وبلاگ

همچنین لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان در جهت تأمین امنیت روحی و روانی کودک در ماده 50 مقرر می دارد: « تمام تدابیر و اقدامات حمایتی موضوع این لایحه، اولویت با اقداماتی است که منجر به خروج کودک و نوجوان از محیط خانواده یا قطع ارتباط با آنها نشود.»

موضوع مهمی که در هر مرحله رسیدگی، دادگاه می تواند آن را بررسی و رسیدگی نماید تقاضای جبران خسارت توسط زیان دیده بدون تقدیم دادخواست است. در این خصوص ماده 29 لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان مقرر می دارد: « زیان دیده ، اولیا یا سرپرستان قانونی او حق دارند ضمن دعوای اصلی، جبران خسارت خود را از دادگاه بدون تقدیم دادخواست تقاضا کنند، دادگاه در این خصوص حکم مقتضی صادر می کند.»

مبحث دوم: صدور حکم

در مرحله صدور حکم، قاضی پرونده باید نسبت به بزهکار جهت نوع جرم که از موارد جرایم شدید محسوب می گردد، کیفر متناسب را تعیین و مورد حکم قرار دهد و نسبت به بزه دیده به جهت کودکی وی در راستای پیشگیری از تکرار بزه دیدگی، باید تدابیر را مورد حکم قرار دهد. حکم باید متضمن عالی ترین منافع کودک باشد. تشکیل پرونده شخصیت در مرحله رسیدگی در دادگاه می تواند در نوع احکام صادره توسط قاضی مؤثر باشد.

از جمله نوآوری ها و مهمترین راهکاری که در مرحله صدور حکم در لایحه حمایت از کودکان ونوجوانان پیش بینی شده است، قرار تعویق صدور حکم است که دارای همان شرایط تعلیق تعقیب می باشد. بنابراین ماده 45 لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان مقرر می دارد، دادستان می تواند با موافقت کتبی مرتکب جرم و رعایت غبطه کودک و نوجوان و در صورت لزوم با متناسب نمودن قرار تأمین صادر شده یا صدور قرار تأمین متناسب، تعقیب را معلق کند و متعاقب آن اشاره دارد به این که دادگاه نیز می تواند رأساً به تقاضای دادستان با رعایت شرایط مذکور و احراز مجرمیت، صدور حکم را به تعویق اندازد. البته قرار تعویق نباید موجب آسیب بیشتر به کودک و نوجوان گردد و از طرفی دادگاه یک یا چند مورد از دستور مقرر در ماده 45 لایحه یاد شده را برای مرتکب لازم خواهد دانست و مرتکب موظف به رعایت و انجام آن می باشد که در زیر به آنها اشاره خواهد شد:

• تکلیف به انجام یا خودداری از انجام امر یا رفتار خاص

2-تکلیف به گذراندن دوره های خاص آموزش و فراگیری مهارت های مربوط به تربیت و مراقبت از کودک و نوجوان و ارائه گواهی آن.

3-مراجعه به مراکز درمانی ، بازپروری  یا توانبخشی برای درمان اعتیاد، بیماری یا اختلالات رفتاری و روانی و یا جسمی

4-خودداری از اشتغال به کار یا حرفه معین

5-اقدام جهت درمان اعتیاد ، بیماری یا اختلالات رفتاری و روانی و یا جسمی کودک

6- مراجعه به سازمان هاو نهادهای حمایتی دولتی و یا غیردولتی به منظور بهره مندی از خدمات و مساعدت های اجتماعی آنها

7- معرفی خود در فواصل معین و برای مدت مشخص به شخص یا اشخاص معرفی شده از سوی مرجع قضایی

8-جبران یا فراهم آوردن ترتیب جبران زیان های ناشی از جرم

در تبصره 2 ماده 45  لایحه آمده است هر گاه در مدت تعویق صدور حکم، مرتکب از اجرای دستور یا دستورات دادگاه خودداری نماید دادگاه به درخواست دادستان قرار تعویق صدور حکم را لغو و وفق مقررات رأی مقتضی صادر می کند. و همچنین اگر مرتکب در عدم انجام دستورات عذر موجه داشته و یا مصلحت کودک و نوجوان اقتضا کند، دادگاه می تواند مدت تعویق را برای یک بار تمدید کند.

مرجع قضایی جهت اجرای مفاد ماده 45 لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان ، نظر تخصصی مددکار اجتماعی بهزیستی یا واحد حمایت دادگستری را جلب و حسب مورد مدت تعلیق تعقیب دعوا یا تعویق صدور حکم و مهلت اجرای دستورات مقرر را مشخص می کند در هر صورت مدت تعویق صدور رأی یا تعلیق تعقیب بیشتر از یکسال نخواهد بود.

بدیهی است دادگاه رسیدگی کننده به جرایم موضوع لایحه یاد شده می تواند ضمن صدور حکم محکومیت حسب مورد یک یا چند مورد از تصمیمات زیر را اتخاذ کند:

• معرفی کودک و نوجوان یا خانواده او به سازمانها و نهادهای دولتی و غیردولتی مسئول یا فعال در زمینه مساعدت به افراد و خانواده های بی بضاعت
• سلب حق ملاقات، حضانت، ولایت، قیمومت، وصایت و سرپرستی کودک و نوجوان
• سپردن موقت یا دائم کودک و نوجوان به سازمان بهزیستی یا مراکز مربوط
• سپردن سرپرستی کودک و نوجوان طبق مقررات مربوط به سرپرستی کودکان فاقد سرپرست (ماده 46 لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان)

- نقدی نژاد، مجتبی، پیشگیری از بزه دیدگی اطفال،  ص 181