وبلاگ

دوپاک و همکاران^[۵۵] (۲۰۰۵)، نشان دادند که سرمایه گذاران دیدگاه ثابتی نسبت به سود دارند و تفاوت بین ویژگیهای اجزای تعهدی و نقدی سود را کاملاً تشخیص نمی دهند. در نتیجه، شرکت های با سطوح نسبتا بالای اقلام تعهدی، بازده سهام غیر نرمالی را به دست می آورند.
چان^[۵۶] و همکاران (۲۰۰۶)، رابطه اقلام تعهدی را با بازده آتی سهام بررسی کردند و نشان دادند که شرکت های با اقلام تعهدی زیاد در دوره های بعد از گزارشگری اطلاعات مالی، بازده سهام آنها کاهش می یابد. این یافته نشان میدهد که سرمایه گذاران زمانی که به کیفیت پایین سود شرکت پی می برند، قیمت سهام آن را متناسب با این موضوع تعدیل می نمایند، اما این واکنش با تأخیر صورت می گیرد.
چان^[۵۷] و دیگران (۲۰۰۶)، رابطه ارقام تعهدی (تفاوت بین سود و جریانهای نقدی) را با بازده آتی سهام بررسی و نشان دادند که شرکتهای با ارقام تعهدی زیاد در دوره بعد از گزارشگری اطلاعات مالی، بازده سهام آنها کاهش می یابد. یک تفسیر از این نتایج این است که شرکتهای با کیفیت سود پایین (یعنی شرکتهایی که ارقام تعهدی بالایی دارند) در دوره پس از گزارشگری سود، دچار افت بازدهی می شوند، زیرا سرمایه گذاران به مساله کیفیت سود پایین شرکتها پی می برند و قیمت سهام را متناسب با آن تعدیل میکنند. آنها این موضوع را به وسیله تفکیک اجزای ارقام تعهدی و نیز دسته بندی براساس ارقام اختیاری و غیراختیاری انجام داده و به نتایج مشابهی دست یافتند.
اگنوا^[۵۸] (۲۰۰۸)، در پژوهش خود به بررسی رابطه بین کیفیت اقلام تعهدی با بازده سهام پرداخت و نشان داد که بین کیفیت اقلام تعهدی با بازده آتی سهام ارتباط منفی و معناداری وجود دارد.
هیرشلیفر و همکاران^[۵۹] (۲۰۰۹)، به بررسی رابطه بین اقلام تعهدی و جریان های نقدی با اندازه بازده سهام پرداختند. طبق یافته های آنها ارتباط مثبت زیادی بین اندازه اقلام تعهدی با بازده سهام وجود دارد؛ ضمن اینکه بین اندازه جریان های نقدی با بازده سهام ارتباط منفی وجود دارد.
یو و لیسانا^[۶۰] (۲۰۰۹)، در تحقیق خود نشان دادند که شرکت های با سطح اقلام تعهدی پایینتر نسبت به شرکت های دارای سطح اقلام تعهدی بالاتر دارای بازده سهام مورد انتظارکمتری هستند. آنها اظهار میدارند که این یافته ها با تحقیقاتی که نشان میدهد شرکت های دارای اقلام تعهدی کمتر ریسک بیشتری دارند، در تناقض است.
روگرز و بوسکیرک^[۶۱](۲۰۰۹) اثرات پیش بینی سود مدیریت بر تغییرپذیری بازده بازار سهام را بررسی نمودند نتایج تحقیق آنها حاکی از آن است که پیشبینی سود با تغییرپذیری بازده بازار سهام رابطه معنیداری وجود ندارد.
در تحقیقی راجگوپال و ونکاتاچالام^[۶۲] (۲۰۱۱) به بررسی رابطه کیفیت گزارشگری مالی و نوسانات بازده براساس مدلهای خاص ارزیابی بازده پرداخته اند. نتایج تحقیق نشان می دهد که بین کیفیت گزارشگری مالی و نوسانات بازده همبستگی وجود دارد.
۲-۴-۲- تحقیقات انجام شده در داخل کشور
ظریف فرد (۱۳۷۸)، شناسایی عوامل موثر بر کیفیت سود شرکتهای ایرانی را مورد مطالعه قرار داده است. در این تحقیق با اشاره به اینکه در مورد قابلیت اندازه گیری کیفیت سود دیدگاه های متفاوتی وجود دارد و برخی آنرا به صورت کمی غیرقابل اندازه گیری می دانند یک چارچوب و الگویی از عوامل و عناصر مرتبط با ارزیابی کیفیت سود طراحی شده است. در این تحقیق ویژگیهای مطلوب و نامطلوب مرتبط با هر یک از عناصر تأثیرگذار بر کیفیت سود ارائه شده و تأکید شده است که کیفیت سود خالص گزارش شده هر شرکت در هر زمان خاص تابعی از میزان و درجه ویژگیهای مطلوب و نامطلوب حسابداری و مالی اجزای تشکیل دهنده سود خالص دخیل در کیفیت سود است، که این نیز تابعی از برداشتها و دیدگاه های شخصی هرتحلیلگر و سایر استفاده کنندگان است.
قائمی و همکاران (۱۳۸۷)، در تحقیقی نشان دادند که بین بازده سهام شرکت هایی که اقلام تعهدی آنها به بیشترین و کمترین میزان گزارش می شود، اختلاف معناداری وجود دارد.
قائمی و همکاران (۱۳۸۲)، تاثیر هموارسازی سود بر بازده سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران را مطالعه کردند یافته های تحقیق حاکی از آن است که هموارسازی اثری بر بازده های غیرعادی شرکتها ندارد و لیکن عامل صنعت توأم با هموارسازی بر بازده های غیرعادی شرکتها مؤثر است. هموارسازی و اندازه تواما” بر بازده های غیرعادی بی اثر بوده ولی هموارسازی و افزایش سرمایه را توامًا می توان عاملی مؤثر بر بازده های غیرعادی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران دانست و در نهایت اینکه تأثیر هموارسازی سود بر بازده های غیرعادی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران ضعیف است.
ثقفی و کردستانی (۱۳۸۳)، بررسی و تبیین رابطه بین کیفیت سود و واکنش به تغییرات سود نقدی را مورد مطالعه قرار داده اند آنها با بررسی ۵٠ شرکت در بین سالهای٧٠ تا ٨١ از سه تعریف رابطه جریان نقدی عملیاتی و سود و اجزای سود، قابلیت پیش بینی سود و پایداری سودهای گزارش شده برای اندازه گیری کیفیت سود شرکتها استفاده کرده اند. بر مبنای تعریف اول آنها نشان داده اند که واکنش بازار به افزایش سود نقدی شرکتها بر خلاف پیش بینی مثبت است. بر مبنای تعریف دوم از کیفیت سود واکنش بازار به کاهش سود نقدی شرکتها مطابق با پیش بینی مثبت است و برمبنای تعریف سوم، بازده غیرعادی (انباشته) سهام با افزایش(کاهش) سود نقدی و سود غیرمنتظره افزایش)کاهش) می یابد.

خوش طینت و اسماعیلی (۱۳۸۳)، به بررسی ارتباط کیفیت سود و بازده سهام در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پرداختند. در این پژوهش چهار فرضیه مورد بررسی قرار گرفت. در این فرضیه ها کیفیت سود، حجم معوقات، اجزای اختیاری و غیراختیاری معوقات بعنوان متغیر مستقل و بازده سهام به عنوان متغیر وابسته می باشد. بررسی فرضیه های تحقیق به کمک تجزیه و تحلیل رگرسیون در دوره زمانی ۱۳۸۳– ۱۳۷۹ نشان می دهد که رابطه ضعیفی بین کیفیت سود و بازده سهام وجود دارد.
خواجوی و ناظمی (۱۳۸۴)، ارتباط بین کیفیت سود و بازده سهام با تاکید بر نقش ارقام تعهدی در بورس اوراق بهادار تهران را مورد تحقیق قرار دادند. براساس یافته های تحقیق میانگین بازده سهام شرکتها، تحت تاثیر میزان ارقام تعهدی و اجزای مربوط به آن قرار نمی گیرد. به عبارت دیگر نمی توان پذیرفت که بین میانگین بازده شرکتهایی که ارقام تعهدی آنها به کمترین و بیشترین میزان گزارش می شود، اختلاف معنی داری وجود دارد.
اعتمادی و ایمانی (۱۳۸۶)، به بررسی رابطه بین کیفیت سود و بازده سهام با بهره گرفتن از جمع آوری و تحلیل شاخص های مختلف کیفیت سود پرداختند. نتایج تحقیق حکایت از آن دارد که روابط شاخی های سود ناخالص، هزینه مدیریت فروش، بازده سرمایه به کار گرفته شده و تحقق نقدینگی با بازده سهام در سطح ۹۵ درصد معنادار بوده، حال آنکه این رابطه برای شاخص های حساب های دریافتنی، ارزش مطلق معوقه های کل، اجزای غیرعملیاتی سود، نسبت سرمایه گذاری مجدد دارایی های سودآور، تحقق سود، محافظه کاری، موجودی و نقدینگی عملیاتی معنادار نبوده است.
ایزدی نیا و نظرزاده (۱۳۸۸)، به بررسی ارتباط کیفیت سود و بازده سهام در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پرداختند. این پژوهش به دنبال ارائه معیارهای مناسب اندازه گیری کیفیت سود و رابطه آن با بازده سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. در این تحقیق به منظور دست یابی به شاخص جامع اندازه گیری کیفیت سود به مطالعه پانزده مورد از تحقیقات اخیر پرداخته شد و ده معیار مشترک انتخاب گردید که اولاً مورد توافق بیشتر پژوهشگران و ثانیاً قابل بررسی در بورس اوراق بهادار تهران باشد. فرضیه تحقیق مبنی بر وجود رابطه مستقیم بین کیفیت سود (متغیر مستقل) و بازده سهام مطرح شد و در سه سطح کیفیت سود زیاد، متوسط و کم ارتباط آن با بازده سهام مورد سنجش قرار گرفت. بررسی فرضیه های تحقیق به کمک تجزیه و تحلیل رگرسیون نشان می دهد که بین بازده سهام و کیفیت سود در دوره زمانی ۱۳۸۵- ۱۳۸۰ در سطوح مختلف زیاد، متوسط و کم رابطه وجود دارد و نتیجه گیری می شود که سرمایه گذاران به کیفیت سود توجه دارند و تغییرات قیمت سهام و به تبع آن بازده سهام تحت تأثیر معیار کیفیت سود قرار می گیرد و ارتباط خطی قابل تأیید است.
نمازی و محمدی (۱۳۸۹)، به بررسی کیفیت سود و بازده شرکت های خانوادگی و غیرخانوادگی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پرداختند. نتایج نشان می دهد که بین کیفیت سود مبتنی بر نسبت وجه نقد عملیاتی به سود خالص و همچنین نسبت انحراف معیار سود عملیاتی به انحراف معیار وجه نقد عملیاتی در شرکت های خانوادگی و شرکت های غیرخانوادگی تفاوت معناداری وجود ندارد. افزون بر این بین میانگین بازده سهام شرکت های خانوادگی و شرکت های غیرخانوادگی تفاوت معناداری وجود ندارد.
مشایخی و همکاران (۱۳۸۹)، به بررسی ارتباط مخارج سرمایه ای، اقلام تعهدی و بازده سهام پرداختند. این تحقیق “نابهنجاری اقلام تعهدی (اثر اقلام تعهدی بر بازده سهام)"، “نابهنجاری مخارج سرمایه ای (اثر مخارج سرمایه ای بر بازده سهام)” و بهبود عملکرد سهام با به کارگیری همزمان هر دو نابهنجاری در بازار سرمایه ایران را بررسی می کند. این موضوع از طریق بررسی عملکرد پرتفوهای تشکیل شده روی مخارج سرمایه ای و اقلام تعهدی، با بهره گرفتن از سه مقیاس مختلف از بازده، آزمون می شود. بر اساس نمونه ای متشکل از ۴۸۰ سال- شرکت از بین شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های ۱۳۸۶-۱۳۸۰ ، نتایج حاکی از آن بود که نابهنجاری مخارج سرمایه ای و نابهنجاری اقلام تعهدی در بازار سرمایه ایران وجود دارد و از هم مجزا هستند، اگرچه این دو نابهنجاری ممکن است به طرق مختلف با هم مربوط باشند. نتایج حاکی از آن است که بعد از کنترل کردن برای سه عامل ریسک فاما- فرنچ، سرمایه گذاران با به کارگیری همزمان دو نابهنجاری به جای فقط استفاده از یک نابهنجاری، بازده های بالاتری کسب می کنند.
حقیقت و پناهی (۱۳۹۰)، به بررسی رابطه کیفیت سود و بازده آینده سهام در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پرداختند. برای ارزیابی کیفیت سود از دو معیار نسبت .جه نقد حاصل از عملیات به سود عملیاتی و حجم اقلام تعهدی استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که در سطح کلی داده ها، بین کیفیت سود و عوامل آن با بازده آینده سهام شرکتها رابطه معناداری وجود ندارد ولی با بررسی داده ها در سطوح مختلف کیفیت سود، یافته های تحقیق در آزمون فرضیات دوم، سوم و چهارم و در سطوح متوسط و پایین کیفیت سود، بیانگر روابط معناداری بین متغیرهای مربوط است.
سدیدی و همکاران (۱۳۹۰)، به بررسی محافظه کاری حسابداری و تأثیرکیفیت سود بر بازده داراییها و بازده سهام پرداختند. این تحقیق به منظور کمک به سرمایه گذاران و سایر استفاده کنندگان در فرایند تصمیم گیری، درجه محافظه کاری برکیفیت سود و نرخ بازده را مورد ارزیابی قرار می دهد. نتایج حاکی است که شاخص کیفیت سود معرفی شده بر مبنای شاخص محافظه کاری می تواند بخشی از تفاوت نرخ بازده داراییهای عملیاتی و نرخ بازده سهام جاری را با سال بعد بیان کند؛ به عبارتی واحدهای اقتصادی که روش های محافظه کارانه را اعمال می کنند، می توانند با تغییر سرمایه گذاری در داراییهای عملیاتی، کیفیت سود واحد را تغییر دهند.
۲-۶- خلاصه فصل
در فصل حاضر ابتدا مبانی نظری و تئوری های حاکم بر کیفیت سود و تغییرپذیری بازده سهام تشریح شد، سپس ارتباط بین متغیرها به صورت نظری بیان گردید و نهایتا گزیده ای از تحقیقات داخلی و خارجی مرتبط با موضوع تحقیق اشاره شده است.
فصل سوم:
روش شنـاسی تحقیـق

• • مقدمه

• • فرضیه‌های تحقیق

• • روش تحقیق

• • جامعه و نمونه آماری تحقیق

• • قلمرو تحقیق

• • تعریف عملیاتی متغیرهای تحقیق و نحوه اندازه گیری آنها

• • روش و ابزارگردآوری اطلاعات

• • روش تجزیه و تحلیل اطلاعات و آزمون فرضیه

• • خلاصه‌ی فصل

۳-۱- مقدمه
پایه هر دانشی، روش شناخت آن است و اعتبار و ارزش قوانین هر علمی به روش شناختی مبتنی بوده که در آن علم به کار میرود. بنابراین دستیابی به هدفهای تحقیق میسر نخواهد بود مگر زمانی که جستجوی شناخت با روش شناسی^[۶۳] درست صورت پذیرد (خاکی ،۹۳،۱۳۸۴).
روش تحقیق مجموعه‌ای ازقواعد، ابزارها و راه های معتبر(قابل اطمینان) ونظام یافته برای بررسی واقعیتها، کشف مجهولات ودستیابی به راه حل مشکلات است(همان منبع،۲۰۱).در این فصل در ارتباط با فرضیه‌های تحقیق، جامعه و نمونه آماری، قلمرو زمانی و مکانی تحقیق، روش تحقیق، روش‌های جمع آوری اطلاعات و داده‌ها، متغیرهای تحقیق و نحوه محاسبه آنها و معرفی مدل‌های تحقیق و روش های آزمون فرضیه‌ها بحث خواهد شد.