وبلاگ

در ۴۵ مطالعه تأثیر و سالم بودن اثر ساکارز در کاهش درد نوزادان ثابت شده است (۱, ۱۳). نتایج مطالعه Cullough و همکاران (۲۰۰۸) در رابطه با تاثیر ساکاروز خوراکی بر درد ناشی از جایگذاری لوله بینی ـ معدی نشان داد میزان گریه نوزاد در گروهی که ساکاروز دریافت کرده بودند در مقایسه با آب استریل کاهش یافته بود (۱۰).
یکی دیگر از روش های غیر دارویی قنداق کردن است که جزء مداخلات رفتاری در نوزادان می باشد. مطالعات محدودی تاثیر قنداق کردن به عنوان یک مداخله رفتاری را بر میزان درد مورد بررسی قرار داده اند. در مطالعهی Campos و همکاران (۱۹۹۸) قنداق کردن درد نوزاد را پس از خونگیری کاهش داده بود (۱۴). مطالعاتO’Sullivan و همکاران (۲۰۱۰)،Huang و همکاران (۲۰۰۴) و Fearon و همکاران (۱۹۹۷) نشان داد که بازگشت ضربان قلب و اشباع اکسیژن خون شریانی به مقادیر اولیه پس از پروسیجر دردناک در نوزادانی که قنداق شده بودند، در مدت زمان کوتاهتری صورت گرفته است (۱۳, ۱۵, ۱۶). همچنین مطالعهی Van Sleuwenو همکاران (۲۰۰۷) نشان داد که قنداق کردن نوزاد حین انجام رویه دردناک باعث می شود نوزاد کمتر درد را احساس کند (۱۷). نتایج مطالعات Huang و همکاران (۲۰۰۴) و Van Sleuwen و همکاران (۲۰۰۷) همچنین نشان دادند که قنداق کردن بر شاخص های رفتاری بعد از محرک دردناک نیز موثر بوده است (۱۵, ۱۷).
با توجه به مباحث ذکر شده و بیان این مهم که هم روش های حسی و هم روش های رفتاری موجب کاهش درد در نوزادان میشود اما مطالعات کمی به مقایسه اثر بخشی روش های رفتاری و حسی پرداخته اند، نتایج مطالعه Liaw و همکاران (۲۰۱۱) در این رابطه نشان داد که محرک رفتاری در مقایسه با محرک حسی علاوه بر تسکین درد موجب ثبات بیشتردر علایم فیزیولوژیک و رفتاری می شود (۱).
با توجه به انجام مطالعات مختلف در ایران تنها ۳۲ درصد از پرستاران شاغل در مورد فیزیولوژی، علایم و نشانه های درد آگاه بوده و فقط ۷/۷ درصد در مورد سنجش درد در کودکان شناخت داشتند (۱۸). بنابراین انجام چنین مطالعاتی نه تنها موجب توجه کادر پرستاری به موضوع درد در نوزادان نارس میشود بلکه باعث شناخت و آزمون روش های تجربی، آسان و در دسترس در کنترل درد رویه های دردناک در نوزادان می شود. هم چنین با توجه به اینکه تعبیه لوله بینی ـ معدی در نوزاد نارس جهت درمان های متفاوت یک امر ضروری است، و بر اساس منابع موجود این رویه در نوزادان یک تجربه دردناک است. و بر اساس تجارب بالینی پژوهشگر در حال حاضر هیچ گونه اقدامی جهت تسکین درد نوزادان به هنگام جایگذاری آن صورت نمیگیرد. هم چنین مطالعات انجام شده در این زمینه هم بسیار محدود بوده و اطلاعات ناکافی در مورد میزان اثر بخشی روش های حسی و رفتاری بر تسکین درد نوزادان وجود دارد؛ لذا انجام این مطالعه با هدف مقایسه تأثیر دو روش قنداق کردن و ساکاروز خوراکی بر میزان درد ناشی از تعبیه لوله بینی ـ معدی در نوزادان نارس ضروری دانسته شد. امید است با توجه به نتایج حاصل از این تحقیق از مشکلاتی مانند دردهای مزمن و ایجاد آستانه دردی پایین در نوزادان و مشکلاتی مانند نقص در تعامل با والدین پیشگیری شود و باعث کاهش اثرات بد ناشی از درد های تسکین نیافته بر روی رشد جسمی و تکاملی نوزاد شود.

۳ – ۱ هدف کلی پژوهش
مقایسه تاثیر دو روش روش قنداق کردن و ساکاروز خوراکی بر میزان درد ناشی از تعبیه لوله بینی- معدی درنوزادان نارس: کارآزمایی بالینی طرح متقاطع
۴ – ۱ اهداف اختصاصی پژوهش

• • تعیین میزان درد ناشی از تعبیه لوله بینی ـ معدی در روش قنداق کردن در نوزادان نارس در زمان های مختلف ارزیابی

• • تعیین میزان درد ناشی از تعبیه لوله بینی ـ معدی در روش ساکاروز خوراکی در نوزادان نارس در زمان های مختلف ارزیابی

• • تعیین میزان درد ناشی از تعبیه لوله بینی ـ معدی در نوزادان نارس در روش روتین در زمان های مختلف ارزیابی

• • مقایسه میزان درد ناشی از تعبیه لوله بینی ـ معدی در روش های فوق در نوزادان نارس در زمان های مختلف ارزیابی

۵ – ۱ فرضیات پژوهش
میزان درد ناشی از تعبیه لوله بینی ـ معدی در روش قنداق کردن در نوزادان نارس در زمان های مختلف ارزیابی متفاوت است.
میزان درد ناشی از تعبیه لوله بینی ـ معدی در روش ساکاروز خوراکی در نوزادان نارس در زمان های مختلف ارزیابی متفاوت است.
میزان درد ناشی از تعبیه لوله بینی ـ معدی در نوزادان نارس در روش روتین در زمان های مختلف ارزیابی متفاوت است.
تاثیر دو روش قنداق کردن و ساکاروز خوراکی بر میزان درد ناشی از تعبیه لوله بینی- معدی در نوزادان نارس متفاوت است.
۶ – ۱ پیش فرض های پژوهش
در هفته ۲۶ حاملگی نوزادان قادر به درک درد هستند (۷).
جایگذاری لوله بینی ـ معدی در نوزادان دردناک است (۵).
درد در نوزادان به صورت تغییرات فیزیولوژیک و رفتاری بروز می کند (۱۹).
درک درد در نوزادان نارس بیشتر از شیرخواران، کودکان و بزرگسالان است (۴).
جهت تسکین درد از روش های دارویی و غیر دارویی می توان استفاده کرد (۱۹).
درد در نوزادان به وسیله ابزار PIPP قابل سنجش است (۱۲).
ابزار PIPP یک ابزار استاندارد و دارای روایی و پایایی میباشد (۲۰).
۷ – ۱ اهداف کاربردی پژوهش
در صورت موثر بودن روش های فوق در تسکین درد نوزادان نارس می توان پرستاران را ترویج به استفاده از موثرترین روش برای کاهش درد ناشی از تعبیه لوله بینی معدی نمود.
۸ – ۱ تعریف واژه های اختصاصی

1. 1. درد

تعریف نظری: موسسه بین المللی مطالعه بر روی درد، درد را به عنوان حس ناخوشایند و تجربه عاطفی در ارتباط با آسیب بافتی بالقوه و یا واقعی بیان میکند و یا آن را در واژه ای به نام آسیب بیان می کند (۱۹).
تعریف عملیاتی: باتوجه معیار و نمایه درد نوزادان نارس یا premature infant pain profile (PIPP) که توسط Stevens و همکاران در سال ۱۹۹۶ تدوین شد، اندازه گرفته میشود، این ابزار به طور ویژه برای سنجش پروسیجر های دردناک ساخته شده است و دارای ۷ ایتم ۴ نمره ای که شامل سن حاملگی (۳-۰)، حالت های رفتاری (۳-۰)، ضربان قلب (۳-۰)، اشباع اکسیژن خون شریانی (۳-۰)، برامدگی ابرو ها (۳-۰)، فشردن چشم (۳-۰) و شیار افتادن در طول خط خنده (۳-۰) می باشد. نمره ۷ تا ۱۲ بر دردهای متوسط دلالت دارد که در این حالت روش های تسکین غیر دارویی برای نوزاد مفید می باشد. نمره های بیشتر از ۱۲ بر درد متوسط تا شدید دلالت دارد که غالباً نیاز به اقدامات دارویی دارند (۲۰).

2. 2. نوزاد نارس

تعریف نظری: نوزادان با سن کمتر از ۳۷ هفته کامل حاملگی نوزاد نارس نامیده می شود (۱۹).
تعریف عملیاتی: در این مطالعه نوزاد نارس به نوزادی با سن حاملگی بین ۳۴ تا ۲۸ هفته حاملگی که از نظر بالینی دارای ثبات باشد (علایم حیاتی ثابت داشته باشد. تنفس کمتر از ۶۰ باشد. نیاز به تهویه مصنوعی نداشته باشد. مشکل همودینامیک نداشته باشد) گفته می شود.

3. 3. قنداق کردن

تعریف عملیاتی: در این مطالعه نوزاد بر روی پارچه سه گوشه بر سطح صاف قرار می گیرد به طوری که سر وتنه و پاها در یک راستا قرار بگیرند، سپس دست ها در حالت فلکسیون بر روی سینه قرار گرفته وابتدا یک طرف و سپس طرف دیگر پارچه به دور نوزاد پیچانده می شود و سپس در حالتی که پاها صاف باشند گوشه پایین پارچه به صورت عمود بالا آورده شده و فیکس می شود. لازم به ذکر است که نوزاد از دو دقیقه قبل از انجام پروسیجر تا پنج دقیقه پس ار آن در این حالت خواهد ماند (۲۱).

4. 4. ساکاروز خوراکی

تعریف عملیاتی: چهار دهم سی سی از محلول ساکاروز ۲۴ درصد دو دقیقه قبل از تعبیه لوله بینی - معدی ازطریق سرنگ و به آرامی از گوشه داخلی لب در حالی که سر نوزاد ۳۰ درجه بالاتر از بدن قرار دارد ، داده خواهد شد جهت تشویق نوزاد به بلع ساکاروز گونه نوزاد به آرامی مالش داده خواهد شد.

5. 5. تعبیه لوله بینی- معدی

تعریف عملیاتی: مرحله اول شامل جمع آوری ابزار: لوله تغذیه نوزادان ( شماره ۶ فرنچ)، گوشی پزشکی، آب استریل، سرنگ ۵ تا ۱۰ سی سی، چسپ، دستکش و وسایل ساکشن می باشد. مرحله دوم شامل تعیین اندازه لوله جهت وارد کردن است که فاصله نوک بینی تا لاله گوش و از آنجا تا فاصله بین ناف و زاییده گزیفوئید می باشد. بهترین حالت برای جایگذاری لوله بینی - معدی، حالتی است که درآن نوزاد در حالت خوابیده به پشت و سر بالا و گردن در حالت فلکسیون باشد. پس از وارد کردن لوله تا جایی که علامت گذاری شده بود جهت تایید محل لوله از آسپیره کردن ترشحات معده و تزریق کمی هوا به داخل لوله و سمع معده استفاده خواهد شد. تعویض لوله بینی – معدی هر ۷۲ ساعت انجام خواهد شد (۲۱).
پیشینه های پژوهشی
الف: چارچوب پنداشتی:
چارچوب پنداشتی این پژوهش را مفهوم درد تشکیل می دهد، که در قالب آن روش های تسکین درد دارویی و غیردارویی (ساکارز و قنداق کردن) به صورت کامل توضیح داده شده است.