محبت: عبارت است از احساس میل نسبت به چیزی که برای انسان، لذتبخش است.
عفو و بخشش: از گناه و اشتباه کسی گذشتن.
وفای به عهد: دِین خود را ادا کردن و به پیمان داده شده عمل کردن و حق کسی را تمام و کمال دادن.
اخلاق: جمع خلق به معنای خصلتهای نفسانی انسان اعم از فضائل و رذائل است.
عدالت: این مفهوم دارای معانی گستردهای است و معنی لغوی آن عبارت است از: برابری، انصاف داشتن و دادگر بودن است.
ظلمستیزی: مبارزه با ستم، ظلم و ایستادن در برابر ظالم را گویند.
جهاد: بذل جان و مال در راه خدا در جنگ با دشمن اسلام و مسلمانان است.
ایثار: به مفهوم عطا کردن و دیگری را بر خود ترجیح دادن است و این ویژگی بهترین کرامت اخلاقی برای انسانها و بالاترین نیکیها است.
آزادی: رهایی انسان از سلطه دیگری، رهایی از یوغ بردگی دیگری و سلطه بیگانه و مستقل بودن در اراده و تصمیمگیری در عرصههای گوناگون اجتماعی اعم از فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و مانند آن است. از اینرو، آزادی و استقلال ملازم یکدیگرند؛ یعنی نبود استقلال، نبود آزادی و نبود آزادی، نبود استقلال را بههمراه دارد.
۳ـ۱۱ـ دادههای پژوهش
۳ـ۱۱ـ۱ـ دادههای مربوط به ابعاد اجتماعی دین در دیوان اشعار فارسی استاد شهریار
پس از چندین بار مطالعه اکتشافی دیوان فارسی استاد شهریار، با بهرهگیری از کلمات و شواهد موجود در دیوان، ابیات و مصراعهایی که در هر مقوله و کد تحلیلی که ابعاد اجتماعی دین را میرساندند انتخاب گردید و بهعنوان دادههای پژوهش حاضر جمع آوری و مورد بررسی قرار گرفتند.
دادههای مربوط به هر مقوله و کدهای تحلیلی پژوهش به قرار زیر است (با رسم جدول)
جدول (۳ـ۱): دادههای مربوط به کد تحلیلی ۱ـ۱ (مذمت تفرقه) از مقوله اول (انسجام و همبستگی)
ردیف | ابیات و مصراعها | جلد و صفحه |
۱ | شکست آن مه بیمهر عهد صحبت من *** به سنگ تفرقه زد شیشهی محبت من | (جلد ۱ ص ۲۷۳) |
۲ | خرمن دنیا و دین بر باد یغما میدهند *** لعنتش باد آنکه این رسم دوئیت کرد باب | (جلد ۱ ص ۲۹۶) |
۳ | چو دل یکی است به یک دلبرش توان دادن *** منافق است نه عاشق کسی که یکدله نیست | (جلد ۱ ص ۳۱۳) |
۴ | این همه دوری و دوئی از کجاست *** این نه طبیعی است که مصنوع ماست | (جلد ۱ ص ۴۰۲) |
۵ | حکم طبیعت همه بر اتفاق *** وه که نجوید بشر الّا نفاق | (جلد ۱ ص ۴۰۲) |
۶ | شرط بود با همه یکرو شدن *** درد بشر دیدن و دارو شدن |
فرم در حال بارگذاری ...