۳-۷-۲ پیدایش نظام بیمه ای:
نظام بیمه ای برای اولین بار در اواخر قرون وسطی در اروپا پدید آمد و اولین بار نظام بیمه ای که در تاریخ بیمه شناخته شده، بیمه دریایی است و اولین و قدیم ترین سند بیمه، مربوط به بیمه باربری دریایی است. طبق این سند کشتی های باربری و کالاها در طول سفرهای دریایی از خطرها بیمه می شده است.
نخستین قرارداد بیمه در ایتالیا در سال ۱۳۷۴ میلادی انجام شده ولی قراردادهای مربوط به بیمه تابع نظام خاصی نبوده است و با عرف و عادت مردم هر سرزمین تفاوت داشته است. برخی مقررات بیمه در اسپانیا بین سالهای ۱۴۳۶ و ۱۴۸۴ میلادی به فرمان بارسلون تدوین شده است و این مقررات مربوط به بیمه دریایی است. اولین نظام بیمه دریایی که مشتمل بر اصول و قواعد ثابت بیمه ای است در سال ۱۴۳۵ میلادی تدوین شده که عناصر بیمه و مقررات و شرایط راه اجرای آن راتعیین نموده است.
اولین بیمه نامه ها در کشورهای مجاور دریا به دست آمده و دولت های که دارای کشتی های حمل و نقل دریایی بوده چون با حوادث دریایی روبرو بوده اند احکام و مقرراتی را وضع کردند که نوعی بیمه دریایی نسبت به کشتی و کالا و صاحبان و سرنشینان آن محسوب می شد. قرارداد بیمه، در ابتدا قراردادی خصوصی بود که بر اساس نیازهای تجارتی بین طرفین تنظیم می شد.
در سده های پانزدهم و شانزدهم مقررات خاصی برای فعالیت های بیمه ای در پایتخت های بزرگ کشورهای اروپایی وضع شد. بعد از گذشت زمانی از پی بیمه دریایی،بیمه خشکی پدید آمد که در ابتدا مربوط به اموالی بوده است که در مسیر حمل و نقل با خطر روبرو بوده اند. تاریخ بیمه خشکی به صورت نظام بیمه ای به قرن شانزدهم و هفدهم میلادی بر می گردد. پایه و اساس تأسیس شرکت های بازرگانی که در رشته بیمه آنش سوزی فعالیت می کنند به کشورهای اروپایی و به سده شانزدهم میلادی بر می گردد که صندوقهایی را به نام (گیله) برای جبران خسارتهای ناشی از آتش سوزی تشکیل داده بودند این صندوقها به صورت محدود به زیاندیدگان یاری می رساندند. آتش سوزی های بزرگی نظیر آتش سوزی سا ۱۶۶۶ شهر لندن و آتش سوزی سال ۱۶۷۶ شهر هامبورگ، موجب شد که ضرورت وجود شرکت های بیمه بازرگانی با پوشش وسیع بیش از پیش آشکار شود.(آتش سوزی بزرگ لندن که در سپتامبر ۱۶۶۶ میلادی در شهر لندن رخ داد از یک مغزه نانوایی شروع شد و به سرعت به سرعت به ساختمان های مجاور سرایت کرد و در نتیجه چهارصد کوچه و خیابان شر لندن به مساحت تقریبی ۱۷۵ هکتار را که شامل سیزده هزار واحد مسکونی و تجاری و حدود یک صد کلیسا بود، طعمه خود ساخت). بعد از آتش سوزی شرکت های بیمه ای، بیمه آتش سوزی را مطرح کردند. بیمه آتش سوزی در اواخر قرن هفدهم میلادی در انگلستان به وجود آمد و در سایر کشورها، در قرن هجدهم به صورت نظام بیمه ای مدون و گسترده درآمد.
بیمه عمر نیز یکی از انواع بیمه است که سابقه بیشتری نسبت به سایر بیمه ها دارد.بیمه عمر ابتدا مربوط به کاپیتان و کارکنان کشتی بود. به مرور زمان مسافران کشتی را نیز تحت پوشش قرار داد. بیمه عمر که یکی از بیمه های اشخاص است به چند قرن باز می گردد و اولین اثر بیمه ای یا بگوییم نخستین بیمه نامه عمر در زمان ملکه الیزابت اول صادر گردید که بصورت یک بیمه (عمر ساده زمانی) بود و زندگی بیمه گذار را برای مدت یک سال تحت پوشش قرار می داد. تاریخ بیمه عمر در سال ۱۵۸۳ میلادی به انگستان بر می گردد.
بیمه لویدز درسال ۱۷۲۰ میلادی در لندن تاسیس شد و توسعه یافت و اکنون نیز به عنوان"بیمه شاخص” شهرت جهانی دارد.
برای اولین بار موسسه مزبور اقدام به ارائه بیمه نامه دزدی به عنوان یک پوشش جدید بیمه ای در لندن نموده است لکن امروز بیمه لویدز خطرات بزرگ را مورد پوشش بیمه ای قرار می دهد. با اختراع اتومبیل یک نوع بیمه دیگر پا به عرصه وجود گذاشت.
اتومبیل در سالهای واپسین سده نوزدهم میلادی با پیام رفاه و آسایش به زندگی انسان وارد شد و از همان روزهای نخست آشکار گشت که میهمان ناخوانده ای به نام “خطر” را همراه خویش آورده است،که با تمامی تمهیدات و رعایت اصول ایمنی باز احتمال حضورش همراه ماشین می رود. وقتی مشخص شد که نمی توان “خطر” را با اقدامهای ایمنی و احتیاطی حذف کرد چاره های دیگر اندیشیدند و پای بیمه اتومبیل به میان آمد. اتومبیل به سبب آنکه از ابزارهای مورد نیاز زندگی روزمره مردم است و قشر بزرگی با آن سروکار دارند به دلیل اهمیت این وسیله، بیمه اتومبیل اهمیت ویژه ای در بین فعالیت های بیمه ای پیدا کرد و بیمه های مختلفی در رابطه با اتومبیل مانند بیمه بدنه اتومبیل، بیمه حوادث، بیمه سرنشین و راننده و شخص ثالث مطرح شد.
بیمه هواپیما نیز همانند بیمه اتومبیل و قطار با اختراع و توسعه صنعت هواپیما سازی به وجود آمده است.توسعه و گسترش تکنولوژی و ایجاد پروژه های بزرگ ساختمانی و نصب ماشین آلات صنعتی و کارخانجات بزرگ، بیمه های تمام خطر نصب و مقاطعه کاران را به دنبال آورد بیمه تعطیل کارخانجات در نتیجه پیدایش و توسعه کارخانجات و کارگاههای صنعتی و بیمه خطرات انفجار اتمی از آخرین نوع بیمه هایی است که به منظور جبران خسارت جانی و مالی بیمه شده و بیمه گذاران پدید آمده است. همراه با وقوع انقلاب صنعتی در سده هجدهم و رشد ابزار صنعتی و مکانیکی و گسترش خطرات ناشی از حوادث، افق های جدیدی در فراسوی بیمه گران گشوده شد و به مرور صورت های جدیدی از بیمه به وجود آمد و گسترش یافت و شرکت های بیمه ای بازرگانی، با سرمایه های نسبتاً کلان تشکیل شد و به سرعت گسترش یافت. پس از ابداع و گسترش بیمه، علاوه بر بیمه های حمل و نقل دریایی و آتش سوزی و دزدی، اشکال جدیدی از بیمه چون بیمه آفات و خسارتهای کشاورزی و دامی، بیمه نقص ابزار مکانیکی و بیمه تصادفات و خطرهای جنگی و بیمه حوادث حمل و نقل هوایی، بیمه مسئولیت پزشکی و بیمه مسئولیت مدنی، بیمه اعتبارو بدهکاری پدید آمد و هرچه قلمرو فعالیت های اقتصادی و مسئولیت گسترده تر و خطر افزون تر می شد نیز به بیمه شدت می گرفت و توسعه می یافت. امروزه بیش از صدها نوع بیمه با پوشش گسترده، از سوی شرکتهای بیمه ارائه می شود.
بدین ترتیب می بینیم نیاز به ایمنی و وجود خطر در صحنه های زندگی منشاء پیدایش و گسترش بیمه در طول تاریخ بوده است.
۴-۷-۲ بیمه در جهان امروزی
در دو قرن اخیر فعالیتهای بیمه ای در سرتاسر جهان توسعه یافته است. در کشورهای صنعتی بیمه نقش مهمی را در ثبات وضع اقتصادی بازی می کند و در کشورهای جهان سوم نیز مزایای اجتماعی و اقتصادی بیمه شناخته شده و عملیات بیمه ای به تدریج گسترش یافته است.
بیمه حوادث با انواع مختلف در دو قرن اخیر متداول شده است. از جمله بیمه حوادث شخصی که زندگی فرد را در صورت نقص عضو و از کار افتادگی ناشی از حادثه تأمین می کند و یا در صورت فوت ناشی از حادثه سرمایه هایی را در اختیار خانواده او می گذارد. در یک قرن اخیر سازمانهای بیمه اجتماعی که توسط دولتها و یا زیر نظر آنها اداره می شوند نقش قابل ملاحظه ای در توسعه بیمه بازنشستگی، بیمه عمر و حادثه شخصی کارگران و کارمندان و سایر حقوق بگیران به عهده گرفته اند. در ابتدا پیدایش بیمه های اجتماعی موجب رکود نسبی این بیمه ها شد ولی بتدریج تعارض بین بیمه های اجتماعی و بازرگانی منطقی گردید زیرا آشنایی با یک نوع بیمه موجب توجه افراد به سایر انواع آن شد. با اختراع اتومبیل یک نوع جدید بیمه در حد وسیعی متداول شد.بیمه خسارات وارد بر اتومبیل بیمه شده و همچنین بیمه خسارات وارد به اشخاص ثالث که در معرض تصادف هستند در هر نقطه ای از جهان وجود دارد و به این ترتیب بیمه مسئولیت در مقابل اشخاص ثالث رواج پیدا کردو بیمه مسئولیتهای ناشی از اموال و فعالیتهای حرفه ای افراد معمول شد و حتی مسئولیت ناشی از نواقص تولیدات صنعتی و غذایی و دارویی متداول گردید. از جمله انواع جدید بیمه،بیمه تمام خطر مهندسی است که نقش قابل ملاحظه ای در توسعه صنعتی و اجرای طرحهای عمرانی کشورها دارد.
بیمه های مربوط به وسایل نقلیه هوایی از جمله بیمه بدنه هواپیما و هلی کوپتر، بیمه مسئولیتهای ناشی از مسافرت هوایی،بیمه سرنشین ، بیمه مسئولیت فرودگاهها از جمله بیمه هایی است که در قرن اخیر اهمیت قابل ملاحظه ای یافته است.
۵-۷-۲ پیشینه بیمه در ایران :
درایران قبل از اسلام، مابین قبایل و اقوام ساحلی خلیج فارس و جزایر نشینان خلیج مذکور و اطراف آن، نوعی قراردادهای ضمانت ، به وجود آمده بود که بی شباهت به بیمه دریایی نیست.
به موجب این قراردادها، تجار و صاحبان کشتی در رابطه با معاملات بازرگانی که با هم داشتند، پرداخت قسمتی از خسارت وارده احتمالی در طول سفر دریایی را ضمانت می کردند که شباهتی به بیمه امروزی داشت.
در نظام حقوقی و اقتصادی ایران پس از اسلام مفهوم بیمه به اصطلاح رایح امروزی ناشناخته می باشد (گرچه مبانی نظری بیمه،هم در فرهنگ دینی و هم در فرهنگ ملی وجود داشته است). بطوری که در قرن های هجده و نوزده میلادی که بیمه در اروپا و آمریکا و حتی هندوستان توسعه پیدا کرده بود، اثری از بیمه و بیمه گری در نظام حقوقی و اقتصادی ایران مشاهده نمی شد؛ پیدایش و رواج بیمه به مفهوم امروزی آن در ایران سابقه چندانی ندارد سابقه بیمه درایران به حدود سال ۱۲۶۸ هجری شمسی در دوره ناصرالدین شاه بر می گردد.برای
اولین بار در زمان سلطنت وی بیمه به مفهوم جدید و امروزی آن وارد فرهنگ و حقوق و ادبیات ایران گردید.
امتیاز تاسیس اداره بیمه حمل و نقل در سال ۱۳۰۸ ه.ق (مطابق با ۱۲۷۰ ه.ش و ۱۸۹۱ میلادی) ازطرف ناصرالدین شاه به یک کمپانی روسی داده شد و شاه قاجار با یک تبعه روسی بنام “لازاپولیاکف” امتیاز نامه مزبور را همراه یکی از اعضای شورای دولتی تزاری روسیه به امضاء رساند. این امتیاز نامه مشتمل بر یک مقدمه و یازده فصل بوده و فعلاً جزو اسناد تاریخی در کتابخانه مجلس شورای اسلامی نگهداری می شود. دراین قرارداد که اولین قرارداد بیمه ای محسوب می شود کلمه بیمه و تضمین کنار هم ذکر شده است و بیمه و خطر در متن امتیاز نامه آمده است که مشعر به این معناست که در گذشته نیز از واژه بیمه، تضمین و صیانت از خسارت و خطر اراده شده است. فصل پنجم این امتیازنامه چنین می گوید:
“اداره بیمه و نقلیات،حق خواهد داشت که در جمع بلاد و قراء و نقاط ممالک محروسه ایران از قرار ذیل بیمه و تضمین نماید” و در بند چهارم آمده است:
“رابعا- مال التجاره و بارهای کشتی و امانات و عموما هر قسم محمولات و اشیای گران بهای کشتی باری و کرجی و قایقهایی که بار داشته یا خالی باشند و واگن و مسافرین کشتی و کرایه،خواه در کشتی یا خشکی بوده
باشد و غیره را بیمه خواهد کرد،از هر قسم"خسارت و خطری” که هنگام نقل ب کشتی یا به دریاچه یا رودخانه یا نهرهای طبیعی و نهرهای مصنوعی وارد آیند.”
یک کمپانی دیگر روسی با مدیریت “نیکلای الکساندر اوبیج تویستوسکی” برای حمل و نقل اجناس از سواحل غربی دریای خزر به دریای سیاه به منظور ارسال کالا “طرابوزان” و “استانبول” و نیز از"تبریز” به این مناطق تسهیلاتی ایجاد نموده و همین کمپانی به بیمه کردن تمام اجناسی که برای حمل و نقل به آن سپرده می شده اقدام می کرده است. تاریخ این امتیاز هفتم ژوئن ۱۸۹۳ میلادی می باشد و نام امتیاز نیز “امتیاز بنگاه بیمه حمل و نقل ایران راه انزلی- قزوین” بوده است که همزمان با سومین امتیاز “پولیاکف” می باشد. قرارداد دیگری که در آن کلمه بیمه به کار رفته است، قرارداد پستی مورخ ۱۸ فوریه ۱۹۰۵ میلادی مطابق ۲۹ بهمن ۱۲۸۴ هجری شمسی است که بین ایران و روس در مورد” بیمه ارسال امانات پستی” منعقد شده است.
در اوایل سلطنت احمد شاه قاجار نیز دو موسسه روسی به نام ” نادژوا ” و “کافکار مرکوری” برای اولین بار به صورت شرکت بیمه ای در ایران شروع به فعالیت کردند و به عملیات بیمه ای پرداختند گرچه پیش از این، قرارداد ، امتیاز نامه بیمه با دو تبعه روسی دوره ناصرالدین شاه منعقد شده بود لکن “پولیاکف” به دلیل عدم انجام تعهد خود در ظرف سه سال که در امتیاز نامه قید شده بود ، لغو شد.این موسسات که قدیم ترین شرکتهای بیمه در ایران هستند به بیمه کردن کالاها و محمولات تجاری که از روسیه به ایران وارد یا از ایران به روسیه صادر می شد، اقدام می کردند و یک شرکت بیمه انگلیسی به نام “شرکت بیمه آلیانس” در همان دوره نمایندگی خود را در تهران دایر کرد و متعاقب آن بسیاری از شرکتهای بیمه خارجی در ایران شعب و نمایندگی هایی تأسیس نمودند.
بدین ترتیب عملیات بیمه و بیمه گری در ابتدا توسط شرکتهای روسی و انگلیسی در ایران آغاز شد و شرکتهای خارجی چون"یورکشایر” انگلستان،"جنرال اکسیدنت کالدونیان"،"ایگل استار"،"یوزویچ یونیدن"،"اینگستراخ شوروی” و “وسترن استترلین” و … اقدام به تأسیس نمایندگی در ایران کردند تا جایی که تا شهریور ۱۳۱۴ تعداد شرکتهای بیمه خارجی به ۲۹ نمایندگی رسید.
فعالیت های شرکت های بیمه خارجی درایران که در بدو امر شناخته می شد بصورتی درآمده بود که برای اقتصاد ملی بجای نفع، زیان آور بود، از یک سو این شرکتها با بهره گرفتن از عدم اطلاع بیمه گذاران در مقابل پوششهای محدود، حق بیمه های کلانی مطالبه و دریافت می کردند و به بهانه های گوناگون از پرداخت خسارت شانه خالی می کردند و از طرف دیگر سود سالانه مبالغ قابل توجهی ارز به صورت حق بیمه از کشور
خارج می شد بدون آنکه معادل آن بصورت خسارت به مملکت وارد شود. وضع بی بند و باری پیش آمده بود که به هیچ وجه مناسب وضع اقتصاد ملی و رفاه جامعه نبود. برای مقابله با این وضع قانون بودجه ۱۳۱۴ به دولت اجازه داد مبلغ بیست میلیون ریال برای تأسیس یک شرکت بیمه ایرانی اختصاص دهند. بدین ترتیب در ۱۵ آبان در ایران روز بیمه نامیده شد.پس از تأسیس شرکت بیمه ایران موضوع تدوین و مقررات خاص بیمه میان آمد، زیرا محاکم بعلت عدم آشنایی به بیمه که حتی در بعضی موارد با شرایط مخصوص معاملات تجاری اختلاف دارد موجب نارضایتی بیمه گر یا بیمه گذار یا هر دو را فراهم می کردند. لذا قانون بیمه در ۳۶ ماده تهیه در هفتم اردیبهشت ماه ۱۳۱۶ از تصویب مجلس گذشت.علاوه بر قانون بیمه بتدریج قوانین و مقررات دیگری نیز وضع شده است که هر یک از آنها تأمین کننده هدف معینی است. لذا از نظر اهمیت هیچیک از آنها نمی تواند با قانون بیمه برابری کنند .اهم آنها عبارتست از:
۱- تصوینامه مورخ ۱۲/۹/۳۱ هیئت وزیران که علاوه بر تأیید و تنفیذ تصویب نامه های قبلی درباره موسسات بیمه، تا مدت ده سال دیگر بر کار موسسات بیمه حکومت کرده و تکلیف بیمه های دولتی و اتکایی اجباری و نظارت بر موسسات بیمه غیر دولتی را تعیین کرده است.
۲- قانون بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی در مقابل اشخاص ثالث مصوب ۱۳۴۷ که بموجب آن بیمه مسئولیت وسایل نقلیه از اول سال ۴۸ اجباری شده است.
۶-۷-۲ تحولات صنعت بیمه در ایران:
بطور کلی می توان تحولات صنعت بیمه در ایران را بصورت زیر عنوان نمود:
آغاز فعالیت بیمه در ایران به سال ۱۲۸۹ ه.ش بر می گردد و عملیات بیمه در ایران را دو موسسه روسی آغاز کردند و تا سال ۱۳۱۴ که اولین شرکت بیمه ایرانی تأسیس شد بازار بیمه در اختیار شرکت های بیمه خارجی بود.
با توجه باینکه صنعت بیمه در طول مدت فعالیت خود در مقاطع مختلف در شرایط کاملاً متفاوتی قرار داشته است، می توان مقاطع زمانی تحولات صنعت بیمه را به این موارد تقسیم کرد:
۱- از سال ۱۲۸۹،آغاز فعالیت بیمه درایران تا سال ۱۳۱۴،تاریخ تاسیس شرکت سهامی بیمه ایران؛
۲- از سال ۱۳۱۴،تاریخ تاسیس شرکت سهامی بیمه ایران تا سال ۱۳۵۰،تاریخ تاسیس بیمه مرکزی ایران؛
۳- از سال ۱۳۵۰،تاریخ تاسیس بیمه مرکزی ایران تا سال ۱۳۵۸،تاریخ ملی شدن صنعت بیمه کشور،
۴- از سال ۱۳۵۸،تاریخ ملی شدن شرکت های بیمه خصوصی تا سال ۱۳۶۷،تاریخ تصویب قانون اداره امور شرکت های بیمه؛
۵- از سال ۱۳۶۷،تاریخ تصویب قانون اداره امور شرکت های بیمه تا سال ۱۳۸۰،تاریخ تصویب قانون تاسیس موسسات بیمه غیر دولتی؛
۶- از سال ۱۳۸۰تاریخ تاسیس موسسات بیمه غیر دولتی تا سال ۱۳۸۸،خصوصی سازی شرکت های بیمه دولتی.
۱-از سال ۱۲۸۹،آغاز فعالیت بیمه درایران تا سال ۱۳۱۴،تاریخ تاسیس شرکت سهامی بیمه ایران؛
صنعت بیمه به شکل امروزی آن و به صورت یک حرفه مستقل، برای نخستین بار در سال ۱۲۶۹ در ایران مطرح گردید. در این سال امتیاز فعایت انحصاری در زمینه بیمه حمل و نقل برای مدت ۷۵ سال به یک فرد از اتباع روسیه به نام لازارپولیاکف واگذار شد. وی ظرف مهلت سه سال که جهت آفاز فعالیت بیمه ای برای وی در نظر گرفته شده بود، قادر به تأسیس بیمه نگردید و در نتیجه امتیاز وی لغو شد و در سال ۱۲۸۹ دو شرکت بیمه روسی به نام های روسی نادژدا و کافکاز مرکوری اقدام به تأسیس نماندگی در ایران کرند.
در سال ۱۳۱۰، قانون و نظام نامه راجع به ثبت شرکت ها درایران به تصویب رسید و متعاقب آن بسیاری از شرکتهای بیمه خارجی اقدام به تأسیس یا نمایندگی در ایران کردند. تعدادی از این شرکت ها پیش از تصویب قانون یاد شده فعالیت بیمه ای خود را در ایران آغاز کرده بودند و پس از تصویب قانون به ثبت رسیدند.
در میان شرکتهای بیمه خارجی فعال در ایران، شرکت های انگلیسی از جهت تعداد و حجم فعالیت موقعیت بهتری داشتند. به تدریج تغییراتی در فعالیت شرکتهای بیمه خارجی پدیدار گشت و فعالیت برخی از شرکتها متوقف و شرکتهای جدید جانشین آنها شدند. به عنوان مثال شرکت های نادژدا و کافکاز مرکوری که تنها در زمینه باربری فعالیت داشتند،در سال ۱۲۹۹ تعطیل شدند و در سال ۱۳۰۴ به جای آناه شرکت بیمه اینگستراخ
شوروی سابق شروع به فعالیت کرد.شرکتهای بیمه خارجی فعال در ایران عبارت بودند از:
۴-سرویسهای اصلی تلفن بانک
دریافت موجودی، دریافت سه گردش، ارسال صورت حساب با نمابر، پرداخت قبض، دریافت اطلاعات وام خود (در برخی از تلفن بانکها)، پرداخت فیش بیمه، غیر فعال کردن کارت شتاب همان حساب، تغییر رمز حساب در برخی از بانکها رمز تلفن بانک و همراه بانک یکی است).بانکداری مبتنی بر نمابر)
در این نوع ازبانکداری اطلاعاتی چون موجودی حساب، وضعیت پرداخت اقساط چک و… از طریق سیستم نمابر ارسال میشود. این سیستم ازمدتها قبل از طریق برخی از مطرح ترین بانکهای کشور ارائه گردید اما به دلیل عدم دسترسی عموم مردم به نمابر چندان مورد استقبال قرار نگرفت و همه گیر نشد.
این نوع از بانکداری بیش از سایر انواع بانکداری الکترونیک در کشور مرسوم شده و با وجود مشکلات دستگاههای خود پرداز اغلب مردم یک یا چند کارت بانکی دارند و از آن استفاده میکنند. دستگاههای خودپرداز علاوه بر ارائه وجه نقد خدماتی چون: اعلام موجودی، اعلام ۱۰گردش آخر حساب، پرداخت قبوض، ارائه رمز دوم، تغییر رمز، فروش کارت شارژ و … را ارائه میکنند.
پایانههای فروش یا دستگاههای پوز در اغلب فروشگاهها حضور دارند و جایگزین مناسبی برای وجه نقد شدهاند علاوه بر این از طریق این دستگاهها هم میتوانید موجودی حسابتان را چک کنید و کارت شارژ خریداری کنید
.۷-بانکداری مبتنی برشعبه های الکترونیکی: شعبههای الکترونیک یا ۲۴ ساعته که توسط برخی بانکها راه اندازی شدهاند در طی ۲۴ ساعت شبانه روز به ارائه خدمات بانکی در بستر بانکداری الکترونیک میپردازند و مسلما در این شعبات نیروی انسانی کمترین دخالت را دارد..
بانکداری اینترنتی برای همه افراد از یک درجه اهمیت برخوردار نیست. مشاورین ،مشتریان بانک های اینترنتی را به چهار گروه تقسیم نموده اند:
این گروه مشتری مایل به اتوماسیون وساده نمودن احتیاجات تراکنشی خود ،تاحدامکان می باشد.دستیابی به حساب های چک (جاری) وکارت های اعتباری از طریق خط اینترنت ،به عنوان مزیتی برای این گروه مشتریان محسوب می شود.دراین نوع حساب ها ،پرداخت قبوض با کارمزد کم باابزاری برای اتوماتیک نومدن عملیات ،از اهمیت خاصی برخوردار است.
۲-پس انداز کنندگان:
این دسته از مشتریان به دنبال نتیجه وبازدهی بالا از حساب های خود هستند که اقدام به نگاهداری وجوه ومبالغ بالامی نمایندوانتظار کارمزد پایین رادارند.انتقال راحت وجوه بین حسابهابرای این افراداهمیت دارد.
۳-خریداران فوری :این گروه از مشتریان بدون دغدغه فکری خواهان ،خدمات مالی جامع ،کارت های اعتباری ،وام ها وپرداخت قبوض بطور یکپارچه می باشند.سهولت در استفاده وگستردگی این خدمات،مهم ترین عامل برای این گروه از مشتریان می باشد.درحالی که همه بانکهای اینترنتی برای ارائه خدمات کارمزد دریافت نمی کنند بعضی نیز براساس وضعیت حساب ،بخشی از کارمزد راحذف مینمایند
۴ -وام گیرندگان :وام گیرندگان نیز جز گروه دیگری از استفاده کنندگان از خدمات اینترنتی می باشند که از خدمات ارائه شده در بانکداری اینترنتی استفاده می نمایند مانند در خواست تسهیلات ،ارائه مدارک ،در خواست استعلام ،واریز پیش دریافت ها ،باز پرداخت اقساط و…(صمدی ،۱۳۸۵)
۲-۷-۴)سرویسهای بانکداری اینترنتی بانکداری الکترونیک شامل سیستمهایی است که مشتریان موسسات مالی را قادر میسازد تا در سه سطح اطلاعرسانی، ارتباط و تراکنش از خدمات و سرویسهای بانکی استفاده کنند: الف – اطلاع رسانی: این سطح ابتداییترین سطح بانکداری اینترنتی است. بانک اطلاعات مربوط به خدمات و عملیات بانکی خود را از طریق شبکههای عمومی یا خصوصی معرفی میکند. ب – ارتباطات: این سطح از بانکداری اینترنتی امکان انجام مبادلات بین سیستم بانکی و مشتری را فراهم میآورد. ریسک این سطح در بانکداری الکترونیک بیشتر از شیوه سنتی است و بنابراین، برای جلوگیری و آگاه ساختن مدیریت بانک از هرگونه تلاش غیرمجاز برای دسترسی به شبکه اینترنتی بانک و سیستمهای رایانهای به کنترلهای مناسبی نیاز است. ج – تراکنش: این سیستم متناسب با نوع اطلاعات و ارتباطات خود، از بالاترین سطح ریسک برخوردار است و باید سیستم امنیتی قوی بر آن حاکم باشد. در این سطح مشتری در یک ارتباط متقابل قادر است تا عملیاتی چون پرداخت صورتحساب، صدور چک، انتقال وجه و افتتاح حساب را انجام دهد.(کهزادی ،۱۳۸۲) جدول ۲-۲)سطوح مختلف بانکداری اینترنتی |
سطوح مختلف بانکداری اینترنتی | آغازین | متوسط | پیشرفته |
اطلاعاتی | ۱-دفترچه رهنمای الکترونیکی |
فرایند مهاجرت موضوع پیچیده است که نه تنها حجم و رشد جمعیت یک جامعه را تحت تأثیر قرار می دهد، بلکه تغییرات قابل ملاحظهای را در ساخت و توزیع جمعیت ایجاد میکند. مهاجرت از دیرباز به عنوان یک عامل مؤثر بر حجم نیروی کار، توزیع نیروی کار بر حسب مهارت، آموزش، تخصص و اشتغال، فرصتهای شغلی، پسانداز، سرمایهگذاری و تولید بوده است. مهاجرت همچنین عاملی است که پیآمدهای اجتماعی و روان شناختی بر مبدأ و مقصد مهاجرت داشته است. مهاجرت یک پدیده خالص اجتماعی- اقتصادی است که نتیجه مجموعه پیچیدهای از عوامل اجتماعی، روان شناختی، اقتصادی و سیاسی است. مهاجرت همواره یک جز مهم شهرنشینی، توسعه اقتصادی، تغییرات اجتماعی و سازمان سیاسی بوده است. مهاجرت با تغییر پایگاه، شغل و موقعیت مکانی فرد نیز مرتبط است.
تئوریهای سنتی مهاجرت بین موارد «عوامل رانده شدن» و «عوامل جذب و کشش» تفاوت و تمایز قائل میشوند که عوامل راندن و رانده شدن در وهله اول موجب تحریک و انگیزش افراد برای مهاجرت از مبدا میشود. در این موارد مانند مهاجرت اقتصادی یا کاری (معمولا مهاجرت نیروی کار)، تفاوت در میزان و سطح دستمزدها از جمله عوامل مهم و تعیینکننده مهاجرت است. افراد فقیری که در مناطق کمتر توسعه یافته یا در حال رشد ساکن هستند، میتوانند استانداردهای زندگی بالاتری را در مناطق توسعه یافتهتر برای خود مهیا کنند یا دست کم چنین تصویری در ذهن آنها وجود دارد. فرار از فقر و نداری یک عامل سنتی رانده شدن از یک منطقه است. (بنی اسدی/زارع, ۱۳۹۲)
۲-۳ انواع روش تحقیق
پژوهش بنیادی: هدف اصلی و اساسی این پژوهش افزایش حیطه ی فهم و دانش علم است. (دلاور, ۱۳۸۰, ص. ۲۹)
هدف اساسی این نوع پژوهش افزودن به مجموعه ی دانش موجود در یک زمینه خاص است و درصدد توسعه ی مجموعه دانسته های موجود درباره ی اصول و قوانین علمی است. نتایج تحقیقات بنیادی در هر رشته پایه های دانش بشر را به وجود می اورندکه ممکن است به تدوین نظریه های علمی برای تبیین پدیده ها منتهی شوند. (پاشا شریفی/شریفی, ۱۳۸۳, ص. ۸۵)
پژوهش کاربردی: در این پژوهش هدف اصلی کشف علمی نیست بلکه ازمودن و بررسی امکان کاربرد و دانش است. تحقیقات کاربردی تحقیقاتی هستند که نظریه ها، قانون مندی ها، اصول و فنونی که در تحقیقات بنیادی یا پایه تدوین میشوند را برای حل مسائل اجرایی و واقعی به کار میگیرد. (Gay.L.R, 1992, p. 9)
در پژوهش حاضر ،روش تحقیق توصیفی از نوع پیمایش است. در جمع اوری اطلاعات نیز از تکنیک پرسشنامه استفاده شده است. واحد تحلیلی این پژوهش نیز خانوار بوده که از هر خانوار یک نفر به عنوان نمونه انتخاب میشود.
تحقیق پیمایش عبارت است از اجرای پرسشنامه ها روی نمونه ای از پاسخگویانی که از میان جمعیتی انتخاب می شوند . (ببی/ترجمه رضا فاضل, ۱۳۸۱, ص. ۵۷۴)
زمانی که محقق در پی بررسی توزیع ویژگی های افراد یک جامعه باشد و یا بخواهد نظر یک جامعه اماری را در خصوص پدیده،فرد یا عقیده ای را مشخص کند از روش پیمایشی استفاده میکند به عبارت دیگر هدف تحقیق پیمایشی شناخت صفات ، ویژگی ها، عقاید، نگرش ها،رفتارها و سایر مسائل افراد یک جامعه از طریق مراجعه به انهاست. لذا اطلاعاتی از این قبیل گرداوری می شود
الف) اطلاعاتی درباره جمعیت نظیر سن، جنس، سواد، درامد و…
ب) اطلاعاتی درباره اگاهی افراد درباره مسائل مختلف جامعه و زندگی
ج) اطلاعاتی درباره رفتارهای انسانی و انگیزه های انها نظیر انگیزه های مختلف افراد در استفاده از کتابخانه یا مطالعه (اشرفی نیری/ کاظم پور, ۱۳۸۷, ص. ۹۹-۱۰۰)
پیمایش یکی از روشهای تحقیق اجتماعی است که در آن اعضای جامعه آماری به پرسشهایی در مورد موضوع مورد مطالعه محقق، پاسخ میدهند. آن ها این کار را یا از طریق پرکردن “پرسشنامهای” که در اختیار آن ها قرار میگیرد و یا شفاهاً از طریق “مصاحبه” انجام میدهند. به عقیده برخی از جامعهشناسان، پیمایش بهترین شیوه روش تحقیق جامعهشناسانه است. به عبارت دیگر پیمایش شیوه سیستماتیک جمع آوری دادهها از طریق مصاحبه رودررو، تلفنی و یا پرسشنامه خوداجرا است که از طریق پست برای اعضای جامعه آماری فرستاده میشود و باز میگردد. (عضدانلو, ۱۳۸۸, ص. ۱۶۵)
از طریق پیمایش میتوان دادههای بسیار گستردهای را در باب باورها، ارزشها، نگرشها، کنشها و سایر اطلاعاتی که درباره صفتهای فرد باشند گردآوری کرد. همچنین میتوان در باب صفاتی که ویژگی سیستم باشند، اطلاعات دست اول جمع آوری کرد. (ساعی, ۱۳۸۷, ص. ۱۳۴)
جمع آوری اطلاعات از طریق پرسش از افرادی که به طور منظم انتخاب شده و در گروه های نمونه دسته بندی شده اند صورت می گیرد با گردآوری داده های کمی، ویژگی ها یا نظرات یک گروه خاص (جمعیت) را مورد مطالعه قرار می دهد. از جمله کاربردهای پیمایش می توان به استفاده از آن برای بررسی رفتار اطلاعاتی، میزان رضایتمندی کاربران از خدمات، ارزیابی منابع، میزان استفاده از منابع و طیف وسیعی از پژوهش ها که مستلزم درک نظر و دیدگاه یک جامعه انسانی است اشاره کرد. (ببی/ترجمه رضا فاضل, ۱۳۸۱, ص. ۵۶۸)
ویژگی های روش پیمایش :
انعطاف پذیری و چند منظورگی
تخصص و کارآیی
۳-۳ موضوع مشاهده
مفاهیم نظری تحقیق در دو مجموعه متغیر وابسته و مستقل مورد سنجش قرار خواهند گرفت.
تعریف متغیر: ویژگی های متمایز کننده یک گروه را متغیر می نامند. (گرجی, ۱۳۹۱, ص. ۳۱)
متغیر ایده اصلی در یک تحقیق می باشد و مفهومی است که تغییر میکند. (Newman, 1996, p. 106)
متغیر چیزی است که می تواند مقادیر گوناگون را به خود بگیرد، این مقادیر می توانند در زمان های مختلف برای یک چیز یا یک شخص متفاوت باشند. (Sekaran, 1992, p. 75)
انواع متغیر از نظر نقش:
متغیر مستقل:متغیری است که محقق ان را در یک مساله پژوهشی انتخاب،دستکاری و اندازه گیری می کند تا تاثیر یا ارتباط ان با متغیر دیگری را بررسی نماید.
متغیر وابسته: متغیر اصلی مورد توجه محقق است.هدف ان است که تغییر پذیری متغیر وابسته را تشریح و پیش بینی نمیکند.این متغیر،متغیر اصلی است که به عنوان موضوعی دائمی و پایا در پزوهش مطرح می باشدو از تجزیه و تحلیل متغیر وابسته امکان یافتن پاسخ ها یا راه حلهایی برای مساله ایجاد می شود. (دانایی فرد, الوانی, & اذر, ۱۳۸۶, ص. ۱۲۶)
متغیر تعدیل کننده:متغیری است که جهت یا میزان رابطه میان متغیرهای مستقل و وابسته را تحت تاثیر قرار می دهد. این متغیر بر رابطه یا نقش متغیر مستقل بر وابسته تاثیر میگذارد و به ان متغیر مستقل دوم نیز گفته می شود.
متغیر کنترل: در یک تحقیق اثر تمام متغیرها را بر یکدیگر نمی توان به طور همزمان مورد مطالعه داد.بنابراین محقق اثر برخی از متغیرها را کنترل و خنثی می کند.این نوع متغیرها،متغیر کنترل نامیده می شوند.
متغیر مداخله گر یا مزاحم: متغیری است که به طور فرضی بر پدیده مشاهده شده تاثیر میگذارد ولی قابل مشاهده، اندازه گیری و دستکاری نیست. این متغیر تحت تاثیر متغیرهای مستقل،تعدیل کننده و کنترل قرار داشته و بر متغیر وابسته تاثیر می گذارد. (گرجی, ۱۳۹۱, ص. ۳۳-۳۹)
الف) متغیر وابسته:
۱)انگیزه های مهاجرت
ب) متغیر مستقل
۱) عوامل اقتصادی
۲)عوامل اجتماعی
۳)عوامل جاذبه و دافعه
۴) عوامل جغرافیایی و طبیعی
۵) بیکاری و کمبود شغل و کمبود درامد
۶)کمبود مسکن و زمین
۷)عدم توجه به زیر ساختهای روستا
۸)سرمایه گذاری
۹)ویژگی های مکانی و فضایی
۴-۳ چگونگی مشاهده
۱-۴-۳ ابزار گرداوری داده ها
پرسشنامه
جهت بررسی میزان انگیزه های مهاجرت و همچنین سنجش متغیرهای موثر بر انگیزه های مهاجرت پرسشنامه ای در این زمینه مورد استفاده قرار خواهد گرفت.این پرسشنامه توسط تعدادی از خانوارهای ساکن در یکی از مناطق حاشیه نشین اطراف مشهد تکمیل خواهد شد.
پرسشنامه درباره این موضوع از پیش ساخته شده است.
پرسشنامه یکی از متداولترین ابزارها در جمع اوری اطلاعات برای تحقیقات پیمایشی است.پرسشنامه مجموعه ای از پرسش های هدف مدار است که درباره مساله (سولات) تحقیق مطرح می شود. پرسشنامه یا به صورت بسته یا به صورت باز و تشریحی مطرح می شود یا ترکیبی از این دو شیوه انتخاب می شود که با بهره گیری از مقیاس های گوناگون،نظر،دیدگاه و بینش فرد پاسخگو را مورد سنجش قرار می دهد. (خاکی, ۱۳۹۱, ص. ۲۰۱)
سوالهای پرسشنامه را نوعی محرک به پاسخ میتوان محسوب کرد. از طریق سوالهای پرسشنامه میتوان دانش،علایق،نگرش و عقاید فرد را مورد ارزیابی قرار داد، به تجربیات قبلی وی پی برده و به انچه در حال حاضر انجام میدهد اگاهی یافت.
بیشتر پرسشنامه ها حاوی مطالبی هستند که به منظور اندازه گیری متغیرهای وابسته و مستقل و ویژگی های مورد نیاز تهیه و تدوین می شوند. (فرهنگی/صفرزاده, ۱۳۸۵, ص. ۲۰۴)
مزایا :
۱- برقراری روابط صمیمانه با پاسخ دهندگان به هنگام معرفی پژوهش
۲- انجام راهنمایی مورد نیاز پاسخ دهنده در هر مرحله
۳- گردآوری پرسشنامه ها بلافاصله پس از تکمیل
pH 7.5± ۰.۲
۳-۲-۴-۱-۱- طرز تهیه
برای تهیه این محیط کشت، از پودر آماده شرکت مرک که استاندارد تهیه آن ۳۴ گرم در لیتر بود، استفاده شد. ابتدا حجم آب مقطر لازم به کمک مزور اندازه گیری شد و در یک ارلن با حجم مشخص ریخته شد. سپس پودر محیط کشت به کمک ترازوی دیجیتال وزن شد و به آن اضافه شد. پس از هم زدن محلول، ارلن روی شعله قرار داده شد تا زمانیکه محلول کاملاً شفاف و یکنواخت بدست آمد. سپس به کمک مقداری پنبه و فویل آلمینیومی، سر ارلن بسته شد و جهت سترون سازی در اتوکلاو قرار گرفت. سپس محیط مورد نظر در شرایط استریل و کنار شعله، پس از رسیدن دمای ارلن به حدود ۴۰ درجه سانتی گراد، به داخل پلیتهای استریل یک بار مصرف انتقال داده شد و سپس تا زمان استفاده درون یخچال در ۴+ درجه سانتی گراد نگهداری شد. پلیتهای مورد نظر هر کدام ۸ و ۱۰ سانتیمتر قطر داشته و ۲۵ میلیلیتر از محیط MHA در آنها ریخته شد.
۳-۲-۴-۲- محیط کشت مولر هینتون براث
از این محیط به طور عمومی، جهت بررسی نتایج MIC و MBC استفاده می شود.
مواد متشکله این محیط عبارتند از:
Acid casein pepton (H) 17.50g
Cornstarch 1.50g
Beef infusion 2.00g
pH 7.5± ۰.۲
۳-۲-۴-۲-۱- طرز تهیه
برای تهیه این محیط کشت، از پودر آماده شرکت کیولب که استاندارد تهیه آن ۲۱ گرم در لیتر بود، استفاده شد. ۲۱ گرم از محیط کشت توسط ترازوی دیجیتال وزن شد و با یک لیتر آب مقطر مخلوط شد. سپس ارلن روی حرارت گذاشته شد و محلولی کاملاً شفاف به دست آمد. سپس درب آن را توسط پنبه و فویل بسته شد و در دستگاه اتوکلاو قرار داده و استریل گردید. این محیط از لحاظ اجزای تشکیل دهنده بسیار شبیه MHA است اما به دلیل عدم داشتن آگار، از این محیط به عنوان حلال مایع استفاده می شود.
۳-۲-۵- سرم فیزیولوژی
برای تهیه نرمال سالین مقدار ۹/۰ گرم Nacl در ۱۰۰ میلیلیتر آب مقطر کاملاً حل شد و سپس درب آن بسته شد و جهت استریل شدن اتوکلاو گردید.
۳-۲-۶- روش تهیه استاندارد نیم مک فارلند
۳-۲-۶-۱- مواد و وسایل مورد نیاز
۱- اسید سولفوریک ۹۸%
۲-پودر کلرور باریم
۳-مزور ۱۰۰ سی سی
۴-آب مقطر
۵- لوله آزمایش
۶- پیپت
۳-۲-۶-۲- روش کار
ابتدا از اسید سولفوریک ۹۸%، اسید سولفوریک ۱% تهیه گردید. بدین ترتیب که ۹۹ میلیلیتر آب مقطر، با یک میلیلیتر اسید سولفوریک ۹۸% مخلوط شد (باید دقت شود که به علت گرمازا بودن واکنش اسید به آب اضافه گردد)، سپس ۱۷۵/۱ گرم از پودر کلرور باریوم با ترازوی دیجیتال وزن شد و سپس با آب مقطر به حجم ۱۰۰ میلیلیتر رسانده، بدین ترتیب کلرور باریوم ۱۷۵/۱% تهیه گردید. سپس ۵/۹۹ میلیلیتر از اسید سولفوریک ۱% با ۵/۰ میلیلیتر کلرور باریوم مخلوط شد. در اثر رسوب BaSO4 کدورتی در لوله ظاهر می شود که این کدورت همان استاندارد ۵/۰ مک فارلند است. سوسپانسیون ۵/۰ مک فارلند nm625 جذب ۱/۰-۰۸/۰ دارد.
۳-۲-۷- سوسپانسیون میکروبی
ابتدا در مورد تمام باکتری ها عمل رقیقسازی انجام گرفت. ۲۴ ساعت قبل از انجام هر مرحله از آزمایش و با بهره گرفتن از محیطهای کشت ذخیره مبادرت به تهیه کشت تازهای شد که به آن کشت ۲۴ ساعته گویند. برای این کار توسط لوب استریل در کنار شعله و محیط آسپتیک، از کشتهای ذخیرهای، نمونهای برداشته شد و به لوله آزمایش حاوی سرم فیزیولوژی اضافه شد و سوسپانسیون میکروبی تهیه گردید. این سوسپانسیون با استاندارد نیم مک فارلند مقایسه شد. این مقایسه چشمی در نور کافی انجام گرفت. سوسپانسیون حاصله ۱۰۸×۵/۱ بود. در این زمان باکتری ها فعال و آماده برای کشت بودند.
۳-۲-۸- آماده سازی کشتهای میکروبی
در کنار شعله و بر روی میز کار ضد عفونی شده، توسط سوآب استریل، از سوسپانسیون حاوی باکتری که معادل ۵/۰ مک فارلند ساخته شده برداشته شد و با تماس دادن سوآب به لبه داخلی لوله، اضافه شیرابه میکروبی جدا شد و سپس سوآب آغشته به باکتری بر روی پلیتی که قبلاً نام باکتری روی بدنه آن یادداشت گردیده بود، به صورت خطوط موازی در سه جهت (عمودی، افقی، مورب) بر هم کشیده شد، به گونه ای که تمام سطح پلیت از یک لایه باکتری به طور یکنواخت پوشیده گردید. در این مراحل باید مراقب بود که شیرابه میکروبی به خارج ریخته نشود و آلودگی در محیط ایجاد ننماید. سپس توسط پیپت پاستور استریل بر روی محیط کشت، چاهک ایجاد شد.
۳-۲-۹- آماده سازی عصاره متانولی با غلظتهای مختلف
از عصاره متانولی آویشن شیرازی mg200 توسط ترازوی آنالیتیکال وزن گردید. به آن ۲ میلیلیتر حلال ۱۰% DMSO، اضافه شد و توسط دستگاه ورتکس کاملاً عصاره گیاه در آن حل شد و غلظت mg/ml100 به دست آمد. سپس ۱ میلیلیتر از این محلول برداشته شد و به لوله آزمایش بعدی منتقل شد. ۱ میلیلیتر از حلال ۱۰%DMSO به آن اضافه گردید و توسط ورتکس کاملاً حل شد و غلظت mg/ml50 بدست آمد. این روند همینطور ادامه داده شد. از آخرین لوله آزمایش ۱ میلیلیتر برداشته و دور ریخته شد. غلظتهایی که در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفتند، غلظتهای mg/ml100، mg/ml50، mg/ml 25، mg/ml 5/12، mg/ml۲۵/۶، mg/ml 125/3، mg/ml 56/1 و mg/ml 78/0 بود، که حجم هر یک در لوله آزمایش ۱ میلیلیتر بود.
۳-۲-۱۰- آماده سازی اسانس با غلظتهای مختلف
از اسانس استوک به میزان ۴/۰ سی سی بر داشته شد (که برابر با ۴۰۰ میکرولیتر میباشد) و ۲ میلیلیتر حلال۱۰% DMSO به آن اضافه شد و توسط دستگاه ورتکس کاملاً مخلوط گردید. وزن ۱سی سی اسانس تقریباً برابر با ۱۰۰۰ میلیگرم میباشد. بنابراین غلظت به دست آمده mg/ml 200 بود. ۱میلیلیتر از این محلول برداشته شد و با ۱ میلیلیتر حلال مخلوط شد و همنطور این روند ادامه داده شد تا غلظتهای مورد نظرمان بدست آمد. از آخرین لوله آزمایش نیز ۱ میلیلیتر دور ریخته شد. غلظتهایی که بدست آمد mg/ml200، mg/ml100، mg/ml50، mg/ml25، mg/ml 5/12 mg/ml, 25/6، mg/ml125/3، mg/ml56/1 و mg/ml 78/0 بود، که حجم نهایی در هر لوله آزمایش ۱ میلیلیتر بود.
۳-۲-۱۱- مشخصات محلول کلوئیدی نانو ذرات نقره
در این تحقیق از کلوئید نانو ذرات نقره محصول شرکت نانو لوتوس پاسارگاد با نام تجاری کلوئید نقره LNP-CS استفاده شد که به روش شیمیایی سنتز شده است. اندازه ذرات ۴۰ نانومتر بوده و غلظت استوک آن ppm8000 بود.
شکل ۳-۱- تصویر میکروسکوپ الکترونی از نانو ذرات نقره محصول نانو لوتوس پاسارگاد
۳-۲-۱۲- آماده سازی محلول نانو ذرات نقره با غلظتهای مختلف
با توجه به اینکه محلول استوک نانو ذرات نقره آماده بود. برای تهیه غلظتهای مختلف ۹ لوله آزمایش استریل آماده شد. و به تمام لولهها ۱ میلیلیتر آب مقطر استریل دیونیزه که حلال محلول نانو ذرات نقره میباشد، اضافه شد. سپس از محلول استوک به میزان ۱ میلی لیتر برداشته و به لوله اول اضافه شد و کاملا با دستگاه ورتکس مخلوط شد. غلظت لوله اول µg/ml 4000 بود. ۱ میلیلیتر از این محلول برداشته و به لوله آزمایش بعدی اضافه شد. کاملا مخلوط گردید و همین روند تا لوله آزمایش آخر ادامه داده شد و از آن ۱ میلیلیتر دور ریخته شد.
غلظتهای بدست آمده به ترتیب عبارتند از: µg/ml 8000، µg/ml 4000، µg/ml 2000، µg/ml 1000، µg/ml 500، µg/ml 250، µg/ml 125، µg/ml 5/62 و µg/ml 25/31
۳-۲-۱۳- بررسی اثر ضد میکروبی عصاره و اسانس و نانو ذرات نقره به روش انتشار چاهک
در این روش از پلیتهای یک بار مصرف استریل ۱۰ سانتیمتری استفاده شد که هر کدام حاوی ۲۵ میلیلیتر محیط MHA بودند، که ابتدا سطح پلیت آغشته به میکروارگانیسمها به غلظت ۵/۰ مک فارلند گردید و سپس با انتهای پیپت پاستور استریل، یک چاهک در محیط کشت به قطر ۶ میلیمتر ایجاد شد و داخل هر چاهک به میزان Lµ ۱۰۰ از غلظتهای که آماده کرده بودیم، همراه شاهد منفی (حلال) و شاهد مثبت (آنتیبیوتیک) ریخته شد. سپس پلیتها به مدت ۲۴ ساعت در انکوباتور ۳۷ درجه سانتی گراد قرار گرفته شد. بعد از طی این مدت زمان قطر هاله عدم رشد اندازه گیری شد. این روش ۳ بار تکرار شد و میانگین قطر هاله عدم رشد در غلظتهای مختلف بدست آورده شد.
۳-۲-۱۴- تهیه شاهد مثبت
از ویال ونکومایسین mg/ml 500، غلظت mg/ml 25 تهیه شد و از آن به عنوان شاهد مثبت برای باکتری های گرم مثبت و از ویال جنتامایسین mg/ml40، غلظت mg/ml20 تهیه شد و از آن به عنوان شاهد مثبت برای باکتری گرم منفی استفاده شد و به میزان Lµ ۱۰۰ از آن در چاهکها ریخته شد.
۳-۲-۱۵- تهیه شاهد منفی
حلال۱۰% DMSO و آب مقطر استریل، به عنوان شاهد منفی برای تمام باکترهای ذکر شده انتخاب و به میزان Lµ ۱۰۰ از آن در هر چاهک ریخته شد.
۳-۲-۱۶- آماده سازی ترکیب نانو ذرات نقره و عصاره و اسانس آویشن شیرازی
بعد از انجام آزمایشات مربوط به عصاره، اسانس و نانو ذرات نقره هر کدام به تنهایی و بدست آوردن میانگین هاله عدم رشد در باکتری ها، ۳ غلظت بیشترین، کمترین و غلظت متوسط را با توجه به اثرات ضد باکتریایی هر کدام انتخاب شد. کمترین غلظت نانو ذرات نقره به صورت ضربدری با کمترین، بیشترین و غلظت متوسط عصاره و اسانس به نسبت مساوی ترکیب شد. سپس غلظت متوسط نانو ذرات نقره با کمترین، بیشترین و غلظت متوسط عصاره و اسانس ترکیب گردید و همین کار با بیشترین غلظت نانو ذرات نقره انجام داده شد. به این صورت که با کمترین، بیشترین و غلظت متوسط عصاره و اسانس به نسبت مساوی از هر کدام ترکیب شد. در نهایت ۹ ترکیب متفاوت بدست آمد و به مقدار Lµ ۱۰۰ از هر کدام این ترکیبها، درون چاهکها ریخته شد. سپس به مدت ۲۴ ساعت در دمای ۳۷ درجه سانتی گراد انکوبه شد. بعد از طی زمان مورد نظر اندازه قطر هاله عدم رشد اندازه گیری شد. تمام آزمایشات فوق ۳ بار تکرار شدند.
۹ ترکیب تهیه شده به صورت زیر میباشد:
کمترین غلظت نانو ذرات نقره + کمترین غلظت عصاره گیاه
کمترین غلظت نانو ذرات نقره + غلظت متوسط عصاره گیاه
کمترین غلظت نانو ذرات نقره + بیشترین غلظت عصاره گیاه
غلظت متوسط نانو ذرات نقره + کمترین غلظت عصاره گیاه
غلظت متوسط نانو ذرات نقره + غلظت متوسط عصاره گیاه
غلظت متوسط نانو ذرات نقره + بیشترین غلظت عصاره گیاه
بیشترین غلظت نانو ذرات نقره + کمترین غلظت عصاره گیاه
بیشترین غلظت نانو ذرات نقره + غلظت متوسط عصاره گیاه
چون سررسید سفته های تضمینی بایستی به نحوی باشد که با سررسید قرار دادها و بویژه در مواردی که تسهیلات اعطائی با اقساط باز پرداخت می شود با سر رسید اقساط هماهنگی داشته باشد. اصلح است سفته های تضمینی با رعایت ضوابط مربوط بصورت عندالمطالبه اخذ شود. اخذ سفته های تضمینی باید باتوجه به قدرت وتوانائی مالی ومیزان تعهدات مسقیم وغیر مستفیم متعهدین مضامنین واشخاص به بانک صورت پذیرد لذا صرف اخذ سفته از مشتری تضمین تلقی نمی گردد مگر اینکه متعهدین و ظهر نویسان دارای تمکین مالی کافی باشند. بنابر این در صورتی که بانک ها به این قضیه توجه ننمایند، ممکن است بانک را در بازیافت تسهیلات پرداختی بامشکل روبرو نماید.
چک:
به موجب ماده ۳۱۰ ق- ت چک عبارت است. از نوشته ای که بموجب آن صادر کنند وجوهی را
که نزد محال علیه دارد کلاً یا بعضاً مسترد یا به دیگری واگذار نماید". (عرفانی ،۱۳۸۰،ص۷۴)
یکی دیگر از اسنا د که بانک ها در قبال پرداخت تسهیلات بعنوان وثیقه استفاده می نمایند چک است چون بانک ها عموما این سند را از مشتریا ن بدون تاریخ اخذ می نمایند باید به این نکته توجه داشته باشند که “طبق ماده ۱۳ قانون صدور چک، چک های بدون تارخ قابل طرح شکایت کیفری
نمی باشد."( مسعودی،علیرضا،۱۳۸۷،ص۱۲۲) لدا این مسئله می تواند بانک ها را در در یافت مطالباتشان با مشکل روبرو نماید.
تضمین اشخاص ثالت:
در مواردی که مشتری از بانک تقاضای تسهــیلات در قبال تعهد وضمانت اشخاض ثالث وبا انعقاد
قرار دادهای عادی متضمن تعهد تضامنی با اشخاص ثالث بنماید واحد می تواند صرفا با اجازه اداره مرکزی چنین تسهیلاتی را در قبال تضمین اشخاص معتبر که بعنوان ضامن قرار داد را امضاء خواهند نموداعطاء نمایند.” (هدایتی ۱۳۸۵ ص۹۰)
با توجه به اینکه وصول مطالبات بانک به استناد قرار دادهای لازم الاجر اء ممکن است این تضمین بانک را در بازیافت مطالبات خود با مشکل روبرو نماید. لذا در کنار تعهد وضمانت اشخاص ثالث اخذ سفته عندالمطالبه به حواله کرد بانک با امضاء مشتری وتعهد تضامنی متعهد یا متعهدین در ظهر سفته ضروری می باشد.
(۲-۱۳-۴-۳-۴)- انواع قرار دادها:
قراردادهای رسمی یا ثبتی:
قراردادهایی هستند که بین بانک ومشتری در دفتر اسناد رسمی منعقد و به ثبت می رسد، چنین قراردادهایی برای اخذ وثیقه یا معاملات مربوط به غیر منقول ( مثلاً مشارکت مدنی ساختمان) با مشتری منعقد می گردد. وصول مطالبات واستیفای حقوق بانک به استناد چنین قراردادهایی معمولا از طریق اجرایی صورت می گیرد. (همان ماخذ ص۹۱)
قرار دادهایی عادی درحکم لازم اجراء:
قرار دادهایی هستند که به صورت عادی و برای انجام معاملات موضوع قانون عملیات بانکی بدون ربا بین بانک ومشتری در محل شعبه بانک منعقد می گردد، ودر آن قید می شود این قرار داد به توافق طرفین در حکم استناد لازم الاجراء است. چنین قراردادهایی باتوجه به ماده ۱۵ اصلاحی قانون مذکور در حکم اسناد لازم الاجراء هستند، واستیفای حقوق و وصول مطالبات بانک به استناد آنها معمولا از طریق اجرای ثبت صورت می گیرد. (همان ماخذ )
قرار دادهای عادی:
قرار دادهایی هستند که در محل شعبه بانک با مشتری منعقد می گردد. و چون موضوع آن معاملات خاص در قانون عملیات بانکی بدون ربا نیست، لذا نمی توان در حکم اسناد لازم الاجراء تلقی گردند. در صورت بروز اختلاف بین بانک و مشتری استیفای حقوق ومطالبات بانک به استناد این قرار داد ها در صورتیکه بانک تضمین دیگری در اختیار نداشته باشد. از طریق محاکم دادگستری صورت می گیرد.
تبصره۱: صدور اجرائیه به استناد قرار دادهای رسمی و لازم اجراء بند۱با سهولت وبا تشریفات کمتری صورت می گیرد و از این لحاظ قرار دادهای ثبتی مطمئن ترین نوع قرار دادهای بانک هستند.
تبصره۲- صدور اجرائیه به استناد قرار دادهای عادی در حکم اسناد لازم الاجراءبند۲ در اجرای ثبت مستلزم معرفی مال برای توقیف توسط اجراء می باشد.
تبصره۳- استناد به قرار دادهای رسمی وثبتی در مراجع دادگستری مورد قبول مراجع می باشد وانکار
آنها از طریق متعهد مسموع نخواهد بود.
تبصره۴- با کلیه قرارداد های عادی اعم از قرار دادهای عادی در حکم اسناد لازم الاجراء و سایر قرار
دادهای عادی بایستی طبق قانون مالیاتهای مستقیم وبه هزینه متقاضی تمبرالصاق گردد. (همان ماخذ )
(۲-۱۴)- سیستم مدیریت ریسک وساختار آن در نظام بانکی:
بانک ها در جریان فعالیت خود در معرض ریسک های مختلفی قرار دارند. “ریسک ها به دو گروه
ریسک های مالی وغیر مالی طبقه بندی می شوند. بانک ها باید به درستی ریسک های فعالیت خود را شناسایی، اندازه گیری وکنترل می نمایند."(میرزایی ،نظریان،باقری،۱۳۹۰،ص۷۰)
(۲-۱۴-۱)- اجزاء تشکیل دهنده سیستم مدیریت ریسک:
درمجموع می توان گفت اجزاء تشکیل دهنده سیستم مدیریت ریسک عبارتند از شناسایی ریسک ها ، اندازه ریسک ها، کنترل ریسک ها و نظارت بر ریسک ها است. .( همان ماخذ،)
شناسایی ریسک[۶]:
ریسک هایی که بانک با آن مواجه هستند، به طور کلی به چهار دسته ریسک های مالی، ریسک های عملیاتی، ریسک های تجاری، ریسک های ناشی از حوادث تقسیم می شوند. نمودار ( ۲-۲)
ریسک های یاد شده را به تفیک گروهای مربوطه تقسیم می کند.
اندازه ریسک[۷]:
در اصل، ریسک مفهوم طبیعی، آماری واحتمالی است، اما با پیشرفت علم واستفاده از آزمون های
مختلف بانک وموسسات مالی، درصدد کمی نمودن آن هستند.
کنترل ریسک[۸]:
اساساً برای کنترل ریسک های مهم در بانک ها ویا حداقل کردن پیامدهای نامطلوب آنها سه روش وجود دارد که عبارت از: اجتناب از ریسک، تخفیف یا (کاهش ریسک) وجبران (تعدیل) ریسک. کنترل
ریسک، از وظایف اساسی مدیریـت مربوطه برای برقراری تعادل بین منافع مورد انتـظار پذیرش ریسک در مقابل هزینه های آن است.
نظارت بر ریسک[۹]:
به معنای ایجاد سیستم های گزارش دهی برای شناسایی تغییرات نامطلوب در ریسک فعالیت بانک
با هدف به حداقل رساندن آثار وپیامدهای نامطلوب آنهاسـت، به بیان دیگر، از نشانه های یک سیستم مدیریت ریسک مناسب وجود سیستم اطلاعـات مدیریت[۱۰] برای شنـاسایی دقیق ریسک ها ونـظارت بر تغییرات در آنها است.
ریسک های مالی
نمودار ۲-۲ گستره ریسک در بانکداری
ماخذ:آنالیز ریسک های بانکی، گرونیک. هنی وبراتونویک[۱۱](۲۰۰۰)
مدیریت ریسک: فرایند شناسائی، ارزیابی وکنترل ریسک های اتفاقی بالقوه است. پیدایش مدیریت ریسک در صنعت بانکداری با افزایش پیچیده گی خدمات بانکی توسعه پیدا کرده است. هدف مدیریت ریسک، حداکثر نمودن عواید ناشی ازپذیرش ریسک هاست. مدیریت ریسک در برگیرنده توأم ابزارها، روشها و فرایند اجرای استراتژی ریسک در یک بانک است. به طور اخص مدیریت ریسک عبارت است از شناسائی محاسبه، نظارت وکنترل ریسک ها.” (بهمنی و غفاری،۱۳۸۹،ص۱۶۱)
هدف از مدیریت ریسک در بانک این است که بوسیله آن تمهیداتی صورت پذیرد تاحتی المقدور از رخدادهای نامطلوب که منجر به بروز ریسک می شود، و قابل پیش بینی نیز است پیشگیری شود و نهایتاً میزان ریسک را به حداقل ممکن برساند. نکته قابل توجه این است که هرقدر این تمهیدات کاراتر ومناسب تر باشد، ممکن است پاره ای از رخدادها ی نا مطلوب که ذاتاً غیر قابل پیش بینی است رخ دهد، این بخش از ریسک یعنی ریسک های غیر قابل پیش بینی وپیشگیری معمولا از طریق دیگر مانند کفایت سرمایه، بیمه، کمک دولت و بانک مرکزی باید مقابله شود تا موجب نگردد بانک ها با خطرهای جدی وغیر قابل جبران موجه گردد.