(۲-۶)
۲-۴-۲- معادله پیوستگی
در قانون دارسی فیزیک جریان آب زیرزمینی با ارتباط دادن سرعت جریان با گرادیان هیدرولیکی به دست آمد. پیوستگی یا بقای جرم، دومین قانون مهم در معادلات آبهای زیرزمینی است. برای حالت پایدار، طبق معادله پیوستگی مقدار آب وارد شده به یک المان حجمی با مقدار آب خروجی از آن، برابر است. فرض میشود که چگالی آب ثابت است و در المان حجمی تغذیه یا تخلیه وجود ندارد. مقدار جریان ورودی به المان برابر است با: (شکل ۲-۳).
(۲-۷)
به صورت مشابه برای وجه مقابل جریان خروجی برابر است با:
(۲-۸)
شکل (۲-۳): جریان ورودی و خروجی از المان حجمی (محمدی، ۱۳۸۶)
حجم خالص جریان ورودی به المان به علت جریان در جهت x به صورت زیر محاسبه میگردد:
(۲-۹)
عبارتهای مشابهی برای جهتهای اصلی دیگر، z و y به دست میآید. بنابراین حجم کلی آب وارد شده به المان به صورت زیر میشود:
(۲-۱۰)
در شرایط پایدار این معادله بایستی برابر با صفر باشد.
(۲-۱۱)
که این معادله، معادله پیوستگی برای جریان پایدار میباشد. با ترکیب قانون دارسی و معادله پیوستگی یک معادله دیفرانسیل جزئی درجه دو به دست میآید:
(۲-۱۲)
اگر آبخوان همگن و همسان فرض شود، K غیروابسته به z, y, x شده و معادله ۲-۱۲ به فرم زیر ساده میشود:
(۲-۱۳)
این معادله، با نام معادله لاپلاس شناخته میشود و معادله حاکم بر جریان آب زیرزمینی در یک محیط همگن و تحت شرایط پایدار میباشد که میتواند با کمک روشهای تحلیلی حل شود. در صورت ناهمگن و غیرهمسان بودن آبخوان، معادله ۲-۱۲ نمیتواند به صورت معادله لاپلاس درآید و بایستی از روشهای حل عددی برای تخمین جواب معادله استفاده شود.
تحت شرایط ناماندگار، مجموع مولفههای جریان در جهت z ,y ,x برابر با صفر نیست. برای به دست آوردن معادله جریان برای شرایط ناماندگار، بایستی عبارتی معرفی شود که تغییرات در حجم در یک دوره زمانی را نشان دهد. عبارت به دست آمده بسته به محدود و آزاد بودن آبخوان متفاوت است.
برای یک آبخوان محصور، تغییرات در حجم ورودی و خروجی به یک المان، باعث تغییر پتانسیل آب زیرزمینی به علت فشردگی آب و آبخوان میشود. حجم آبی که از واحد حجم آبخوان در اثر یک واحد افت هد به دست میآید را ضریب ذخیره ویژه[۳۹] مینامند. یک ضریب دیگر که در بعضی مواقع از آن استفاده میشود، ضریبذخیره[۴۰] است که به صورت زیر تعریف میشود:
(۲-۱۴)
که در آن b ضخامت آبخوان است. اگر مکعب شکل ۲-۳ را در نظر بگیریم، حجم کلی آب وارد شده به المان در زمان به علت تغییر سرعت آب زیرزمینی میتواند بدین فرم نوشته شود:
(۲-۱۵)
در بازه زمانی ، پتانسیل آب زیرزمینی در مرکز المان افزایشی به میزان خواهد داشت. حجم آب ذخیره شده به علت افزایش پتانسیل برابر است با:
(۲-۱۶)
با بهره گرفتن از اصل پیوستگی این دو مقدار بایستی با هم برابر باشند بنابراین:
(۲-۱۷)
با جایگزین کردن ، و از معادلات ۲-۴ تا ۲-۶ و با اضافه کردن ترم q(x, y, t) برای محاسبه جریان ورودی به یا جریان خروجی از آبخوان به عنوان یک تنش خارجی بر روی آبخوان (مثل تغذیه نقطهای یا سطحی) معادله حاکم بر جریان سه بعدی آب زیرزمینی در یک آبخوان محصور به دست میآید:
(۲-۱۸)
دو فرایند مجزا در یک آبخوان آزاد اتفاق میافتد. ابتدا، فشردگی آبخوان و آب باعث تغییر در پتانسیل آب زیرزمینی میشود. در اینجا نیز ضریب ذخیره ویژه به تمام المانها اعمال میشود. به علاوه افت سطح آب آزاد باعث آبگیری از آبخوان میشود. یک واحد کاهش در محل سطح آزاد باعث آزاد شدن آب از ذخیره به میزان Sy در واحد سطح آبخوان میشود که Sy آبدهی ویژه[۴۱] است. آبدهی ویژه اغلب مساوی با تخلخل ویژه، ، در نظر گرفته میشود. بنابراین معادله برای یک آبخوان آزاد به صورت معادله ۲-۱۹ در میآید.
(۲-۱۹)
با در نظر گرفتن استرسهای خارجی q(x,y,t)، معادله حاکم بر جریان سه بعدی آب زیرزمینی در یک آبخوان آزاد به دست میآید.
(۲-۲۰)
در عمل ضریب ذخیره محصور در آبخوان آزاد خیلی کوچکتر از آبدهی ویژه است و در نتیجه از آن صرفنظر میشود (Segar et al, 1997).
۲-۴-۳- حل معادلات حاکم بر جریان در آبهای زیرزمینی
حل معادلات به دست آمده در قسمت قبل معمولآً توسط روشهای عددی انجام میشود. از میان روشهای عددی، روشهای تفاضل محدود به علت سادگی نسبی و قابلیت انعطافی که دارند بیشتر مورد توجه قرار میگیرند. در حل این معادله به روش تفاضل محدود، سیستم پیوسته معادله ۲-۱۸ با یک سری نقطه مجزا در مکان و زمان جایگزین میشوند. در طی این روند، یک دستگاه معادلات دیفرانسیلی جبری خطی به دست میآید که حل آن ها مقادیر هد در نقاط و زمانهای متفاوت را ارائه میدهد. بدین منظور از قوانین تفاضل ریاضی برای حل استفاده میشود. رابطه (۲-۲۱) تقریب تفاضل محدود معادله ۲-۱۸ را نشان میدهد:
(۲-۲۱)
۲-۴-۳-۱- روش عناصر محدود
در این روش تقریب معادلات دیفرانسیل از طریق انتگرال صورت میگیرد و حل عددی انتگرال را میتوان با تقسیم آبخوان به یک سری عناصر به دست آورد و سپس مقدار انتگرال را برای هر سلول حساب نمود. مقادیر هر سلول با توجه به شرایط مرزی با همدیگر ترکیب شده و در نتیجه مجموعهای از معادلات خطی دیفرانسیل مرتبه اول در زمان مورد نظر حاصل میشود که این مجموعه با بهره گرفتن از روش حذفی گاوس حل میشود. در این روش برخلاف روش تفاضل محدود که از شبکه های چهار گوش استفاده میشود، شبکه بندی چند وجهی، که عموماً قسمت های شبکه بندی شده مثلثی میباشند، استفاده میشود. گرهها موید نقاطی هستند که در آن ها پارامترهای مجهولی مانند ارتفاع سطح آب محاسبه خواهد شد. از مزایای این روش این است که انعطاف پذیری شکل عناصر این امکان را را فراهم می کند تا بتوانیم مناطقی که شکل هندسی مرزهایشان پیچیده است را به نحوی تحت پوشش مدل در آوریم، اما چون وارد کردن اطلاعات، شماره عناصر، شماره و مختصات گرهها بسیار وقت گیر است کمتر از این روش استفاده میشود. اساس ریاضی به کار گرفته شده در این روش نسبت به روش تفاضل محدود مشکل تر است در حالی که نتایج حاصل از هر دو روش تفاضل محدود و عناصر محدود معمولاً یکسان میباشد (Faust & Mercer, 1980).
۲-۴-۳-۲-روش تفاضلات محدود
ریچاردسن در سال ۱۹۱۰ روش تفاضلات محدود را یکی از راههای حل تقریبی معادلات دیفرانسیل معرفی نمود. پس از آن شاول و شا این روش را در حل جریانهای آبهای زیرزمینی در حالت ماندگار به کار بردند و برای بررسی جریان آبهای زیرزمینی در حالت ناماندگار از تشابه جریان آب در محیط متخلخل و حرارت در محیط هادی (تئوری تایس) استفاده شد و به تدریج با توسعه کامپیوتر، روش تفاضلات محدود در رژیم نامتعادل به کار رفت (عطارزاده، ۱۳۷۰).
اساس روش تفاضلات محدود در حل معادلات دیفرانسیل، جانشین نمودن مشتقهای جزئی یک تابع در هر نقطه با تفاضلهای آن متغیر در فاصله کوتاه و محدود است که در معادله زیر نشان داده شده است:
(۲-۲۲)
اندازه وکوچک بودن آن بستگی به نوع مسأله دارد. اگر محیط متخلخل را همگن فرض کنیم معادله جریان آب در حالت ناماندگار در این محیط در سیستم سه بعدی به شکل زیر در میآید.
(۲-۲۳)
که F(x,y) مقدار تغذیه یا تخلیه در آن نقطه میباشد.
بنابراین برای محاسبه لازم است سیستم پیوسته آبخوان را به شبکه هایی با ابعاد و تقسیم نمود و همچنین برای محاسبه بایستی زمان پیوسته را به دوره های زمانی یا گامهای زمانی تقسیم نمود.
⦁ مزایای روش تفاضلات محدود
در ارتباط با ابعاد سبک زندگی سلامت محور نیز میتوان گفت بیشترین نمرات میانگین مربوط به زنانی است که در حوزه سلامت مطالعه دارند و کمترین نمرات میانگین متعلق به زنانی است که مطالعه ای در این حوزه ندارند.
نتایج ضریب همبستگی بین میزان استفاده از وسایل ارتباطی و سبک زندگی سلامت محور و ابعاد آن در جدول زیر ارائه شده است. با توجه به مقدار (۰۰۶/۰ = sig)، میتوان گفت رابطه آماری معناداری بین میزان استفاده از وسایل ارتباطی و سبک زندگی سلامت محور وجود دارد. هم چنین با توجه به مقدار ضریب همبستگی (۱۴۶/۰ = r)، این رابطه، مثبت و مستقیم می باشد. به عبارتی با افزایش میزان استفاده پاسخگو از وسایل ارتباطی، نمرهی سبک زندگی سلامت محور وی نیز افزایش می یابد. هم چنین معناداری رابطه مذکور در ارتباط میزان استفاده از وسایل ارتباطی با بعد مدیریت استرس، مسئولیت سلامتی، تغذیه و فعالیت فیزیکی نیز با توجه به سطح معناداری قابل تایید است. مقدار ضریب همبستگی به دست آمده به ترتیب برای بعد مدیریت استرس (۱۴۱/۰ = r)، بعد مسئولیت سلامتی (۱۶۵/۰ = r)، بعد تغذیه (۱۵۹/۰ = r)، بعد فعالیت فیزیکی (۱۷۹/۰= r) میباشد. به عبارتی با افزایش میزان استفاده پاسخگو از وسایل ارتباط جمعی، نمرهی ابعاد مدیریت استرس، مسئولیت سلامتی، تغذیه و فعالیت فیزیکی نیز افزایش مییابد.
جدول ۵-۲-۸ نتایج ضریب همبستگی میزان استفاده از وسایل ارتباطی و سبک زندگی سلامت محور و ابعاد آن
| ابعاد مختلف سبک زندگی سلامت محور | مقیاس کلی سبک زندگی سلامت محور | میزان استفاده از وسایل ارتباطی | |||||
| فعالیت فیزیکی | تغذیه | رشد روحی | روابط اجتماعی | مسئولیت سلامتی | مدیریت استرس | ||
| ۱۷۹/۰ | ۱۵۹/۰ | ۰۰۱/- | ۰۱۸/۰ | ۱۶۵/۰ | ۱۴۱/۰ | ۱۴۶/۰ | r |
| ۰۰۱/۰ | ۰۰۳/۰ | ۹۸۴/۰ | ۷۳۶/۰ | ۰۰۲/۰ | ۰۰۸/۰ | ۰۰۶/۰ | sig |
در جدول ۵-۲-۹، نتایج تحلیل واریانس سبک زندگی سلامت محور و ابعاد آن در بین گروه های مختلف هویت طبقاتی پاسخگویان آمده است. همانطور که جدول زیر نشان میدهد با توجه به مقادیر (۰۸/۳ = f و ۰۲۷/۰ = sig) تفاوت آماری معناداری بین میانگین نمرهی سبک زندگی سلامت محور زنان با هویتهای طبقاتی مختلف وجود دارد.
جدول ۵-۲-۹ نتایج تحلیل واریانس سبک زندگی سلامت محور و ابعاد آن برحسب هویت طبقاتی
. عباسى یعقوبى، احمد بن أبى یعقوب، تاریخ الیعقوبى، بیروت، دار صادر، بىتا، ج۲،ص۴۶۹ ↑
. حموى، شهاب الدین ابو عبد الله یاقوت بن عبد الله، پیشین،ج۴، ص۲۴۰؛ بلاذرى، أبو الحسن أحمد بن یحیى، پیشین، ص۴۳ ؛ ابن الأثیر، عز الدین أبو الحسن على بن ابىالکرم، پیشین، ج۲،ص۲۲۵ ↑
. ابن ابی الحدید، عزالدین ابوحامد، پیشین، ج۱۶، ص۲۱۷ ↑
. مسعودی، أبوالحسن على بن الحسین بن على، مروج الذهب و معادن الجوهر، تحقیق: اسعد داغر، دوم، دارالهجره، قم، ۱۴۰۹
، ج۴، ص۵۱ ؛ ابن الأثیر، عزالدین أبوالحسن على بن ابى الکرم، پیشین، ج۷،ص۱۱۶ ↑
. نقوی، سید محمد تقی، سوگنامه فدک،دوم، الهادی، قم، ۱۳۷۴ش، ص۱۹۸ ↑
. ابن بابویه، محمد بن على، علل الشرائع، اول، کتاب فروشى داورى، قم، ۱۳۸۵ش ، ج۱ ، ص۱۵۵: «از ابراهیم کرخی روایت شده است که از امام صادق پرسیدم: چرا امیرالمؤمنین در زمان خلافتشان فدک راترک کردند؟(پس نگرفتند) فرمودند: به منظور اقتدا به پیامبر اکرم در زمان فتح مکه که عقیل خانه ایشان را فروخته بود؛ به ایشان گفته شد یا رسول الله آیا به منزلتان برمیگردید؟فرمودند: و آیا عقیل برای ما خانهای گذاشته است؟ ما اهل بیت چیزی را که به ظلم از ما گرفته شود پس نمیگیریم. وبرای همین فدک در زمان خلافت ایشان برگردانده نشد.» ↑
. همان: «ما اهل بیتی هستیم که حقمان را از کسی که به ما ظلم کند نمیگیریم ولی و صاحب اختیار امور ما خداوند عزوجل است و جز او حق ما را از ظالمین برما نمیگیرد.» ↑
. طبرسى، احمد بن على، پیشین، ج۱، ص ۱۰۲ ↑
. همان، ج۱، ص ۱۰۴ ↑
. شریف الرضى، محمد بن حسین، پیشین، نامه۴۵ ↑
. الخرائج و الجرائح، قطب الدین راوندى، سعید بن هبه الله، پیشین، ج۱، ص۱۱۳؛ ابن طاووس، على بن موسى، کشف المحجه لثمره المهجه، ص۱۸۲ ؛ مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، پیشین ،ج۲۹،ص۱۲۳ ↑
. جوهری، ابوبکر احمد بن عبدالعزیز ، السقیفه و فدک، دوم، مکتبه نینوی الحدیثه، تهران، ۱۴۰۱ق، ص۹۸ ↑
. ابن ابی الحدید، عزالدین ابوحامد، پیشین، ج۱۶، ص۲۸۴ ↑
. قراچه داغی تبریزی انصاری، محمد علی بن احمد، المعه البیضاء فی شرح خطبه الزهراء،ص۳۲۵ ↑
. مطهرى، مرتضی، آینده انقلاب اسلامی(مجموعه آثار)، صدرا، چهارم، تهران، ۱۳۸۹ش، ج ۲۴، ص۳۶۰ ↑
. مطهرى، مرتضی، مقدمهای بر جهانبینی اسلامی(مجموعه آثار)، صدرا، چهارم، تهران، ۱۳۷۴ش، ج۱۵، ص ۸۹۸ ↑
. هر چند که بعضی آن را چهار خطبه برشمردهاند؛ ولی به اعتقاد اکثر مورخین، خطبه چهارم، ادامه خطبه فدکیه است. ر.ک: دشتی، محمد، فرهنگ سخنان حضرت فاطمه زهرا ، هفتم، مشهور، ۱۳۸۴، صص۷۰-۹۸ ↑
. پورسیّدآقایی، سیّدمسعود، چشمه در بستر(تحلیلی از زمانشناسی حضرت زهرا)، هفتم، انتشارات حضور، قم ،۱۳۹۱ش، ص۳۵۲ ↑
. واژه «لمه» به معنای گروه، در مقدمه خطبه حضرت فاطمه آمده است: «وَ أَقْبَلَتْ فِی لُمَهٍ مِنْ حَفَدَتِهَا» و یکی از اسامی خطبه حضرت فاطمه در مسجدپیامبر میباشد. ↑
. مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، پیشین، ج۲۹، ص۲۳۵ ↑
. اربلى، على بن عیسى، کشف الغمه فی معرفه الأئمه، اول، بنى هاشمى، تبریز، ۱۳۸۱ق، ج۱، ص۴۷۹ ↑
. شرف الدین موسوی، عبد الحسین، النص والاجتهاد، تحقیق: أبو مجتبى، اول، سیدالشهداء ، قم، ۱۴۰۴ ه .ق، ص ۶۱ ↑
. تهرانی، محمد محسن بن علی بن محمد رضا(شیخ آقا بزرگ)، الذریعه إلى تصانیف الشیعه، بیچا، اسماعیلیان، قم، بیتا،ج۷، ص ۲۰۳ ↑
. همان، ج ۱۸، ص ۱۰۹ ↑
. تهرانی، محمد محسن بن علی بن محمد رضا، پیشین، ج۴، ص۳۴۸ ↑
. همان، ج ۲۶، ص ۱۲۵ ↑
. حلى، حسن بن سلیمان بن محمد، مختصر البصائر، محقق/ مصحح: مظفر، مشتاق، اول، مؤسسه النشر الإسلامی، قم، ۱۴۲۱ ق
ص ۴۵۶ ↑
. جوهری، ابوبکر احمد بن عبدالعزیز، پیشین، ص ۹۸ ↑
. ابو الفرج الاصفهانی، علی بن الحسین بن محمد بن احمد بن الهیثم المروانی الأموی القرشی، مقاتل الطالبیین، المحقق: السید أحمد صقر، بیچا، دارالمعرفه، بیروت، بیتا، ص۹۵ ↑
. ابن حیون، نعمان بن محمد، شرح الأخبار فی فضائل الأئمه الأطهار ، محقق/ مصحح: محمد حسین حسینى جلالى، اول، جامعه مدرسین، قم، ۱۴۰۹ ق، ج۳، ص۳۴ ↑
. ابن بابویه، محمد بن على، من لایحضره الفقیه، محقق/ مصحح: على اکبر غفارى، دوم، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، قم،۱۴۱۳ ق، ج۳، ص ۵۶۸ ↑
. ابن بابویه، محمد بن على، علل الشرائع، ج۱، ص ۲۴۸ ↑
. سید مرتضى، ابوالقاسم على بن حسین، الشافی فی الإمامه، تحقیق و تعلیق از سید عبد الزهراء حسینى، دوم، مؤسسه الصادق ، تهران،۱۴۱۰ ق ، ج۴، ص۶۹-۷۶ ↑
. طبرى، محمد بن جریر بن رستم، دلائل الإمامه، اول ، نشر بعثت، قم، ۱۴۱۳ ق، ص ۱۰۹-۱۱۱ ↑
. طبرسى، احمد بن على، پیشین، ص۹۷ ↑
. ابن ابی الحدید، عزالدین ابو حامد، پیشین، ج۱۶، ص۲۱۱ ↑
. بحرانى، میثم بن على بن میثم، شرحنهجالبلاغه، دوم، دفترنشرالکتاب، ۱۳۶۲ش، ج۵، ص۱۰۵ ↑
. اربلى، على بن عیسى، پیشین، ج۱، ص۴۹۲ ↑
. بهاءالدین بغدادی، محمد بن حسن بن محمد بن علی بن حمدون أبو المعالی، التذکره الحمدونیه، اول، دار صادر، بیروت، ۱۴۱۷ق ، ج۶، ص۲۵۵-۲۵۹، ح۶۲۸ ↑
. شامى، جمال الدین یوسف بن حاتم، الدرالنظیم فی مناقب الأئمه اللهامیم، بیچا ، جامعه مدرسین، قم،۱۴۲۰ ق، ص۴۶۵-۴۷۸ ↑
. مسعودی، أبو الحسن على بن الحسین بن على، پیشین، ج۳،ص۲۳۷ ↑
. علاوه بر منابعی که اشاره شد، تعداد دیگری از منابع هستند که این خطبه شریفه را ذکر کرده اند. از جمله: المناقب احمد بن موسی بن مَردُویَه اصفهانی؛ نثر الدرر منصور بن حسین رازی؛ مقتل الحسین موفق بن احمد مکی؛ منال الطالب فی شرح طَوال الغرائب مبارک بن محمد الجزری؛ تذکره الخواص من الأمّه فی ذکر مناقب الأئمه سبط ابن الجوزی؛ معادن الحکمه فی مکاتیب الأئمه علَم الهدی بن فیض کاشانی. برای مطالعه ر.ک: آذربادگان، حسینعلی، نگاهی گذرا به اسناد و منابع مکتوب خطبه فدک، فصلنامه علوم حدیث، شماره ۲۶، ۱۳۸۱ش. ↑
. ابن منظور، محمد بن مکرم، پیشین، ج۱۲، ص۵۴۸ ↑
. ابن اثیر جزری، مبارک بن محمد، النهایه فی غریب الحدیث والأثر، ج۴، ص ۲۷۳ ↑
. فراهیدى، خلیل بن احمد، کتاب العین، ج۸، ص ۳۲۳ ↑
. جوزی، جمال الدین أبوالفرج عبدالرحمن بن علی بن محمد، غریب الحدیث، محقق: عبدالمعطی أمین القلعجی، اول ، دارالکتب العلمیه، بیروت ، ۱۴۰۵ق، ج۲، ص۳۳۳ ↑
. زمخشری، أبو القاسم محمود بن عمرو بن أحمد، الفائق فی غریب الحدیث والأثر، تحقیق: علی محمد بجاوی، محمد أبو الفضل ابراهیم،دوم، دارالمعرفه، لبنان، بیتا، ج۳، ص۳۳۱ ↑
. محمودى، محمد باقر، نهجالسعاده فیمستدرکنهجالبلاغه، مصحح: عزیزآلطالب، سازمانچاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاداسلامى، اول، تهران، ۱۳۷۶ش، ج۱، ص ۸۳ ؛ انصاری، محمد باقر، رجایی، سید حسین، اسرار فدک، اول، دلیل ما، قم،۱۳۸۰ش، ص۱۵۱ ↑
. ابن اثیر جزری، مبارک بن محمد، منال الطالب فی شرح طوال الغرائب، بیچا ، جامعه ام القری، مکه، ۱۳۹۹ق، ص۵۰۱ ↑
به نظر میرسد هر چه تحصیلات افراد بالاتر رود، سبک زندگی سلامت محور آنان نیز افزایش مییابد. نتایج جدول ۵-۲-۵ با توجه به مقدار (۰۳۵/۰=sig)، رابطه آماری معناداری را بین تحصیلات زنان سنین باروری و سبک زندگی سلامت محور آنان نشان می دهد. بنابراین با توجه به مقدار ضریب همبستگی پیرسون (۱۰۷/۰ =r)، میتوان گفت بین تحصیلات و سبک زندگی سلامت محور رابطه مثبت و مستقیمی وجود دارد. به عبارتی با افزایش تحصیلات زنان، نمرهی سبک زندگی سلامت محور آنان نیز افزایش مییابد. هم چنین معناداری رابطه مذکور در ارتباط تحصیلات با بعد روابط اجتماعی نیز با توجه به سطح معناداری (۰۱/۰= sig) قابل تایید است. یعنی با افزایش تحصیلات، نمرهی بعد روابط اجتماعی زنان سنین باروری نیز افزایش مییابد. این وضعیت بیانگر آن است که با بالا رفتن میزان تحصیلات زنان، عملکرد فرد در ارتباط با سبک زندگی سالم بهبود مییابد. از این رو تحصیلات، عامل مهم و کلیدی در شکل گیری سبک زندگی سلامت محور می باشد. همچنین هر اندازه زنان تحصیلات بیشتری کسب می کنند، روابط اجتماعی آنان قوی تر می شود. البته بین متغیر تحصیلات و سایر ابعاد سبک زندگی سلامت محور (مدیریت استرس، مسئولیت سلامتی، رشد روحی، تغذیه و فعالیت فیزیکی) با توجه به مقدار sig رابطه آماری معناداری وجود ندارد.
جدول ۵-۲-۵ نتایج ضریب همبستگی تحصیلات پاسخگو و سبک زندگی سلامت محور و ابعاد آن
ابعاد مختلف سبک زندگی سلامت محور
مقیاس کلی سبک زندگی سلامت محور
تحصیلات
فعالیت فیزیکی
تغذیه
رشد روحی
روابط اجتماعی
مسئولیت سلامتی
مدیریت استرس
۰۵۴/۰
۰۱۷/۰
۰۶۸/۰
۱۲۶/۰
۰۶۴/۰
۰۴۳/۰
۱۰۷/۰
r
۲۸۹/۰
۷۳۸/۰
۱۸۴/۰
۰۱۳/۰
۲۰۹/۰
۴۰۲/۰
۰۳۵/۰
sig
همان طور که در جدول ۵-۲-۶ مشاهده می شود با توجه مقدار sig میتوان گفت رابطه آماری معناداری بین درآمد ماهیانهی خانوادهی پاسخگو و سبک زندگی سلامت محور وجود ندارد. از نکات قابل توجه در ارتباط با این فرضیه، رد شدن پیش فرض تحقیق در ارتباط با تمام ابعاد متغیر وابسته است. به عبارتی درآمد ماهیانه خانواده در بین زنان مورد بررسی، رابطه معناداری با تغییرات رفتارهای مربوط به سبک زندگی سالم و ابعاد آن مانند کاهش استرس، روابط اجتماعی، تحرک و فعالیت فیزیکی و … ندارد. بنابراین می توان گفت فرض H0 مبنی بر عدم وجود رابطه معنادار بین درآمد ماهیانه خانواده و سبک زندگی سلامت محور و ابعاد آن، تایید و فرض ۱H مبنی بر وجود رابطه معنادار میان متغیر مستقل و وابسته و ابعاد آن، رد می شود.
جدول ۵-۲-۶ نتایج ضریب همبستگی درآمد ماهیانه خانواده و سبک زندگی سلامت محور و ابعاد آن
شکل(۴- ۱۸): a) میدان خروجی بر حسب میدان ورودی برای (خط پررنگ) ، (خط کم رنگ) ، ( نقطه چین پر رنگ) و ( نقطه چین کم رنگ) و ، ، ، ، ،
برای بررسی نقش میزان تداخل کوانتومی روی رفتار چندپایایی منحنی میدان ورودی بر حسب میدان خروجی را به ازای مقادیر مختلف رسم خواهیم کرد، شکل (۴- ۱۹). مشاهده میکنیم که آستانه چندپایایی با افزایش میزان اثر تداخل کوانتومی به سختی کاهش مییابد، که اشاره به این دارد که رفتار چندپایایی به اثر تداخل کوانتومی حساس نخواهد بود.
شکل(۴- ۱۹): میدان خروجی بر حسب میدان ورودی برای (خط پر رنگ) ، (نقطه چین) ، (خط کم رنگ) و ، ، ، ،
فصل پنجم
دوپایایی نوری در سیستم اتمی پنج ترازی
مقدمه
در این فصل رفتار دوپایایی نوری درسیستمهای اتمی پنج ترازی در حضور میدان های همدوس لیزری بررسی خواهد شد. سیستم پنج تراز ی که دوپایایی آن بررسی شده است سیستم کوبراک- رایس است.[۱۷] علاوه بر آن در این فصل پدیده دو پایایی نوری در یک سیستم اتمی پنج ترازی - شکل با سه میدان جفت کننده و یک میدان کاوشگر در یک کاواک حلقوی یکسویه بررسی خواهد شد. تا کنون سیستم اتمی پنج ترازی - شکل بیشتر از جنبه های نشر خودبخودی ترازها و فوتو آشکار ساز با طول موج پایین مورد توجه بوده است.[۱۸] نشان می دهیم که آستانه دوپایایی به شدت میدان های اعمالی بر سیستم وابسته است، همچنین با تغییر در شدت میدانهای جفت کننده چند پایایی نیز ایجاد می شود. در آخر، منحنی های جذب و پاشندگی با تغییر در شدت میدانهای جفت کننده بررسی خواهد شد.
۵-۱ دوپایایی نوری در سیستم پنج ترازی کوبراک –رایس
این سیستم اتمی پنج ترازی توسط کوبراک- رایس معرفی شده است و اخیراَ دوپایایی آن بررسی شده است.[۱۹و۲۰] در شکل (۵-۱) این سیستم اتمی نشان داده شده است. گذارهای ، ، ، و به وسیله چهار میدان لیزری همدوس با فرکانس های رابی ، ، و تحریک شده اند. سیستم با رسم این میدانها بصورت یک سیستم بسته الماسی شکل در می آید. میدان کاوشگر با فرکانس رابی به گذار و میدان ضعیف نیز به گذار اعمال شده است.
شکل(۵-۱): طرح ترازهای انرژی سیستم اتمی کوبراک- رایس و میدانهای جفت کننده و کاوشگر اعمالی
هامیلتونی کل در تصویر اندرکنش و با تقریب موج چرخان به زیر می باشد:
(۵-۱) +
که در آن فاز اعمال شده به گذار را نشان می دهد. معادلات حرکت ماتریس چگالی بصورت زیر می باشند:
(۵-۲- الف)
(۵-۲- ب)
که در معادلات بالا آهنگ گسیل خودبخودی از تراز به تراز پاینی را نشان می دهند. نامیزانی های اتمی و فاز نسبی نیز به صورت زیر تعریف شده اند:
(۵-۳- الف)
(۵-۳- ب)
(۵-۳- پ)
(۵-۳- ج)
که فرکانس مرکزی میدان مربوطه و ، ، ، ، ، به ترتیب فرکانسهای میدانهای کاوشگر و جفت کننده میباشند.
میدان لیزری کل که بر آنسامبل اتمی از اتمهای کوبراک- رایس اعمال می شود، بصورت زیر میباشد:
(۵-۴)
که دامنه میدان کاوشگر است که در داخل کاواک حلقوی میچرخد، و و و ، دامنه میدانهای جفت کننده میباشند. قطبش القا شده در گذار توسط رابطه بدست می آید. در حد حالت پایا بین شدت میدان فرودی و شدت میدان عبوری شرایط مرزی برای کاواک به صورت زیر میباشد:
(۵- ۶- الف)
(۵- ۶- ب)