پیشینه موضوع تحقیق باید دقیقا مورد بررسی قرار گیرد زیرا در انجام یک پژوهش علمی نیازداریم تا از مطالعه هایی که در زمینه تحقیق فوق توسط دیگران انجام یافته است آگاهی پیدا کرده و به جنبه هایی که پژوهش های قبلی به آن توجه نکرده اند مانند جنبه های جدید و نوآوری و تکاملی پژوهش، توجه کنیم. در این فصل مروری بر واژه سیستم مدیریت یادگیری و اجزای آن، مدیریت دانش و مفاهیم پایه در آنها، انجام شد. سپس به مدلهای ارائه شده در این زمینه پرداخته شده و پس از آن.به.ارائه.مدل.تحقیق.پرداخته.شد.
فصل سوم
روش تحقیق
۱-۳ مقدمه
هر مطالعه و تحقیقی بنابر ماهیت و هدف خود از روشها و ابزارهای خاصی بهره میجوید که انتخاب این ابزارها و روشها باید معنادار، منطقی و توجیه پذیر باشد. در این فصل به استراتژی پژوهش، ابزار جمعآوری اطلاعات، چگونگی حصول روایی و پایایی پژوهش، جامعه آماری، روش نمونهگیری و روش های آماری و تجزیه و تحلیل اطلاعات پرداخته میشود و دلیل یا دلایل انتخاب این روشها ارائه میگردد. ذکر این یادآوری الزامی است که در برخی از پژوهشها، بهخصوص در حوزه علوم انسانی، گستره کار به نحوی است که معمولا نمیتوان آن را به طور دقیق منطبق بر یکی از تعاریف و تقسیم بندی های ارائه شده برای روش شناسی تحقیق دانست و بنابراین از ترکیبی از روش های مختلف برای اجرای تحقیق و پژوهش استفاده میشود. با اینحال بایستی در نظر داشت که بنیان هر گونه از دانش بر روش شناخت آن استوار می باشد و اعتبار و ارزش قوانین اشاره شده در هر حوزه ی علمی بر روش شناختی که در آن علم به کار می رود، مبتنی است (خاکی، ۱۳۸۹: ۲۰۱). بنابراین زمانی که در جستجوی دستیابی به اهداف خاصی از یک برنامه ی پژوهشی می باشیم؛ لزوم بهره گیری از روش شناسی صحیح و علمی و متناسب با حوزه ی مورد مطالعه اهمیت می یابد. هنگامی که در خصوص روش شناسی یک تحقیق صحبت می کنیم، باید به خاطر داشته باشیم که اعتبار دستاوردهای تحقیق به شدت تحت تاثیر روشی است که برای انجام تحقیق برگزیده ایم (خاکی، ۱۳۸۹: ۱۵۵).
۲-۳ روش تحقیق
تحقیق علمی عبارت از تلاش کاوشگرانه ای است که با آداب خاص و به صورت نظام یافته به منظور کشف مجهول یا مجهولاتی در جهت گسترش قلمرو معرفتی بشر انجام می پذیرد و شناخت حاصل از آن مصادیق و ما به ازای خارجی دارد (حافظ نیا، ۱۳۸۴: ۱۲). با توجه بدین تعریف از تحقیق علمی می توان گفت که ویژگی های اشاره شده در ذیل به عنوان اصلی ترین مولفه های تمایز تحقیق علمی از تحقیق غیر علمی شناخته می شوند: هدفمندی، دقت عمل، آزمون پذیری، تکرار پذیری، دقیق بودن و قابلیت اعتماد، عینی بودن، تعمیم پذیری و محدود گرایی (نیومن، ۱۳۸۶: ۳۳).
بنابراین برای انجام تحقیق علمی و حصول ویژگی های یاد شده نیازمند بهره گیری از روش علمی می باشیم. در انتخاب روش علمی مناسب بایستی معیارهایی همچون هدف تحقیق، ماهیت موضوع، امکانات اجرای تحقیق و فرضیات تدوین شده را مورد نظر قرار دهیم. بدین ترتیب برای آنکه بتوانیم روش تحقیق را برای پژوهش حاضر مورد بررسی قرار دهیم، در ابتدا بایستی به طبقه بندی های رایج در عرصه ی تحقیقات علوم اجتماعی که مباحث حوزه ی مدیریت نیز زیرمجموعه ای از آن است، اشاره نماییم. به طور کلی دو دسته معیار برای تقسیم بندی تحقیقات در علوم اجتماعی مورد استفاده قرار می گیرد؛ به هنگام بررسی روش تحقیق باید مشخص نماییم که این تحقیقات از حیث معیار هدف تحقیق و معیار شیوه ی گردآوری داده ها در چه گروه بندی قرار می گیرند.
۳-۳ گروه بندی انواع پژوهش بر حسب هدف از انجام پژوهش
می توان ادعا نمود که تقریبا به تعداد پژوهشگران، هدف از انجام تحقیق وجود دارد، با اینحال می توان پژوهش در علوم اجتماعی را در سه گروه پژوهش های بنیادین، پژوهش های کاربردی و پژوهش های توسعه ای طبقه بندی نمود.
پژوهش بنیادین: هدف از این دسته از پژوهش ها آزمودن نظریات، تبیین روابط میان پدیده ها و پایه گذاری دانش و اندیشه ی جدید در یک زمینه ی خاص بدون در نظر گرفتن کاربرد این دانش در صحنه ی عمل است، به عبارت دیگر این دسته از پژوهش ها به منظور توسعه ی مرزهای دانش و ارائه نظریه های جدید علمی وگسترش علوم در زمینه های مختلف صورت می پذیرند و پروراندن نظریه های علمی از طریق کشف اصول یا قواعدکلی در این پژوهش ها از اهمیت برخوردار است.
پژوهش کاربردی: پژوهش های کاربردی با هدف توسعه ی دانش کاربردی صورت می پذیرند و حوزه ی تمرکز این دسته از پژوهش ها گسترش بعد کاربردی یک موضوع در حوزه ای خاص می باشد؛ بنابراین پژوهش کاربردی برخلاف پژوهش های بنیادین که جنبه نظری دارند، بیشتر به سمت پدیده های واقعی و کاربست دانش به منظور حل مسائل و مشکلات گوناگون معطوف است و برای نیل بدین منظور از یافته های پژوهش های بنیادین بهره گیری می کند.
پژوهش توسعه ای: هدف از اجرای این دسته از پژوهش ها تشخیص چارچوب نظری و عملی در جهت توسعه ی یک ایده در سازمان یا محیط و نیز تشخیص مناسب بودن یک برنامه، طرح یا روش است (سرمد، ۱۳۸۵: ۷۰). هریک ازموضوعاتی که درحوزه علوم اجتماعی منجر به گسترش این علوم گردد و قادر به شرح و تبیین وجوه ناشناختها نباشد، درحوزه پژوهش های توسعه ای جای میگیرد.
۴-۳ گروه بندی انواع پژوهش بر حسب شیوه ی گردآوری داده ها
پژوهش های صورت گرفته در حوزه های علوم اجتماعی را می توان از حیث شیوه ی گردآوری داده ها به دو گروه تجربی (آزمایشی) و توصیفی (غیر آزمایشی) تقسیم بندی نمود (سرمد، ۱۳۸۵: ۷۸). تحقیقات تجربی یا آزمایشی زمانی مورد استفاده قرار می گیرند که در صدد برقراری روابط علی و معلولی میان چند متغیر باشیم. در مقابل تحقیقات توصیفی در ابتدا به بررسی وضع موجود و توصیف منظم آن می پردازند و در صورت لزوم به بررسی و تبیین رابطه میان متغیرها می پردازند. تحقیقات توصیفی خود به سه گروه پیمایشی، همبستگی و پس رویدادی (علّی) تقسیم می شوند.
تحقیق پیمایشی برای مطالعه موضوعاتی به کار میرود که پژوهشگر قصد تغییر یا دستکاری متغیرها را ندارد و اطلاعات را به همان صورتی که هستند، به دست میآورد. در این روش برای مطالعه نگرشها و نظرات آزمودنیها از ابزارهای نظیر مصاحبه و پرسش نامه استفاده میشود و سپس با تجزیه و تحلیل داده های بدست آمده، پیشنهادها لازم بر اساس نمونه ی اندازه گیری شده به جامعه ی آماری تعمیم داده می شود. از امتیازات روش پیمایش آن است که امکان انجام مشاهدات بسیاری را بر روی واحدهای مورد مطالعه فراهم میسازد و در دستیابی به نتایج نسبت به دیگر روش ها کم هزینه تر، ساده تر و سریع تراست (عضدانلو، ۱۳۸۶: ۱۶۵). با توجه به مجموعه تعاریف بیان شده و نیز هدف تحقیق حاضر در خصوص گردآوری اطلاعات پیرامون موضوع بررسی کاربرد سیستم مدیریت یادگیری در مدیریت دانش و تبیین نتایج حاصل از آن؛ این پژوهش در زمره ی تحقیقات کاربردی قرار می گیرد و نحوه ی انجام آن به صورت توصیفی از نوع پیمایشی خواهد بود.
۵-۳ منابع گردآوری داده ها
برای گردآوری داده ها در قدم نخست باید به سه پرسش پاسخ داد:
-
- چه داده ها و اطلاعاتی باید جمع آوری شود؟ (تعیین نیازهای اطلاعاتی)
-
- داده ها از کجا و از چه منابعی جمع آوری خواهند شد؟ (طرح نمونه گیری)
-
- داده ها چگونه بایستی جمع آوری شوند؟ (تعیین روش و طراحی ابزار گردآوری داده) (سرمد، ۱۳۸۵: ۹۳).
در پژوهش حاضر مهمترین نیازهای اطلاعاتی دستیابی به داده هایی در خصوص کاربرد سیستم مدیریت یادگیری و تاثیر آن در موفقیت سیستم مدیریت دانش است. به منظور گردآوری داده ها و نیازهای اطلاعاتی یک پژوهش عمدتا از دو دسته منبع استفاده می گردد که آنها را منابع اولیه و منابع ثانویه نام می دهند. برای شناخت مبانی نظری و دستیابی به اطلاعات حاصل از روش های تحقیقی در گذشته روش کتابخانه ای به کار گرفته می شود و منابع مورد استفاده در این روش منابع ثانویه خوانده می شوند. این روش به جهت جمع آوری اطلاعات موجود برای پی ریزی مطلب و مبنای کلی تحقیق همچون تعریف مفاهیم کلیدی، بیان ضرورت ها و محدودیت ها، تشریح اهمیت مسائل و نیز بررسی فعالیت های تحقیقاتی محققان قبلی بر روی موضوع و شناخت مبانی نظری حاصل از فعالیت های تحقیقاتی ایشان مورد استفاده قرار می گیرد. پس از جمع آوری و جمع بندی داده های بدست آمده از طریق منابع ثانویه، به جهت بدست آوردن داده های تکمیلی، محقق نیازمند رجوع به منابع اولیه می باشد. به طور غالب در عموم تحقیقات توصیفی و پیمایشی محقق در این مرحله از پرسش نامه استفاده می کند تا بتواند به جمع آوری داده های مورد نیاز خویش که به طور طبیعی از طریق منابع ثانویه قابل حصول نیستند، بپردازد. سئوالاتی که در پرسش نامه برای پاسخدهندگان طراحی می شود، قسمت اصلی طرح پیمایش اند وتنظیم آنها باید به دقت و به درستی انجام شود زیرا پاسخهای خوب نتیجه ی تحلیلهای آماری درست نیست بلکه از سوالات خوب طراحی شده حاصل میشود. در طراحی پرسش نامه برای تحقیق حاضر از سئوالات بسته استفاده شده است. برای اندازه گیری آنها از طیف لیکرت استفاده شده است که مقادیر ۱ تا ۵ (کدهایی که بیانگر گزینههای کاملا مخالف تا کاملا موافق باشند) را به خود اختصاص دادهاند. سئوالات مربوط به هر یک از متغیرهای تحقیق به منظور افزایش ضریب اطمینان در دستیابی به پاسخ های موثق به صورت تصادفی سراسر پرسش نامه پراکنده شده اند، جدول زیر نشان دهنده ی ساختار سئوالات بسته ی پرسش نامه ی پژوهش حاضر می باشد.
سوالات | شاخص | متغیر | مفهوم | |
استفاده از نرم افزار یادگیری الکترونیکی فراگیری را آسان می سازد. | فراگیری آسان | درک سهولت استفاده از سیستم مدیریت یادگیری | سیستم مدیریت یادگیری | |
مدیریت دوره آموزشی ،از طریق نرم افزار یادگیری الکترونیکی باعث سهولت آموزش می گردد. | ||||
استفاده از تصاویر گرافیکی مناسب از اشکال مختلف ،آموزش را ساده می سازد. |
فرم در حال بارگذاری ...