وقتی یک سازه را بهمراه ابعاد آن بطور شماتیک نشان می دهیم در واقع مدل مفهومی تحقیق را به نمایش درآورده ایم. اگر محقق در تحقیق خود با بیش از یک متغییر همراه باشد مدل مفهومی باید نشان دهنده روابط بین متغییرها، جهت آنها و در حدامکان، مثبت یا منفی بودن رابطه باشد.
مدل مفهومی تحقیق از دل بررسی مبانی نظری استخراج می گردد. معمولا دانشجویان در مقطع ارشد یک نظریه مشخص را بعنوان مدل مفهومی خود انتخاب می نمایند؛ هرچند که مدل مفهومی می تواند ترکیبی از نظریه های مختلف باشد البته در این صورت، مدل ترکیبی ساخته شده نیازمند اعتباریابی های خاص خود است.
فروش IT
مالی IT
منابع انسانی IT
تولید IT
فناوری اطلاعات
خرید IT
عملکرد مالی
۳-۵ جامعه آماری
تحقیق علمی با هدف شناخت یک پدیده در یک جامعه اماری انجام می شود. به این دلیل، موضوع تحقیق ممکن است متوجه صفات وویژگی ها، کارکردها و متغیرهای ان باشد یا اینکه روابط بین متغیرها، صفات، کنش و واکنش و عوامل تاثیر گذار در جامعه را مورد تحقیق قرار دهد
جامعه آماری عبارت است از: کلیه عناصر وافرادی که در یک مقیاس جغرافیایی مشخص دارای یک یا چند صفت مشترک باشند و به دو دسته جامعه آماری،۱- محدود:که دراین جامعه اماری باید تعداد عناصر قابل شمارش باشند مانند کارمندان یک شرکت می باشد.
۲- جامعه آماری نامحدود:که درآن تعداد عناصرش غیر قابل شمارش باشد.مانند: جامعه ستارگان آسمان(حافظ نیا،۱۳۸۷)
جمعیت: مجموع اعضا یا واحدهای تشکیل دهنده یک کل موردنظر اصطلاحاَ جمعیت نامیده می شود که می توانند از اشخاص، سازمان ها، اشیاءِ و ایده ها تشکیل شده باشند. جامعه مورد مطالعه ما کارمندان شرکت های شهرک صنعتی استان یزد می باشد .
۳-۶ نمونه آماری
هدف محقق شناسایی جامعه وتعیین پارامترهای مربوط به آن است. برای این کار باید به کلیه افراد جامعه مراجعه کند و صفت یا ویژگیهای مورد نظر تحقیق خود را در آن ها جویا شود یا باید تعدادی از افراد جامعه را مورد مطالعه قرار دهد و از طریق جمع کوچکتری و با روش معینی، پی به صفات و ویژگی های جامعه ببرد.
اگر جامعه بزرگ باشد و امکانات و مقدورات اجازه ندهد محقق ناچاراست از بین افراد جامعه تعداد مشخصی را به عنوان نمونه برگزیند و با مطالعه این جمع محدود، ویژگی ها و صفات جامعه را مطالعه کرده، شاخص ها و اندازه های آماری را محاسبه کند. از آنجا که جامعه آماری معمولا از حجم و وسعت جغرافیایی زیادی برخوردارند و محققان نمی توانند به تمام آن ها مراجعه کنند، بنابر این ناگذیر به انتخاب جمعی از آن به عنوان نمونه وتعمیم نتایج آن به جامعه مورد مطالعه اکتفا کنند.
محقق به دو شکل ممکن است نمونه را انتخاب کند:
الف-انتخاب احتمالی(تصادفی): نمونه ایست که شانس انتخاب شدن را به تمام افراد جامعه بدهد.
ب-انتخاب غیر احتمالی(تورش دار): نمونه ای که در آن همه افراد جامعه شانس مساوی برای انتخاب شدن به عنوان عضو نمونه را ندارند و در انتخاب افراد برای نمونه محقق نظریات خود را به کار می برد. چنین مطالعه ای قابلیت تعمیم به جامعه را ندارد.
نمونه های احتمالی چون قابل تعمیم به کل جامعه هستند پس ارزش واعتبار علمی را دارا هستند، در واقع محقق می تواند از طریق محاسبه و برآورد شاخص های نمونه، پارامترهای جامعه را برآورد و استنباط نماید.(حافظ نیا ،۱۳۸۷)
۳- ۷ روش گردآوری داده ها
هرپژوهش، روش یا روش های خاصی را می طلبد. بنابراین در هر تحقیقی باید هر روشی به درستی وشناخت کامل برگزیده و درست به کار آید.یکی از روش های بسیار متداول درگردآوری اطلاعات میدانی روش پرسشنامه ای است که امرگردآوری اطلاعات را درسطح وسیع، امکان پذیرمی سازد. پرسشنامه حاوی تعدادی سوال درباره متغیرهای مورد سنجش از جامعه مورد مطالعه است. این سوالات با بهره گرفتن از تکنیکهای خاص و نیز مقیاسها به گونه ای ساخته می شود که بتوان اطلاعات مورد نظر را از جامعه یا نمونه مورد مطالعه گردآوری کرد. این سوالها که هر یک درباره یکی از ابعاد و یا متغیرهای موضوع مورد مطالعه است، باید به گونه ای طراحی و ساخته شود که آنچه را به عنوان پاسخ از پاسخگو یاعضو جامعه و نمونه طلب می نماید مشخص سازد. سوالات پرسشنامه می تواند شکلهای کوناگونی به شرح زیر داشته باشد: ۱- سوالات باز ۲- سوالات بسته
پس همه سوالها چه سوالهای باز وچه سوالهای چندگزینه ای باید به صورت کد گذاری دسته بندی شده و همه سوالها به حالت کمی درآمده تا تجزیه و تحلیل روی آن آسانتر و سریعتر انجام پذیرد. درخاتمه خاطر نشان می کنیم پرسشنامه، معمولی ترین ابزاری هست که در روش های زمینه یابی به منظور جمع آوری اطلاعات به کاربرده می شود.
در این تحقیق شامل کلیه کارمندان و مدیران شرکت های کوچک مد نظر می باشد که به چندین رشته تقسیم می شوند وبه صورت تصادفی یک رشته انتخاب و پس از آن با توجه به لیست شرکت های کوچک شهرک صنعتی یزد چند شرکت به طور تصادفی ساده انتخاب شد و سپس این جانب (پژوهشگر) به شرکت های انتخاب شده رفته چندتا از واحد هاراانتخاب کرده به صورت
چهره به چهره پرسشنامه را بین آنها پخش می کنیم و پس از پاسخ گویی آن ها را جمع آوری می کنیم.
۳-۸-۱ اعتبار و روایی ابزار سنجش
در این تحقیق برای شناسایی اعتبار از روش اعتبار دور نمایه استفاده شده است.
اعتبار دور نمایه نوعی اعتبار است که معمولا برای بررسی اجزای تشکیل دهنده یک ابزار اندازه گیری به کار برده می شود.اگر پرسش های ابزار اندازه گیری، معرف ویژگی هایی باشد که پژوهشگر قصد اندازه گیری آن ها را داشته باشد، آزمون دارای اعتبار درونمایه است(سرمد وهمکاران،۱۳۷۹). منظور از روایی این است که مقیاس و محتوای ابزار یا سوالات مندرج در ابزار دقیقا متغیرها و موضوع مورد مطالعه را بسنجد، یعنی اینکه هم داده های گرد اوری شده از طریق ابزار مازاد بر نیاز تحقیق نباشد و هم اینکه بخشی از تحقیق ،داده های مورد نیاز در رابطه با سنجش متغیرها در محتوای ابزار حذف نشده باشد یا به عبارت دیگر، عین واقعیت را به خوبی نشان دهد.(حافظ نیا ،۱۳۸۷)
۳-۸-۲ پایایی ابزار سنجش
پایایی ابزارکه از ان به اعتبار، دقت و اعتماد پذیری نیز تعبیر می شود عبارت است از اینکه اگر یک وسیله اندازه گیری که برای سنجش متغیر و صنعتی ساخته شده است در شرایط مشابه در زمان یا مکان دیگر مورد استفاده قرار گیرد، نتایج مشابهی از ان حاصل شود. به عبارت دیگر، ابزار یا متغیر ابزاری است که از خاصیت تکرار پذیری و سنجش نتایج یکسان برخوردار باشد.
مشکل روایی و پایایی ابزار سنجش معمولا متاثر از عوامل گوناگونی نظیر پیچیدگی موضوع مورد مطالعه، عامل و منبع تهیه داده ها یعنی انسان ،روش ها و شرایط گرداوری اطلاعات است.
در تحقیق حاضر ،معرفها پس از تهیه برای سنجش پایایی در مرحله مقدماتی تعداد جمع آوری و استخراج داده از طریق نرم افزار اس پی اس اس انجام گرفت .
جدول شماره ۲ : اعتبار سوالات پرسشنامه / آلفای کرومباخ
روایی پرسشنامه | الفا | تعداد مشاهدات | تعداد متغیر ها |
صریب اعتبار | ۸۳۴۰/۰ | ۱۲۳ | ۳۵ |
تحول مصدر افتادن؛ ریشه و معانی “زند” و “زندیک".
گروه واژهگزینی؛ گروه دستور زبان فارسی؛ گروه فرهنگنویسی؛ گروه زبانهای باستانی؛ گروه گویششناسی.
ارتباط قواعد و ساختار در نگرش سنتی؛ کاربرد قواعد حفظی؛ یادگیری دستور هدف نیست؛ اشتباهات دستوری نباید جدی تلقی شود؛ برنامه نقشی ـ مفهومی به جای برنامه دستوری؟/ دید مکانیکی و دید ارگانیکی؛ تنظیم خطی یا مارپیچی مطالب آموزشی.
بیان ویژگیهای دستوری زبان مازندرانی.
دلایل کاربرد الگوها و ویژگیهای آوایی و دستوری میان زنان و مردان.
پسوند مصدر؛ افعال باقاعده و بیقاعده؛ بررسی نقش حروف پیش از “دن” و “تن” در مصدرهای فارسی؛ بررسی صوتها در معرفی پسوندهای ستاک ماضی؛ مسأله تغییرات فونتیکی.
شانزده مورد از موازین دستوری کلمات مرکب در خمسه نظامی.
ابهام در تشخیص و تعریف اضافه استعاری؛ تکراری بودن مثالها؛ رابطه اضافه استعاری و علم بیان؛ توجیه استعاری بودن چند ترکیب.
شیوه محاسبه مشخصه های فرعی شاخصها؛ مشخصه های آسیبشناختی گفتار؛ هنجاریابی شاخصها برای زبان فارسی.
برخی از ویژگیهای ممیز دستور زبان سنتی از زبانشناسی جدید؛ هواخواهی از اصل اولویت گفتار بر نوشتار؛ دو خصوصیت برجسته زبان بشری.
ساختمان دستگاه فعل در لهجه واران همراه با عناصر سازنده گروه فعلی؛ صرف نمونههایی از فعل لازم و متعدی/ یک واژهنامه توصیفی از فعلهای رایج به همراه اجزاء مختلف آن.
الف ـ مقدمه ب ـ تاریخچه مختصر ج ـ اشتقاق فعلهای تبدیلی بر اساس نظریه ساخت واژی استاندارد دستور زایشی د ـ تحلیل نظری بر اساس نظریه نحوی ایکس ـ تیره.
ترتیب کلمات اصلی؛ همبسته فعلی؛ همبسته مفعول؛ جفت همبستگی و تجزیه و تحلیل آنها؛ تمایلات جهانی.
شکل ۳-۱ دستگاه الکتروفورز افقی
۳-۴-۲ رنگ آمیزی ژل آگارز
در این پژوهش رنگ آمیزی ژل آگارز با اتیدیوم بروماید انجام پذیرفت. اتیدیوم بروماید یک رنگ فلورسانت است که دارای یک گروه سه حلقهای بوده که میتواند در بین بازهای DNA جای گیرد. روش کار بهاین گونه است که پرتو فرابنفش به وسیله اسید نوکلئیک گرفته شده و به اتیدیوم بروماید میرسد. این پرتو در طول موج ۳۰۲ تا ۳۶۶ نانومتر به وسیله اتیدیوم بروماید پیوسته به اسیدنوکلئیک دریافت شده و دوباره به وسیله اتیدیوم بروماید در طول موج ۵۹۰ نانومتر بازتاب مییابد. این طول موج در گستره روشنایی سرخ نارنجی پرتویی آشکار میباشد که میتوان آن را دید. برای انجام این کار مقدار ۳ میکرو لیتر دیانای و ۲ میکرولیتر بافر بارگذاری[۵۴] را روی کاغذ پارافیلم با هم مخلوط کرده و داخل چاهک ژل آگارز قرار داده شد. بعد از بار گذاری تانک الکتروفورز را به یک منبع الکتریکی وصل کرده و ولتاژ دستگاه را روی ۸۵ ولت تنظیم شد. نمونهها به مدت ۶۰ تا ۹۰ دقیقه درون ژل آگارز موجود در تانک در حرکت بودند. سپس ژل را از داخل تانک الکتروفورز برداشته و به مدت ۵ دقیقه در محلول اتیدیوم بروماید قرار داده و جهت مشاهده باندها و تعیین کیفیت دیانای، از دستگاه ژل داک استفاده شد. اجزای تشکیل دهنده بافر بارگذاری در جدول ۳-۱ نشان داده شد (لی و همکاران، ۲۰۱۲).
جدول ۳-۱ اجزای تشکیل دهنده بافر بارگذاری
مواد استفاده شده | مقدار مواد (میکرولیتر) |
گلیسرول برموفنول آبی (۱۰ درصد) فرمامید EDTA(5/0 مولار) |
۱۹۰ ۱۰ ۸۰۰ ۲ |
۳-۵ تعیین غلظت DNA استخراج شده با بهره گرفتن از اسپکتوفتومتر
برای بررسی غلظت DNA استخراج شده از دستگاه اسپکتوفتومتر استفاده شد. برای این منظور ابتدا میزان رقت DNA مشخص شد (مثلاً ۱۰۰ برابر یا بیشتر). دستگاه برای دو طول موج ۲۶۰ و ۲۸۰ نانومتر تنظیم و به تعداد نمونه لوله استریل در آماده شد. با توجه به حجم کووت دستگاه و میزان رقت در لولهها از بافر TE یا آب مقطر استفاده و DNA مورد نیاز به لولهها اضافه شد (با توجه به ضریب رقت). ابتدا دستگاه با بافر TE یا آب مقطر کالیبره شد. لوله حاوی DNA رقیق شده چند بار وارونه شد. کووت دستگاه که برای بررسی غلظت DNA از آن استفاده میشود با بافر TE یا آب مقطر شسته میشود. DNA رقیق شده موجود در لوله را در کووت دستگاه قرار داده و OD های ۲۶۰ و ۲۸۰ نانومتر به اضافه نسبت دو طول موج یاداشت شد (OD260 مربوط به جذب DNA و OD280 مربوط به جذب پروتئین میباشد). اگر این نسبت کمتر از ۸/۱ باشد نشان دهنده آلودگی با پروتئین و یا دیگر ناخالصیها میباشد و اگر این نسبت بیشتر از ۲ باشد نشان دهنده آلودگی DNA با RNA است. برای بهدست آوردن غلظت DNA مورد نظر از فرمول زیر استفاده شد.
ضریب رقت
*عدد بدست آمده غلظت DNA استخراج شده بر حسب نانو گرم بر میکرو لیتر میباشد که بسته به مقدار نیاز در واکنش PCR از آن استفاده میشود.
۳-۶ واکنش زنجیرهای پلیمراز (PCR)
۳-۶-۱ پروتکل و مواد استفاده شده در PCR
مواد مورد نیاز برای انجام واکنش زنجیرهای پلی مراز برای نشانگر استفاده شده در این تحقیق در جدول ۳-۲ نشان داده شد:
جدول ۳-۲ مواد استفاده شده در واکنش زنجیرهای پلیمراز
مواد | غلظت مواد | مقدار در حجم ۲۰ میکرولیتر |
دیانای الگو آغازگر (*F) آغازگر (**R) مستر میکس*** آب مقطر |
۱۲۰ نانوگرم ۲۰ پیکومول ۲۰ پیکومول - - |
۵/۱ ۱ |
۱۲
۲۳
A
۱۵۵
۴
۱۳
۲۳
I
۱۵۵
۴
۱۴
۲۳
I
۳۵۰
۵
همچنین قابل ذکر است، معیار کفایت سیستم برابر ۱۰% در نظر گرفته شده است. پارامترهای و برابر با ۱۰۰۰۰ و ۱۰۰ در نظر گرفته شده اند.
این مسئله هماهنگسازی زمانبندی تعمیر و نگهداری واحدهای تولیدی، توسط الگوریتم ژنتیک با ۳۰۰ کروموزوم و ۱۰۰۰ نسل انجام شد، و جوابهای مطلوب آن بهدست آمد. شکل (۴-۴) نشاندهنده روند همگرایی الگوریتم ژنتیک به ازای مقادیر ذکرشده میباشد.
شکل ۴-۴: روند همگرایی الگوریتم ژنتیک
شکل (۴-۵) نشاندهنده کفایت سیستم در هفتههای مختلف سال میباشد. با توجه به شکل (۴-۵) اگر هر واحد، در زمان دلخواه خودش، برای تعمیرات خارج شود، در هفتههای ۱۰ الی ۱۵ سیستم شاهد کمبود تولید شدیدی و درنتیجه قطع بار خواهد بود. این در حالی است که پس از تغییر بازهی خروج برخی از واحدهای تولیدی، توسط بهرهبردار مستقل سیستم، مشکل کمبود تولید در این هفتههای سال رفع خواهد شد.
معیار کفایت سیستم ، به طور واضحی بر روی زمانبندی خروج اثر میگذارد. شکل (۴-۶) نشاندهنده تاثیر تغییر این معیار بر درجه رضایت واحدهای تولیدی میباشد. با توجه به شکل (۴-۶)، با افزایش معیار کفایت سیستم، که باعث افزایش حد ذخیره در هر بازه می شود، میانگین درجه رضایت واحدهای تولیدی کاهش مییابد.
تمام شبیهسازیهای این نوشته، تحت نرم افزار Matlab 8 انجام شده اند. برای قسمت برنامه ریزی تولیدکنندگان، از روش برنامه ریزی خطی استفاده شده است و برای قسمت هماهنگسازی برنامه ریزی توسط بهرهبردار مستقل سیستم، از روش الگوریتم ژنتیک استفاده شده است.
شکل ۴-۵: کفایت سیستم در هفتههای سال
شکل ۴-۶: تاثیر تغییر معیار کفایت سیستم بر درجه رضایت واحدهای تولیدی
۴-۲-۳- تسویهی هزینهها
پس از انتخاب پاسخ مناسب، بهرهبردار مستقل سیستم باید فرایند تسویهی بازار را اجرا کند و سهم هر یک از واحدهای تولیدی را مشخص نماید. همانطور که پیشتر گفته شد، بهرهبردار مستقل سیستم دارای ماهیتی غیرانتفاعی میباشد و نباید از فرایند برنامه ریزی تعمیر و نگهداری سودی کسب کند. بنابراین بهرهبردار مستقل سیستم تمام درآمدهای حاصل از جمعآوری مبالغ پیشنهاد خرید تعمیرات را باید صرف جبران هزینه های قطع باری کند که ناشی از خروج برنامه ریزیشده برای تعمیرات میباشد. اگر هم خروج برنامه ریزیشده برای تعمیرات منجر به خاموشی و قطع باری نشود، درآمد حاصله باید بین خود واحدهای تولیدی توزیع گردد.
جدول (۴-۴) نشاندهنده بازهی خروج، درجه رضایت، و بررسی هزینه های واحدهای تولیدی به ازای پاسخ منتخب میباشد. که در این جدول، هزینه های پرداختی به معنی هزینههایی میباشد که واحد تولیدی بابت پیشنهاد خرید تعمیرات باید به بهرهبردار مستقل سیستم پرداخت کند. منظور از مقدار بازگشتی، پولی میباشد که بهرهبردار مستقل سیستم پس از جمعآوری مبالغ مرتبط به پیشنهاد خرید تعمیرات، به واحدهای تولیدی برمیگرداند. خالص پرداختی نیز نشاندهنده هزینه خالص پرداختی واحد تولیدی بابت فرایند برنامه ریزی تعمیر و نگهداری میباشد که این مقدار از تفاضل بین هزینه پرداختی و مقدار بازگشتی بهدست می آید.
جدول ۴-۴: زمانبندی خروج، درجه رضایت و بررسی هزینه های واحدهای تولیدی سیستم IEEE-RTS
خالص پرداختی
مقدار بازگشتی
(k$)
هزینه پرداختی
(k$)
درجه رضایت
بازهی خروج
(هفته)
واحد
بیا ای راحت جانم که جان را بر تو افشانم
زمانی با تو بنشینم زدل این جوش بنشانم
زحال دل که معلومست که هم این بود و هم آن شد
بگویم شمّه ای با تو ترا معلوم گردانم
به دندان مزدجان خواهی که آیی یک زمان با من
گواه آری روا باشد حریف آب دندانم
مرا گویی چه داری تو که پیش من کشی آنرا
چه دارم هر چه دارم من نشاید آن ترا دانم
یکی دریای خون دانم که آنرا دیده می گویم
یکی وادی غم دانم که آنرا دل همی خوانم
درون مایه اصلی غزل:
در این غزل کوتاه عاشق در مقام شخصی که بیچاره و کم و ناچیز است در درگاه معشوق، رنج می برد و نمی تواند کاری کند که دل معشوق برایش بسوزد، با این حال با معشوق درد دل می کند و ناراحتی خود را از عکس العمل های معشوق بازگوی کند و نهایت بیچارگی خود را بیان می دارد. معشوق در وادی عشق، با تمام وجود گام بر می دارد و چشم امیدش به عنایت معشوق است که آن هم سرابی بیش نیست. به هر حال انوری با آوردن واژگان فارسی قدیمی، و عربی و نوع بیان و چیدمانشان، در واقع آثارش را از نظر ادبی و دستوری و از لحاظ زیباشناسی به درجه قابل ستایش رسانده که خواندن، تفکر در آن و شناخت زیباشناسی آن، خالی از لطف نیست.
بافت معنایی و آرایه های ادبی:
بیت اول :
بیا ای کسی که وجودت به من آرامش می دهد، تا جانم را به تو نثار کنم وقتی که با تو همنشین شوم، این شور و پریشانی در دلم خاموش و آرام می شود. بیا : فعل امر/ راحتِ جانم، اضافه توصیفی/ افشانم: افشاندن، افشانیدن، پراکنده ساختن، نثار کردن/ زمانی : وقتی که هنگامی که، قید زمان/با توبنشینم: کنایه از با تو همنشین شوم، باتو باشم/جوش : پریشانی و شور/بنشانم : آرام کنم، خاموش کنم/
بیت دوم :
از حال دلم مشخص و آشکار است که هم این وجود داشت و هم آن وجود داشت، کمی و اندکی از آن را با تو بگویم و برای تو آشکار کنم. زِ: مخفف از/ حالِ دل، اضافه تخصیصی/ معلوم : جناس تکرارآشکار، روشن جناس تکرار، به معنای همچنین، اضافه بر این / این و آن : ضمیر اشاره/شمّه ای : کم، اندک، مقدار ناچیز از چیزی/ ترا : تو را، برای تو/ معلوم گردانم، آشکار سازم/
بیت سوم :
برای آمدن پیش من با تمام وجود و سختگیری و پافشاری، پاداش می خواهی و آن جان من است، بله، شایسته است که هم نشین مانند من که ضعیف، ناتوان هستم. به دندان، مزد جان خواهی: کنایه از با سمجی و پا فشاری، جان مرا به عنوان پاداش می خواهی. / آیی: / یک زمان: وقتی، قید زمان/ گواه: شاهد/روا باشد : جاری باشد، شایسته است، سزاواراست، جایز است/حریف : همکار، هم نشین، هم نبرد، طرف شخص در بازی یا نبرد/آب دندانم : کنایه از ضعیف و مغلوب بودن/
بیت چهارم:
(ای معشوق) به من می گویی که من عاشق، چه چیزی دارم که آن را پیشکش تو کنم، چه چیزی دارم ؟ هر چیزی دارم، شایسته تو نیست (ای معشوق و من آن را می دانمداری، دارم : مراعات نظیر/ مرا گویی: به من می گویی/ چه داری : کنایه از چه تحفه ای داری؟/ پیش من کِشی آنرا : آن را به من پیشکش کنی/ هر چه: قید مقدار/نشاید : شایسته نیست/
بیت پنجم :
(یکی از چیزهایی که دارم، ای معشوق)دریای خون است که آن چشمان من است (از فرط گریستن به دریای خون تبدیل شده) و یکی هم سرزمین غم و اندوه است که به آن دل می گویم. (دلم از غصّه مثل سرزمین غم است. دریای خون : کنایه از اشک خون آلود/ دانم، می دانم/ دیده : کنایه از چشمان/وادی غم: سرزمین غصّه، اضافه توصیفی است/
وزن غزل :
این غزل بر وزن مفاعلین مفاعلین مفاعلین مفاعلین و در بحر هزج مثمن کامل سروده شده است.
قافیه :
در این غزل کلمات قافیه عبارتند از : (افشانم، بنشانم، گردانم، دندانم، دانم، خوانم).
ویژگی سبکی غزل:
شاعر در این غزل سعی بر این داشته تا در مقام عاشق به صحبت با معشوق بپردازد، روش شاعر اینگونه بوده که در هر بیت سعی کرده حرف تازه ای و چشمه تازه ای از رنج عاشقی را به سمع معشوق برساند بنابراین در مصرع اول هر بیت حرف دل را گفته و در مصرع دوم هر بیت، حرف دل را کامل کرده است، ویژگی های سبکی دوره ششم از جمله آرایه های ادبی و بدیع شعر را پوشش داده که در بافت معنایی به آن پرداخته شده است.
من که باشم که تمناّی وصال تو کنم یا کیم تا که حدیث لب و خال تو کنم
کس به درگاه خیال تو نمی یابد راه من چه بیهوده تمناّی وصال تو کنم
گله ی عشق تو در پیش تو نتوانم کرد ساکتم تا که شبی پیش خیال تو کنم
از سر مردمیی گر تو کلاهی نهیم مردم چشم و سرم طرف دوال تو کنم
ور به چشم تو درآید سخنم تا بزیم در غزلها صفت چشم غزال تو کنم
شعر من سحر شد و شد به کمال از پی آن که همی وصف جمالت به کمال تو کنم
چشم تو سحر حلالست و حرامست مرا شاعری هر چه نه بر سحر حلال تو کنم
درون مایه اصلی غزل:
در این غزل عاشق، وجود خویش را در مقام واقعی با ادبیاتی عاشقانه و ظریف گِرد وجود معشوق، حیران و شیدا و مشتاق می بیند و با لحنی معتقد و آرام و با متانتی خاص و اعتقادی راستین، اشاره ای به مقام خواستنی معشوق با همه ی خواص رفتاری اش می کند و در ضمن شخصیت خودش را به عنوان عاشق، متین و پابرجا و راسخ معرفی نموده است و ارزش بالای درونی برای خویش قائل شده که هر خواننده ای می تواند آن را به خوبی درک و حس نماید. به هر حال اشعار انوری در زمره ی هنریترین و ظریفترین آثار ادبی گنجانده شده است، بنابراین اهل ادب این دِین را به گردن دارند که از لحاظ دستوری، ادبی، زیبا شناسی سخن و بدیعیات و آرایه های درونی و بیرونی و انواع صناعات ادبی، بررسی و مکاشفه کرده تا تفسیری روشن و روان برای همگان بر جای بگذارند.
بافت معنایی و آرایه های ادبی :
بیت اول :
(ای معشوق) من چه کسی باشم که بخواهم طالب وصال و رسیدن به تو باشم و کسی نیستم که شایستگی بیان داستان لب و خال تو را داشته باشم. من که باشم : یعنی من چه کسی باشم، من کسی نیستم، من کوچک ام و شایسته نیستم/ تمنّای وصال : طلب رسیدن به معشوق، اضافه اقترانی/ یا کیم: یا چه کسی هستم/ (من که باشم) و (کِیمَ) : مترادف، مراعات نظیر/ لب و خال : آرایه جمع و مراعات نظیر/ لب و خال تو : اضافه تخصیصی/ تو کُنَم : تو را داشته باشم/
بیت دوم :
کسی به محضر فکر و اندیشه ی تو نفوذ نمی تواند کند، من (معشوق) چقدر بی خود و بی نتیجه، رسیدن و وصال تو را خواهانم و طالبم. /کس : اسم عام/ درگاهِ خیالِ تو : اضافه تخصیصی/ نمی یابد راه : نفوذ پیدا نمی کند/ بیهوده : بی خود، الکی، بی نتیجه و بی ثمر/ تمنّایِ وصالِ تو : خواهش و طالب رسیدن به تو/
بیت سوم :
من نمی توانم، شکایت عشق تو را پیش تو بگویم، خاموش و ساکت می مانم (صبر میکنم) تا اینکه یک شب شکایات را با خیال و فکر تو در میان بگذارم. گله ی عشق تو : اضافه تخصیصی/ پیش تو : مراد با تو و برای تو باشد/
بیت چهارم :
بخاطر عامی بودن اگر عاجز و ناتوانیم، مردمک چشمان و سرم را کنار تسمه تو می بندم. از سر مردمیی: از روی عامی بودن/ کلاهی نهیم : نشانه ی عجز و ناتوانی/مردم چشم: مردمک چشم/ چشم و سر: مراعات نظیر/ طرف: کنار، حاشیه/ دوال: تسمه – چیزی را با طناب چرمی بستن/ دوالِ تو: اضافه تخصیصی/
بیت پنجم :
اگر تا زمانی که زنده هستم حرفهای من مورد توجّه تو قرار بگیرد، در غزلهایی که می سرایم، صفت چشم آهورا به تو می دهم (بخاطر تیز بینی و زیبایی). وَر: وَ اگر/ به چشم تو درآید : کنایه از مورد توجّه تو قرار گیرد/ تا بزیم : تا زنده هستم. صفتِ چشمِ غزالِ تو کُنَم : تتابع اضافات/
بیت ششم :
شعر من جادو شد و پشت سر آن هم به کمال رسید، برای اینکه شرح زیبایی تو را کامل بیان کنم. شعرِ من: اضافه تخصیصی/ سِحر : جادو کردن، فریفته، ساختن چیزی شگفت انگیز، به معنای جادویی، افسون، چیزی یا کاری که در آن فریبندگی و گیرندگی باشد. /
بیت هفتم :