وبلاگ

 

 

نمودار ۵-۴ توزیع سنی واحدهای آماری
۴-۴ . استاندارد سازی ابزار اندازه‌گیری مفاهیم تحقیق
از آنجا که هدف تحقیق، دستیابی به مدلی از روابط علی بین متغیرهاست، لازم است تا از شیوه مدل یابی علی استفاده گردد. این شیوه با ترکیب اطلاعات علت و معلول بر مبنای تئوری معین، روابط بین متغیرها را توضیح داده و مبنایی برای استنباط فراهم می‌آورد. استنباط‌های علی که برمبنای انواع همبستگی‌داده‌ها حاصل شده و ممکن است تبیین کننده روابط بین متغیرهای مشاهده‌پذیر و مکنون ‌باشد. به عبارتی در مدل یابی علی، هدف بدست آوردن برآوردهای کمی روابط علی بین مجموعه‌ای از متغیرهاست.

در این پژوهش، به منظور دستیابی به مدل تحقیق از شیوه مدل یابی معادلات ساختاری که مبتنی بر روابط علی بین متغیرهاست استفاده می‌شود. مهمترین ویژگی این تکنیک در انعطاف‌پذیری آن از لحاظ کاربرد به عنوان یک چارچوب نظری وسیع، امکان مشارکت متغیرهای مکنون، کاربرد اندازه‌های چندگانه، امکان دادن به خطا، انطباق مفروضه‌های توزیعی و قابلیت کار با انواع داده‌هاست. برای بکارگیری شیوه مدل یابی معادلات ساختاری لازم است تا ابتدا متغیرهای شکل‌دهنده مدل تعیین گردد.
اولین مرحله از استقرای مدل علی، تعیین متغیرهایی می‌باشد که شکل‌دهنده چارچوب تئوریک تحقیق می‌باشند. متغیرهای مدل به دو دسته درونزا و برونزا دسته‌بندی شده و درمدل جانمایی می‌گردد. تعریف متغیرهای مدل بر اساس مطالعات و بررسی‌های لازم در پژوهش‌های پیشین صورت می‌گیرد. بدین‌ترتیب مجموعه متغیرهای مرتبط با اهداف و سوالات تحقیق شناسایی شده و جهت بررسی‌های تکمیلی آماده می‌شوند. در ادامه لازم است تا سازه‌های مرتبط با متغیرها شناسایی گردد.
با گردآوری داده‌های مرتبط با متغیرهای مدل از طریق ابزارهای پیمایش تحقیق، می‌توان با کاربرد شیوه‌های تحلیل عاملی اکتشافی تعداد زیادی از متغیرهای وابسته به یکدیگر را به تعداد کوچکتری از متغیرهای مکنون تقلیل داد. در این مرحله عامل‌های مشترک بین متغیرهای تحقیق شناسایی شده و به عنوان سازه‌های شکل‌دهنده مفاهیم تحقیق تعریف می‌گردند. تعریف سازه‌ها باید از حیث روان شناختی با معنا باشد. بدین‌منظور ابتدا با بهره گرفتن از نرم‌افزار SPSS 17 تحلیل عاملی اکتشافی بر متغیرهای مختلف مدل به انجام می‌رسد تا سازه‌های مکنون شناسایی گردد. سپس با توجه به معانی متغیرهای مشهود مرتبط با سازه‌ها، عناوین مناسب برای هریک از سازه‌ها تعریف می‌شود.
با مطالعه پیشینه پژوهش، استقلال یا وابستگی بین عامل‌ها تعیین شده و بر این اساس شیوه مناسب چرخش و استخراج عوامل شناسایی می‌گردد. بدین‌ترتیب بارهای عاملی که نشان دهنده سهم تبیین واریانس متغیرهای مشهود بوسیله عامل‌ها است، استخراج شده و مبنای تعریف عامل‌ها قرار می‌گیرد.
۱-۴-۴٫ تحلیل عاملی اکتشافی عوامل محسوس
به منظور تحلیل دقیق‌تر داده‌ها و دستیابی به نتایج تحقیق ، راهکار کاهش تعداد متغیرها و شناسایی ساختار درونی آنها می‌تواند کارساز باشد. تحلیل عاملی اکتشافی شیوه‌ای است که سعی در اکتشاف متغیرهای اساسی یا عامل‌ها در راستای تبیین الگوی همبستگی بین متغیرهای مشاهده شده دارد. آنچه در این بخش به دنبال دستیابی به آن هستیم، بررسی روابط همبستگی بین متغیرهای مشهود و برون زایی است که ابزارهای اندازه‌گیری متغیرهای اصلی تحقیق را شکل می‌دهد. با بهره گرفتن از تحلیل عاملی اکتشافی قادر خواهیم بود تا متغیرهای مکنونی که سهم عمده‌ای در تبیین تغییرات متغیرهای مشهود را دارند، شناسایی نموده و روابط آنها با یکدیگر و سایر متغیرها را در قالب فرضیاتی تعریف نماییم.
همانگونه که در پیشینه تحقیق مورد اشاره قرار گرفت، ابزارهای اندازه گیری مختلفی متشکل از متغیرهای برون زا به منظور سنجش مفهوم عوامل محسوس توسط صاحبنظران به کار گرفته شده است. بر این اساس مجموعه‌ای متشکل از ۴ سوال استخراج شده و در قالب بخشی از پرسشنامه تحقیق مدون گردید. سپس با بهره گرفتن از نرم افزار SPSS تحلیل عاملی اکتشافی بر تمامی متغیرها صورت گرفت. در ادامه به تشریح نتایج تحلیل عاملی اکتشافی متغیر عوامل محسوس می‌پردازیم.
نتایج حاصل از آزمون KMO-Bartlett در جدول ۶-۴ نشان داده شده است. با توجه به نتایج می‌توان مراحل تحلیل عاملی تاییدی را بر روی داده‌ها به انجام رساند. مقدار بیش از ۵/۰ آماره KMO موید کفایت نمونه‌گیری و سطح اطمینان ۰۰۰/۰برای آزمون بارتلت نیز نشان دهنده مناسب بودن مدل عاملی مورد استناد می‌باشد. میزانKMO محاسبه شده برابر ۸۰۴/۰ (بالاتر از ۵/۰ ) می باشد بنابراین محاسبات نشان دهنده کفایت نمونه گیری است.

 

 

جدول ۶-۴ نتایج آزمون KMO-Bartlett

 

 

 

۰٫۸۰۴

 

معیار کفایت نمونه گیری KMO

 

 

 

۵۵۹٫۲۳۴

 

کای دو

 

آزمون بارتلت

 

 

 

۶

 

درجه آزادی

 

 

 

 

 

۰٫۰۰۰

 

سطح معنی داری

 

 

 

در مرحله بعد می بایست به شناسایی تعداد عوامل مکنون بپردازیم. بدین منظور در جدول ۷-۴ نتایج تعیین تعداد عوامل مکنون برحسب مقادیر ویژه ارائه شده است. ستون مقادیر ویژه اولیه نشان دهنده تعداد عوامل مکنون تحقیق می باشد و تعداد مقادیر ویژه کل بالاتر از۱ نشان دهنده عوامل مکنون است. بنابراین، ستون مقادیر ویژه عوامل محسوس (با رنگ تیره مشخص شده است) ، یک عامل را با مقدار ویژه بالاتر از ۱معرفی می‌کند، بنابراین ساختار عاملی پیشنهادی دارای یک عامل خواهد بود.

 

 

جدول ۷-۴ کل واریانس تبیین شده عوامل مکنون عوامل محسوس

 

 

 

مجموع مجذور بارهای عاملی استخراج شده

 

مقادیر ویژه اولیه