارائه کرده است. لئوناردو داوینچی قوانین حاکم بر چرخش اجسام را برای اولین بار ارائه کرد. ارشمیدس یونانی ارائه کننده اصل سیالات و پایه گذار اصول حاکم بر شنای مدرن شناخته می شود. همچنین او درباره اهرمها نیز مطالب اولیه را مطرح کرد. همچنین دانشمندانی چون گالیله، بورلی، و نیوتن اطلاعات لازم برای درک ابعاد مختلف حرکت انسان را برای محققین فراهم نمودند. برخی معتقدند که بورلی پدر بیومکانیک جدید است. نیوتن قوانین سه گانه حرکت را مطرح کرد و گالیله نیز سقوط آزاد را شناسایی و مورد بررسی قرار داد. در مجموع دانشمندان زیادی در رشد و توسعه علم بیومکانیک نقش داشته اند و امروز شاهد رشد روز افزون و استفاده بیشمار این دانش جدید در فعالیتهای ورزشی هستیم (صادقی، ۱۳۸۸). از طریق این علم میتوان چگونگی تاثیر عوامل مختلف بر حرکت انسان و چگونگی بهبود حرکت را مورد بررسی قرار داد. بیومکانیک اجسام را از دو دیدگاه کینماتیکی و کینتیکی مطالعه می کند.
۱.۱.۴.۲. کینماتیک
در بخش بررسی عوامل مرتبط با پویایی سیستم، اگر پارامترهای مورد مطالعه به چگونگی حرکت مربوط شود در حال بررسی کینماتیکی حرکت آن سیستم خواهد بود. در واقع کینماتیک علم بررسی حرکت است که در آن تلاش می شود این موارد مشخص شود: حدی که سیستم می تواند حرکت کند، میزان سرعت، طول، مسافت و یا شتاب حرکتی که سیستم به آن دست مییابد (جیمز، ۱۹۹۲).
۲.۱.۴.۲. کینتک
کینتیک به بحث درباره نیرو و علت حرکت می پردازد. کنتیک بررسی علت حرکت اجسام که در آن به تاثیر نیرو در اصلاح یا تسهیل حرکت جسم و یا ممانعت از آن اشاره می کند. مانند فردی که در روی یخ در حال اسکی کردن است، سرعت حرکتش ثابت خواهد ماند مگر اینکه نیرویی باعث تغییر سرعت یا جهت حرکتش شود، در کینتیک بحث آن است که تاثیر نیرو بر حرکت را اندازه گیری کند (جیمز، ۱۹۹۲).
پارامترهای بیومکانیکی مورد نظر در این تحقیق شامل:
۲.۴.۲. آمادگی جسمانی
آمادگی جسمانی اصطلاحی با مفاهیم وسیع است که برای افراد مختلف معانی مختلفی دارد. تعاریف مختلفی از سازمانهای ورزشی و غیر ورزشی ارائه شده است که به چند مورد اشاره میکنیم. در ابتدا به دو تعریف در موضوع فعالیت جسمانی و ورزش میپردازیم. فعالیت بدنی به هر نوع حرکت جسمی که به وسیله عضلات اسکلتی ایجاد می شود و باعث مصرف انرژی میگردد است. فعالیت ورزشی، زیر مجموعه ای از فعالیت بدنی است. در واقع ورزش یک فعالیت بدنی طراحی شده و دارای ساختاری است که قابلیت تکرار دارد و از نظر بهبود یا حفظ آمادگی جسمانی سودمند است (گایینی و آزمون، ۱۳۸۰). در کارگاهی در آمریکا که مراکزی در آن برای کنترل بیماریها برپا شده بود، آمادگی جسمانی چنین تعریف شده است: مجموعه ای از ویژگیهای ذاتی و یا اکتسابی که توانایی اجرای فعالیت بدنی را تعیین می کند. سازمان بهداشت جهانی، آمادگی جسمانی را توانایی اجرای کار عضلانی به صورت رضایت بخش تعریف می کند. دانشکدهی طب ورزشی آمریکا، آمادگی جسمانی را چنین بیان می کند: قابلیت اجرای سطوح متوسط تا شدید فعالیت بدنی بدون خستگی بی مورد و حفظ این قابلیت در سراسر دوره زندگی. آمادگی جسمانی را با پاسخ به این سوال میتوان تعریف کرد که فرد تا چه حد با یک شیوه زندگی سازگار شده و می تواند آن را در زندگی پی بگیرد. به گونه معمول آمادگی جسمانی یک ورزشکار به مراتب بیشتر از یک غیر ورزشکار است (گایینی و آزمون، ۱۳۸۰).
۱.۲.۴.۲. ارزیابی عوامل آمادگی جسمانی در ارتباط با سلامت
۱.۱.۲.۴.۲. انعطاف پذیری
قابلیت حرکت آزادانه بدون درد و بدون محدودیت در سراسر دامنه حرکتی در یک مفصل یا گروه مفاصل را انعطاف پذیری میگویند (زحمتکش، ۱۳۸۵). انعطاف پذیری کافی به روانی حرکت کمک کرده و سبب کاهش در مصرف انرژی هنگام تلاش عضلانی میگردد. موفقیت در اجرای فعالیتها را باعث گشته و ناهنجاریهای عضلانی- اسکلتی و بعضی از آسیب دیدگیها را کاهش میدهد. انعطاف پذیری مقیاسی برای دامنه حرکتی مفصل یا گروهی از مفاصل میباشد و به وسیله شکل استخوانها، غضروف مفاصل، طول و قابلیت کشش عضلات و تاندونها و لیگامنتهایی که مفصل را پوشش می دهند مشخص میگردد. به طور سنتی انعطاف پذیری به عنوان پنجمین فاکتور آمادگی جسمانی مرتبط با سلامت اغلب مورد غفلت قرار میگیرد. با این وجود اخیرا موجی از توجه به این مسئله از سوی ورزشکاران، محققین و افرادی که به آمادگی جسمانی اهمیت می دهند، قرار گرفته است. دامنه حرکتی یک مفصل عاملی متغیر میباشد. ممکن است آنقدر محدود گردد که آن اندام با عضو خم نگردد که آن خشکی یا انقباض مفصل نامیده می شود. ورم مفاصل دست که منجر به تغییر شکل مفصل می شود نوع حادی از این حالت میباشد (زحمتکش، ۱۳۸۵). نوع دیگر انعطاف پذیری بیش از حد که به آن نرمی مفصل یا پر تحرکی میگویند (بوچارد، ۱۹۹۵)، شکل دیگری از انعطاف پذیری است که مثالی که برای این نوع از انعطاف پذیری می شود گفت افرادی هستند که در سیرکها کارهای محیرالعقول انجام می دهند. ولی با این حال هر فردی با توجه به نیاز فردی خویش باید دارای مقداری انعطاف پذیری جهت کارایی بیشتر در زندگی روزمره باشد. در دانش آموزان
۷-۱۴ سال که در سنین رشد میباشند و ساختار قامتی آنها نیز شکل میگیرد نیاز به انعطاف پذیری بیش از پیش احساس می شود. از این رو ارزیابی انعطاف پذیری امری ضروری مینماید.
۲.۱.۲.۴.۲. استقامت عضلانی
استقامت عضلانی به توانایی عضله یا گروهی عضلانی برای اجرای مجموعه ای از انقباضهای تکراری با تولید نیروی ثابت در یک دوره زمانی گفته می شود. برای افراد معمولی داشتن استقامت عضلانی مفیدتر از قدرت عضلانی است. متخصصان علوم ورزشی به طور کلی دو نوع استقامت را شناسایی کرده اند، استقامت موضعی و استقامت عمومی. استقامت موضعی مربوط به توانایی تحمل یا تکرار یک انقباض در یک عضله یا گروهی از عضلات است. استقامت عمومی تحمل فعالیت در بسیاری از عضلههای بزرگ بدن است و به استقامت قلبی- عروقی یا استقامت قلبی- تنفسی نسبت داده می شود. استقامت عضلانی به توانایی قلب و گردش خون، متابولیسم پایه، توانایی ششها، هماهنگی عصبی- عضلانی و انگیزه افراد بستگی زیادی دارد. تفاوت استقامت عضلانی با قدرت، طولانی بودن زمان انقباض عضلانی است (کوربین، ۲۰۰۵). آزمونهای استقامت عضلانی در سه گروه جای میگیرند، این سه گروه عبارتند از: آزمونهای استقامت عضلانی پویا، آزمونهای استقامت عضلانی تکراری ایستا و آزمونهای استقامت عضلانی زمانی ایستا.
۳.۱.۲.۴.۲. قدرت عضلانی
شکل ۳ -۱۷ مقایسه تعداد باکتری های کلی فرم کل در ۱۰۰ میلی لیتر نمونه های برگ، ساقه و دانه سورگوم شیرین تحت اثر دو کیفیت آب آبیاری( وقتی که نمونه ها ضدعفونی سطحی شدند)……………………………………..۷۱
عنوان صفحه
شکل ۳ -۱۸ مقایسه تعداد باکتری های کلی فرم کل در ۱۰۰ میلی لیتر نمونه های برگ، ساقه و دانه سورگوم شیرین تحت اثر دو کیفیت آب آبیاری( وقتی که نمونه ها ضدعفونی سطحی نشدند)…………………………………….۷۴
شکل ۳ -۱۹ مقایسه تعدادباکتری های کلی فرم کل در ۱۰۰ میلی لیتر نمونه های ساقه خشک شده و مغز ساقه سورگوم شیرین تحت اثر دو کیفیت آب آبیاری………………………………………………………………………………………..۷۶
شکل ۳ -۲۰ مقایسه تعداد باکتری های کلی فرم مدفوعی در ۱۰۰ میلی لیتر نمونه های برگ، ساقه و دانه سورگوم شیرین تحت اثر دو کیفیت آب آبیاری( وقتی که نمونه ها ضدعفونی سطحی شدند)………………………..۷۸
شکل ۳ -۲۱ مقایسه تعداد باکتری های کلی فرم مدفوعی در ۱۰۰ میلی لیتر نمونه های برگ، ساقه و دانه سورگوم شیرین تحت اثر دو کیفیت آب آبیاری( وقتی که نمونه ها ضدعفونی سطحی نشدند)………………………۸۱
شکل ۳ -۲۲ مقایسه تعداد باکتری های کلی فرم مدفوعی در ۱۰۰ میلی لیتر نمونه های ساقه خشک شده و مغز ساقه سورگوم شیرین تحت اثر دو کیفیت آب آبیاری…………………………………………………………………………………۸۳
شکل۳-۲۳ تصاویر مربوط به کلی فرم های موجود در ساقه خشک شده و برگ ضدعفونی نشده…………………..۸۴
شکل۳-۲۴ تصویر مربوط به کلی فرم ها درنمونه های ساقه خشک شده و برگ ضدعفونی نشده…………………..۸۴
شکل ۳ -۲۵ مقایسه مجموع تعداد باکتری های کلی فرم کل در ۱۰۰ میلی لیتر نمونه های خاک تحت اثر دو کیفیت آب آبیاری……………………………………………………………………………………………………………………………………………….۸۵
شکل ۳ -۲۶ مقایسه مجموع تعداد باکتری های کلی فرم مدفوعی در ۱۰۰ میلی لیتر نمونه های خاک تحت اثر دو کیفیت آب آبیاری……………………………………………………………………………………………………………………………………..۸۷
شکل۳-۲۷ تصاویر مربوط به کلی فرم های موجود در خاک آبیاری شده با فاضلاب خام و فاضلاب تصفیه شده………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………۸۸
شکل۳-۲۸ تصویر مربوط به کلی فرم ها در نمونه های خاک آبیاری شده با فاضلاب……………………………………..۸۸
فهرست جدول
عنوان صفحه
جدول ۱-۱ مقایسه نیشکر، چغندرقند و سورگوم شیرین در ایران………………………………………………………………………۲
جدول ۱-۲ میزان سطح زیرکشت و تولید سورگوم در برخی کشورهای جهان در سال ۱۹۹۸٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫۴
جدول ۱-۳ میزان سطح زیرکشت و تولید سورگوم در برخی استان های کشور در سال ۱۳۸۷٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫٫۵
جدول ۱-۴ رده بندی گیاه سورگوم………………………………………………………………………………………………………………………۶
جدول ۱-۵ فراوانی جنس های باکتریایی شناسایی شده میان کلی فرم کل و مدفوعی از کاهو و اسفناج………۲۳
جدول ۱-۶ طیف غلظت های خاک و راهنمای قانونی برای برخی فلزات سمی……………………………………………….۳۰
جدول ۱-۷ عوامل مؤثر بر قابلیت دسترسی زیستی فلزات………………………………………………………………………………..۳۳
جدول ۲-۱ خصوصیات کمی و کیفی خاک مورد استفاده در این آزمایش……………………………………………………….۳۷
جدول ۲-۲ میانگین تعداد باکتری E.coli و pH در آب و پساب های استفاده شده در تیمارها………………………۳۸
جدول ۲-۳ خصوصیات کیفی و کمی در سه نوع آب مورد استفاده در آبیاری…………………………………………………۳۸
جدول ۳-۱ تجزیه واریانس بیوماس گیاه……………………………………………………………………………………………………………۴۵
جدول ۳-۲ مقایسه بیوماس سورگوم شیرین تحت اثردو کیفیت آب آبیاری…………………………………………………….۴۶
جدول ۳-۳ تجزیه واریانس قطر ساقه گیاه…………………………………………………………………………………………………………۴۸
جدول ۳-۴ مقایسه قطر ساقه سورگوم شیرین تحت اثر دو کیفیت آب آبیاری………………………………………………..۴۸
جدول ۳-۵ تجزیه واریانس ارتفاع ساقه گیاه……………………………………………………………………………………………………..۵۰
جدول ۳-۶ مقایسه ارتفاع ساقه سورگوم شیرین تحت اثر دو کیفیت آب آبیاری……………………………………………..۵۱
جدول ۳-۷ تجزیه واریانس درصد قند ساقه گیاه………………………………………………………………………………………………۵۳
جدول ۳-۸ مقایسه درصد قند ساقه سورگوم شیرین تحت اثر دو کیفیت آب آبیاری……………………………………..۵۳
جدول ۳-۹ تجزیه واریانس حجم شربت ساقه……………………………………………………………………………………………………۵۵
جدول ۳-۱۰ مقایسه حجم شربت ساقه سورگوم شیرین تحت اثر دو کیفیت آب آبیاری………………………………..۵۶
عنوان صفحه
جدول ۳-۱۱ تجزیه واریانس اتانول گیاه…………………………………………………………………………………………………………….۵۸
جدول ۳-۱۲ مقایسه اتانول ساقه سورگوم شیرین تحت اثر دو کیفیت آب آبیاری…………………………………………..۵۸
جدول ۳-۱۳ تحلیل واریانس کادمیوم در خاک قبل از کشت و خاک بعد از برداشت سورگوم تحت دو کیفیت آبیاری…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..۶۱
جدول ۳-۱۴ تحلیل واریانس سرب موجود در خاک قبل از کشت و خاک بعد از برداشت سورگوم تحت دو کیفیت آبیاری………………………………………………………………………………………………………………………………………………………۶۱
جدول ۳-۱۵ تحلیل واریانس نیکل موجود در خاک قبل از کشت و خاک بعد از برداشت سورگوم تحت دو کیفیت آبیاری………………………………………………………………………………………………………………………………………………………۶۲
جدول ۳-۱۶ تحلیل واریانس میزان عنصر کادمیوم در دانه گیاه سورگوم تحت دو کیفیت آبیاری………………….۶۳
جدول ۳-۱۷ تحلیل واریانس میزان عنصر سرب در دانه گیاه سورگوم تحت دو کیفیت آبیاری………………………۶۳
جدول ۳-۱۸ تحلیل واریانس میزان عنصر نیکل در دانه گیاه سورگوم تحت دو کیفیت آبیاری………………………۶۴
جدول ۳-۱۹ تحلیل واریانس میزان عنصر کادمیوم در ساقه گیاه سورگوم تحت دو کیفیت آبیاری………………..۶۵