وبلاگ

تیراندازی برای حفاظت سلاح، اماکن و تأسیسات و تجهیزات

طبق بندهای 6، 7 و8 ذیل ماده 3 قانون به­ کارگیری سلاح در موارد ذیل، مأمورین مسلح برای حفاظت، حق استفاده از سلاح را دارند:

1- تیراندازی برای حفظ اماکن انتظامی (بند ششم ماده 3 قانون به­ کارگیری سلاح ).

اماکن انتظامی از قبیل مقر نیروهای انتظامی از قبیل مرکز فرماندهی، ستاد، پاسگاه، پایگاه، انبار سلاح یا مهمات و مرکز آموزشی از این جهت که محل استقرار نیروهای انتظامی و محل نگهداری انواع اسلحه و مهمات جنگی و اسناد دارای طبقه ­بندی می­باشند دارای حساسیت بوده و مقنن برای حفظ این اماکن در برابر مهاجمان، با رعایت شرایط مقرر در قانون مذکور، اجازه­ی استفاده از سلاح را به نگهبانان این اماکن داده است.

به­ نظر می­رسد که مقصود مقنن از حفظ اماکن انتظامی، صرفاً حفاظت از ساختمان­های نیروی انتظامی نیست بلکه حفاظت از مجموعه­ی انتظامی یعنی کارکنان شاغل در اماکن، ساختمان­ها، اسناد، سلاح و مهمات و سایر اموال موجود در داخل اماکن نیز موردنظر قانونگذار بوده بنابراین اگر مهاجم به هر قصدی از جمله سرقت، تخریب،ترور و آتش­زدن بخواهد وارد این اماکن شود نگهبان موظف است با رعایت سایر شرایط از سلاح برای دفع مهاجم استفاده نماید. نکته­ی دیگر اینکه موارد تصریح شده در ماده مذکور از قبیل مرکز فرماندهی،ستاد و…تمثیلی است و حصری نمی ­باشد و این بند شامل کلیه­ اماکن انتظامی می­گردد اما شامل اماکنی از قبیل رفاهی و تفریحی نیروهای مسلح نمی­ شود.

2- تیراندازی برای حفظ سلاحی که جهت انجام مأموریت در اختیار آنان می­باشد (بند هفتم ماده 3 قانون به­ کارگیری سلاح) سلاح مأمور تا هنگامی­که برای انجام مأموریت در اختیار خودش می­باشد در خدمت امنیت کشور و دفاع از حقوق مردم و نشان­دهنده­ی حاکمیت مقتدرانه­ی قانون و نظم می­باشد اما همین­که در اختیار افراد فاقد صلاحیت و غیر­مجاز قرار بگیرد ابزاری جهت سلب امنیت جامعه و تعرض به حقوق مردم خواهد بود بنابراین حفاظت از سلاح از اهمیت فوق­العاده­ای برخوردار است. اگر سلاح به ­طور مجاز در اختیار مأمور قرار گرفته باشد مأمور می ­تواند در مقابله حمله برای خلع سلاح وی، رعایت شرایط دیگر از جمله حتمی و قطعی­بودن و فعلیت­یافتن حمله و همچنین شرط تناسب در دفاع جهت محافظت از سلاح به سوی مهاجم تیراندازی نماید. استفاده از سلاح برای حفظ سلاح در مقابل مهاجم غیرمسلح به سختی قابل قبول است مگر اینکه اوضاع و احوال مثل تعداد مهاجمین، طوری باشد که دفاع غیرمسلحانه ممکن نباشد. بار اثبات این ادعا که استفاده از سلاح برای حفظ سلاح، ضروری و لازم بوده به عهده­ مأمور است.

3- تیراندازی برای حفظ اماکن طبقه ­بندی شده به­ ویژه اماکن حیاتی و حساس در مقابل هر گونه هجوم وحمله جهت ترور، تخریب، آتش­سوزی، غارت اسناد و اموال، گروگان­گیری و اشغال (بند هشتم ماده 3 قانون بکارگیری سلاح).

اماکن طبقه ­بندی­شده اماکنی هستند که از حساسیت زیادی برخوردار بوده و در ارتباط با امنیت ملی یا منطقه­ای یا بخشی از یک منطقه هستند و با توجه به اینکه در بند 6 و 10 ماده 3 قانون بکارگیری سلاح عبارت اماکن نظامی و انتظامی آمده است، به­ نظر می­رسد که منظور مقنن از اماکن طبقه ­بندی شده در بند هشتم ماده 3 اماکن غیرنظامی مانند سازمان انرژی اتمی، پالایشگاه­ها، نیروگاه­های اتمی و فرودگاه­ها می­باشد.

آیین­نامه تعیین حریم اماکن نظامی و انتظامی مصوب 20/1/1375 فرماندهی کل قوا اماکن طبقه ­بندی شده را به چهار دسته تقسیم نموده است:

الف) اماکن حیاتی: اماکن و تاسیساتی هستند که چنانچه کلاً یا قسمتی از آنها مورد آسیب قرار گیرند، سیستم دفاعی کشور وارد سازد (بند د از قسمت تعاریف اصطلاحات)

با توجه به تعریف فوق در خصوص اماکن حیاتی غیرنظامی می­توان گفت: اماکنی هستند که چنانچه تمام یا قسمتی از آنها مورد آسیب قرار گیرند امنیت ملی به خطر می­افتد و برای جبران خسارت نیاز به زمان و هزینه زیادی می­باشد مانند پالایشگاه­ها.

ب- اماکن حساس: اماکن و تأسیساتی هستند که هرگاه کلاً یا قسمتی از آنها مورد آسیب قرار گیرند زیان عمده­ای به بخشی از سیستم دفاعی کشور وارد آید و یا لطماتی در جهت نیل به اهداف سیاسی به کشور وارد سازد (بند ه از قسمت تعاریف و اصطلاحات). اماکن حساس غیرنظامی با توجه به تعریف فوق به اماکنی گفته می­ شود که بروز آسیب در آنها، منطقه­ای از کشور را تحت ­تأثیر قرار می­دهد مانند فرودگاه مرکز استان.

ج- اماکن مهم: اماکن و تأسیساتی هستند که هرگاه کلاً و یا قسمتی از آنها مورد آسیب واقع شوند زیان قابل توجهی به سیستم دفاعی بخشی از مناطق کشور وارد سازد و یا نیل به اهداف سیاسی منطقه­ای از کشور را با اشکال مواجه سازد (بند و از قسمت تعاریف و اصطلاحات).

اماکن مهم و غیرنظامی با توجه به تعریف فوق، تأسیساتی هستند که آسیب به آنها موجب تأثیر منفی در بخشی از یک منطقه شود مثل نیروگاه­های برق محلی.