“۱)اصل مشروعیت دفاع ۲)اصل مقابله به مثل ۳) اصل منع تجاوز. به موجب اصول طرح شده مادامی که دشمن تعدی نکند ،مسلمانان جنگ نمی کنند ودرهنگام دفاع نیزصرفاً مقابله به مثل کرده،ازاصول قانونی تجاوز نخواهند کرد.تجاوز ازمقررات جنگ ،تعدی به حکم خداوند است.”[۲۸۶] "بنابراین ،شریعت مقدس اسلام ،جنگ را به عنوان یک ضرورت وآخرین راه چاره پذیرفته ومفهوم جواز ازدیدگاه اسلام چیزی نیست جزء همان دفاع مشروعی که درمنشور ملل متحد برآن تاکید شده است …پرواضح است که درچنین شریعتی ،مهمترین شیوه حل اختلاف ،چه در امور داخلی وچه بین المللی ،توسل به راه های مسالمت آمیزی مانند:مذاکره ،بحث آزاد ،حکمیت ،داوری ، وساطت وسازش خواهد بود.”[۲۸۷] "ازدیدگاه اسلام ،جنگ برای کسب قدرت یا ازدیاد ثروت،شدیداً محکوم شده وتنها جنگی که دراسلام مشروع است،پیکار برای کسب آزادی،جلوگیری از نقض پیمان ،ازبین بردن موانع دعوت منطقی به اسلام وگرایش به آن برای کسانی که می خواهند به آیین حق بگروند ولی به وسیله قدرتها محدود شده اند.”[۲۸۸] وسرانجام “فقهای شیعه راه های ذیل را برای پایان جنگ مطرح کرده اند:۱)اسلام آوردن دشمنان ۲)تسلیم شدن آنها ۳)پناهنده شدن دشمن ۴)پرداخت جزیه ۵)آتش بس.”[۲۸۹]
“ابن هشام درکتابی به نام سیره رسول الله(ص) چنین آورده است:… سپس پیامبر به بلال امرکرد که پرچم را به عبدالرحمن عوف بدهد،او چنین کرد.پس پیامبر حمدوسپاس ذات پروردگار به جای آورد وبرای خود طلب رحمت کرد وگفت :ای پسرعوف پرچم رابگیر وهمگی درراه خدا بجنگید وبا آنان که به خدا ایمان ندارند مبارزه کنید ومرتکب نقض امانت یا خیانت نسبت به هیچ کس نشوید وکودکان وزنان را نکشید.این عهد وسیره پیامبرش برای هدایت شما است.”[۲۹۰]
۱- برخورد با اسیران:
یکی از جلوه های روشن حقوق بشر دراسلام مسئله رفتار با اسیران جنگی وحقوقی که دارند ،می باشد. تاریخ گواه این مدعاست که رفتار اسلام با اسیران منطبق بر حقوق ورفتار انسانی است.سرآغاز این بحث آیه شریفه قرآن کریم است که می فرماید:"وغذای خود را با اینکه به آن علاقه دارند به مسکین و یتیم واسیرمی دهند”[۲۹۱]
“رهنمود حقوق اسلامی درزمینه طرز رفتار با اسرای جنگی ،متضمن احکامی است که مفاد حقوق وعرف بین المللی مدرن هرگز به پای آن نمی رسد.اصل اولیه درتعیین وضعیت یک اسیر جنگی این است که دولت اسیرگیرنده ،مسئول حفظ سلامت وامنیت او است واو تحت اختیار رزمنده ای که او را اسیر گرفته قرار ندارد.”[۲۹۲] ."شاید گویاترین دلیل براین که جنگ های پیامبر(ص)جنگ هایی است که به مردم می آموزد خلق وخوی نیکو باید با هرجنگی همراه باشد وفضیلت وارزش در همه مراحل برآن سایه گسترد،برخورد آن حضرت با اسیران نبرد است،بدان گونه که تاریخ بشریت هیچ رزمنده ای را به اندازه محمد(ص) مهربان با اسیران جنگ سراغ ندارد”[۲۹۳] . “.پیامبر (ص) درجنگ بدر می فرمایند:به اسیران اکرام کنید وآنها را درغذای خودتان مقدم دارید.”[۲۹۴] "درواپسین ساعات آخرین روز جنگ بدر ، حمزه اسیران دشمن را جهت تعیین تکلیف نزدپیامبر(ص)آورد.عده آنها هفتاد تن بود.محمد(ص) به حمزه فرمود:این عده را درمیان اصحاب وچادرهای آنان جای دهید وبدانید که باید همیشه به اسیران احترام گذارید واز آنان پذیرایی انسانی کنید. ودرتقسیم اسرا دستورمی دادکه فرزندان را ازمادرانشان جدا نکنید”[۲۹۵]. “امام صادق(ع) می فرماید: واجب است که به اسیران آب وغذا داده شود وبا مهربانی با آنها رفتار شود حتی اگر قرار باشد،اعدام شوند”[۲۹۶] ."ازامام سجاد(ع) روایت شده است:هنگامی که اسیری گرفتی که از راه رفتن ناتوان شد ومرکبی برای حمل او نداری او را رها کن و او را به قتل نرسان چون نمی دانی حکم امام درباره او چیست. ونیزگفت :اسیروقتی مسلمان شد خونش محترم خواهد بود.”[۲۹۷] ” ازنظرشرع مقدس اسلام علاوه بر اینکه اهانت به اسراء جایزنیست،بایدنسبت به آنها با اخلاق اسلامی رفتار کرد.”[۲۹۸].برای محل نگهداری اسیران"شیوه پیامبراسلام(ص) این بود که یا آنان را میان مسلمانان تقسیم می نمودند تا درخانه های خود نگهداری کنند یا درمسجد ازآنها محافظت می شد. به این ترتیب محل زندگی اسیران همان محلی بود که خود مسلمانان زندگی می کردند ، وحتی گفته شده است که پیامبر(ص) برخی ازاسیران را درخانه خود نگهداری می کردند.”[۲۹۹] . امام صادق (ع) درخصوص حقوق اسیران جنگی می
فرم در حال بارگذاری ...
